장음표시 사용
141쪽
Ecuta, qua Socratem e medio sublatum Plato refert minime esse Videatur . Unde & quaedam inter eos controversia de nominis definitione certa ςxorta est. Bauhinus in suo Pinace. Iso. Cicutam Vocat
Clausius hist. a. p. cicutaraam malorem vulgarem nominat, Roxen Lugd. bat. IoT. conium appellat.
Tournesori. in element. bot. cicutam. Linnaeus , rei botanteae in ordinem inconcunsum redigendae studiosissimus, omnem moviste videtur lapidem: duo nimirum distincta genera , ex duabus hucusquet nomine confiisis plantis ,
conio nempe, A cicuta creavit, ae singulum genus charactere proprio distinctivo essentiali ci lavit, ita, ut uni generi, cujus qualitatem msua mat. med. p. 43. Venenatissimam dicit; nomen generieum cicutae sub sequenti definitione reliquerit cicuta umbellis, solio oppositis, petiolis marginatis , obtusis ; fructu subovatq - sulcato. θα lat. Tom. II. p. 96O Et haec est sium erucae solio Bauli. pin s , quam Linnaeus pro sua cicuta ossicinali habet.
Plantae vero , quae tam nostris, quam Mmultarum regionum ossicinis sub nomine cicuta: communis Venit, cujus nunc qualitatem describere mens est , Linnaeus nomen conii subsisonenti definitione imposuit
Onium caule maculato, semine subgloboso ,
142쪽
DESCRIP. PLANTAE. I Vquinquestriato, utrimque crenato. syst. Nat. Tom. II. p. cIn locis tam siccis , & aridis, quam uligino-ss , planta hax provenit: sed ad vires dijudita candas indifferens esse minime videtur, e quali
solo averruncata ad usum medicum adhibearur 3 an ex humido, aut sicco plantae enim, & praesertim umbelliferae, quoad locum valde variant, ita, ut in sicco aromaticae, calefacientes, in humido acres Gadant.
Locus siccus sapidiores: succulentus insipidas
magis , asuosus sapius corrosivas reddit. L n. Phil. bor. p. 283. aphor. 337. Exemplum habemus in Apio palustri, quod plantae genus utut acre sit, sola cultura in hortis dulce, ac edule evadit: verum & dulce hoe apium satum in loco uliginoso, ut sibi relictum crescat, teste Rayo in pristinum acre paludapium denuo degenerat . Confirmatus sum experimento egregii sane bo-tanici Iac. Well. ad nigrum ursum pharmac paei, qui tenellam conii plantam , ex solo humido evulsam de industria , ollae imposuit, diligenter coluit: plantula laete, alteque excrevit quidem ; sed mutato aliquatenus sapore, longeque alium spirabat odorem . Quare nullus miror, exoptatum semper adhibita diversa planta , saltem quoad solum diversum, adipisci non posse effectum, cum tantae non parvi momenti diversitates qualitatum in ipsissima eadem planta obvenire possint. Caeterum in colligenda hac planta attentus sit,
143쪽
oportet Rhizotomus ; ne chaerophyllum temulum Linnaei pro conio aut cicuta nunc descripta colis ligat . Error enim hic ideo facile contingere potest; quod binae hae plantae quamdam habeant similitudinem , ita, ut non nisi a botanico syste malico facile distingui possint.
Definitur vero chaerophyllum temulum : ehae rophyllum caule maculato , geniculis tumidis. hori. clis. Ioa. Myrrhis annua vulgaris, eaule susc6. Moris. hist. p. 3οῖ. . Crescit haec planta quoque inter cicutam, ad vos , Vias, lepes &c. distinguitur vero his
Cicuta, seu conium involucrum habet polyphyllum ad horizontem positum : chaerophyllum vero involucro gaudet reflexo , concaVO; pet lis cordatis, fructu oblongo laevi; nec odor chaeis rophylli adeo foetidus est , ac conii . Rogavi expertissimum Iacob. Keil , ut exa mini chemico cicutam subjiceret, annuit ille petitioni , dc sequentia obtinuit educta atque Pr ducta . Libra una hujus plantae balneo arenae imposita , & gradu caloris valde leni tractata , praebuit primo phlegmatis , aquae instar limpidi, insipidi , odoris serme nullius, nisi paulisper fitui, drach. v. & semis; hoc phlegma colorem cyaneum nihil pronus mutabat. Semoto hocce, jam sequebantur phlegmatis parumper colorati, odoris magis fatui, ac nauseosi, saporis valde exigui, modice tantum empyreumatici, drach. vij dc semis: V
144쪽
rum nec hoc phlegma colorem caeruleum alterabat . Pergebat gradam ipsissimum caloris per tres horas sustentare ἔ eum vero per hoc tempus nil amplius prodire vidisset , jam ignem gradatim intendebat, de sensim tunc prodibant laticis susei , graveolentis, spiritus cujusdam animalis instar acris, odore Volatilis , linguam pungenistis unc. iij. drach. iij. Latex hic jam manifeste erat scalinus, cujus prima prostillata drachma colorem violaceum in intense viridem mutabat, sub hujus spiritus alcatini continua extricatione sal simul prodibat alcati volatile copiosum, quod dedataeis suis ramificationibus latera recipientis undique tegebat; salis hujus sco e collo recipientis drach. j. gra. xx. extraxit reliquum , quod siccum eximere non poterat, aqua prius ponderam eluit , & ponderis drach. jj. gran. XXV. deprehendit, bonam adhuc portionem hujus salis sublimati eum spiritu effundebat, quod in eo disparuit; nec pondus illius determinare valebat . Iam ultimo sequebantur olei tenacis, crassi, nigerrimi, foetidissimi unc. j. 3c semis drach. semis. Haec producta monstrant manifeste plantam
hanc totam animalem esse , cum nec minimum
acidi educti visum sit, quod tamen Observatis Cl. Geofi valde reluctatur. qui acidum in copia se extricas ait. Nec video, etsi haec experimenta cum sicca planta instituta sint, plantam in leni exsiccatione, omne acidum, si quod habet , praeter hoc, quod ad genesin salis alcatini volatilis facit, amittere possie . Carbo relictus post destillationem levis erat,
145쪽
& pendebat unc. iij. drach. j. quem per duaghoras in vase aperto calcinabat , 1ub qua calcinatione validissima odorem adhuc spirabat urinosum ; elixati dein salis Matini obtinuit drach. iij. terrae vero indissolubilis remansit unc. j. dra. sem. Iactura sub destillatione est unc. l. drach. Vij. sub calcinatione carbonis unc. j. & semis drach. semis.
A Multis Auctoribus cicuta externe applicata
contra mammarum incrementum, 1cirrh sis indurationes, ischiadic- , & haemorrhoidum dolorem Commendabatur . Sic in dispensatoriciviennensi emplastrum de cicuta praestans remedium in scirrhis, & duris lienis tumoribus notatur . Pauci interne cicutam propinarunt. Verum a celeberrimis in arte viris , ut venenata, dam-
experimenta recensens , monet, prudentiorem es-ise , qui ea abstinet . Demum celeberrimus Archiater Antonius Storcheicutam innocuam esse non solum demostravit, Verum extracto ejusdem multos morbos , qui huc
usque curatu impossibiles dicebantur , sanavit ἀExemplo ductus plurimis in morbis messisamentum hoc felicissime exhibui. Sic tumores scirrhosi, scrophulosi multi mihi currebant, quos cicuta Curavi . Incipiebam ut plurimum a sex pilaeis gran . iij nycthemeri spa
146쪽
so. Neque quidquam incommodi inde sentiere aegri . Externe somenta cicutae applicui, quibus ob negotiχ non licuit sementis uti, emplastrum suta tui . solebam omni seeunda AE aut quarta septimana purgans dare. Consultum enim id duxi, ut crassum tumoribus inhaerens, cicuta susum humoribus serte mistum , e corpore eliminetur, cum usu eicutae raro evacuatio sensibilis augeri obse
Quidam horum aegrorum fa, ga, Ioa Ipetimana sanabantur ue nonnulli 4. 1. mensibus ad persectam sanationem usque utebantur. Feminae ut plurimum citius ae viti curantur. Τumores valde magnἱ cicutae usu mox vald pere minuti ε p. iacius notaminquam resistebant , ubi ad parvam molem jam redacti erant. Plurimis fundebantur tumores scirthosi , paulis suppuratione bona consumebantur. Inter suppurationem acriter medicamentum conistinuavi .
Vir 32. annorum parotiges , glandulasque colli lapideas & adeo tumidas habens, ut surdus inde factus, dissicilime deglutiret , ac respiraret, cicuta Interne , ac externe applicata, 6 . die jam melius audiebat, deglutiebat, respirabat; molliores multo omnes erant tumores , spatio is. septimanarum integre restitutus suit.
147쪽
Expertissimus Doctor Polleter seminam a S. n. ad me misit, schirrhosis magnis parotidia. bus , glandulisque submaxillaribus laborans; cicutae extracto , & fomentis ejusdem I . septimanis
Femina 4 . ann. scirrhos in utraque mamma per plures menses habuit, quos neglexit. Sed dum dolores magni accedebant, consilium meum petiit ope cicutae 7. septimanar. tempore integre disparuere schirrhi. Quatuor mensibus optime se habuit; dein v ro tumores parotidum nascebantur magni indolentes , cum respiratione paulum dissiciliore, nullis tamen per plures hebdomadas medicamentis uti volebat. Dum vero ingenti dolore partium tumidarum corripiebatur , respiratio celeris, anhelosa fere ad suffocationem usque fiebat; me denuo in auxilium vocavit; ad cicutam iterum confugi , dc omni hora cochlear sequentis mixtura
148쪽
Somentis cicutae partes dolentes continuo involvu-bantur. Dormivit jam magis placide, dolores minu hantur: pergebam itaque usu eorumdem medicamen. a torum , altera die dolores iterum mitiores, col- tum , quod antea inflexile fuit, parum movere po-o ruit , respirabat liberius . tertia die omni trihoricia cochlear mixturae propinabatur ν sputa crassa prodierunt ; sa die integre ab omnibus symptomatibus libera erat . Cavendum est in scirrhosis, ne seminae thoracibus arctioribus eos premant: pauperes monena, di sunt , ut lintea teneriora schirrhosis tumoribus r. imponant, quibus affrictus indusii asperi imp a diatur. E Diaeta non adeo stricta requiritur, vidi pauperes leguminibus & farinosis solum utentes cito , , di integre curatos . , In cancro binis tantum vicibus cicutam tem l . tare licuit.
t Vir so. ann. adeo scedum cancrum habuir , ut cernens eum, totus horruerim r integra se. cies sinistra cum ocula exesa sest, jamque in dextram partem malum serpebat, viribus & coris , pore maxime exhaustus in no comium deserebatur g delirabat: quare materiam morbosam ad
interna encephali jam delatam judicavi. In casu C
149쪽
hoe desperatissimo quotidie binas drachmas eoruticis peruviani , atque cicutam interne, & externe ordinavi . Ρotus erat ex binis partibus aquae cum tertia lactis. Brevi tempore deliria cessarunt, appetebat , setor minuebatur; omisi eorticem - ω sola cicuta pergebam . Post binos menses caro pulcherrima , nullus dolor , nullus iehor , sed optimum pus observabatur. Confabulabatur aeger, vires in dies augebantur , & omnia sanationem promittebant . Mirabar cum fratre Abdon egregio nos comit chyrurgo eicutae in hoc desperatissimo casu virtutem . Sed dein constitutione dy senterica superveniente , ea periit.
remina 3 r. ann. q. mensium spatio eam erum in naribus habens , post Io. septimanas cicuta integre curabatur . Nunc Iuvenem cancrosum in no comium reis cepi , qui licet et . solum diebus cicuta utatur , tamen jam ulcus multum nitidius , non septens apparet. In spina ventosa pulckros cicutae effectus vidi,& primum juvenem a I. ann. spina ventosa la
Phthiscos scrophulosos nonnullos eleuta an vi: pro potii solebam dare infusum veronicae, melle aut strupo diacodii edulcoratum . In his tamen aegris minori dos cicutam exhi
150쪽
r - Ubi effectum quandoque non adeo magnumn observavi, sequens medicamentum Praestans ex-
I - r CASUS SEXTUS . - Vir o. ann. multi ulceribus & tumoribus strophulosis purulentis laborans , phthisi cor reptus , in no comium transferebatur. In casu hoc desperato cicutam interne dedi, simulque in-s fusum ex veronica melle edulcoratum praebui , o externe fomenta cicutae applicabantur . Spatio s. mensium minora ulcera consolidata , majora puti , chriora , nec foetida erant ρ respiratio levabatur ,ri sputa purulenta in alba mutabantur c loque-α la vix antea perceptibilis , distincta fiebat, vi- tres augebantur , & jam sanationis spes magna erat. Verum aeger impatiens no comium dere, liquit, & appetitui nimium indulgens in dysen teriam incidit, qua, in nos comium denuo poses tatus, mox periit.
. .. Miles e Regimine Equitum Principis de Lichtenstein , potui multum deditus, vagis arthri- - ticis