장음표시 사용
1쪽
Y Gone alo dela vega est riuano de camara de Rey nuestro serior, viro delos quῆen e I su
Consejo residen donia, que porclos seriores dei dicho Consejo, se dio licecia amar in de Cordo ua mercader de libros dela Cludad de Valladolid. paraque pol ultavea pudieta imprimir. Vn libro intitui ad Antonio Gamma de Sacramento risiandi, ultimo supplicio damnatis detestamentis anatomia. eorum sepultura, que ante los dic hos senores Presentesque a Rubri Rdo demi rubrica,yfirma doal findentinombre, con que despues de impresso ante que se veiada latrayga ante os dic hos senores dei, junia mente con et original para que se, ea si la dicha impressionesta conforme 'l,sque se traygis en publica forma,co in pol et corretor nombrado poci manci ad se vioycorregio a dicha impressisse et impressor que ansi imprimere et dicho libro , no imprimae pr--primer pli ego de , ni entre sue mas de vn solo libro con et origina H Autor, persona cuya costat i mprimi ere,ni otra peisbia para essecto dedidicha correcton flama, hasta que ante so primero et dicho libro este eorregi do, si ado pora os dic hos Se nores de Consejo Vestando hecho, no de otra manera, pueda imprimi ei principio, primeritae-go det, en et qua inuidamente se ponga esta A. Di ambactoo,tasia, erratam pena de caer, en cum e las penas conteni das en a pragmatica fleres de nuestros Reynos, que sobreta impression de ἀο dicho libros dispoite. io que deli conste de redimiento de dicho Martin de Cordo , mandamienis detor dicho seuores de Consejodita pressente, que ea sectiae Madrid a veymeo ochoae Noviem edemit ly qui mentissynouenta Iochoanos. Concalo dela Vega.
Nihil esse in hoc opusctilo quod si de Christianae repugnet, iudicauit peritissimus secrae paginae intcrpres Frater Franciscus Forenus: cui res haec ex ossicio incumbit.
2쪽
foranatorum cardinalis monim gamma Regius Senator salutemperpetuam optat. V O potissimum, Princeps illustrissime,lum Veteres,tum nostrae aetatis scriptores in suis lucubrationibus dicandis obserualle comperimus alterum ut ille, sub cuius patrocinio scripta tabin lucem aederent, is es set,cuias disitati rei trachandae materia conueniret, cuius id animum c delectari
solita sit alterum, eum patronum ibi cripti fris rerent cum authontate, dc nominis plendore, a detractorum clibus delam derentur. Hinc effecturi est, ut philosophiae praecepta eius disciplinae studiolas, legum commentaria utata cultoribus, poemata poeticae artis stud o deditis 'aerei consueuerint. Has gitur que -- cutis ad reli ionem 'letaleia spectantes, quibus ab amicis o 'butus respondi, cui potius qui tibi. rem, Princeps pientissime, . occurru nem thoritatemon modo caeteros Christian Principes, sed omnes Ecclesia proceres excellis Nec eo animo libellum hune aedendum existi: n Ε, t ia cnij aut doctrinae gloriam captarem sed quod viris
nonnullis segessimis, Regi pii Ioanni Chri iratri tuo,
quem nobis nupc Fata uiuiderunt aes vita hierit digna Christi ast istratibus,ri quae uulgari deberet. In hac autem re necesila antummodo ad itas, i perfluis inlisis, brcuitatem tam
per affectaui, ne veritatem ipsam cuius olet esse oratio sitis
subest a Iud Euri idem quaeque egens non est ambagibus interpretam multitudine toruim morbo laborare videret, qui relictis his, quae scopum tan- um , extranea iniicent, stadinam eandemq, rem confirmandanata anaculcatione allegationum te em dctinent Te tamen ora
velim Princeps rasitirier si tibi hac breui
suas cro, damnatis ad mortem inhumane istiuste Christi corporiscibim acratis maum interdici ea consuetudo ne in Dosterum eruetur ΞSummo Pontifice obnixe 5tendas.Nec aliena haec celsitudini
rare ut eorum animae,quorum corpora morti aiudicat aeternari ua
ud hi idio stetii; hoc quidquidci in lucem emit
Dutaueris nihil est quὀd maledicoruin morsus timeam Vale im
3쪽
Senatus Regh Aduacatus. corpora cum gladis at igni damnare nocentum. Os ci incumbar6amma benigne tuo, Et pia mens duras formidet sumere poenas, Os i. 'menti constulis ecce tuae. lamsontu errois laqueo cum eo pora damner, Conaris caelo restituisse animas.
lium Quaestionum huius tractatus
Vir damnatis ad mortem, qui Utrum Ondemnatus I mortem vera contritioni igna ostenderint fit qui fors; e fracto carcereiso uulose praestandum Sacrament Eucha bita sacros ordines promoueri sociora se l. Sexta. Secunda. Utrum condemnatus ad mortem Virum gamnatis a morte V possit testari Helsaltem adpias cau-ctandasacra unctiostio. Di ol.F. Tertia Septima. trumsanctum baptisma praefrari Utrum cadauera eorum, qui ad debeat condemnato ad mortem, qui mortem condemnantur tradi debeat cum Iudaeus, i aut infidelis petij medicis adanatomiam faciendam in ps condemnationis sententiam bap consulto R. eset r. m f. rL. Octaua. si arta. Vtrum hi qui bimum petiunt i νUtrum condemnatis admortemps Ῥppliciu possint sepelira ab amiciis matrimonium contrahere ol. I. elcen inguineti ol. 3,
4쪽
Damnatis ad mortem, im contrι-tionis signa ostenilerint prae andum se Sucharissia sacramentum me a ittendam esse contrarium conpuetudine multis probatur, num A. cum sequentibus. Clemen. 1. de poenitenti. X rem .
3 Sacramentum Eucharinia digne assumens mirabiles sectus consequitur.
Quod Eutharinia necessaria siu
Qui potes obviare non obuiut malis proximo factis,particeps di
Declaratio ex in .s aesitum. 3. qua l. 2. 7 Exponitur tex. in Clemen .prima de paeniten. Exponitur. c. alma mater, esien
Stiam tempore interilia prae tangaeo Eucharistiam coaemnatas ad
Io Peclaratur. l. hi qui sanctam. C.
de apostat. consuetudo , qua damnatis ad mor-
rem non datur sacramentum Eucharisti potius corruptela est, bidem. HExecuti sententiae mortis diserra non debet regulariter, nisi in
casibus expressis. 11 Dilicem exequentemsententiam mortis non seruata .lsi indicari. Ciporn peccare graviter eou-tra nonnullos.
i Noua consigerati quare non μingecens necscandalosem,imo necesarium praestare Sucharistiam
i communicans debet per aliquod spatium abilinere a cibis.1 1 C. tribusue consecra. diu. a geho
nectute loquitur non de praecepto iuxtaveriore ententiam.
1 Resoluitur granilis is cultas, cuisatis reseo detur,ne Obstet pro- pota quaenioni. i confugiens ad sanctifimum Eucharistia sacramentum, quodper viam a sacerdote geritur gaudet ea immunitate qua ad ecclesiam confugiens gauderet. Declaratur texi .in cap. n. dein stitistito.
i Sandi imum seriissi corpus eiu
eibus animae. Is Damnatus ad mortem non iteraturproptersusceptionem sancti fmi corporis domini no iri Iesu Christi.
5쪽
1 Captus extra ecclesia per Pa suo regno Lusii tantae,5 in printrabitur nongaudet eius immuni
1 Executi sententia mortis quan tum temporis i ferri debet prop
charistia suscepti per condemna
NTER eas quaestiones, de quibus ab amici interrogatus fui, quas citie diuino fauore implorato, examinare in hoc opusculo decreui illa primum sese offert explicanda, quae tam quam praecipua, Lichristianis magistratibus amplectenda nobis ansana praebuit, ut alias infe rius tractandas non minus christiana religione quina scitu dignas in pr sciat etiam tractarem. Prima itaque quaestio ea est, an damnatis ad mortem qui vera contritionis signa ostende rint, sit Eucharistia praestanda. Et praemittendum est quod generalis consuetudo in quamp)hrimis regnis ac prouincij hegathis ad mortem condemnatis da
dum esse viaticum. Haec autem consuetudo inualuit tὰm in re et no Franciae,ut testatur Stephan. Auste. in trach. de potesta sccle. quae in regnis Hispaniae impera tori subditis, ut inquit eximius doctor Nauar in sit confessionario sol. 623. etiam in no-ciph eidem subditis talis 6 sue ludo seruatur. Et reser idem Stephanus in d. trasti. casu. 2S nu. 8 quod anno i natiuitate Do mini. 47s sui condemnatus ad mortem Conestabilis Franci nomine Ludovicus de Lucem burgo, Milli petenti denegatum fuit viaticum. Et ex vi huius generali consuetudinis dicendum videtur cum pr. aedicto domino meo in suo consessonario, ludit potestates sarcularcs non cC-cant denegando Euchim si iam ad morte condemnatis. Dicitq; non obffare textum in Clcmen. i. de poeniten. Cuius verba Iibet hic transcribere ' Cum secundum statuta canonica ultimo de
putandis supplicio negari di pe-
tanto non debeat poenitentiae sacramentum, abii sum damna
contra hoc introductum abo teri omnino volentes , iustitia rios omnes δε dominos te iri porales, ut ab huiusmodi de si stant ab usu, hortamur in domi no obsecramus per viscera misericordiae Iesu Chii fi , locorum ordinarijs nihili minus iniungentes, ut cos ad hoc cum primum commode poterunt diligenter monere. si neces.s hierit , Ecclesiastica censu ra compcllere non omittant.
Quoniam ut ille ait , loquitur
6쪽
textus iste in sacramento poeni
to Eucharistia, ad quod concedendum damnat ad mortiunnon it tanta ratio, quanta in s
cramento poenitentiae. Subiungit vero rationem, 'UI CODIC-nit multiplici respecu u,qubd executio sententiae condctrinatori
non differatur. Quae quidem differenda esset si condemnatus recipcret Eucharistiam, quoniam indecentc fieret, si eodem die damnatus ad mortem reciperet Euchariltiam, d ultimum pate retur stipplicium. Concludendum igitti videtur ex taedictis, qu)d quamquam lex ille damnet consuetudinem sequam pomrius abusum vocat' per quam in quibusdam partibus denegatur
sacramentum poenitentiae damnatis ad mortem,non tamen danar videatur consi 'ctudinem,
qua hodie utimur in denegando eis Eucharithiam. . . His tamen non obstantibus, dicereis, fatua sanctae matris Ecclesiae correctione, quod textus ille procedat etiam in sacramento Eucharistiae, nullo modo debeat amplius lamari talis con suetudo. Nos enim Lusitani iudices chriltianissimi Regis nostri vestigia equenteS, canno num statutas cruare debemus in
his quae ad expellenda peccata faciunt, dc opini*nem cana icqui
tenemur, quae ad catholicae fidei augmentum,& Sedis Romani decus lanimarum commodupertinebit. Ideoq; eam lamper tenendam opinionis in putarem,Vt damnatis ad mortem, qui vere poenituerint, non siit deneganda Eucharistia Moveor primum per iura, quae generaliter statueru
morte positis non sit negandum CV poenitenteS. D. dis ., in c.
quod in te, de poeni ubi per doctores. Nec obstat quod propter atrocitatem delicti commisti videantur aliqua iura id negare ut
notat Archi. in c. impudicas. . T. q. I. quoniam intelliguntur nisi reus criminis rei piscat. Quod ire si puerit, non est ei communio de iacetanda ut habetur intex &glo. 1nc si quis epila OpU. 2. q. 3. Quinimo euam si crimina commista atrocissima fuerint, dum modo poenituerit, ut in c. virguntS. 27. q. I. Adiuuatur hoc quoniam certum est iure canonico, quod nomo excommunicandus et aisi ob peccatum mortale. c. nemo Episcoporis II q. 3 5 tr dit S.Tho .in. .d1uta 18 Sed laxulares iudices qui denegant damnatis ad mortem Eucharithiam
iubentur excommunicari monitione praemissa,per d. Cle. I. ivlIcta glo. quae communite r tenetur tecundu omnes ibi, ergo de Degates Eucharistia his dinatis,
7쪽
Ex quo sequitur, consuetudinε praedictam non esse scruandam,
regula iuris habet, quod iudex cularis cogi potest per ordin
rium loci per censuras ecclesiasticas, ad obseruantiam iuris c non ici in his, quae ad prouisione
animarum statuta sunt cap. dc- cernimus, de sententia excommunicationis lib. s.cap.f. de Or.
compet tradit Abbas in cap. I. de iure iur. Cum igitur,4 ad sa lutem animae fatu tum sit,ut existens in articulo mortis Eucharistiam recipiat. d. cap. poenitentCScap. de his. 26. quaeli. c. sarculares potestatcs id denegates condemnatis peccatum incurrant,
ab hac consuetudine abstinendum csse putarem, cum ea CXi-1hente , contrari u In fiat ius,
quod ad salutem animarum ius canonicum pra cepit quod fer Uare tenemur iuxta distincti o-nem Barto in. l.privilegia. C. de sacrosanch. Eccles δί lege regia ad id compellimur lib. 2. titu. . in principio ibi Sendo materiassae trag a peccadopor ossunctos canones M . Facit lex in capit.
si praesbyter. s. qua si s. Inquit enim, si praedisbyter poenitentiam morientibus abnegauerit, reus Crit animarum, quia dominus dicit quacumq die conuertus fuerit peccator ad poenitentiam vi-
tam vivet, mon morietur Vera enim confesJio, dc ultimo tempore esse potest, quia dominus non folum temporis, sed etiam cordis inspector est. Hinc Ccle stinus PP. in cap. agnouimuS ea. cau dc quaest dicit non est de negandam poenitentiam his qui obitus sui tempore, hoc animae suae cupiunt remedio lubueniri. Horremus inquit' tantae impietatis aliquem nucniri, ut de Dei bonitate desperet , quali non pollit ad se quouis tempore
Occurrenti silccurrere. Quid hoc rogo aliud est quae Orienti mortem addere Quae verba licet proferantur contra COS, qui conses ioncm moriciatibus denegant, eadem ego verba pro ferenda putarem contra isos, qui Eucharistiam morientibus, aut his ad mortem damnatis denegant . Hi enim quodam modo his ad morte damnatis adep-κ tioncm gloria impedi ut ' Nana sacramentum Eucharistia inter alios citectus mirabiles , quos operatur , ille unus praecipuus
cst, qu bd viatoribus dat adeptionem gloriae , idest virtutem adipiscendi lecundum Theologos post lanctum Thom in 3 quaesit. 79. Operatur etiam, alium 1 sectum qu bd Praeseruata peccato dupliciter,icilicet, interius roborado per gratiam, exterius repellendo omε Di
8쪽
monu impugnatione per Christi passionem,cuius est ignum. Item delet peccata venialia, im-m, mortalia, quorum quis no habet conscientiam nec affectu, vi per Tho ubi supra in artic. 3. Vnde es ablutio scelerum, idest
mortalium peccatorum tripliciter,scilicet ignoratorum,futuro rum causando contritionem, ite& delet cenam debitam peccatis licet non totam , scd fecundumensura deuotionis,Vt per cundem in artic. s. Vnde negandum
non est, quὀd hi, qui damnatis
ad mortem denegant Eucharistiam sumere, in causa iunt, ut
ab his damnatis tollatur causa illa , quae virtutem adipiscendi gloriam causari, Mopcrari po-
cerat, dia Vt remoueanzur omnes
ali effectus , quos dixi ab Eucharistia nasci. Quod quim inhumanum sit δε a Christiano
nomine alienum, nemo est qui non videat. Faciunt verba Celestini PP.ind.c. agnouimus, ibi Salute ergo hominis adimit,quisquis mortis tempore poenitentiam sibi denegat. Considero etiam, qudd 1-cut is qui mediante Dei gratia, poenitentiam agens, intra breuissinium temporis alium gloriam adleisci potet lampiterna, ut latro ille in cruce pendens iuxta dominum Iesum adeptus est, Lucae xa capit quoniam cus
Opt. Max per Ezechielem cap. I 8.ait,Cum conuersus ingemueris,luc saluus erit. Sic ctiam fieri potest, ut is qui ad mortem ducitur, quaquam cosessus fuerit peccata sua,& de illis contritionem habeat per quam Deo culpae te
sibile tamen sit, ut illa contritio non sit tanta mensura quὁdoc remissionem poenae consequa tur, qualis fiui illa contritio latronis in cruce pendentis. Qua re luic damnato ad mortem contrito non est deneganda Eucharistia, qua mediante, ille iam
qui potest adipiscendi gloriam.
Item quia secudum sanctu Thomam ubi supra in arti. 3. eo casu quo quis non fuissset primo sumiacienter contritus, sed deuote Screuerenter accederet ad Euchaiarissiam,cosequeretur per hoc sacramentum gratiam hiaritatis, quae secundum illum contriti nem crficiet,& remission E cccati. Item dc ultra iam superluidicta,hoc prςstatEucharistia digne sumentibus, ut corda contrita , .humiliata emciat. Nam quim diu Eucharistia non recipitur, cor non recipientis induratur, iuria ex in capit prae
byter 81 distin ibi, Corporis ksanguinis domini ne indureliacat particeps fiat. Imodi reginare es quod propter contritione,
9쪽
licet culpa deleatur non tarne tota poena CodEnetur, sed prosterna temporalis debetur, ut omnes catholici assirmant, secundu Thomamri Ricar. in . dist. 3.& doctores nostros in Cleme. .
de priuileg ubi latὰ per Cardin.
dc est ex in c. nullus debitὸ, de poenit. distin 1. Cuius verba doctissim interpretatur dominus meus Nauar.de poeniten diit. 7. in c. vlti. in . 3. si quis enim. Non tamen negari debet, imo firmi ter assὸrendum, quὀd tanta potest esse morientis contritio, Vt tota penitus poena deleatur, habetur in tex. ωglo in c. mensuram, de poenit. dist. I. Nam apud Deum notam consideranda est mensura temporis, quam dolo-
nue legamus in sacris litteris,exquirenda sunt ex omni parte remedia, quibus iuvemus nostram nostrorumq; proximorum con tritionem,ut illa tantae mensure: fiat, ut valeat contritus recta in coetu in volare Horum autem remedioru cum potissmisit viaticum dignis mentibus,Vt expre: dictis constasi ergo illud his vitimo deputandis supplicio denegari non debet quando vere poe
Pro hac etiam opinione facit, quὀd moriεtibus dicitur esse necessarium viatidum ad vita aeter
nam,ut in c. si quis de corpore,&m c. de his. 26. q. c. quod tenere videtur sanctus Thomas in . 3. q.
tas sit, quὀd hoc sacramentu nosit necessitatis adultis omnibus, ut ex multis concludit Caietand
sione ad primum versic quoad quartum, per Ambrosium Caino in libello de sacramento Eucharistiae,pagina. 26o tame licet non necessarium, utilissimum tamen est ex supradictis, de ita intereretatur verbum Iaccessarium
politum in illis capitulis per glo. ibi. Ergo etiam his qui in patibulo mori debent danda est E charistia Nec nos christiani iudices christiano homini hoc sacramentum petEt denegare debemus, cum illud licet non necessarium ad salutem , utilissimum tamen sit propter multiplicem effectum, qui ex eius receptione prouenit ei qui vere contritus illud receperit.
Ultra rationes supra adductas reperio hanc opinionem tenuisse glo. inclem 1 de poenit cum qua omnes doctores ibi tran-1eunt, item glo.in cisi inuis de corpore, supra alleg. quas sequutur expresseCardina. Imol. alij iid Clemen 1 ubi Bonifac de Vitali reserendo Hostiε. in c. Ω-ne,de celebra. mill . dicit ita tenedicum hac moderatione,ut illo die
10쪽
die differatur executio. Dicitia men latius insistendo, quod hoc non scruatur imm5 in nonnullis locis 1lle qui ducitur ad mortem reperit in via sacerdote qui mi sam celebrat. ab co rccipitio
munionem. Et licet ecundum eum honestius esset, ut executio disteratur illo die, tam no ideo fit iniuria sacramento, nec sacramentum minus proficit ex quo in nomine isto apparuerunt signa contritionis. Est enim viaticum hoc animae cibus devio corporis Nec secundum eundem propter receptionem viatici difrὸrcnda cst executi, quoniam cum dominus Iesus iustus sit,iiustitiam dilexerit non debemus ob receptionem ui sanctisti mi corpori executioncm iustitiae dirierre, ne quodammodo bonum iustitiae impediatur,et sic videatur Reipublice iniuria nasci, unde iura nascuntur,argum. l. meminerint. C. unde vi. Et ex
his dari potest, sponsio ad obie
ctum,quod ii pra pro parte contraria adducebam de quo infra
Hanc cgo opinionem adiuuarem quia iure canonico praefer in soro animae, ut omnes Dfirmat, qui malis obviare potest
iamiam suo proximo obuenturis,si non obviat in culpa est, ut particcps huius mali sit. c. quantae in fili. de sententia cxcommu.
c. sicut dignum. . illi etiam de homicid. c. dilecto, de sentcnt.
XC Ommu .lib. s. ibi. Immo si potest,ri negligit, videatur iniuria Iovere,ac este particeps eius culpae. Et ita tenent multi, quos re tulit Decius in. l. culpa caret, nu. 2. de regu .iur.Iudices itaque speculares, qui code innato ad mortem vere contrito viaticu denegant, cum illud ei dari permittere potuerunt, nihil aliud facere vidEtur,quim nolle obviare calamitatis, amissioni bonorispi ritualium, quibus ille carere debet ab hac vita descedens sine sacramento Eucharistiae, de quibus supra dictum est. Quid ultra moron textus est clarus qui quaestionem istam decidit in cap. quaeritum. I 3 qu st. r. cuius verba haec stini: Quaesitum est ab aliquibus fratribus d iis qui in patibulis suspenduntur pro su is sceleribus, os
confessionem c peractam, Utrum cadauera eorum ad ecclesias deferenda sint,in oblationes pro eis offercndar, cinissae celebrandae, an non Z Quibus respondemusci si de omnibus e catis suis puram confestionem agentibus, S dignὰρ oenitenti bus communio in Sine secundum praecepta canonum danda
vel sepulturam eis interdiciunt, cui pro peccatis suis poenam ex tremam