De divino officio commentarius historicotheologicus ... accedunt Regulae criticae, quibus Breviarii autoritas constituitur, & Germana S.S. Acta a spuriis fecernuntur. Autore d. Francisco Macchietta

3쪽

DE DIVINO OFFICIO

COMMENTARIUS

HISTORICO THEOLOGICUS

Ubi ex Sacris Littet is, Conciliorum Decretis, Patrum effatis, nee non variis tum occidentalis, eum Orientalis Ecclesiae monumentis, Maiiaectorum Regulis, Sanctorum Achis, Sce. exlhibentur Divini Otheii exordia, progresIus, legis, quibus Laici, Clerici, Monachi, atque Moniales ipsius recitationi addicebantur. Risus prostrantur dives variarum Oeeidentis Ecblesiarum. θη Orientis nationum; hs alii complures antiquitatis sacrae, qu.eque subinde in Me Jus irrepsere mutationes, recensentur; varia Haereticorum deliria passim configuntur. His accedunt Regulae Criticae , quibus Breviarii autoritas eonstituitur& Germana S. S. Acta a Spuriis secernuntur.

D. FRANCISCO MACCHI ET TA.

V E N E T I I S , CIPI DCCXXXIX.

APUD FRANCIs CUM PITTERI. SUPERIORUM PERMISSU , PRIUILEGIO.

5쪽

, Illustrisi ', atque Reverendisi. '

UID in caussa fuerit, cur splendido tui nomine inscriptas lucem videνot Commentarius bis melis , Muin i e , Reverendissime Praesul, eumdemque tuo commist rem patrocinio , vix est qai non intelligat. Cum enim a maioribus ad aetatem nostram transmissa non sine laude consueti δε sa bbros sub Hieuius Magni viri auspiciis vuIgare, unde, quod non nemo aiebat, operi fecuritas , atque splendor accedat et mox occurrit quam merit4 re operis huiusce mei austicem delegerim , atque Patronum . Generis enim vero nobilitas proavorum decor bus, longaque seculorum serie apud Venetos bplendescens, ita Europam pervasit omnem I nominis tui fama ex praeclare gestis adeo Ca,hοIicum orbem implevit , dignitas virtute 'arta , .merisis auctam in fui admiratkuem aequos raram aestimatorer traxit I ut f licioribus inliν.ιEIai auo.ciis, euriovi luce omnatum opus hoc meum prodire non post . iaecllenti mae Delphin rum stirpo , cuiusfinum nomen instar omnis, praeconii semper fui , sterit, conspue

6쪽

cuum Germen is . cuantus ab ista in te fultor , quanta , proh Dii immortales, in te gloria derivati Non hic Iantae familiae pa-nenricum texere in animo est; satis γ im mihi perspectum merito minus fore , quidqAid de ιac vel eloquentissimi dixerint , ct eae Mantistii monito in maximorum encomtis praestare nihil quisis parnm dicere. Jam sestus praestantiam aperre Heneta resarire Ropr .

blica, quae uberem adeo praest*ntium virorum costam sciis commodii ex tac gente parram vidit ut heroar tot numeret quot n potes : testantur historiarum monumenta , quae Delphinos virosmmquam produnt nisi summa molientes , Jumma operantes e t flantur Veneti, atque Ecclesiastici insignia honoris, quae inter gemtilitia domus tuae decora visuntur. Quis enim facile numeret RGgia Veneti Imperii diademata , urbanos fasces , bellicos clavos , equestres ritulos, Adriaticas, atque Romana/ purpuras , sacra1 infulas, quibur a multarum aetatum intervallo decorata claritaris si ae radios per universum terrarum ambitum invexitpAb hoc itaque sanguine non degener nepos prodi ii, qrippe quio doctrina, oe virtute ad avita maiorum decora enixus, eadem gloriosa proavorum vestigia legere , ne dicant excellere visus semper fuisti I unde non minas egregium re familiae adiicere , quam ab enim accipere ornamentum iure quisquis 'nsrmet. Sane, tuae licet inserviam laudi, tantum mihi non tribuo, ut non dicam exornare, sed ne enarrare quidem rcffim eximias animi tui rites, atque ea inprimis, quae pro Ecclesia, pro Ret g one ampyssime gesisisti. Hel a primis aeuosescentiae annis cliaristatim ex bibebas carum virtutum Perimen , quae insignes viros cum in saeculari tam in sacro imperio optimὰ commendant. Demirabantur vilii alta . te mente praeditum , singulari prudentia , Iuavissimis moritas ornmrkm I aBi te politioris litterathrae , sinceraeque pietatis studi se reum contemplabantur , alii gesta tua , summo. Praesule digna , mel dum βb Ecclesiastis 1 fgnis nondum merebaris , . iudicabant . Haec lautem praeter aba musta , quae modestiae obsecuturui tua confultuI praeiereo , gradum ribi fecerunt ad illud bonoris fiasti. 1ium, quo in Ecclesiastica Hierarcbia ingenti cum omnium plausu coruscas Θ Me in Ulam tui existimationem sapientissimos viro νraaeerunt, ne Patriarebatis dignitatis pondus, atqme Ange , la teque patentis Ecclesiae regimen non sine superno afflatu optime iis re covocatum putarent f ad cuius in lumisarem , oe iura sarta.

7쪽

tecta renservanda , ad cuiui propagarionem , atqae splendorem premovendum , quantum in dies fletulos laboris , ct curae impen-λι ; non Romam solacitudinem tuam in subcepti muneris parti

sus obeundis probantem, non Diarcsim tuam , inter continuas te admirantem c ιras, compellabo ; Sed Marcum ipsum, atque Hem

magoram μὴ iissimos tui in Aquileiensi Cathedra decess)res, nee non D. irinum Philippi Caesaris inter Elnicos Imperatores primi, qui Christo nomen dederit, stidim, ct primum ampli mae tuae Ecclest. Patriarcharsis culmine insignitus, fi vera nobis prodit Hundius .apud Perben de variis antiq. Eccles quas e supernis sedibus mihi videιν intueri exultantes , quod Ecclesiae , fuis irrigatae sudoribus ille praesit Antistes , cui nibus; antiquius, quam 'dei puritas, o amplitudo ,. quam Religionis commoda , caLDU, quam animaram satas, o Apostolicae sedis Θμον. Et certo

quicumque ruam pro fi arqne Religione contemplatur relum , 'si mi l in re agnoscit praeclinas eas veterum Aquileiensinm Antistitum dotes , quorum c.nbpicuis gestis tantam Ecclesiae universae emi menti, tantum sedi tuae splendoris accessit, ut venerabili Ioannis XIX. in Petri cathedra sedentis ora se, illud bi demeruerit au. dire constituitim: Patriarchatum sanctae Aquileiensis Ecclesiae sore caput, & Metropolim supra omnes Italiae Ecclesias ......' atque volumus Sanctam Aquileiensem in cunctis fidei rebus peculiarem & vicariam , & secundam esse post almam Romanam sedem. in loco multo ante babita videtur ab Imperatore Honoris iis in litteris, quas, Romano Pontifice suadente, uti opinatur Baronius a vel Italiae Episcopis compellentibus, quemadmodum alii censent, ad Arcadium f/atrem in causa Cb se timidedit. Agnoscit enim ad fidei semandam immunitatem fervorem in te illum, quo in Synodis Aquileiensi, o Sardicens exarsere

Valeriani, ct Fortunatiani adversus Arianos , quo in I. Arelatensi Concilio Theodori a Aerstis Donat as, in Romana Synodo Agathones a resus Monothelitas: agnostit pro Ecclesia tuae imribus vindicandis sollicitudinem , qua Rotbaldus , oe Poppo commendantur , pro sncero sacrorum cultu retinendo diligentiam, qua Cromatius apud Hieronymum mulget. Sed quid ego vetusti

va Aruileiensis Ecclesiae monumenta revolvo, priscosque decessores tuos, quorum vestigiis inhaerens gloriosus tibi quotus splendor , atque Cathciae ornamtarum , depromo λ Nonne instar omnium

erat

8쪽

erat' protulisse Ioanais Delphini amplis mi S. R. E. Cardinalys , atqMe praestantissmi Aquileiae Patriarchae piarai tui notum super

aethera nomen , cuias eximiam virtutem , : maturam pmdentia-,

flet larem eruditionem nunquam sine laude Aquileienses Ecclesa memorabit, ct ad cuius exemplar se tu mores, cae gesta mormas, at, quod ille, nil x sublime, ae gloriosem noveris moliri. Esec porro mihi contemplanti μm dam Iabiecere, ut lucubra 3iones has, . qualescumque meas, ad te deferrem e ratus enim sum viro Eccissasticae antietuitatis stidiosis o , sacri cultus r parat ri solertis o fre ut non duplis in vas, quod inustrat muni Religionis nostrae posti diuinam Liturgiam in tituti praeconis, antiquit tώtem . frequentiam , ritus , alia huiusmodi , quin ad omncs pcuc aetates , arque gentes spectant Excipe igitur sereno vultu Commata tum hiau, quem summis an ole antia tibi sisto ancque tam brilentis tentiitatem respice , quam ipsam scrimisma, materiem , atque oferentis obseqvium; illam Dominatisor tua E WreMys. planae dignam censeo; hoc illud prosi M, quo nullum fortos majus, ac sincerius inueneris : atque in hoc uti glorior. 3ito precor, ut adfii, atque Ece ae ornamentum diuturnam riabat vitam, summamque θάcitatem stiperi largiantar.

Dilam Venetiis ad decimum septimum Calendast ymii Anno a s --- luee trigesimo nono supra Auli sis , septingentesimum.

Francistus Macchicita. - . ,

9쪽

PRAEFATIO.

Lter supra decimum volvebatur annus, cum ad umbilicum perductus mihi libellus iste, inter domesticum pulverem delitescebat, utpote qucm privatis studiis, non publicae luci animus destinarat. Et si enim , ubi primum e spinosis, aut jeiunis scolarum Quaestionibus animum ad altiora studia licuit transferre, Ecclesiasticae antiquitatis, de Disciplinae cognitione, Critices artis documentis, & quocumque sacrae eruditionis genere, unde aetas nostra supra reliquas elucescit, fuerim mirifice delectatus: probe tamen noveram, quam parum his ornamentis essem instructus; mihique ptandum adhuc plane, quod in aliis suspicere non de lino. Quamobrem nefas mihi in Republica litteraria gradum ullum vindicare intelligebam , quo contendere viris tantum numeris omnibus absolutis datur. Quorsum haec animo mecum versabar Quom sum tu inter eruditorum agmen elucubrationibus lib. sce aliquod te publico asserre praesemis emolumen tum , cum puolicae dommoditati viri sapientissimi

10쪽

continuo insudem Z Quorsum . justam Gnsuram de clinare confidis, ea aetate scriptis laborando , qua vix Optima probantur, qua minus persecta ad Cimmoriorum transtra condemnantur,' a ternaque oblivione se- pcllcnda justi rerum 9Filimatores palam edicunt. An nescis commentarium hunc tuum ad eas leges te voluii- se exactum , iisque Ecclesiasticae' eruditionis 'luminibus consertum , queis vix prima litterarii orbis capita operam cum laude conjunctam impendunt Z Rc mad Sanctorum Patrum , atque Conciliorum effata , ad Historiae, atque Disciplinae Ecclesiasticae doctamcnta , ad plurimarum Occidentis, atque Orientis re lium inores , ad Monachorum i Conluctu dino ,' ad Critices artis adjumenta exequi aggressiis, nonne illa audes, in quibus omnigenae doctrinae , atque stam igeratae eruditionis persecti viri non sino itimore versantur At vero seria haec mente Volventi, occumrit doctis, indoctisque passim laborare Scriptorcs, &litterarium campum ad eruditionis, doctrinaeque flo

res eaecerpendos non ab iis tantum adiri, ,quorum s .eI minus concinnos censoria virga secando , notares Verrum, & ab aliis, quorum elf,rioni inutiles colligendo, proficere. Hinc & ab omni censura immunem me suturum publico juri laborem hunc mpum commendando arbitrabar ; veniaeque daturoS eruditos confidebam , si quid apud nos aut scribendo, aut laripta. Vulgando peccatum ; ubi noverint non Cenodoxia ,

sed juvandi prurigine peccatum idcoque longe distare nos a reprehensione , qua Pelusiota Isidorus ad