장음표시 사용
4쪽
ΜARCI TVLLII CICERONI s EPIsTΟLARVΜ LIBROS CONTINET, EX PERVETUSTIs ΕκΕΜPLAR Inus accuratissime post omnes,quae hactenus edioraesint, excusiones, recognitariam. inroram Henchum sequenti reperies pagina.
5쪽
TERTIUS HIC ToΜVs CONTINET Μ. TVLLII EPISTOLARvΜILibros. X V .ad diuerses missarum:inter quos unus est. M. Coelii ad Ciceronem, quos omnes recenotiores nouo es parum illis apto nomine similia.
res appellarunt. Librum. I .ad. M.Brutum. Libros. II 1.ad .Ciceronem fratrem. Libros. X VI . ad T. Pomponium Atticum.
Librum unum Cornelii Nepotis de uita T. Pomponii Attici.
6쪽
ν Ericvs vrcro Rrvs ur cori Lo' ARDIN CHEL Lo s. D. X mulus epistolarum voluminibui Cicerone consectis nemo.n.nec plures, nec clogantiores scripsit non parua pars longi istis iniuria amissa est: quod danum etsi grasciter molesteo; pati dinemus,cum nasum sit scriptorum genus, quod magis in cotis diano usa versetur, in ore in animo ferendum erat,si ea ipsae,quae remanserunt, imtegrae, ac mendis purgatae essent, ec non omnia . partib. corruptae,ac lacerae: haberes mus.n.omnis epistolaingeneris exempla pulcherrima ac persectissima: quibus proposit aesta diose animaduersispoissemus omnem rem,quae incidisset copiosedc ornate plicata Isteris mans dare,ijsq; certiores facere absentes:nue verricum mendosaest diminutae admoda sint, ae circo strumar,ac veneunt, fit ut non ita cupide, cum Voluptate legantur: cum.m crebro lectoris ani mus in aliquem locum ostendit.qui sita obstiaritate & corruptione impetum eius frangat,ec tam qua in salebris herer siciat, adeo languescit,oc corruit, ut penitus curium, in quo ante alacriter se rebatur,remittat e desti at,ec sic omne studia illius iter interrumpitur,ut vix ullus ex ea le 'ione eius percipiatur.Huius autem mali diuersae cause extiterin ongam quidem diem,quae multa literarum monimenta.sumillit,non paucas et his,quae invita remanserunt,tenebrasosiadisse iaci. te concedimus sed aliud quo non minorem tam grauis incommodi culpam sustinere existimas mus:quod oc ipsium,quia nota iam omnibus,&.exploratum, pluribus verbis persequi necesse noest quis Orestit quae fuerit multorii sit petioribus temporibus in corrigendis antiquis auctoribus licentia ut dum labes quasdam delere vellent , sepius grauiores maculas inuexerint re alioruetia sinistrum deterrimum consili si,qui rum interpretum munereiungerentur,quscun* non , telli erent ollici sunt imulare Sc peruertere ne aliquid nescisse viderentur , opinionemq3hoium de Lao ingenio atq; eruditione amitterent,non parua ceraelii quot detrimeta intulerunt: sed haeciam pridem ro explosa ec Gnata est nam multi ingeniosi re diserti viri videntes hoc malum coli die magis landi ac dilatati,no amplius sibi cessandum rati se his Bruter pro coi midioseru omnia utilitate opposueruntiauictoritatem ec studio suo tantam audacia temeritatem P refrenaverunt, maculas quibus illi optumos quos si latinae linguae auctores turpiter foedauerant,delentes,nec nonliginem eam,qua ipses quo dies aspersuat nona .cum vnotin host eliis certamen fuit sitis ingeniis abstergentes, hi magna cura 5c diligensia veteres libros inquirendo,sine quorum ope ni limereliciem v tilitatis adserri potest, regiam opera in hoc negotio nauauerunt: hora sempera' me si idium laudatum re celebratum est tm.n.beneficium ab his acceptum fuisse iudico, ut si ila alorum opera cessasset,eo processura suerit imperitoru audacia, ut oes honos poeni teret: nec mihi
sitis suit ipserum studium industriamq; laudare,verum etia quatum in me fuit,admeumvssimcos imitari volui,utoq; doctrina oc ingenio inferior essem,tantum labore ae diligentia pare illis operam praest are conatus sum: sere. n. semper quaecul maiore studio legi,morem habui ca vera stis exemplaribus toferre, nec me unquam huius meae operae poenittriticu olim antiquos codisces M.Tullii epistolarum diu multum a me perquisitos nactus estem,quod in alijs lacere costitavera n his maiore auiditate adgressus sum: hi. n. praecipue libri inter alia Ciceronis opera Ppter multorulocorum obscuritatem, re quia undi mater habiti erant,singulari quada diligentia mi/hi indigere videbantur.nee Mellit venistas eorum librorii spem , qua de ipseru probitate animo Concepera, plurima. n.in illis offendi longe a vulgatis codicibus diuersa,multaq; q sine ulla ullius Upera statim se probarent, no pauca, quae adhibita cura,&diligentia restituiposiacofidere: quae si ius animo reuoluens, cuneiosq; auctores quo mihi aliquam opem ad ea illustranda adferre Posse sit spicatus essem digeter percurrens, operam dabam, ut ea ne iacerent, serem nuna librum meum in manus sumeba,quin illum Minua parte ut mihi qdem videbar mcliorem facerem,' huius mei laboris seu stum putabam voluptatem,qua aio capiebam,cum aliquem locu restituit, sem, quos Oct amicis aperiebam, quibus eum fide ac beneuolentia singularibus semper mea oia libenter comunico filii alit cum meum hoc missium re si parum clara aut nobile,mihi in via ceteris no ingratu fore praedicarent,me ipstim ad hanc rem mea sponte incitatum vehementius adhuc stas verbis inflamabant:&m eundem finem mihi primo Ppositum firmiter animo retinebam,ut siqua utilitas ex hac mea sedulitate parari posse ea cum amicis familiaribus meis inrerer, nonsa si ulla ex ingenito midioq; meo comoditas capi posset, aliis inuidere est ne mea in hac re res P a Voluntas mihi arrogantiae tribuereturieum res in hoc statu esse ecce tibi Florentini hi nostr 1roru imprestares, qui aliquid de mea hae diligentia audissent, petere coeperunt,ut sibi libri me
copiam facere velle se cuncta Maullii opera amplemagnificem excudere. Ego vero qui nihil tale unquam so cogit allem mirari primo, straobstinatissime pem rcised illi tandem Sc p/cibus suis,et comunium amicorum intercemonibus inuinam coegerunt me meos hos qualescastre u laboressibi polliceri: qui Utinam tam ceteris utiles immai sint. umihi molesti importu
7쪽
ntiri suere oportere. reduxi, post si onus hoe mihi imponi passii sim, me non nihil operae, teps
risci; rursus in hac re consumere:ad eosdem igitur antiquos libros redii, easdemq; res,vi potui inis is nunc literis occii pariu item recognovi,quod in magno meo incomodo fastidioq; ne u est, magno D melioru madiorum damno:Tato autem desiderio flagraui ut nostra haec opera in bonam partem accipiatur,eadem animi sinceritate,qua a me suscepta est iudicetur, ut vhi penitus omni diligentia ec industi ia adhibita redia te stione indagare me polle desperauerim, adduci ussim ingenue confiteri, omnibusti; nostra locota illorum ignorationem notam facere, acriore ingenio ec maiore eruditiones aicis ea suppeditare auxilia,quibus facile posmi labes has laqua grauem aduersarium coficere: cin.imitari volui Homerita Achillem, qui Hectorem pleraxesi 'um,fugam sibis diatem quaerentem cospexisset, nutu capitis Gricis ossitis interdicebat,ne in in tela coniicerent,veritus,ne quis sorte illo Uulneratost imma sibi inde glori a acquireret,ipse asit posterior, req3 iam transacta veniret ata erat in eo auiditas gloris,tanta* eam sibi laude arripi eupiditate serebatur, ut perpetuu ec infestissimu sibi hostem nollet ab alio laedi,aut tangi. Nostru consiliu longediuersiam fuit,vtin.citius prosternatur,coem hoste cunetis mostrauimus, pro viribusq; fraeto prius illo ec pene profligato alioru et opem couocauimus, olbus in eumammuauximus,eaq; arma dedimus,quibus ipsi penitus vita eripiatur,volui. n. mnes rone, qua potui,alioru etia ingenia,qui hoc studioru genere delectantur,rilicere dc iuuare,ut nos cito ha heamus hse nobilissima Ciceronis monimenta si no integra repersecta re vera enim qui dilige/ter attenderit,videbit multis ee locis adeo corrupta, re quasi decurtata ut sine meliorulibrorum copia nullo modo resarciri possint saltem huiuscemodi,ut sublatis medis,reiectis quorundam ineptiis libenter lesi ec intelligi possint.Quam aut vix sperare debeamus meliores adhuc libros inueniri potne,coniicere licet, Φ cum multos annos summo ardore tot veteribus rora E uropa bEhliothecis exculsis emat si sit magna laude ingentibusθ3 pr ijs propositis his,u aliquid ma diligentia e tenebris eruilinit, parum tamen lucri iactu est:Spero equidem,confidoq; sore,ut hi loci, quos ego ut ambiguos incertosi reliqui nam multos plane desperatos ea,qua hodie loca mutilae re hiantia indicare moris est,nota signaui cito sint cura diligentiam studiosoru emendati in luce Prodituri: nos etia, quantu fieri poterit,totos parui ingenii notat neruos intendemus,si sorte qae adhuc no contigit comodiore Nescitatiore P aio praestare possimus: nu .n.labore deterriti hac curam deseremus, magna.n. spe teneor his vestigiis posse in veram lecitionem perueniri,cu Lepe parua admodum peruersio sit quae tantam caliginem offundit,ut in postea in veram incideris fractionem,mireris,indignerisq; tam paruum in antiqua scriptura erratum tantum tibi negotii fascessisscivi aut suo arbitrio sententias aliquas,qus sit perioribus dictis quadrarent,interponere nullum negotium fore sed auda temerarium anconinu,sic haec vestigia persequelao, parum: ab his declinando veram lectione reperiri posse confidere debemus,nec eam ullo pacto cotem ne/re,qus e veteribus libris, quorum ex at is partibus fidem oc integritate cognita habemus,magna alicuius industria eruta sit. Qusi aut hoc negotiu plenu omnium suspicionum fuerit, multis de causis me suspensum saepe incertumcla tenuerit in una tantu re nulla mihi dubitatio exorta est, oequu cogitarem sub cuius potissimu nomine Gc tutela vellem hoc epistolatii volumen exire,tu solus occurristi Ardi helle humanissime,que ego sine sceIere praeterire vix possem,& que lici treputarem horsi meorum laborii patrocini um si tuta,tot.n.sum egregia tua erga me meris r ut clim referendae gratiae par nullo modo esse possim,debea saltem nisi ingratus haberi velim, quacunq; rone missum optima meam voluntatem tibi ceteris*,qui tuom in me beneficiora cosscii sunt,ost endere: na quin tu unus praecipue possis magno illis praesidio esse, si quis in eos conet inuadere neminem dubitatum credo,niu qui recognitu non habuerit sta quinetat mirifica tua omniuingenuaru artium eruditionem, siummssingenium,acerrimsiq; iudiciu,quatoque studio ocardore animi leasnegotia dc famam amicora tuerirno,co hoc temere,de quo loquar videor Cum omni semper culpa vacare conatus sim, nihil unqua magis caui u in allelitatoris vitium de labi nullam ha inlamia tantopere reformidavi: Quare nisiita esse planetarem, non adeo stultimessem, ut velle hoc quasi publico testimonio mendacii nulla necessitate coargui,sed nihil est qae minus in tuis laudibus persequedis vereri debeam, quum stia olum nostroru ciuium de tuis praestantibus virtutibconsensium,qui cudete iam puero ex certissinus quibusdam signis cuncta sibi ingentia proposuissent, in ea spe cotidie nragis perspecta vitae tuae ratione confirmantur. Cu plι rimis igitur de causis hoe volumen ad te pertinuerit,ob hoc tibi potissimum a me mitti debuit,lcum in multis rebus operare consilio tuo usus sim n hoe negotio studiu& iudicisi tuum fidelemitis,ae utile expertussum. Accipe igitur veretini hunc libru oc tibi maximerdebita, me quod sesnper valde sthania ac tuere.
8쪽
M. CICERO P. D. P. LENTULO PROCOS.
OMNI ossicio,ac potius pietate erga te, capte.
'ositisfacio omnibus,mihi ipse nunqua satisfacio. tam
'tienim est magnitudo tuorum erga me meritoru, ut quoniam tu , nisi perseeta re,de me non conquiesti: ego,quia non idem in tua causa efficio,vita mihi esse acerba putem.in causa haec sunt: Hammonius Regis Legatus aperte pecunia nos oppugnat.res agitur per
eosdem creditores,per quos,cum tu aderas,agebatur.
Regis causa si qui sunt qui uelint,qui pauci sunt,omnes rem ad Pompeium deserri uolunt. Senatus religionis calumniam,non religione, sed malevolenotia,&illius regiae Iargitionis inuidia comprobat. Pompeium & hortari, &orare,& iam liberius accusare,& monere,ut magnam infamiam fugiat, non desistimus.sed plane nec precibus nostris,nec admonitionibus relinquit Iost m. Nam cum in sermone cotidiano,tum in Senatu palam sic egit causam tuam,ut nech eloquentia maiore quisquam,nec grauitate,nec studio,nec comtentione agere potuerit,cum summa testificatione tuorum in se officioru , 8c amoris erga tesui. Marcellinu tibi esse iratum scis. Is,hac regia causa excepta, caeteris in rebus se acerrimum tui defensorem fore ostendit. quod dat,accipio mus: quod instituit referre de religione,& sepe iam retulit: ab eo deduci non potest . res ante Idus acta sic est.nam haec Idibus mane scripsi. Hortensi j,&mea,& Luculli sententia cedit religioni de exercitu teneri enim res aliter no potest9sed ex illo S. C. quod te referente factum est: tibi decernit,ut Regem deducas,quod commodo Reip. facere possis, ut exercitum religio tollat: te authorem Senatus retineat.Crassus treis legatos decernit,nec excludit Poni Peium.censet enim etia ex iis,qui cum imperio sunt. Bibulus treis legatos ex is qui priuati sunt huic assentiuntur reliqui Consulares, prster Seruiliu,qui omnino reduci negat oportere:& Volcaciu,qui Lupo referente, Pompeio decernit:& Afranium, qui assentitur Volaacio. quae res auget suspitionem Pompeη uoluntatis.nam aduertebatur Pompeii familiareis assentire Volca si O.laboratur uehementer.inclinata res est. Libonis & Hypsei non obscitora concursatio&contentio,omnium* Pompeii familiariu studium, in eam opinionem rem adduxerunt: ut Pompeius cupere uideatur. cui qui nolunt: iidem tibi,qudd eum ornasti,non sunt amici. nos in causa authoritate eὁ mio norem habemus,quM tibi debemus. gratia autem nostram extinguit homionum suspicio, quod Pompeio se gratificari putant. ut in rebus multo ante,uprofectus es, aό ipso Rege,& ab intimis ac domesticis Pompeii clam exulce raris,deinde palam a Consularibus exagitatis,& in summam inuidiam addetis, ita uersamur.nostra si de omne amore tui absentis,praesentes tui cogno,
stent. si esset in iis fides,in quibus summa esse debebat, non laboraremus. M.T. Epist. a a lin
9쪽
M. CICERO S. D. P. LENTULO PLO Cos. . D. Ianu.in Senatu nihil est consectuin,propterea quod dies masgna ex parte consumptus est altercatione Lentuli Consulis,&Caninii Trib.pleb.eo die nos quo P multa uerba secimus: mari
me uisi sumus Senatum commemoratione tuae uoluntatis erga illum ordinem commouere. itaque postridie placuit,ut breuiter sententias diceremus .uidebatur enim reconciliata nobis uoluntas esse Senatus: quod cudicendo,tum singulis appellandis rogandis perspexeram .itam cum senten tia prima Bibuli pronunciata esset: ut tres legati regem reducerent: secunda Hortensi i, ut tu sine exercitu reduceres: tertia Volcaci j, ut Pompeius reduceo rit: postulatum est ut Bibuli sententia diuideretur. Quatenus de religione di cebat,cui rei iam obsisti non poterat, Bibulo assensum est.de tribus legatis frequentes ierunt in alia omnia. proxima erat Hortensia sententia, cui Lupus Trib. pl.qudd ipse de Pompeio retulisset, intendere coepit, ante se oportere discessὶonem facere, quam Consulares. eius orationi uehementer ab omnishus reclamatum est.erat enim & iniqua, & noua. Consules neque concede hant,necpualde repugnabant. diem consumi volebant: id quod est factium. perspiciebant enim in Hortensia sententiam multis partibus plureis ituros: quamquam aperte Volcacio as entirentur. militi rogabantur,atque id ipsum Consulibus inuitis. nam h Bibuli sententiam ualere cupierunt. haec controst
uersia usque ad noctem ducta, Senatus dimissus, & ego eo die casu apud Pompeium cenaui: nactus tempus hoc magis idoneum, quam unquam antea,quδd post tuum discessum, is dies honestiissimus nobir fuerat in Seo natu: ita sum cum illo locutus: ut mihi uiderer animum hominis ab omni alia cogitatione ad tuam dignitatem tuendam traducere. quem ego ipsum cum audio, prorsus eum libero omni suspitione cupiditatis: cum autem eiussamiliareis omnium ordinii uideo,perspicio id quod iam omnibus est aper tum,totam rem istam iampridem a certis hominibus non inuito Rege ipse, consiliariis j eius esse corruptam .Haec scripsi ad XVI Kal. Feb. ante lucem. Eo die Senatus erat futurus.nos in Senatu quemadmodum spero, dignitistem nostram,ut potest in tanta hominum perfidia & iniquitate, retinebis inua. Q uod ad popularem rationem attinet, hoc videmur esse consecuti ut nequid agi cum populo aut saluis auspiciis,aut saluis legibus, aut denique sine ui possitide his rebus pridie, quam haec stripsi, Senatus authoritas gra Disssima intercessit: cui cum Cato & Caninius intercesssissent, tamen est persscripta.eam ad te missam esse arbitror. De caeteris rebus quicquid erit actum, scribam ad te:& ut quam rectissime agantur omnia, mea cura, opera, dili Sentia,gratia prouidebo. N. CICERO S. D. P. LENTULO PROCO Ulo Trebonio,qui in tua prouincia magna negotia,& ampla, Mexpedita habet: multos annos utor ualde familiariter. is cu anteae semper 8c suo splendore,& nostra ceterorum p amicorum com mendatione gratissimus in prouincia fuit: tu hoc tempore prompter tuum in me amorem nostram necessitudine uehementer confidit his
meis literis se apud te gratiosum fore. qus ne spes eu fallat, uehementer rogo
10쪽
te: commendo tibi eius omnia negotia, libertos, procuratores, familiam.in' primis , ut quae T. Ampius de eius re decreuit, ea comprobes: omnibus
rebus eu ita tractes,ut intelligat meam commendatione non uulgare suisse. M. CICERO S. D. P. LENTULO PRO CONS.IJ XVI Kal. Feb. cum in Senatu pulcherrime staremus, quod iam illam sententiam B ibuli de tribus legatis pridie eius diei see,
geramus: unum P certame esset rellistum, sententia Volcach: res ab aduersar is nostris extracta est uarηs calumni js.causam enimis equenti Senatu non magna uarietate,magna inuidia eorum qui a te cauν sam regiam aliὁ transferebant obtinebamus .eo die acerbum habuimus Cu,rioneni: Bibulum multo iustiorem ene etiam amicu. Caninuis & Cato ne garunt se lege ullam ante comitia esse laturos. Senatus haberi ante Kal. Feb. Per legem Pupiam,id quod scis,non potest: neque mense Feb. toto,nisi per Distis,aut reiectis legationibus. Hec tamen opinio est Populi Roman a tuis inuidis at obtrectatoribus nomen inductu filiae religionis: non tam ut te an Pediret,quam ut nequis propter exercitus cupiditatem Alexandriam ire uellet.dignitatis autem tuae nemo est, quin existimet habitam esse rationem ab Senatu. nemo est enim,qui nesciat,quo minus discessio fieret,per aduersaorios tuos esse fac hum. qui nunc populi nomine re aut e uera sceleratissimo I trocinio,si quae conabuntur agere: satis prouisum est,ut nequid saluis auspio clis,aut legibus aut etiam sine ui agere possint.ego nem de meo studio, nemde nonnulloru iniuria scribendu mihi esse arbitror.quid enim aut me ostenst tem,qui si uitam pro tua dignitate profundam: nullam partem uidear merio torum tuorum assecutus aut de alioru iniurijs querarzquod sine summo dolore facere non possum. ego tibi a ui hac presertim imbecillitate magistraoruum,praestare nihil possum: ut excςpta,possum confirmare te,& Senatus, dc Po. Ro. summo studio amplitudinem tuam retenturum. M. CICERO S. D. P. LENΤvLO PROCOS. Ametsi mihi nihil fuit optatius, quam ut primum abs teipso, deinde ei caeteris omnibus,qubm gratissimus erga te esse cognostscerer: tamen assicior summo dolore , eiusmodi tempora post tuam prose stionem consecuta esse,ut & meam & caeterorum eroga te fidem & beneuolentiam absens experirere. Te uidere Sc sentire ea n odem fidem esse hominum in tua dignitate , quam ego in mea salute sume pertus, ex tuis literis intellexi. nos cum maxime consilio, studio, labore, grati de causa regia niteremur: subito exorta est nefaria Catonis proomulgatio, quae nostra studia impediret, & animosa minore cura ad sum ornum timoum traduceret. Sed tamen in eiusmodi perturbatione rerum quamquam omnia sunt metuenda, nihil magis quam perfidiam timemus:
N Catoni quidem, cquoquomodo sese res habet prose sto resistimus. De Alexandrina re causa regia tantum habeo polliceri,me tibi absenti, tuis
Praesentibus cumulate ratisfacturu.sed uereor,ne aut eripiatur causa regia noθhis,aut deseratur: quorum utrum minus uelim,no facile possum existimare.
sed si res coget,est quiddam tertium,quod nem Selicio,nec mihi displicebat: ut neque iacere regem pWremur. nec nobis repugnantibus ad eum deserri: