Gisberti Freytags Leunensis, Consilium iuris, in quo praecipue nobilis et quotidiana quaestio, vtrum legatum dotis filiae factum purum, an conditionale censeatur, in vtramque partem copiosè ac nervosè discutitur. Cum praefatione de difficultate ac ne

4쪽

L EVN ENSIS,

CONSILIUM IURIS

IN QUO PRA CIPUE NOBILIS

Conditionale censeatur, in Utramque partem copiose ac neruose discutitur.

CVM PRAEFAT IONE DE DIFFL

CULTATE AC VAC ESSITATE IURIS P RUD ENT IARItemque dignitate erutilitate Advocatorum, umiunct. Methodo Grifcontuliorum , quam ob eruam in Responsis conscribendis: omnibus' studiosis, in primis vero Pragmaticis o Causidicis, utilis valde oscitu necessaria. Speculator in s. M. in . de duo eatis.

IvRE CONSULTUS IN CONSILIO DEBET Ess E

eautus, in Patrocinio fidelis, in Iudicio iustus, quoniam de talento sibi ere dito tenetur reddere rationem. COLONIIS,

Apud Conradum B

6쪽

AD MAGNIFICOS, NO BILIS SA

rumque Principum, Brandenburgensis, ac Neuburgensis, itemque Cliuiae ac Marchiae Cossi Li AR IvMNobilissimu .

V R I s P RUDENTIAE studium, viri Magnis ei. facile si quis omnino asseuerare non eis rubuerit, profecto rem eri tatis potius &ia, ctantiae, quam Veritatis testimonium feret. νEst enim iurist studium res usque adeo labori- , osia & subtiis, ut quis etiam post perlectum Iuris corpus, parum admodum sit assecutus. Vide grauissime is latismὸ Donest. inprefat.suarum

7쪽

scribetet, suam ignorantiam ignorasse, ut refert. Ioann. An. in saturatisne Gregoriana m Nou ella. Cui congruit quod est apud Gell. libr. t ca a Huc

etiam pertinet quod Petrus de bella pertica Burgundus subtilissimus Doctor, referente Pas ct Castro nι. Matinio,in m. f. delet. a. dixit se octies legisse insortiatum , neque tamen unquam intellexisse ii am legem

Maaio, nisi cum nouistin. eam legeret: cuius etiam nouissimum intellectum, Bara Bald de omnes poseriores approbant, reiectis omiabus alijs Iucturis Glossae. In hanc sententiam similiter facit quod Bart. in I acti nibus Un. Is de in litem iurando, dicit, se nunquam intellexisse materiam illius legis, nisi cum nouissime eam legeret . Nec hinc procul aberrat. quod Philippus de Regio antiquus i cmaximus legum Doctor εferente Paulo de Castro inι. pater Seuerinum, in princ Is de condit. θ demonstr. obni-iniam arrogantiam: quia polluitus fuit,se reste re*ondere ad quodlibet: in materia ultimarum volu utatum, arguente Baldo. conlusionem maximam

passin est. His etiam congruit quod Ioan . Reulan. inprafat Cynosura Iuris,

Caeterae facultates, inquit, &studiaprimo suas habent iucunditates &illecebras. At studium iuris praecipue incipientibus longe est asperrimum. & passim durissimis vcpris & dumetis spinosissimum . Habet principio Philosophia sitas suauitates.Theologia quoque sua tanquam Paradisi pomaria. Medicina suas Veneres: sola autem Iurisprudentia hisce illecebris caret, dc in sola abruptione proris videtur ecte posita,

usque eo quod deplorandum est ut iure quis posset dicere, nostriunius de industria esse obscuratum, ubi per epe tantae fiunt obscuritates&intricationes, abruptaeque sententiadi, ut tamquam in aenigmate diuinandum sit polluti quam certo dicendum, quae fit legis sententiae &crebro eueniat, ut quis legem aliquam se optime cognouisse putet, nil tamen quicquam in ea intelligat,&sit ipso Polyphemo , in antro ab Vlysse excaecato, caecior. Sed & hoc deplorandum est, dicere pergit Re'-dan. d loco. tot esse in corpore Iuris a nostris temporibus remota & aliena, ut si quis a potiore Theoria ad praxin veniat, ad nouam velut faculintatem accedere videatur. Conqueruntur Medici de multarum herba. rum viribus mutatis a priscorum Medicorum temporibus: sed quanto magis nos conqueri possumus, de iurium mutationibus 8 Quia Respubl. apparet tanquam monstrum,"idieno parit monstra. adeo ut nobis pqst tot secula,&post tot mutationes, & inlinitorum Commentariorum &glossarum pyramides, nouus iam Iustinianus omnino opus

esse videatur. Nee a prςdictis discrepat,quod Zasius in s logia ad Ethrum,

Est arduum, inquit, prorsus iuris disceptadi negotium, in quo qui cum

laude

8쪽

Iaude versari velit, necesse est plures annos sub prςceptoribus attriueris, sudauerit, alserit, vigilauerit, multa Ieserit, vulgatiora iuris scita velut in numerato habeat, accommodandis iuribus solers, retinendis capax, trutinandis acutus, moderandis circumspectus,. &in assiduo omnino labore infractus. Tcti enim innumeros euentus, tot facta, factorurnque tot diuersas species sub legem concludere, iureconsultorum doctrinis compIcisti,&fimamistud ij est,&munus Iaboriosissimum. Non d sit mile quoque est a prςdictis, quod Neuietan. F. 9luar. nupt. n I . Si quis, inquit, in hoc iuris studio perfectus esse velit, oportet ut multum st deat de nocte, &ante, & post prandium, vitamque suam exponat pericu Iis, ieiunij s&vigilijs. Pin suis enim venter subtile gignere sensum nequit. Chrysastomus. nec dormitatio perficit opus, s ed intellectum mutilat &ostuscat,assiduitas vero facit bona ingenia &ingenia grossa, studiorum sollicitudine, redduntur efficacisti in a. Neui m. d. hb. I. Syla.

Haud immerito equidem, non dumtaxat pristi iuris interpretes, sed& Neoterici omnes, de tanta iurisprudentii difficultate conquuruntur. Ea enim rerum omnium in hac uniuersitate conditio, ut quς pulcherri- ας atque utilissim . magna simul cum difficultate sint coniunctet: paratu contra faciles, quς momenti atque emolumenti exigui. Tantae auram autem huius Iuris prudentiae istunt fertilitates. ut si eas describere M coneris, me Hercu Ie, rem infinitam aggredi videare. Nam siue a principio Iehouam Opt. Max. tanquam Iuris prudenti &LL. auctorem,tex. . in dest. O veteres Legislatore, legumsuarum originem ad Deos rei ulerunt, oin ut docet DIOd. I cap. I. Cic. deletib. Aelian. a. de Maria Histor. Halicarnaseus a.

antiquit. plures refert Godfred. ad I r. F. delu. siue luris prudentiam ipsam celebrare coneris: tam inundans tibi statim verborum ac rerum flumen occurrit, ut te magis obrutum copia, quam inopia pressum iri ut earis. Quid Θ ut illum e εκφω miroν, qui extra omnem eloquentiς coelestis, nedum terrestris, aleam est positus, cuius gloriae nul- um principium . nullus finis exissit, & qnam coeli coelorum non capiunt, cons. Rom. n. vers. 33. Oseqq cuiusque laudes silentio rectius inuolues, quam Encomio digno euolues, Detim ter Opt. Max ι. Tim s. vers. ιε. act. 4. vos. I . Apoc. iρ. NU Ib praeteream: vel solae huiusJurisprudentiae dignitates, tantam dicendi copiam ossundunt, ut spiruus dicturi citius defecerit, quam increscentis rerum beneficio, En corni j cursius. Estenim cruilis haec sapientia, de qua Aristot I. Dh. a Or. Magnorum Mora. I. P olit. 3. res sanctissima, l. i. s. I.F. de extraori cognit. Norat. lib. a. ster. Sayrr. Diuiuarum atque humanarum rerum notitia: iusti atque iniusti Ai-ὸ Λ 3 entia,

Divitias

9쪽

c PRAEFATIO.

entia, M. t. I t. de isto iur. ι. Io. eod. sacra Philosophis, Vera. non simulata. l. i. M. I .F. deis t. se iur. honoris p Iena, argumento I. b. in . C. de postulando, laudabilis,utilis & necessuria, I. .. C de aduocat. diuersiud.

Godfred. add L I. g. F. fis extraord. cognit. adeo ut precio numerario n5 sit aestimanda, testanterVUmb. n. a. cirra med j de Par. ct extraord. iur. Un.

Nullum siquidem hominum genus, nulla etiam vitet pars est, ad quam hςc,tanquam Regina omnium disciplinarum, utilitatem suam no proofundat, atque inter artes &scientias Monarchis, Regibus, Principibus, Rerumpublicarum gubernatoribus, imo subditis etiam cuiuscunque conditionis & status, consilia suggerens, de quid in quovis dubio cassi facto opus sit praetscribens, instar luciferi inter reliquas stellas praefulgeat atque emineat. Hanc velut ducem,ad rerum gubernacula euecti, si sequa ntur,& cum optirnatibus &Iurisperit is, maxime ijs,in quibus superbia, fastidium, arrogantia, ira, festinatio, alijque deprauari affectus non praedominantur, antegressis precibus ad Deum, autorem omnis honi consilij de rebus ad incolumitatem publici satus pertinentibus, consultent, tam Principi. quam populo recte consulitur, Respublica a superiore curata, recte & feliciter subernatur, ciues &subditi recte parent, ideoque tam concors & dulcis harmonia superiorum& inseriorum existit, qua Rempublicam omnino consistere& durare necesse est. Iurisiprudentia vero duce consiliorum non existente, gubernatoribusq;&Magistratibus, non ex pr scripto Iuris, sed secundum propriosam ctus, citra consilium peritiorum, omnia expedientibus, Pietas, Fides,&Iustitia exulant, iusti opprimuntur, iniusti euehuntur, nocentes dimittuntur, quaelibet horrenda facinora impune committuntur,totaq; ReL publica, perinde atque corpus humanum spiritu vitali, conglutinatum. an cadauer degenerat, disipersa & quasi emortua iacet: adeo ut omnia funditus corruere, tandemque & Principes & subditos subuerti,taIemque confusionem, qualem ante orbis fundamina suime a Poetis singitur, consequi oporteat.

Quam ob causam Imperatori Adrianus, Antoninus Pius, Alexander. alijque nostri etiam taculi Imperatores &Monarchar, confiteri non erubuerunt, pacis beIlique tempore Respublicas non a se, sed Iuris. consultis consiliarijs gubernari. Quo facit quod Imperator Iustinianus, in princ.proaem Instit. docet, pro sustentatione& gubernatione Reipublicae duo esse necessaria,videIicet Leges & arma. Quibus, cum ibi tribuat legibus id quod est armorum, & contra quod est Iegum tribuat armis; ostendit, unum alterius opera & auxilio indigere. adde text. in I. νmc. iuprim. C. G Iust. Cod. confirm. Sicut enim tempore belli legibus ad conseruandam

10쪽

PRAEFATIO. ,

uandam disciplinam militarem opus est: ita & tempore pacis armorum usus est in exequendis sententijs, iuxta l. qui restitνre,63. si de rei vindic. &in puniendis delictis: cum intersit Reipublicae ne delicta maneant im

de pignorat obf 3. nu ii. Hinc refert Paul de Castro. in I 3 C devissc aud. dictum Senecae dicentis, non posse pinguiorem victimam Deo niactari, quam sceleratum hominem. Et sanctissima dicuntur iudicia, ubi de criminosis suppIicia sumuntur,per text. in d. l. s. cum I. congruit, 3 F. deosc. prafid. o in c. clericorum, II. extr. de vita is honest. claris. dicitur facilitatem veniae esse incensivum delinquendi. Et Advocati militare dicuntur, in Laduocati, C de aduoca. diuers iudicior. ac leges magis Reipubl. necessarias esse quam arma probatur ex Ecclesiastico cap q. vers 13. Sapior. 3 Persi. Unde Imperator Iustinianus appellat Iurisperitos suos Antecessores. f.

cures Deo. Instit. m roaem. sicuti &Vlplanum quem Alexander Seuerus ratione scientia tam perite deamauit, ut cum milites tapetum m eam essent facturι pure pura eam texeris,ct a crudelisi a morteseruarit) nominat suum Amicum, mι. a restoMum, . C de contrab stip. &appellat eum,respectu aetatis &scientiae, suum Patrem,in I. ossim. . C. de locat. vhi Cynus:Vides, inquit. studiosequantum possit scientia, quae facit Iegum peritum Patrem & Amiis

cum Principum, referente Schmi δεν. ind. s. cumque. Instat prooem Quod magis est, iurisperiti senatores facti, sunt pars corporis Imperatoris, quo rit. I p. arcad. .ct Honorius eos dignantur. in I X. quisquis, C. ad L Iul. Maidi. & 8 contra senatoribusver Imperator ipse adnumeratur. Iuli usin ι. donatorum. 3. C dedignitatib. ubi GOUred. in notis eleg. huius reddit rarionem.

Ad hae ratione necessitatis,excellentiae &praestantiae Iuris prudentiq; 4. in tanta dignitate de honore constituti sunt causarum t Patroni, siue Advocat ut non immerito Magnifici a Inperatore Iustiniano, in aes cumquean fit. in prea . ab Imperatore Anastasio in I. I. O 4. C. de Aduocatis diuersiudis. & Nobiles dicatur,d Imperatore Gratiano in L prouidensi,ubi glosi C.de postulando,adde l. o. viximus in m. νbi Vlpianus Nobilissmus a Modestino appellatur, J. de excusat. tui. qui duo rex tus, inquit Iohan. Lauterb in truci seuotiam. O lit. n. ςo. resutant incautas Voces audaculorum quorundam, cori

tendentium Nobilitatem IurisconsuItorum nulIa lege probari posse. Hinc tradit Alexand cons. ρ .voli. quod statuta de Nobilibus disponε-tia, comprehendant Iurisprudentiae doctores: & quidem merito Nam cum militaris virtus multos strenuos fecerit ac Nobilissimos, cur non& Α duo caris qui dirimunt ambigua fata causarum,sivaque defensionis viribus, in