장음표시 사용
131쪽
TERTIA. CONCLUSIO PRAGMATICA TAX E PANI s.
ditione,in prin. s. de condicio. institu. notat encii acensis,de stic cessio creatione, f. Io. nume. 6θI.Nec D intentione legis esse vide- tm, It transgressiar pyccet, nisi tam legis trus ore Isio dMna ira in hilit:qtio casia si clamini in dolo inferas,statim peccasti: ad testitiuio arena teneris. Et in elex ciuilis nunquam in foro animae tra a gressorem in re dubia ligas se videtur. Quod etiam procedit in omni prae cepto iudicis, vel legis, sui e consistat in facie do, siue in non faciendo. Imo quando dolouissime, intracta. de poenis temperan . caris . nu. .& voluit glos in. c. obhciuntur, 3 a. q. .notans consuetudine tu a crimine, & peccato interdum e Xcii are. Quod,& Innocenticis praetato casu intelligendus, post Aul. Gel.
IapE .Athi. lib. 3.c. 19. demate, in cap. I. de treth.& pace, ne sibi aduersetur contrariam coeli a sonem tenenti,in. c. l.coLa. versi c. halc aute
se vera credimus, de sonis eludi n. quem sequi tur Bald .in Margarita, verbo, consuettido,
actum fuit,peccatum fit, non quia itum fue - 2 Et sic procedit glosia,in cap denim. J . disse. 1it contra legem illam positivam, sed potiuR Et sta etiam accipiendus est Diutis Thoinas, contra illud praeceptiim Diuinum, Ic natura qui primam Innocentii opinionem sequitii Ie, i Q d tibi uo vis F, ut supra in prima e 3 in quodlib.2. arse 3 ubi etia subdit, Prod qua
r Apollotonsi ibi. Visum est genim Spiritui tincto,& nobis, ni
hil ultra imponere νobis oneris.
pena, yy ser mas promptos cn et librar, que en et condem liar, y quc como cli Zen las leyes, es a me jor no castigar et deli isto, que castigarat in nocete porque noesta. bien condemnar qua sit a todos, V
querer, que hi lep Christiana se a
Hin damnarentur, idem e ribstris Hlimensis Denuit n. c. a nobi , da decimis, que sequi eur Angel de Clauasio,iri verb: declina, vers. i. t his teporibus erit litisistinus Doctor H5oata Abulensis Canonicus, in tracta . de doc Ini , propolit. . secundae partis, vide diis etiain quinta propositione pro poecitati dictit .felligentia.
. conis et udo nopossit introduc re, nequi; soluat deci illas, Cilni sint quodammodo iuris Diuini, tamen in ter ris in quibus de cosuetudine declinae noli ibituriatur , . si ReeIesia non peti ,
nota peccatit homi . ne S non soluendor
si primae letum interpres is . g: Bonus cli ire absee textus, in Ieg. missu
est humanarum, c. cum C. de exactor tribu Ebao .per quem,&glon . ibi Liicas de Poena, col. 3. versic . Consuetudo
est altera, notabiliter ibidem seribit, qtiod insuetudo facit delictum, non delictum emises in dict. cap. obi jeiunt in .Et aestviri de illicito lieitum reddie, & eoii tractum inualidum
roborat leg. si in emptione, ista c5tra empta I g. venditor. . si constat,ffcon praedio. Ieg. semper in stipulationibus,doeret tu. I. certi os dictio. si ii mim in os .is sic eo .pet. c.dilecti,do arbit: l. athletas, i de hi ς qui notat, inta.& ibi Iant. Bald. in.2. notab. non esse recedendu ab dilectus de consuetud. l. de interpretatione, L
iure post tuo excusa non sollim apoena coriporali, sed etiaω.ὶ peceato: ex Archiepiscop. Floretino,in: 1 aft. sum.Τheolog. tit. I cI cap. sentit sola d. αε Mitia, 32.qti aestio. γ' in cap.sane,de tempoHb. ordinando. Et Panormit.in .c.ctim venerabit is, de conmettuli Philip. Deci in Wtraq; lectio. ρ.nam concupis
cetitian de constitu.& Andre Tiraquel. opinione communi, S generali, de quod co-
132쪽
TERTIA CON LUSIO PRAGMATICE TAXAE PANIS.
munis, I generalis opinio facit aliquid esse licit tim. ili sto t. id si Bal. in . l. r. nii. 39. C. Ut in pol le taci& OIdrad. in Concao . incip. uni iter sis, adfinem, ta bn,in Coiasii Is 3, ilicip. praesupp initur in acto col ς. ad finem, vol. 4. Et in. l. certi iuris nu 6.perilltim te M. C. de iudi c. scribi quod colluetudo facit licitu babile, quod alia ς non es et: que citat & sequitur Chasen.
qiuod coiisuetudo potest contracturri proba re,& improbare. Et ideo pacta futurae medes sonis de iure illegitima, pleriimq; per coia siuetudinem legitimari idem Bald. inqirit in . . pa.ctum quod dotali, in. r. opp. C. de collatio. &
lega .Et seripturam vel probationem, alias de iure ineficacem,& inualida ira, facere plenam fidem, si eonfiaetudine & communi obseritantia suerit approbata Panormit. mi. 6.& Telin. 3ς.post Innocen .Holl.& Anto. de But. notat. in . c. cum dile eius, de fid. inst. 3e post eundem
Anton.& Iinol. Felin. ipse in . c. scripta. HU . 26. eod.tit te X et in. c. I seci induin Lect Host. de appel. Vt sequitur Panormit. in . C. 2. in . T.& P. de proba.& in .ea. mi. 3. Ubi Innocen. ad finem
de fi d. institi. Bal. in . Leo paratiota es, & in rub. in .sts C. eod. tit . facit quod tradit Decius, in Consit .s 8.incip. visio Cori filio. Et est notand. ad Praena .96.1in Comitiis Madrichs Ann. Is 34. a ς' Et facit rex. notab. in . l. quis sit fugitiviis, .
apud Labeonem, s. de te dilit edict. ex quo ibi dicit Barto. qta 3 siquis facit acttim vel co tractum qui iblice solet fieri, &c5mu itera stimabatur egelicitus sapit tamen usura riam prauitatem noest propterea usiurarius: quem sequitur Alexand in Consit. 39. incip.visis,& consideratis, post princi p. vol. & Cepola in Consili. l. incip dicendum est, col. lin. ct iii tracta desiima latio. contracturam in casius positione , col.2. & in. ς. casu principali, col. pen.&Firmi amis, intracta de EpisCOPO,lib. 3. par. l. qtlaestio. I . bomis est lex. &
ad intellectum & explicationem ordinatiora in noui sei mariam circa Tabelliones fact. in immo Regio Praetorio. Indoctos Et ita videtur sentire omnes la omines, illiterati, etiani quotquot sui3t in mu-do, S: communis laic totius ν nitiersi orbis est sensius: δ: nobiscum sentie omnis turba Hispanor ira, etiam eo rii, qui Elctris stine in experti, cuius populi, νο vox est D E I: Ut non semel hae in specie Mecla a se n. notat in lib. r.CO-trouer illust. cap. 19. A etiam iraturae, ut post Do inini c. a Soto,de ii st.&iure, lib. s. q. I. arti. 6. idem tradit Menclhaec ei . in . l. lib. I. cap. II. numer. 36. Et sic qui cotra legis praeceptu, ostro indutus incesserit, aut inulabus eqilitauerit, vestes ve, auro & ostro decoratas gestet, vel
tali nocte no fuerit in vigilia urbis, velisi alijs huiusimodi contraiienerit speciebus, qiue Hispanorum legibus sunt comprehese, siue poena importatur, satis est, ut aJ eam, legis transgre r teneatur : siue poena nominati in non sit imposita, sitis esse debet, quod semper arbitrio iudicis puniatur: & ita hane nostra conclusione probat Martinus ab A et pilc laeta Na-
Uarrus, praeceptor metis, in suo Manuali Con
praecesserie Diuina, super naturalis, vel naturalis lex, D se prie mittat, Prie
cipiat, vel probibeat id propter quod poeta a im
ponit , minime obligat ex forma verborum& quatenus poenalis est, ad culpam mortale, nec ad venialem: se μ cundum Alphominde Castro, in lib. I.de potesta leg poenalis Humanae, Capit m post Caietan . quem
ipse citati a. a. a. qt Estio. 187. arti . .&ν lute Ioannes Driodo in. i. tib . de liberta. Christiana, & si recte inspiciatur Henrricuς de Gandalao, in quodlibet.3.quaestio. 22. Nec ad inducenda obligationem,quod de perse iusta lit, suffieit, bono i innitatur publico, & a Rege non re cognoscente si aperiorem lata, dummodo
los indoeios, es deno haeter cosciencta como de peccados morta
les enes fuero. interior de laς transu gressiones delas lepes Humana ς, que no prestipongan culpa mortal, redundando en que brant amicto de Otras leges Diuinas, natura
les, o sobrenati irales, pu s las di-
133쪽
contemptus cesse ocum remoto hoc Humano praecepto,quanuis ita iusto, ea transgresso de genere sit perini sibi uni,& naturalis libertatis, ac laxitatis Humanae: sat si perq; e sese debeat, ut poena vel expresiae, vel arbitrariae, reus, nsgressor fiat, abs tute eo, quod paelice quoq; subjciatur aeternae. Et ita legesct Pragmaticas Regias, de non gestalidis vestibuς auro, & ostro decoratis, aut lugubribus pro destinctis , ac de moderandis funeralibus expensis,& de Wenatione, seu piscatione tepote cereo prohibita, dem pugionibus, ct sicis, solum, sede per se non portandis, de noti lude do ad taxilitas, in ad alea citra ceristam quantitatem , seu de ensibus vlara certaniensura in noti gerendis,3e alias sanctiones,
quae huius generis multa alia, & his similia prohibe ut, quas iustas, & a non recognosce te superiore in latas, bonoq; inniti publico fateri necesse est, nullus rii si lippus, aut tonsor
diceret, earu transieret res ad mortale obli gare: licet bene ad pae ana ipsi rum legum tepora lena,qllani earum conditores,' iudices temper respiciunt. l. i. s. de iussi.&iure e. Elae, .dis in.& quarum metus e cit , ut homines ab eariinde in legum abstineant transgressione .l.1.C. adleg.Iul repet. Laut facta, .lin. f. de poenis. l. 2.tit. I. lib. 2.compit nolin legum Regiarum. Et ne trio ambigat, quamiis 27 rerum ineXpertus t L, omnes a delictis coiri munibus notata in Diuiti ae Raeternae poenae metu arceri, quam metu poenae temporalis,
argunt n. l. inferuorum,ss de poenis, & cu ad earundem se gum obseruatione efficatiores sint poenae temporales, inius irin est earu triis pressores ad veternam mortem obligari: frustraq; ii ut per plura, quae fieri possent perpauciora: ex Aristotele communiter probato, secundum DraFel. de re tradi .titui. 2. .a .glo. I. nu. 24 & Bau. in .l.fin .a. quaest. C. de compen se.& circuitus sit euitandus, i. dominus te istam ei isto, fide condict.indeb . Clemen. audi
tor, de rescripticu utrobiq; adducti spe glo- sana,& in. l. si ita scriptum sit, si de statu liber.'Quod procedit meo genio, siue pcena sit e X- pressim definita legis ira gressistibus, siue nolit,cum tales, quando poema non sit e Xpressa puniendi sint vestrio iudicis, pro eo quod interest reipubliciae rΕe ut quemadmodum qui .ex contractu promisit se aliquid facturum, vel non facturum,si id ni infecerit, vel aduersiis id fecerit, tenetur&damnabitur ita eo
quod interest aduersatil, neq; ad principalefactium praecise obligatus intelligitur ciuiliter, aut naturaliter teX.in. f. fin. inst. de Verbo
obligatio. communis sententia, &.dd.iii l. stipulationes non diuitatur, g. Celsi is, perte X.
ibi, si eod. tithil.& ina. siquis ab alio, . filii. Edere iud ita & qui praeceptu legis a rinatiuit,
vel negasuturi transgreditur,non tenetur aa id praecise naturaliter, aut ciuiliter, sed ad paetianr subetandam talatum, si contra fecerit: siue piniis nominatim, ve plerumq; sol eodefinita fuerit, sitire non fuerit: cum tune iudieatis arbitrio puniatur de mulcte ei ir: & ita sati fiat reipublic ae,uit edenti,ne quid aduersths legem hane positivam factum, i inpunitu in re 1araneat .l. licitatio, . quod illicite, Ede piablica.& vectiga Ll. si ita vulneratus, si . pen. ff. ad Ieg. Acquit. ubi glosa plures adducit concordata . Nec huic repugnat dicto, quod Alphon siis ipse Castrensis, in. d. c.9.&.IZ.lib. I. de potest a. leg. poelial. δ: reliqui fortissimi Theologorum objctu inducta ad unum effectum, u5 debere operari contrarium essectum, i legata inutiliter, de Iega. I. l. quod fauore, Ede ie- b.l. legata inutiliter, fide adimeta. legatis, A cuin poena couentionalis adiecta fuerit, quo magis pro iniseio seruaretur, obligatione naturalem illius facti expleiadi, quae in erat, si ea poeira apposita non fulset, adimere non de
: Nam ex νero simili mente agenti uin, . l. I.
Ede legib.ibis comunis reipublicae sponsio
Lex hanc faciei iiterpretatione tar, Ut alterna tiua ea obligatis, sit ut vellex obseria et ii
aut poena in eius deffectu in praestetur: qua praestita, subitata est, &nouata prioris facti oblitatio .scue in simili, quando quis curia aliquo contrahit, etiam ad pacti obseruatione in foro animae obligatur, de tamen si adiectum fuerit, quod si ita obheruatum non sit,
poena praestetur, pnaestita paena, cessae obligatio ex mente agentium , quo ad conuentio
bo. oblig.facit lex, qui ea mente, Ede furti
bonus te X. in . l. ea quident, C. si macip. ita fue- aliena.&in. l. rescriptum, . r. Edepact. sic eringo. in specie nostra, cum poena, legi Humana
ad dijeitur, hoc actum videtur inter Legislatordini,do subditos', ut vel legi obtemperetur,
aut poena praestetur, disiun Aini, non coniunctim, alternatiue, rion copulatiue : nec vitrae emi in intentionem, ad aeternana pinna obli
134쪽
TERTIA CONCLUSIO PRAGMATICAE TAM A PANI s.
gari potuerunt. l. si quis nec causana,sfis cert. pera. Et quia quo tempore, siubditi potestate dederunt reipublicae,& Principibuς, non tam latam dedisse videntur: cui notauunus supra in .a. conclusiotae, in glosa, super ver b. exterior ,)ves etiam ostendi iniis ad meram ciuiuutilitatem, principatum creatum misse, nouetiam ad utilitatem Regentium : unde in eorum lesionem , quodq; ex legum positi uaria
transgrestione, ad poenam teneantur aeterna conuerti non debet rargument. earinidem legum, qlias pro A laonso Castrensi, paulo superius citauimus:& tex. in . l. Modestimis, T. R dde legib.bonus etiam est te X. l. cum antea, caibi notatis,C.de arbit ubi, arbiter, qui iurisdi. ctionem habet ex Collitigatoriam comistio ne,& concessione, si ipsi Collitigatores, eius praeceptis non pareant, eos punire non potest, iii si intra terminos, & mensuram sibi ab eisdem commissam h sic ea poena tenus, cui ipsi sese subdiderat . Sic quoq; Princeps, cui se populus commisit,iaec aliunde, quicquam an δ ytea habuerat potestatis, seu iurisdisti otiis: velare tradunt doctores per te T. ibi, in l. I.&.2.1 de orati inmis.& fusus Mechace 11sis, ira praefatio. de succes progres. non potest ex se ciues mulctare, ultra terminos, & mensitaratri
potestatis, &itirisdictionis sibi a populo datae.& tradunt omnes, dii .per tex. ibi, in. l. fili. ff. de iurisdict. omni .iudi. Et cum omnis potestas sit propter utan, ut tradit Doctissimus Dominicus a Soto , de iustitia, &iure, lib. 4. quaestio . . arti .a. ut ergo Princeps secillaris, eius legis pure Humanae,& praecepti posititii transgre ribus, poenam aeternam instigere non potest, ita quem quaam ad eam obligare exei araim transgressione non valet: cuius rationis ea forte videtur esse ratio, quam Ioannes de Imola assignat ita. c. r. de maior. & obedien . quod Princeps secularis alias respectu peccati, quod respicit animam quae spiritu a Iis est potestatem non habeat, argum ei l .c. decernimus,de iudie. k Mathe .ici. cap. de sequitur Philip . Decius,in. c. nam concupiscen- Qtiana, col. fir . vers c. tertio istam, de constitu.& est de intentione Nauarti, per Canones quos ibi allega in .c. 23. nu .ss. sui Manualis c5fesso. Et ita in huius legis mere posititiis obligatione, quae poenam aeternam non inducat,aeeipiendi, de intelligeiadi sutat scribentes, in .c Leclesia Salictae Mariae, de constit titio. lege iustam poenalem in conseientia no obligare, sed tantum in foro contentioso ad poena praestandam, parumq; in tioc refert Legislatore Fo. 6 4 poenam tra nigrestori adiecerit, an non: m. pra ut notauimus )quodq; Legislator expresserit transgressores talis legis mortaliter peccare: cum bona fides non patiatur, ut pr releuhocen a mortis aeterra Mini ponatur: li coinmensuranda haec sit delicto, Deuteron. c.2s. l. respiciendum, in prin. s. de poenis. c. Relicis, . Caeterum, eod. tit. in . 6. Et quia tunc ea lex, n5
tam ad aedificandum, quam ad nocendum lata videretur: & potet as ad Vtilitatem subdi
torum concessa,in eorum pernitiem,& nece conuerteretur: quod e se non debet. Si einde fit, Pragmaticam iubentem, ne nocte per orbem deambulantes, secum ferandenses, a fit mucrones ib poena amissionis armorum, transgressores ad poena in mortalem non obligare : qu od & Dominicus ipse a Soto voluit, in. I. libro, de iusti.&iure, quael io. 6. arti . . col.9 licet eum falso pro cotraria parte, Meneliacensis note in c.29. lib. I. contro uer. illust. nu. s.
Neq; transgressis res Pragmaticae praecipietis, ne ultra duos argenteos ludatur, aut Pragmaticariam vetantium, ne venetur cum canibus,quos vulgus, Nocharni egos , appellat. Aut laqueis, cordis ve aereis, aut lucernis, vel eum pullis perdicinis, seu boue quem vocanto de PerdiZes, mortaliter hos peccare: Et idem fore cesendum, de his qui Eo petis, sulphurarii'; instrumentis, aues,& animalia cotra Pragmaticam hoc prohibentem vena fur Cum laxitatis, de libertatis Humatiae haec oriani a sint:&iure Diuino, naturalit, aut gentia minime prohibita. sic etiam si lex imperaret, alternis inoctibus, ciues vigilare, & pernoctare,quas urbis custodiendae causa, cum nulla stipitio, aut periculum esset hostium, aut latronum.Sectis autem si periculo hoc imminete, aut belli tepore, Rex hoc praeciperet, aut caueret, aut instante bello, arma iuberet iii
dui, nam tunc mortale esset, actu obtemperare: ut docet praeallegatus Domites. a Solo, indidi. articul. 4.
Et idem dicendum, si quod lege Principis fieri praecipitur,vel no fieri iubetur, sit de genere praeceptorum, aut prohibitorum de iure Diuino, vel naturali, ut quantiis poena praestita, huiusmodi transgressor,in foro an inice culpae mortalis reus remaneat: cum de per offensia haec in menta sit contra os UM, siquidem contra eius praecepta itum fuerit:& co traius naturale quod & Diuisitim est: Nee id esse desinat, aut ius Ciuile nouum efiiciatur,
ob id quod lege, seu praecepto se hulari repetituru
135쪽
titum sit. 3 I et Nec tunc Princeps ius, tam nomini fecisse videtur,quana quod antea erat repetisse. Sapra ut notauim has in . I. conclusione, se per verbo, N atural Et scribit Pertia iidus Alo ages, in Coesit. pro Marclito ire de Veleg,pagin . 419.
3r g EXqitibus colliguntur veri intellectiis, ta ad presente in Pragmati eam, quam ad plures aio b i Regni leges, quarunt aliae vetant extrahi extra Regni fines, aurum,& argentum, &pecunian1lulmeratam, etiam aerea, aliae prollibent arma, aut equos extrahi, aliae fruges, ec Omne ge inus quadrupedum, & pecudum,ac armentorum , aliae mancipia, δe id genus alia, ut patet,per totum titulum,p. De las eos ira veiladas . b. 6. ordina. Regia.& in quibusdam Pragmatici S, quarum legum transgrec sori ras,poenae, in multis earum, mors est: in alijs aniligio bonorum,in alijs exili uiri, aut relegatio cum poema pectu alaria , i alia pinnae descriptae iii Pragmar. Madriti lata.II. die me
sis Martii ann. 1 s2. Nam cum grauia haec sine delicta, & publicae rei, grande inferant detrianentiam, aut ii assigere videantur:& damnum quod sibi fieri isti nollent, reipublicae faciant, Et quia cum inter conciues , id tacite actu ob
omnium com nrtinem utilitatem videati ii , ut
v nasci iri siq; , quae publice utilia si int, admoue re, qllaeq; noXia liuit, arcere studeat,& curet, huiuς tacitae fidei violatores , illarum legum transtrost bres existere censentur: ac culpae,.s: paeliae aeteritae rei efficii mi he etiam illi glegibus cessanti iras, viderentur per quaru interuentum, quasi cresce lite csit mraeia,& violatione gemina, huiusmodi trairessores, magis rei, e obnoxij aliquantulum existiniantur Idemq; sensus accomodandus est, ad leg. I.tit. De los coni adores mayo res de quearas .Rt ad .l.P. I.&.IMtit. 2. f De los contadores mayores f.Et ad leg.I. I fin.tit .8. De los concer adorest . Lib. 6. ordinatio. Regia. dc adl.22.ti s. pari. s. Qilibus alludere videtur,quod . s libit Reuerendisiimus Dida cus a Couapria. iv. 1.part. Relectionis regii l. peccatum, de regu auri Sin. 6. .s versic ego sane fateor, ubi stiter aliae etia innuit, quod si id fieri,uoi omitti, non tantum est simpliciter utile, communita 3 3ti,cuit S, curam gerit legis coditor, sed de maxime interest eluq adbdinii commune id fieri, o et omitti, quod praesumitur, ob graue poenam teste pure poenali strivitam: non admo . dum alienum ii ratione videbitur, in hae specie coniectare intendisse Legistatorem, ad mortalem culpam obligare transgressorem eius, ct quod iuxta hunc sensum admittendistini Henricus de Gad auo,&bitrether, quos in. d. f. . citat.quod est singulare,& valde uti te ad lintellectum Pragmaticae prohibetis, ne dicantur dicteria, seu stommata, & inhone
stae cantilenae, stib poena centum verberum, δ: exiiij annalis , ut eiusdem transgressor,vltra pininam in ea contentam, mortaliter etiapeccet.Idemq; censerem, contra transgressores Praginaticae vetantis promercatores carnium,& sterius Pragmatic P ira que los buli oneros no anilenpor las callest Ne ignorantibus, dc mulierculis mercimonia Pendae fucata, ac eas decipiant. Qua etiam ratione,
ut quae apertius huiusmodi fraudes , quae in istis strensilibus, ili alijs fiunt, quando Veliduntur, facilius appareant, possent iudeK, k ciuitaς, etia ira ante dictam Pragmaticam stat hie re, quod non fieretit tales venditiones, nisi incerta platea, vel loco deputato: de quod alibi vendentes,amittant mercimonia: int per multa ita a Lucas de Pena probat, ita. l. l. C. ne ruinstican.ad ullum opus, lib. ri. quem citat & se quitur Αuendanius in . . r9 . pari. I. de e Xeque.
P1 incip manda. in1.3 i. ditens istud lingulare epse verbum,"idia mi in Pra stica. Sic etiaubi grauitas,& magnitudo materiae, id sit adoret, legis transgre illar reus esset peceati moetalis: idq; siue ut in conseientia obligaret, a superiore expressuin tunc esset, siue non: Nam perpenta hac eius maenitudine, grauitato, Rcitistitia, effici non potest, quominus eius trasegressor, incurrere non possit, in praeceptii ira illud naturale, 'iod tibi notavis alteri ne facias .Et in aliud prieceptum iuris naturalis, ct gentium , quo iubemur fidem expressim,
vel tae ite datam, obseruare. c. i. de pact. l. s. s. eod. tit. l. r. sfide constit. pecu.Cum qui vita socialem, &populare elegerit, is tae ite id egi sese videatur, ut ei utilia aerescere,& no Xia reo mouere curet: inuiolata tamen totius generis Humani contextura, ac cognatione, ad quam ex eodem iure naturali tenemur. l. vevim, is de ius .& iure.& ita accipiendus, & intelligendus est Soto, in lib. i.de iustitia, de itire, quaestio. ia. arti . .
Nee si talis legis ratio ex integro cesset, ipsius legis dispositio cessat, quandiu Leginato deam non abrogauerit. Et inde nec huius praesentisPragmaticae, egregia cessabit disipositio, ilium eius utilitas nulla apparet publicae rei text. est notabilis, in. l.vn. C. de cadu. tollend
ibi, Ve quae belli caIamitas introduxit, pacis
136쪽
TERTIA CON LUSIO PRAGMATICAE TAXA PANIS. Fo. ος
lenitas sopiret. ε Quod: verbum aperte denotat, ea Iule in talem legem, idon in totum extingiit , alit ipso iure, iii tercidisse: d sopire, ac dormire, cessante eius ra tione , in utilitate, propter quam lex ipsa facta est,& cuni postea par, c sue ea dem necessitas; quae legi ferendae causam iustam dedit , redierit , quasi semper perdurabierit , a somno suo expergefacta si ib-ditos obstri git : non se eus, quam ii revera , eius utilitas, aue necessitas nuri quam costaret . Nec noua lex esse videbitrer : sed .eadem quae antea erat . solitis iasiuili sibi extus, in lege, filio quem pater, ff. de liber. & posthii. quicquid velint Com
ite in dicta lege unica, & Tiraque lus, in libro celsa tate causa, prima parte, u mero sp&. o. Sanctus Thomas, a. a. quaestio.co. articulo quinto,& in. l.a. quaestio .96. aristiculo- quarto , ct Alphonsus Castrensis, dicto libro, de potestat. 1eg. poenal. cap. s. loc aerat. 3. &. s. a quibus hanc in ea in amplexatuς sententiam stu drosus, ac doctissimus. Mencha celisis dissentit, in dict.prietatio. de successio. progres numero. 68.
34 Ex cliuisus omnibus, & aliis quae silpra,
in prima, R secunda adduximus conclusio me, siti specta valde mihi est traditio Do
milii ei a Sancto Geminiano , & Philippi
Franci, in capit. perpetuae, not. 6. & in capit. commisa, r. nota b. de electio. libr. 6.
glosiae, verb. sententiis, & eiusdem Do - 1 nici, in capit r. de constitutio . Pelini,&Decii, in prima lectio. dicti cap. nam con cupiscentiam, Sylvestri, ver b . inobedien cia, Ioannis Uri edon. libr. primo de libere. Christia. articu l. tertio, Ioann. de Medina, in Codice, de restitutio. quaestion. ia.&36 ad se Xtiam, Alphons Castren . dicto capit. octatio, & seque n. libr. primo, de potesta. Ieg. poena b. 9 Dominici a Soeo, dicto libr. primo , de iustitia,& iure, cpiaestion. sexta, articu l. quinto, scribentium, Humanam legem, aliquid, si ab poena temporali prohibentem, quod nec Diuina, nec Naturali lege , prohibitum erat, ad culpam, quan
doq; mortale tri obligare: nec ex eo , ad mortale crimen, obligationem cellare, aut
tolli, quod poetis fuerit transgressori impolita , verior Q, ac probabilior doctrina est corum , qui tenent supra ut etaplica- uinuis omnino intelligendi, Humanam legem, siue Ecclesiasticam, suo secularem,
ad morialem culpam qiuaiuloq; Don obligare: uti Sanctus Thomas, in dict. I. a. quaestion. 96. articul. .& ibi Caietan . Gabriel, in. q. sentent. disiui. Isi . qti aestion. 3. notab. 6. Archiepis Florent. in . i. pare. suae summae, ii tui .iῖ. capit. I. g. a. Adrian. in quodlibet . 6. Par licui. i.Ioan. Maior,in. q. sentent. dis in. 1ς. quaesti O . . Et in. 3. sentent. distin. 3 . quael .r6. Drie don, de liber Christia. lib. i. Αlpho ait a Castro, didi .libi a. de potest. legis poena I. cap. q. dc. s. Panormidan. Felin.& Decias, in cap. I.&glo.&Doffores,indict. cap. quae in Ecclesiaruna, de constitutio. idem Panormit. in pro aemio, Rex pacificus, col. .& in. cap. quia pleriq;,do imi minita. Ecclesi. k iii cap. a. de tuaiori t. ct obedie n. Et Iason,ili leg. nemo potest, numero, to 6. T delega. I. Cum. quibus coram eiiiunt Cayeta IJ.in. a. a. quaest. 186. arti c. i. ad secunda.
Idem Latius, lib. 2o.quaestion . quaest. al. Adri a. dict. qiiod lib. 6. articu I. a. Albere. Pighius, lib. . de Scelesiasti ea Hierarchia, cap a. praeallegatus Castrensis, in dict. lib. I. cap. q. docu mend. . docentes, noti semper legem Humanam obligare eius transgressiorem ad mortalem culpam : sed tantuni ad Pentalesne ex ea nempe ratione, quod nec lex Naturalis, nec Diuitia, ad mortalem culpam trans gre rem semper obligae et Cum lice e Naturalis lex, mendacium prohibeat, nc uta men semper mendacium, mortale si erimen , sed passim veniale: ut notat Sanctu; Thomas, in dict. 2.2. quaesti . I O o. Rr ticulo. 3.& probatur, in ca .Primum, 22. quae mo secunda. Et quan uis lex Naturalis priae Doribae nobis, in cibo,& potu, obseruar regulam, ili medium temperantiae , quae in eo consistit, ut tantum, & non vltra sumatur, quantum eRigit necessitas, aut utili tas corporis, cuius transire sito gula diei tur :& inter septem capitalia crimina conis numeratur : attamen non semper gula,peccatum est mortale,imo veniale crimen est:
nis excessus sit plane immodicus, vel'excedentem ob heiat periclito peccati mort lis : ut omnes fatentur. Et ita procedit Caietanus, dum in sini m. verb. Clericorum p rccata, in fin. sicribit. Qui autem putat, omniae praecepta obligare ad mortale, eget luini nequo videat, nee Naturalis, nec Diuini, ii cina mani iuris praecepta omnia ad mortat' ' bligare: sed ea sola, quorum transgfessio 'Cotra Charitatem es .
137쪽
is Qua ex assertione, longe firmiores, &veriores nostrae iii anet Coclusiones, de quibus supra menaininnis)Alteraq; peccati na Ortalis reum collituit trasgressore ni in re graui,& quae tasionein,aut da inna pro Nimi, sieu . Reipublicae respiciat Hltera, quae legis humanae,in re leui Imperatoriae, seu proliibitoriae poena adiesta, vel 145, ad culpam mortalem, transgressorem, noobligat. Et est demente Adriani, iudicto artic . quod
U. nam concupi iacentiam, eo I. fi n. de constitutio.& Ioata.
seu exordio, se scriptum est. Regula nostra, ct c 5 18stiti itiones , non obligant ros ad culpam, sed tantum ad p Enam: nisi propter praecepti conleptu. ' Eadem ratio
est, in omnibus praeceptis, & costitutionibus Collegioru Salmatice situ, , Pintianom,&C5 plutensiu, de alioru locorsi,quae varijs Hispaniae institutionibus Canonicis regu tur,iden
q; , in reliquis Collegiis, qualia Italiae sunt, ut Bononiense, & alia similia, & apud GaI- 29los, non pauca : Nam plerum i , earum Constitutionum transgressiores, ad culpam non obligare,sed tantum ad poenam temporalem,creditum est:ac fidit semper: & non raro disputatum ueste Fernando Vasquio Mechaceiis qui hanc sententiam sequitiar, in c.
. numero, H. lib. I. controuersia, illust. Quae
tamen ex antedistis, in praecedenti glosa, &alijs primae eones usionis glosis, meo iudicio, sic accipienda est, quando Constitutiones illae,& praecepta leuia sint,ac nullum in se c5- tineant,qui Holetur de iure Diu in vel natiirali praeceptum, quod proximi damnum, aut ofensam,vel eiusdem, seu totius ordinis, aut colletij notabilem ytilitatem respiciat: quod eorum tra gressio, Iro metatum eis- sodem non asserat, vel adeo sic tenue, quod
veniale ob id, de per se tantum sit, argumento, eorum, urae ipseMenchacensis notat ndicto capite. U. Ilumaero. u.Εe ita procedit,ac ecipiendum est, quod Ioannes Andre. scribit, in cap. relatum, ne Cleric vel Monach. versicul. commendatur, de dicta regula Praedicatorum, quod peream, transegressores Consti . tutionum , ad poenam, obligantur , sed non ad mortale: in his quae per se
sin autem, talia illa sine praecepta Imperatoria , seu prohibitoria , quae ad ea seruanda ius Diu in uni , & Naturale, astringat, quod φ ex eorum transgressione
proxii mis, vel ordo, seu Collegium nota biliter laedatur: sitie omittendo, aut faciendo id contingat: reus erit transeressor euDp , ac poeΠ quoq; aeternae et siquidem ius Ditiinum , vel Naturale, cui dispositio illa humana innititur transgrediatur. Nec excusationi erit, expressio regulae conditoris , seu Legistatoris , quod transegress or, teneatur tantum ad poenam tem poralem , cum huiusmodi expressio, seu Iegis condentis voluntas , in mutare non possit illorum praeceptorum naturam: nec mi nuere , Vel auferre iuris Divini, vel Natura lis robur . secundum Sanctum Thomam, in . a. a. quaestio .co .articulo quinto, ad pri
Et hae, in specie defiiciat potestas ex pa te tam Legislatoris, quam stibditorum, aldispensandii in, cum ante relatis praeceptis, cap. cum inferior, de maioritat de obedientia, lege, nam magistratus, is de arbit. & ip se Conditor legis , seu regulae, imo Princeps, quama is legibus solutus. l .Princeps, ε. de legibus . teneatur ad horum praeceptorum obseruationem : ut ibidem per nouissimos traditur: δe in lege prima, ff. de Constit. Principis,cap. duo sunt,& cap. si 1m.
perator,& cap. Omnes,de maior.& o dedien & sie ibi e Panormitanus, commUniter re ceptus,ta dicto cap. primo, de Constitutio. numero. 6.&. .qui loquitur,in Papa,& in lim
KQui qua eN parte homines sue, rationi debee esse
138쪽
o 'ARTA CONCLUSIO PRAGMATICA TAXAE PANIS: Po. 66
esse sit biecti: ut notat Bald. in .le g. r. C. de seriritu.& aqua, quibus legem suam naturalem, sine ulla distinctione v Eus ipse optimus, &inaxtinus influidit: am nullus humanus, sitie sit Pontife siue Imperato vel Rex tras i redi potest, cap.non seria,' dist. Nec Imperatoria potestas, hanc rationis, & Naturae Legem, valet ideo , in aliquo excedere,
cari. Imperatores, can. qui resistit. can. non semper, cata ita corporis, tr. quaest. 3. Si quidem mensiura me estiς dispensationis, ratione circunfusam, praeterire non debeat, cum
aliud in Coiati mi etiam foret, ipsius su inmia, Ea disponentis. Quaq; omnia ratione disposuit,&terminauit, cap. certun , ct capit. non
licet, Io dii . cap. gloriosius, in prin. de reliq.&venera. Sancto. Inde nihil debent velle, iusiquod o EVs velle. At cum ipse omnipotens
ea Pelit, quae summa constant ratione, ea
dem &praecipiat, ut indici. cap. gloriostis, &in alijsitiribus, consequens est, quod ciliam
Princeps contra rationem fecerit, non D Et
voluntate, nec tradita sibi potestate fieri: eti potestatem trahere non possie ad iniquum dispendium leg. sia.C. de usu cap . pro empto. I. I. resipon. I. g. de ossi .procu . Caesar. & posse malum, non sit posse, sed magis non posse. .
. Princeps, te poeniten, ii stin. i. ' diximus La
4I Qtio fit, ut vehemei ter admirer Docti ses mos Dominicum a Solo, de iustiti. R iure,
lib. I. quaestio. 6. articul. 4. & Alphon stim Ca-s rensem, in cap. q. lib. I. de potest. leg. paena I. Eie hac in re aliter sentire, ut putet regulam Predicatorum, ad mortalem culpam e X eo,
non obligare, quia fuerit ab eius conditore adiectio facta, ne ad culpam obliget: argu anent oli eme, quod nisi illa fieret adiectio, non poster, n obligare ad culpam . Siquidequanta is hoc n5 adiecisset, cum leuia sint priaecepta, eorum transgressio mortale inculpam
de per se non inducat, ve ab omnibus est, meonfesso,& in praecedenti glosa notauimus ΘSi uero grauia sint, & cum quibus pariter ius Diii iniim, aut naturale, quod in eisdem prae ceptis inclusum est, violetur, ad peccatum mortale transgre rem obligeti supra ut c5clusimus. Et multo magis hoc in cam, postquam dista Regula fuerit Iala: cum duplex
haee sit transtret io, quae potius auget, quam minuit poetiam ep.r. V. de priua. delict. is fin. tristit. si quadria. pauper. fecis dic a. Sic etiamst, inituis rect e ipsium Alphonsum Castren
sem in dict. lib. i. cap. s. celasiuisse, e X volunt te Legislatoris pendere , vermia legis I um nae transgressi, r peccet, nec ne, quando ita iussa sit: eum Iaae in specie, eκ ipsis de per se tras gressione, ratione iuris Naturalis, violationiς, peccatu mortale inducatur: etias Legislator solum intendens poenae tempo rati, eκpressi in statueret, transgressorem huiusmodi, ad aeternam non teneri, cum nulla
ad hoc, ex siti g, aut subditorum parte, ei potQstas sit,nec tale valeae dispensare: ut Paulo superitis diximus. α Et hinc quoq; se non bene explicuisse infertur,Doctissimum ac liberis, & nomine illii sttem Menchacensem, Canonicum Nisi alei sem, dum in praestitione. I. libri, de successio. progressit, numero. 23. scribit, legem iustam, ad sui obseruationem, omnes sit bdito; in foro conscientiae obligare misi ipse Legislator, quo tempore legem tulit, aperuisset, se nolle, ve ea lex in conseientia obligaret, tunc enim vellieni bdie Vmas palsiluae citi itim, coaciuibus reliquis ad talis legis obseruatione invideretur velle obligari, quo ad forum daatum contentio sum: δe non qtao ad forum animae. Sic q; vltra terminos siti consensitas, ea obligatio extendi non posset: quia limitata causi limitatum producit effectu ita let. age eum Geminiano, C.de transactici cuni alijs legibus per eum ibi citatis, quatenus in eis dem, consensi is praestitus, sui natura est Iimitatus . Cum nec ab ipso riun ciuium, aut Legissatoris, dependat voluntate , legis eran C. gressorem ad mortale, non obligare, Vel obligare, quando naturali Nel Diuiuo innite retur praecepto: quod pariter violaret trans greor, Humanam legem violando : eκ quci tunc posititia lex non sit, sed ius Diuinum, de
Nee delῆnat esse ius Diu iuina, aut Natur ale, & ius Ciuile efficiatur, ob id quod praecepto Principis secularis, aut Legi statoris, repetitum sit: et post Fernandum Αloaa es, in C5stio, pro Marchione de Velea , pagi n. iv. nia mero. V. ipse Feria an diis Vashuius Meacha
censis nota in dict.capit. 2V . numero . I 6. δίI7. lib. r. coiitrouersia . illust . disimus Latius sit pra in conclusione prima , super V rb. Quis er5ε.& super verbo . Naturali. Nec potestas Ciuilis illuc usq; protendatur,ut pos t peccata remitte re, Ut concludit Paulo an iste citatus Dominicus a Soto , in disto lil, . r. de tu stitia & iure , quaestioli. 6. articul . q. CO
139쪽
gressor enim legis humanae cuiuistin q;, siue inda entis culpam venialem, litie na orta lena, semper contrahit mortalem cuIpam,si ex conte pili eam traii se rediatur: si iti idem conleptus ipse mortalem culpa 1ii se habet, secundum omnium Theologorum S Canon istarum te solvitionem, quae colligis tur e X. S. Thoma ,in. 2.2. quaest. 86. articu l. v. Adrian. inqliod lib. 6.i articu 2. Altisiodore n. lib. .tracta. 9 &.ao.& lib. 3. tract.' Ger n. de vit .anim. tr. lect. Ioann. Andre. 3c doctor. in cap. eris de his quae vi, mei.ve cav.fi.
meno recto, escandalo las quebrant assc.
140쪽
is diebus ipse non alius cura erus voluntate Pendere pro certo recto possit certam Pantitates cap ψ piscium. min. 9.
Obligatus reipublica,cooi potessu meni te hosti n, aut mibum multitus me, vel ex alia iusta
causa, pluressi es, ου a, carnes, eupis es , eodem die vendere, uou ob stante contractu nubeto. EPriuilegiumgenera hiepindultum,non includit casto publicae ut Itali contriirmn .ibidem.
Obligatus reipublicae, vendere noηpotes Aperanententibus,seu I. Vil mulari pretium cariori,qu.itu habitatoribus lori, cumqvibus repperio co uenum est. πιι. i. γ quomodυ uisitelligendum it bidem. Lucrum vOdyer presentem Pragmaricam, is paue cocto 6 Ludum, permifum, quomodo iutingendum,m considerand mlit. . 1 r. udires injeriores Principe, mppi sentis Pragmaticae laxaepanis,h-Wgrem ossunt, is tu. t Iudices, o Cον rectoressa tuere non posse ut, quod panem coelum possit quis γα erono , t potuerit, aut maturi, quam pereandem legem deceah precio eius ins s ne perpen PQquorum Les oeu i simulario licet liberet prae tris vendit νυὰyaeua Pragmatice, ηω tamen a culpa superti inlitionis pauta. m. 26. Iudices , Correctoresquitemere, exires
causam publieae nec eis aris, aluut, aut praecipiue quoi νηήquiss; pro utpotuerit, risiit Ῥendere pianem coctum, in culpa seu inmortaliter peccanti
est Locus ibi res venditur, inoci debet νο precaloci de quo es vendera nu.ii. Venisures, etiam per iudicem Ecclesias um rogi ρonbur γendeste hol iribus exterisero eo enecio quo incolis mentavr.. quomodo iraccipi no
ἶCiuitia habens ma ruam copiam frumenti, -- pestitur tempore penuria, ad vencredum illudet uibus ipsius titillatis quomoso id accipis udum y Practica idum'. num. io. Caput . ir in comitiis Vallis Olcit, anu. i . itatur, , expenditur ibidem.