장음표시 사용
161쪽
nant de pra lis spoliisque maris: de mercibus
naufragorum in mari repertis, de debitis,qu.u2 contraxisse, quam diu merent, deprehendun- t tu duces sociique navales , de piratis praedo
i nibusque , de delictis denique , crinari ibus, rei ratis in mari luminibu lue per per atis.lJam quo pacto negotia inum: ad hesit iam subditis impertiendam, quo ad dirigendas pecunio publicae rati nes, quae ad conso irenda uda beneficiaque principalia, quaa ad regenium saltus, lilvas aquas, aliaque iis,iquae hactenus commemoravi. consentanea, quo paeto inquam , ea illustrissimi Ord mesid ministrare per alios consueverint, ut jam unc explicem, temporis, quo circumscri- 3or, brevitas non patitur. Sed quaerere jam osset aliquis, cui trium civilis administratio- ais sormarum nostra haec , hactenus paucis supremis coloribus a me delineata, conVe- aiatῖ Non contendam, este simpliciter monar- hicari, non aristo craticam, non democratiram allatis in medium speciose iis omnibus.
iv pr cujusque praestantia lignitate dici
onsueverunt Rogari interim me sentio ex formula, quae in habendo apud veteres Ro- nanos senatu usurpari solita; Diciquid censes pingenue dicam. Abiit inisterior,quam contrarientem meam promovere possit invidia,in- erpretatio. Censeo BataV Kemp.tempera iam es e salutariter ex triplici genere lauda
162쪽
REIPUB L. Ac. bili,Regali,optimate popul .primi quidem notas esse in summo exercituum nostrorum Ductor , cujus arbitrio & nutu omnia post accptum imperium militiae terra marique pubernantur secundi signa esse in ipsis Ordi nibus, qui de ionibusrebus agendis consalia ineunt,viasque iis bena feliciterque perficiundis cum cura diligentiaque sternunt;tertu d/nique esse indicia in ipsis civitatibus queis non praeconsultis majora negotia lolens tractare, nefas pertractare. Plura non debeo: lassiciant illa, eaque paucis deducantur
163쪽
repraesentantes earundem Provinciarum ordines, prudenti deliberatione habita, cie communicata cum Nobilibus tangularum Vrbium Senatu , eorumque suffragiis cies poni s super praesenti harum regionum statu, diligenter expensis cum fidei jurisque jurandi , tum officii sui nomine, bonum faetiam censuerunt fores, si diplomate publico legitimum ollandi se Uelh-Frisiaeque imperium omnibus exponeretUr certo sibi persuadentes, lectores omnes cingulos benevolentiam favoremque calamitoso Pa tria nostrae statui convenientissimum adhibi
164쪽
A Zelandia octingentis retro annis comites utriusque sexus summis imperii rebus admo-etos suu se quibus ab Equestri ordine Nobiliabus,atque Oppidanis, Ordines earundem regionum confiituentibus upremum jus dominiumque traditum ab antiquo fuit,&legitima delatum. Illi autem ea moderatione ac prudentia Rempublicam gessere, ut nunquam de bello indicendo,aut pace tractanda de tributis xvectigalibus imponendis aliisve de negotiis publicis quidquam attentarint,abs consilio .consensu Nobilium c urbanorum magistratuum qui semper ad Comitia publicacvocabantur . quamvis do ipsis non deessent consiliarii aulici,indigenaeque alii viri graves atque idonei Atque his suis domesticis non obsecuti tantum principes, sed Millis Senatoribus qui ex Dynastiis suisin oppidis ad comitia vocari, benigneque semper: cum applausu exaudiri soliti, quotiescunque negotium incidisset quod ad Remp.pertineret. Atque horum omnium auctoritas pro lege fuit , fraenum quodammodo principatus. Hoc tundatum bonis legibus regimen justumque ante alia, nulli secundum,insignes prosectd fructus publico, peculiarem honorem ipsis Comitibus attulit ut qui tantillae Provinciola praesecti summam apud omnes Christiani orbis Principes existimationem, laudemque consecuti sint tantaque in digna-
165쪽
REIPUB BATAVI cx. I9tione suerint, ut sedera non tantum, sed nuptias cum potentissimis Regibus saepenumero contraxerint. Adde, quod anno post millessimum ducentesimo quadrare sim septuDo, Gulielmus eius nolninis II. Hollan diae Comes, Rexin Romanorum Imperator electus it. Denique non parum ad eorum gloriam xvirtutem facit, quod triumphatas hostibus victores plerumque e bello domum redierant; limitibus suarum provinciarum, ad versas quoscunque hostes, quantumvis prae potentes , fortiter de sensis. Hinc imperiarn majestatemque Principum Ollandicorum Vic mi omnes plurimum reverebantur. Quinimmo alleverare verilTime pollii mus , Hollandiam Zelandiamque nemine hactenus iqua eSterno, qua intestino bello, spatio quidem octingentorum annorum , ferro subacta n, aut alterius imperio subditam fuisse. Iriquo an ulla alia Regna Mel publicae Veneta sociasse an excipienda' gloriari nobiscumpo sint, etiam atq; etiam dubitamus. Invictae vero hujus majestatas robur in sola ordinum cum Principe concordia , amore , animis conspirantibus positum prontemur, libenter agito scin s. Comitum aliCqui potentia in
valida iiii Nobilium MCivitatum destinis
fulciretur. Nullae enim his opes praeter quam Dominiorum reditus , ad sublevandam Aulam, aliaque publica munera sustentanda. a Asceis
166쪽
Accepimus etiam a majoribu qua auctoritate Oidines Comites suos, si malos
consultores secuti exorbitasse ut in viam reduxerint non solummodo demonstrationibus Dexpostulationibus exhibitis' verum etiam si salubria monita negligerentur,adjectis poetessin animadversionibus in capita illorum , qui Principum auctoritate nequiter abusi deliquissent,in eos seduxissent. Cujus rei exempla multari varia circumferuntur. Clare quoque perscriptum est,principibus pupillis impuberibus Tutores ab Ordinitus appositos suisse. Quemadmodum etiam, cum Gulielmus V, ejus nominis Comes Holsandiae, per animi aegritudines imperio nunus idoneus esset redditus, ab iisdem ipsa Procurator, populo Rector datus est. EXtra omnem denique controversiam eli, supremam potestatem atque administrationem Reipubi penes Ordines semper fuisse, siquando provinciae Principe defuncto, vel eo impubere , vel mente capto, aliave de caussa Domino suo destituerentur. Nam moli casu ab Ordinibus genti caput datum, quem Tutorem sive Ruma, dum vocabant. Quod ipsorum jus tempore adhuc dominationis Burgundicae obtinebat. Cum enim Maximilianus Austriacus statim ab excelluDucis Caroli ilia ejus Mariae res novas contra ius antiquum moliretur, bc aperta i annI-
167쪽
REIPUBL. BATAVI cae eti anniteretur auctoritatem ordinum convel clere, Rempublicam ipsam in eXtremum pro- pe discrimen conjecit.Caesar Carolus, donec minorennis esset, Tutore a proVm clarum ordinibus, provinciaequa ipsae ab iis Cniluos Cubernet torcs accepere. Imperato: idem ma- testatem ordinum quamquam libertas pri- itina durante dominatione urg Lindica mul- tifariam distracta sit atque immunita magno in honore iretio semper habuit, quod pro bei elligeret non aliter se suaque post consistere. Quocirca filium suum Regem I 1 cem Hispaniarum creb: is adhortationibus commonefecit, & ad mitiora coni alia prudentiamq; pellicere conatias est,proicitatus Verbis disertissimis, quod tum demum sero intelligeret statum imperii sui periculose admodum laboraturum, quam primum ordinum auctoritatem parvi faceret. Et nunc ille dictionein patris re ipsa verissimam expetatur, C. Penusu, provinciarum damno. Neque alia Eelli Bel ici caussa, aut tumultuum origo, medium adferri potest quicquid vulgo contra dissertetur quam quod vi armata per Hilpanos LatioseXoticos milites extorque re a nobis voluerit, quod comitia ordinum publicae utilitati adversarium judica
Quae licet sint extra omnem disputationis aleam posita, nihilominus e re nostra
168쪽
csse, si hic creterentur, ideo existimavimus, quod multi in lubrico haerentes seorsum ad ab his abeant,ordinum comitia non alio fere dignantes honore , quam quod dignos ipucensent ad ea delegatos , resque in iisdem ventilari solitas. Haud aliter reputantes, ac si
delegati illi e Nobilibus oppidis sese pro
Orignibus ingererent , is bimetipsis tanquam ordinibus supremum imperium deIerentes de summis Reipublicae negotiis proli-bitu suo disponerent contorta omnium a ctorum invidia in ipsos ceu privatos beam praemissa, resque alias arduas a Principibus ordinum faventia gestat, propius spexerit in attente consideraverit ι praesertim ea, quae quindecim annorum proxime elapsorurn curriculo in ollandia est Frisiaque: Zelandia evenere, non in XXX aut XL plus minus capitum, ad comitia confluentium regimine & auctoritate, ordinum maiestatem sitam esse facile animadvertet. puellam Agentes in rebus Regis Hispaniarum, hujuscemodi argumentorum machinis Rempublicam nostram evertere, ordinumque au'ctoritati detrahere identidem allaborantes,
re ipsa demum didicerunt in eo se gravissime erra se ac opinione falsos fuisse. Ut igitur in medium proferatur ac liquidius demonstretur unde ea pullulet ac descendat ordinum auctoritas, sciendum est,
169쪽
Ra I pu B L. BATA omnes omnino Principes , quotquot uia quam praefuerunt, non tantum e delatione consensu, & volentibus provincialium animis , imperium auspicatos este verum etiam ita continuasse, ut omnia coli Crum mem-
ara, quibus ipsi tanquam capita imposita, il- libata hactenus sarta tecta permanserint. Quod actari mnobis vi&po sit cum sere Principes quorundam vastati atque ambi- tione corrumpi ac circum veniri soleant, nisi
Ordinibus prompta ad manum estent reme dia, quibus recte atque ordine malis arcibus obviam iretur in Princeps non ibium ossi'cii sui in custodiendis privilegiis δε tutanda publica saluti, omnium nomine admonere tur verum etiam si ad tyrannidem declinaret, ab ipsa Republica oppugnaretur. Atque eum inlinem bipariti sunt Provinciales, cin Ordines duos distributi in Nobiles videlicet,in Civitate S. Nobiles membrum unum constituunt, tum stemmatis splendore ac gentis dignita Ie quae tanta , absque jactatione est, uam vetus, ut nulla alibi illustrior tum Dyna stiis & possessionibus per has regiones spar sis. In quibus Dominiis supremam mediam, infimam praefectiaram silve jurisdictionem omnes ad unum fere soli habent atque exerce. t. Hi e re nata in unum conveniunt, de
statu publico deliberaturi in comitiis 1 una
170쪽
una cum Civitatum legatis in commune bonum patriae consulunt, . . . . Unus idemque est sere cunctis civitatisus rediminis modus: nimirum, Collegium Senatorum Urbicorum prudentia rord chappen vocant ex insignioribus civibus iatriciis eligitur numero alidi xv, alibi xxxv i, alibi XΣΣ1i, XXXIIX, NIV, aut xx non excedente. Atque haec collegia antiquitate cum ipsas civitatibus certan aut certe monumenta , ori inem plorumvrodentia, obliterata sunt cooptati sum ordinem eo munere quoad in vivis lunt, aut civitate paudent, fruuntur. In mortuorum vero aut demi rantium loca alii, ad eSplendum numerum, ex ipsis civibus communi collegarum consensu surrogantur. Penes
haec sola collegia deliberandi, consulendi ac decernendi de negotiis tam provincialibus, quam urbicis, jus potestasque est Q Ddque in iis collegiis deliberatum , consultum
decretum, a tota plebe volentibus animis admittitur. Nec quisquam id infringere, nedum impossnare unquam ausus. Eliguntur in his collegiis quotannis ordinarii Magistratus, quatuor videlicet tretve,
vel duo donsules septem aut plures Scabini ita Judices appellant, annuo u neri sungendo. Hi in quibusdam civitatibus