장음표시 사용
3쪽
Philosophiae Doctor et Magister Medicinae Candidatus.
In Auditorio Philosophico die lX:no mensis Oct. A. MDCCCLII.
4쪽
5쪽
Qui nil nisi hominem n0scit, h0minem
Anatomicam suscepturo mihi inquisitionem animus diu multumque consilii erat dubius, utrum eam ipsam, quam in his pagellis extricatam voluimus, materiem, in Systemate nervorum Cerebralium Bulanis cineret investigando positam, ejusmodi subjiceremus disquisitioni censuraeque, nec ne. Absterruerunt me ab incepto primum magnae illae dissicultates, in quas tam subtili negotio intentus necesse eSt incurrat, quarumque nemo, qui vel extremis digitis tales attigerit res, ignarus inSCiusque esse Potest. Nec omnem mihi sustulit dubitationem, quod intime fui conscius Parvae, quam usu ConseCutus sum, Peritiae rerum, quae adeo involutae tantam poscunt dexieritatem ingeniique acumen, Plane Penii usque extricandarum. Atque eo magis in hac re eligenda haerendum mihi videbatur, quod ipsius Busonis cineret et in universum Batrachiorum osteologia nondum est subtilitate artis scientiaeque distincia et definita, nec illius cum ossibus hominis animaliumque superiorum comparatio satis exacta. Aliamen primariam huiusce materi ei eligendae tractandaeque causam mihi suppeditavit ea res, quod ad inciriam nostram a calleluiam, in quo hodie studia ana-
6쪽
tomica lanio meniis arripiuntur servore, Commentatione, editae sunt, comparatam Hiis Otiis cineret illustrantes anatomiam ). Quae quidem di Aquisitiones mihi optandi
Pararunt occasionem, ut anatomia 83stematis nervorum
quoque elaboraretur atque insimul cognitio an atomiae specialis, ad unum animal spectantis, in eadem literarum sede augeretur. Optime enim Anatomiae comparatae consulitur, si vel paucorum animalium structura persecte explanatur, facitque optimos scientia, qualem nune se Praebet manifestam, progressus investigationibus, ut dicam, specialibus. Longe tamen abest, ut adhue sufficerent res, quae ad amplum illud pretiosumque aedificium, Anatomiae comparatae proprium, exstruendum sint necessariae. Consilium studiumque arduum conspicuam faciendi unitatem illam ordinemque, formis ad externam speciem licet valde dissimilibus di VerSiSque, Plane Communem earumque demonstrandi te norem, multos quaerit flagitatque cultores Sollertes eos, diligentes, prudentes. Ut nobis videtur, uberrimi Caperentur Scientiae fructus in alma nostra patria, si illam sibi eligeret minus quidem splendidam, at multo
3ὶ quae quidem sunt: du se dissertationes scademicae, praeside Celeb. Pro f. BoΝsDonvου editue: H. HALI saetiori, Ienjorande
7쪽
magis solidam laborique addictam investigandi rationem. Sita est Patria nostra longe procul a loci illis colebribus, quibus quasi in unum confluunt vires literariae;
quae res in causis ponenda est, cur ei non liceat cum exteris in magnis robus moliendis se exaequare. Illa autem Sors ei concessa est, ut assiduis strenuisque in dagationibus scientiae sua reddat emolumenta. Utinam
illa investigandi ratio, quae nunc valet, in posterum Semagis magisque praebeat fructi seram lQuemadmodum duae illae vitae phaenomena COntemplandi rationes chemi CO- mechanica et do namica inter se de principatu contendunt, sic eaedem quoque rationes ad campum investigationis suae designarunt duo illa in organismo Vstemata, in quibus vitae Summa aP- paret, videlicet sanguinis et nervorum Systema. Analysis chemica omnia diligenii acrique submittit censurae eoque tendit, ut ad leges Chemi eas reserat maximam partem Phaenomenorum in organismo animali apparentium, quae e processu valde complicato chemico physicali proficisci putat. linnamicae autem rationis Proprium est explicare, quomodo in organismo, utpote vivo, aliae leges eaeque sublimiores Valeant, quae Rrcitoribus limitibus has humiliores, in natura anorganiCavalentes, desiniant et Circumscribant, atque demonstrare organismo, ut tali, inesse momentum quoddam universale, vim dico vitalem. Iuliis tamen hodie tale loquendi genus suspectum videri offensumque, bene ri 3-vimus. Attamen ipsam illam, quam laudavimus, vim
organicam prae Celeris iesiantur Phaenomena, quae nintra so Stematis nervorum actione pendent. In irritum
quoque Cecidit omne studium huic so sic muti leges phy
8쪽
sicas accommodare atque illud principium, cui subjectum est, cuin viribu8, in externa natura manifestis, Comparare. Examen, ab omni paritum studio alienum, rectaque comparatio ante ocul OS ponunt, quam inepta
sit talis videndi ratio. Quae quum ita sint, satis liquet, physiologiam nervorum landamentum esse rationis dynamicae. Qua in disserentia diversitas materialismi atque idealismi luculenter est expressa. Oculis fugitivis Historiam certe pervolvisti, si te fugerit, ipsam illam differentiam, quamvis aliis conspicuam formis, semper evolutioni artis medicae inhaeἡisse, atque in hoc discrimine sententiarum investigationem prospere proCessisse. Inde tactum est id quod ubi vis fieri videmus - ut ex hac immoderata et praepostera ratione Provo ata Sit, quae in partem abiverit plane Contrariam, in qua nimium idem aeque apparuit. Quippe cum in Organismum, utpote ViVum, Vicissim suam exerceat vim externa natura, necesse eSt, ut iniima ex eo sonte inter
illos emanet cohaerentia. Quum denique, ut existentiam habeat organismus, necessaria sit multitudo phaenomenorum, quae in natura exierna reperiantur, satis
efficitur, ut etiam multae leges, quae ibi appareani, in
illo sint adhibita se; et enim eodem consilio diversas leges vix sanxerit Suiuinus rerum Moderator. Hic autem clarissimo praeditam splendore se manifestat illa Dei Crea toris sapientia, quum easdem vires pro rerum CreaiR-rum diversitate adhibuerit atque ad universum sustinendum eas amicissime conspirare jusserit. In hoc organismo aliud, aliud in illo clarius apparet so stenta. Unicuique suadaia est causa, sua, ad quam contingendam tendit, mela. Quo solo modo cuicunque sua est individualitas. Ex-
9쪽
planatio tamen hujus rei, summa quidem admiratione
clignae, nos nimis longe removeret a materia hujusce commentaliunculae. Hic tantum observa tu dignum volumus , anatomiae comparatae studium resque tuas gravissimas, quae ex eadem emanarunt disciplina, firmissimum jecisse hujusce teleologicae naturam contemplandi rationis sunt amenium. Qua autem si Caret ratione, Natnrae investigatio tilum perdet ariadneum laboris sui, et in meditationem labetur multitudinis legum formarumque, quae separatim inter se gunt collocatae. Cuicunque, animo integro in evolutionem diversorum, quae sunt in regno animalium, systematum inque eorum disposition om atque ordinem singularem inquirenti ac pe-Metranii, veritas illa se praebet in naturae medullis visceribusque insitam. Quod ad doctrinam nervorum speciat, Proximis praeterlapsis decenniis nulla pars Anatomiae et Physiologiae iam est elaborata, nec iam variarum praehuit inquisitionum occasionem instituendarum, quam ipsa de nervis disciplina. Viri, magno pollentes ingetiit acumine summaque in clivescentes samae celebritate, vires suas tentarunt in explananda et amplificanda hac scientia. tenebris tam involuta, inque finibus ejus longe dilatandis. Λique omnia, quae hac in re nunc cognita sunt et dijudicata, cum sententiis, quae paullo abhinc prohabantur, Comparantibus nobis, quot iminensi, quos fecit scientia, progressus, quantum laboris, quantR gollertia hic appareit Multae tamen quaesii Oneg eaeque magni momenti, ad ph3siologiam nervorum pertinentes, adhuc regiant, quae eris dentur, multaeque res, adhu Ccaligine obductae, involucris et cooperculis sunt libe-
10쪽
randae. Illae progrediendi rationes, quibuΑ in So stemate nervorum inquirendo et expliCando applausum est, eaedem fuere, quibus omnis expositio systematis Cujug-cunque in organismo sedem habentis nititur, nimirum anatomica, expertinent lis et pathologica. Ratio vero inquirendi experimentalis singulari studio et amore accepta atque adhibita est, fructusque ars ex eadem Carpbit Optatissimos, uberrimos. Attamen ipsa experimenta, - veritas a nobis alio loco jam enuntiata , quamvis, aCie mentis a Cjudicii subtilitate facta ea et directa, certissima Praebeant argumenta Conclusionesque omnibus partibu8 exaCtas, 'quamvis denique cuicunque phrsiologicae investigationi sint necessaria, tamen nihil aliud sunt, nisi disper-Sa, quae naturae extorsimus, responsa. At quam excelsum Conformationem cujusvis systematis ex alia classe
animalium in aliam progredientem persequi, et Summum ordinem seriemque praegrandem organorum disquisitionibus Comparativo-anatomicis indagatam in uno quasi conspectu contemplarii' Quemadmodum ideo inquisitiones physiologicae tum demum fiunt subtiles, exactae atque necessaria sua luce illustratae, quum in unum quasi convenit et coalescit triplex illud metae, ad quam Contingendam rendit scientia, studium, haud aliter in
systemate nervorum explicando haec apparuit veritas. Hac enim in re anatomica inquisitio et studium ex Pe rimentale amicissime inter so conspirarunt. Multae res, quae Via experiendi seu experimenta faciendi in lucem prodierunt, tum demum explicatae et in verum suum momentum Sunt versae, quum subtiliori inquisitione anatomica ipsum illud filum conducens inventum est, insimus illes partium concentus et consensus indagatus.