Aloysii Antonii Verneii ... De re physica ad usum Lusitanorum adolescentium libri decem. Tomus primus tertius

5쪽

Et intesim, quod omnisum operum Dei niviam possit homo

immis rationem eorum, quae runt sub Sola 'quanto plus laboraserit ad merendum , tanto mitis inveniat: trans Ixerit Sapiens se nosse, non poterit reperire . Ecclesiastes Cap.U II. V. I . oviodo ignorar, quae fit via spiritus , qua ratione compineantur in in ventre praegnantis; sic nesc/s opera Dei ,

qui faAicator es ommum ibidem CaP. XI. V. s. N edirissi mi ι,-- ιο miser exquirenis a De --, ta inint, quam nuuta, quae terra, mari, Huaeram, ni nurui exsistunt, quae Negemui F, quia numquam Mimur Cicero dematur Deor. L. I. cap. 3s. /d ex erectis λιο his nonne optimus immavi mus qui ue confitetur, multas ignorare i multa sibi etiam atque etiam esse feenda G-cero ustui L. IH c. 28. Non autem parum coe osse , eae in parum cognito stulte T diu perseet erasse , uirpe est propterea quod alterum coni iuni ho λὶ inum inerm tali , alicium singulari uimus νυ - ιιι es adtributum . Cicer de Invent L.Ii αῖ.

6쪽

ALOYSII ANTONII VERNEII

EQUITIS TORQUATI

ARCHIDIACONI EBORENSIA

RE PHYSICA

8쪽

LUSITANORUM REGI

FELICI, INVICTO, FIDELISSIMO

PH I. rex potentissime, quibus Reipublicae sa- has ac felicitas continetur , quam mirabili nexa inter se colligatae reperi tur , clarius prae ceteris scientiis Physica disciplina ostendit . Nam cum duo sint cardines, in quibus selicitas cuius tu na'

tra'.

Disiti geo

9쪽

hombycis 3 similium . Requirunt plurimas notiones Physicas,& Chemicas, quibus Mapta materia reperiatur ad fines propositos materiae aliquot novae varia ratione coniungantur: novi solores inveniantur ad ingendam telam laneam, bombycinam 4ossipiam , ceteraque ad usum officinarum . Eae item supponunt plurimam eruditionem Scientiae Mechanicae, ex qua innumerae illae machinae diversae excogitentur, quibias egent ossicinatores, ut opificia exerceant suas quibus eorum acuitur industria, di mira opera factitantur per quam apta , ut mutentur cum operibus utilioribus exterarum nationum . Verbo dicam

satis est vel cursim legere nobilissimas in utilissimas quaestione , seu controversas, quas clari res Academiae Scientiarum in Regiae. Privatae, singulis annis, idque constituto praemio .pro' ponunt Naturalis scientiae cultoribus ad augmen tum, tersectionem Araium Inliberalium; quarum plurimae feliciter diremtae sunt, atque earum conditores praemio decorati ut intelligatur, quan

tum varii generis ossicinis, atque adeo singularum nationum utilitati opituletur notitia interior Plis, sic institutionis Jam Commercium esse veluti consecutionem Agriculturat,ac Ararum Mechanicarum,nemo est, qui non videat : nam sine illis sontibus 4 qui

merces jugiter ministrent; quique viam compla' a 4 vent

10쪽

nent ad earum transvectiones 3 inari, tem

nulla transmissio mercium nulla commutatio se

ri potest . At ipsum commercium haud exiguam notitiam mistoriae Naturalis. Phys -M ' chanicae postulare , ut maiori eum utilitate fiat Civilis Societatis; vel Lexicographi Historici, seu Dictionariais Historiae Naturali , Commedieii, qui libri a viris experientissimis tum Philosophis, tum Negotiatoribus editi sunt; etiam nemine monente declarant : quique ob eam caussam magno in pretio ab homini cupientibus , qui Magistratus summos gerunt , aut leges condunt, apud ultissimas quasque nationes haberi solent. Neque enim ego loquor in praesentia de commer-eio unius aut alterius divitis privati, in quo sedit una potius, quam subtilior cognitio rerum .dominari solet; sed de commercio solidae nationis cultuque loquor atque adseveranter contendo ejusmodi commercium nullo modo utile esse posse toti nationi, ac genti, nisi ex reconditiori notitia magnae Meopiosae mercaturae proficiscatur loc est, quin cognoscatur penitus, quo modo mat ria prima cujusque negotiationis maiori cum utilitate nationis adquiri possit quo modo minori eum impensa sabrica si quoque modo facilius commutari cum ceteris mercibus magis necessariis er-dem nationi : ad ultimn quo pactoin commin

dius ac opportunius in sicilius per totum R.