장음표시 사용
1쪽
Adiecta sunt in calce, hae Ctria opuscula Medica
Hippocratis Coi iusiurandum, Ioan. Francisco Lombam do interprete. Cl. Galeni libellus, Quos, quibus,& quando purgare oporteat, Eodem interprete. Scholae Salernitanae versus, Per eundem castigati.
2쪽
Patriarchae Venetiarum , & Pastori vigilantist.. Ioannes Franciscus Lombardus. S. D. Um superioribus annis Reuered. Antistes
ob mortalium salutem non vulgare Opus de Balneis Puteol. eruissem ; quo gratius esset cunctis hominibus, priuatim vero patriae meae ciuibus, illud sub clypeo Illi striss. D. Mariae artigoniae, ornatisS. Heroinae, libenter edidi. V erum ubi in praesentiarum Anelli Sanuiti amici mei opera Iuuenis sane non minus pij, quam eruditi, & de literis optime meri ti) libellus hic ad inclytam Venetiarum urbem, cui sollicite prees, iterum Calcographiae typis cudendus transmittatur. Statui iure optimo illum tibi viro integerrimo , omniumque virtutum eXemplari ex animo nuncupare. Diis etenim mihi explorata erat animi tui virtus, ac syncera pietas Tridenti, quum oecumenica SynoduS, authoritate, κα est VmmAα Sanctiss. D. N. Pij IIII. Pot. Mari coacta celebraretur. Cui sacro coetui velut alter Hercules Fidei Orthodoxae strenuus athleta, & Sanctae sedis Apost. cum Sapientiss. collegis tuis, nimirum Hierosolym. & Aquileiensi, absit Vero reuerentia tot exanclatis laboribus , & vigilijs acerrimus propugnator intereras. Veneror itaque dignitatem, probitatemque tuam, religiosiss. Praesul, cum euangelica vidua, ut possum, hoc munusculo. Quod veluti quoddam pignus, ac memoriale meae in tuam amplitudinem obseruantiae accipere dignetur D. V. Reuerend. Quam in Domino diu, & feliciter bene valere
nimis opto. Ex dulci Parthenope in solenni Natiuitate Debparae nostrae. M D LXV.
3쪽
IO. Franc. Branc a leo Medicus
Ortales Faudete, obliteratam, ac emortuam fere, siue ut vulgus clamitat) Medicorum quorundam perfidia, siue Τem poris omnia absumentis iniuria, salutarem illam Balneorum apud Puteolos vim , invitam reuocat non minus pius, quam doctus,& in eruendis, excutiendisque vel
rum monimentis diligens Ioan. Franciscus Lombardus. Is enim post utriusque linguae absblutam cognitionem, disciplinarum orbe, quam vocant, lustrato
nihil aliud interdiu, noctuq; studet, si lingua gestu, manu, illud exprimere, ὁ πιθρωπισ ῶ λιφωνιον, Homo hominis deus, Iuppiter est iuuare mortales. Quem scopum nullo certe alio iactu attingere commodius hoc seculo poterat. Quo neglectis tot Naturae muneribus in quolibet morbo ποα ζωο lutis cofugiunt Medici;
quae a veneni natura non admodum recedunt. Iam fama percre
bruit earum Aquarum tantam fuisse virtutem, ut nullum olim es.set tam deploratum morbi genus, quin earum usu celeriter & iucunde curaretur . Nec equidem reor veteres Romanos alioqui
grauissimos ac prudentissimos homines solius voluptatis causa quotanis ad eas migrare solitos, sed potius sanitatis. Quam ad conseruandam Rempub.non minus necessariam nouerant quam filiorum propagationem. Verum quanta sit Aquarum potentia serio exprimere angustus hic circus non patitur . satis meminere Thales, Homerus, Pindarus, & ex nostris Ouidius, atque hic, quicumque fuerit huius commentarij author. Qui quam bene bona scrupserit, quotidiano periculo ad tribunal sensus cernere licet. Uestra interest paria facere, &in huiusmodi honestissimo certamine eniti pro vestra virili non succumbere. Neapoli. Kalend. Febr. M D L I X.
4쪽
Siculi Zanclaei Asclepiadaeum.
Siculi Media octastichon. Vt Medici nequeant, velut est de more medentum, Naturae posthac vendere, ut ante, bona. Hunc emat, & minimo precio, relegatque libellum Istum terque, quater, nec semel. ex animo Seposito liuore procul, linguaque veneno Suffuse, inuidiae quicquid & ora rigat. Commoda Naturae, genium, dotesque, medullas, Tempore nec longo, nostere quisquis amat.
ornabat olim tua virenti Delius Francisce mirio tempora. Nam te puellae lauerant Libethrides Liquore fontis Pegasi . At nunc opis repertor idem laurea Ornabit hoc tuum caput. Dum, quae latebant temporis caligine Micantiori lumine. Profers in auras candicantis aetheris Haec tam venusta Balnea.
5쪽
Quae membra , quaeque corpus omne languidum Suapte confirmant ope. Quae iam Salerni non pavebunt amplius Timore pulso pectora. Nec quicquid orbem territat, nec Omnia Iouis trisulca fulmina.
Nunc ergo odorum vitrea ex urna caput Pontanus efferet meus.
Cantauit ille Balneas inter suas Plectro decorus aureo.
Medici N Ol. Tetrajlichon . Baiarum thermas celebres per secula lector, Atque dicarchari balnea sume sinus. Quae tibi summa mei Francisci cura dat, istis Vtere, & elatum pone supercilium.
Montellani Tetra ticon . Si loca Cumarum, si Balnea prisca Dicarchi, Lucrinique cupis noscere forte lacus. Francisci hunc hilari lector lege fronte libellum, Quem nunc ex Orci faucibus eripuit.
Thermarum cupias amice lector Vires noscere forte si Dicarchi, Baianique sinus aquas tepentes, Fere incredibilem dabant salutem Quae aegrotis, posito furore Momi, Francisci Scholia haec legas diserti. August.
6쪽
Vper Sigi unde quum Tuteolis essem, atque ea qua
ad Puteol. Baias, ct circa Auernum, lucrinumque lacum antiquitatis vestigia cernuntur, mirarer. R gaueram Socium itineris mei senem quendam Pu
teol.nunquid nomina eorum locorum,quos coram con
templabamur,scripta inuenirentur Φ Dicebat extare quoddam opusculum de mirabilibus Puteol. quod
contineret, non foliιm locorum Tuteol.circumiacentium nomina, Sed Balneorum etiam Nires, ac natu
ram. nescire autem se ubi id inueniriposset, quod nunc anni xxx amplius praeteriissent, quod aereis literis impressum fuerat. Cogitaui mox ego Neap. in tanta hominum frequentia me illud dubioprocul habere posse. Itaque cum Neapolim rediissem, diu inud quaestum opusculum, tandem vix ad manus meas peruenit. Quod ipsum quidem quum legendo percurrissem, e vestigi) Domino meo Reuerendis . D. Chi inophoro Episc. LAbaniensi, ut en antiquitatis egregius admirator; deinde etiam D. Lucae de Re dis Traeposito Xant. Caesareis Oratoribus apud Regem Catholicum, legendum exhibui. Quorum trunque quum eiusdem libelli exemplis halendi miro desiderio teneri viderem, continet enim res varias, Rupendas, admodumq; delectabiles 9 volens non ipsis si iam, Sed toti Reipub.O potissimum Germanis noni is gratificari, qui se omnium inter cater, nationes C pace earum P semper talium rerum curiosissimi fuere. Teipsum ad id imprimendum potissimum delegi, quod imprimendi dii gentia, O characterum luculentissima forma caeteros tui retifici, viros loridpon te relinquere mihi videris .siquidem nisi Cantalicius uisc. Peunen. dei de P. Summontiva Neap. tuam diligentem operam nouissent, non hic Pontani libros, neque ille opus illud suum poeticum de bis recepta Parthenope tibi commisissent.Quare id opusculum tumultuaria quadam lectione reuisum ad te misi. Hortatus, ut Mud quamprimum poteris oscinae tuae isti ornati mae mandes, desaue operam, ut Exemplar inplureis formas , posue transsumptum, po cos hinc pon dies habeatur. accingimur enim ad disicessum, Romam petituru addidi quaedam, O ea non pauca, quae legentibus iudicaui non iniucunda futura. Vale. Anno Ddutis N D VII. kal. Iun. Regnante Ferd
7쪽
Voluenti mihi queda librorum volumina Pie Tot. Max. O animi laxandi gratia codices illos perquirenti, reperihoc opusco 'um Puteol. regionum, admirabilium profecto Nirtutum, quas in Aquis implicitas, ac latentes Sanctiatas tua legendo planὰ inspicere poterit. Illas enim tuae δε- pientia dicandas putaui, quod te sentiam tanta iucunditate, istitia, ac summa restaurandi naturam voluptate his in Bala.delectari. Tuteolos enimuer) petere, si tuam aliquando sanctitatem non taederet, ob eorum singularem aeris temperiem, lubres aquarum Nires, maxima temporum diuturnitate morari, O illic degere
nunquam defatigari crederem. Verum quod potui ex industria cBeatip. Paterὰ inter caeteras proprietates, quae a compluribus huius faeculi celebrantur, nu lae veriores Aquarum inarum sententiae quam mihi expraesentia visae sunt. Sedem ea probare attingam, quae in libello continentur, ad Philosophorum ingenia potius pectareνidentur. Nossem a maliuolis, quisese odio, Nel inuidia moueri solent,maledicentia O eorum loquacitate comprimi :quoniam talem assumpserim prouinciam, O aliena me contra omne ossicium arma sumpsisse prosit rentur huic ratus maledicentia respondere. Materies quidem ipsa philo ophica, O de summa Thilo opiarum parte primum est desumpta. Hominem ponulat, qui mature ocio stuatur, O literis quam diligentissimὰ operam det, longeq; a sit ab illuvie vidi δυ χυσ no aer, ac graui rerum familiarium cura: O non philosephicae artis solum, verum etiam Nniuscuiusque peritiae. Quae si commenda requis saltem conetur quae non intelligit, Nideatur Hrborum solummodo utpuer, sequi potestates,rarὸ ipsa sensa, is interdum solet plurimm aberrare.Quod eum animo voluerim quam honesta res esset, quam Nniuersae Reipub.inuentiosortis, O utilis, quam tibi grata, status etiam iste tuae Beati.non parua: ex qua Niri tum optimarum artium imitatores miris laudibus, acpraemiis extolli solent . Suscepi rem ea conditione, ut tandem in publicum prodeat, tuo an/pio nom ni dedicatum, siquid in eo opere Sanct. Tuae gratum inueneris, atque νtile, Inuentori primum, atque auctori gratio agas, ct habeas. Si libitum fuerit, illo iandudum absente mihi referas. Quod autem repraesensibile in eo esse per ex ris, infirmae, ac sallaci mortalium omnium experientia deputes. Cum enim in eo titulum Auctoris non inuenerim,nec a quo,neq; Hi liber aditus sit, ad tuam Beatitud. Opus dicare volui. Vale.
8쪽
PiumJ Pontifex is Ecclesiam catholicam rexit cri liquet ex kς chronographio Amo redemptionis Id. C LV III.
Aullare eodem rim. Aret.1 Nunquam ad Balnea venias, nisi purgatus. Et cum ad ea veneris, dimitte turbationes, animique curas, operantur emiper alacritatem, sicut artifex per instrumentum. a. Non intres Bain. nisi celebrata concoctione :a Non comedas, nec bibas in aquis ante, vel post, nisi refrigeratus : n e attrahatur indigestum,& fiat obstructio. 4 Comede in Balntioni succi cibos,& aegritudini tuae aptos, nedum malos humores evacuas, peiores gignas. Dum in Bain. degis, caue a frigoribus de ventis 6 Vino bene lymphato utere, ut sitim tollas γ Semel tantum Balneo utere in die , ne nimia euacuatio te debilitet. . 38 Sic ingrediaris aquas, ut tegantur humeri. nisi vulnus, aut plaga prohibeant. ἀς In aquis Cantarelli, nec non solis & lunae plagas immerge. Io Per id tempus in aquis morare, quod incipias mdaremurqJ-.te: vel quantum sine fastidio illic iacere delectat. II Egressus aquas, illico te linteamine inuoluas, & composito prius cubili bene coopertus recubes .
Sustine in lecto sudorem, & somnum, si adsit. Ia Vbi sudaueris per interstitia, paulatimque vestimentadepone& sudorem deterge. I 3 Domum reuertere bene vestitus, & rursium quielcas. Sed interim a sudore abstineas.
9쪽
14 Bain. varietate ne delecteris: unum e multis elige, quo utaris. is Cursum Bain. tui sic dirigas, ut aqua in Mare semper defluat: alioquin regulariter erit frigida. 16 Cum Bain. vii velis, elice primum, si potes,vesuetiam aquam,
ut noua, & recenter nata utaris.
7 Balnea, sicut alia remedia,tcmpore operantur. ideo si non statim curaberis, ne desperes, quin alacriter prosequere. a 8 Bain. iuvamina processu temporis magis experieris, si Deus
CanonesJ Hippocrates omnium bonorum, O salutarium praeceptorum rex. ys author 3. O in praecipit Bala. debere fieri ante cibi pumptionem. quodque in eis nihilsdere, aut bibere opus sit. Hanc ententiam secutus en Princeps Aula. 3. primi doci 2. O si aliter dicat Alex. Trall. lib. Ia.. cap. 7. Cl. Galenus in commentaris 3 .de rat. Nic.in acutis d. aegrotanti quies idonea ἡ . ., x Vt in B la, laxi σ, molliusque reddatur. Idem 1 .de Ian. tum. Oeap. i 6. GV ct auarsis pracipit, Vt nulla siue Ianus, siue aegersit, confinim a cibi, xeleap. s. pol sumptionese abluat. Qui in A. F.med ac. consilit in Bala. non esse diu cap. a. immorandum, etenim substantiam nostram dissoluunt, animi deliqui in quan . , doque mortem asserunt. Sed O in comment. 7. fecit aphoris flante pisthorica P '' dispositione Bain. fieri prolabet. Oribasius vero Sardianuta lib. Io.ad Iulia- ρψ i, . Γηm C Dr.et primo σι-οψεωσ ad filium de Bala. si cntit. Aquis natura prod ..untibus xii debemus fimis, o quietis e vapor enim ab φω commotis emergens, cumgrauis sit, O feriens, capiti molekius eR: undesensim inirediendum est in Mura, H vis corpori laxato accedens imprimatur. Verum Taulus A ς p s-- sineta lib. i. sic ait, Thermarum naturalium quaedam sunt nitreis, quaedam LM suginosae, quaedam allaminosae Oc. qua virtute arefaciendi ct calefaciendi praeditae sunt . frigidis enim O humidis naturis conueniunt. Potrose O salsugineae capiti, thoraci, destillationibus, hi ropicis, stomachoque humecto conducunt.. Aluminos anguinis excretionibus, πο tui, O abortui opitulantur. Sulphureae neruos emolliunt, fatigationes mant, stomacumque subuertunt. Bitum noct caput replent. Quae Der) aes apiunt, os, tonsillaa, oculosque adiuuant. γ, ὸ Puerrum referunt, sunt stomacho, ct lieni accommodae.. Aetiua in primo 'v' suae tetrabibl. ser. 3. adnruit Baln.humidis, frigidisque naturis conferre, nec eap. a. non morbis chronicis, Gunt arthritides, podagrae, paradisis,nephritides, ida vicera. si idem author lib. I ue .consu at, ut a medicatis aquis abstineamus. eap. 13. Atqui Ma es νt Arabas iron omittam9 lib. .ad Nainorem Bala. impu-ςδp- ru, cacocbmis corporibus obesse refert.Sed Hab abbas lib. 3 .sua theor. Bain.
10쪽
debere fieri mn exercitium suadet. Denique Thurifanus jui ct plus quam com
mentator) lib. 3. mcr ἁ νος ια si ο' hos canones recenset, quos sub breuitate transcripsi. Oportet,inquit,ne exercitatus ad Bala pergat, antequam quiescat. Non post cibum, ne fiat obnructio. In pauimentum aqua effundatur, ut fiat aer vaporo ses, prouocetquesudor . Post exitum e Bala. se Nestibus cooperiat,c putque tegat, ne in moras. ct catarctos incidat. Caveat ιn Bala. bibere quae actu sunt frigida: quia =igiditas feninans ad membra primatum obtinentia, e rum facultates de uit. I, ec actu nimis calidum bibat, periculum enim exi de phthisi, O febre bectica, ut author en Avicenno ubisupra. De bis Canonibus lege plenius epitome Io. cntori' Sicci ex Hip. O GaI. d ctrina. Taceo quae de sacra antiquitate balneorumscribitini toteles inproblem. quaeque Com. Celsus lib. a. Actuarius 3. O7. methodi. Traetereo lubens .uaescriptasunt a Frid. N ausea in epist.de Bala. Aponi,Tetro de T signano de Dala. a m. Io.de Dondis de bala.Patauinis, Bendim. bala.Lucenaeum in magno Balneorum volumine copiose tractata sint. non siquidem intentio in hoc libello est, scriptorum Flores, more ovum, carperci cm. I. Nunquam ad Balnead Balnei et ra est θεου α ποῦ Meo πι ,σ, quia curas repellunt. Sic interpretatur Caes. M odii 16. LII. t. B. Aug. lib. q. confess. dicitur quoque σ cαλανων , quia mos veteram fuit gladium cortices cum edebant νrere ic enim ait Suida cαλπιῶον ἐκλοβα, δοχca reos ἰιθοντο I' λύς. εκπιον. Nisi purgatusJ id praesitabitur iuxta canonem Topicorum remediorum . cuius meminit Galen. q.Metho. Therapeu. 3- de loc.alf.m sextum n G ἐπδηρων, ct alibis pius. lege quae T. I nen. in Caricii. disser. Ia 8. 173. 'Num. 3. Non comedasJ quae infra cap. a 2. Num. 3. Dum in BalneisJ quae infra cap. za. O de aliam Bala. ad Boream Oc lege Conn. Caes. a. de Agricultura. Num.9. In aquisJ ιnis cap. 19. qa . . . Num. I o. Sine fastidioJ Tlinius Veron. lib. 3I .bminata refert facetim sub lingua tenetur,sacere, ut conualescentes anum bala. Imiter ferarit.
Hum. Iq. EligeJ iuxta illud ingeniosi Poetae. Elige, cui deas, tu mihi sola places. Num. II. Balnead iuri cap. 4o. O obiter nota ex Gal.Id.de caus p catari Menaindro quendam natim euasisse fanum M usu Balnei. Ne desperesJ iuxta illud Mantuam, Homeri. Tu ne cede malis. O item, Audentes fortuna iuuat. notum siquidem est illud Tibulli,spes alit agricolas. O quod on. noster docet in priore e R. ad Corin. 3π ἐ πέλ. ἱδ οφείλει ο αγJιαών, α οδαν. Num. I 8. Si Deus volueriri Docet hunc modum loquendi B. Paulus Misupra, O in epin.M m. O B. Iacobus in sua canonica. edocti ab Episcopo animarum non rum, O Giolo confisonisnostrae Christo, qui iliolos, suosquefideles quotidissic orare docuit. Id θελημά σου θυρογω, iis tita vis ot . Adde quod facri Theol. in comment. q. libri reten. T. L-