장음표시 사용
201쪽
Serenis ima foeticis recordationis Regina conditis, i, quae infra, in calce huius operis inieruntur)ubi id fieri prohibetur, directe, aut in ire incte,ne fraus fiat legi. gQuod eum iustissinium fit,bono q; imnitatur publico, ac
testi periore expressiim: Et iure Diuino seu Naturali fulcia thir ut in prima cocliti ione supra not Auimus etiam, in foro Anime obligat:
I et iis res or, reus ei pecca intorta I .
secundit sylo lana ita accipiendam ) ver b. constitiaenae, ii principio, ii r .c. qtiae in Ecclesia thim, de conflitutio.&ibi Baliloqui negat alibi reperiri.
immunit. Ecclesia rum, tenuit idem Inlio cen. tia rubri de consuetud. iuina ero octavo, IO:Dan. Ala die. δ: Calderiti. in Cap.quanquam, de
usuris,lib sexto,ipse Calde tinus,in dii putatio. incipien Bononiensi statuto. Andro. de erra. in . c. primo, ad finem, titui. de pace iura naen. si man. Federi e .de senis,in Conlit .at. in-ci p. nunclii id haeres extraneus, Bartol. in Autlien .Sacramenta puberum, .si aduers. venditio .col penult. iiii mero, rς. Bald . in Authe, ingressi, S. Ol. nu. 1s.C. de Sacrosan. Eccles. dein, c. in omni, col. i. de testib.& in. l. cum quis, si .col mI.i . C. de imis, & fad . ignoran. R in praeludi jς seu do 3 col. u. . versi c. apparet igitur, ubi loquitur de constitutionibuς seu dorum,& in Coris .28s incipie n. si quis iuris, t. colu .vol. 3.& in disputatio .incipien statuto ca Vettir, quod faenerato 6. col. Alberi. in . l. i. g. de legib. I. co I. Alr. 2. Anchar. in Consit. 13. incip. videtit r. mI. 3. Florian. ii .l.eripati , .seriso, ff. famis. Itercis. Alexa .in COLI. ro9.inei p. statutis accurate perspectis,
sie . secuinio quaeri tur, de ibi I mola , ii
nu. p. versi c. sed quaero an lex, de constitu. Vbi dicie conuitie cocli istorie. Et ibi Ia-te 1 et in qui adducites cordan. in. 13. Col.
202쪽
sic tal. nec huic, sta in do volum Bartholom. Socii, iii Ieg. moribtis Ioctati a columna , nurnero . 2-I . verticu l. ex qua consulione, isde ital g.&ἴup. su 3stit. Folin . in capit. prim . despotii alit, i ii timero decimo octavo. An te. Iriraque I m praefatio commen. de ν troq; ira Dacti nuru et o 3 . Andre. Barba. in capit. filius , lamniero octavo, da testamene. & in
Coti filio . 46 ntina ero idecinio, voltim primo
Curtius I filii br, incoi1filio duodecimo, in-hipiens .inuti eato, columna pentillim . Nume j c, de lino . Nicola . Boae i. in decisio .l rim. Mum est, IIversei, liq uinimo, Paul. Parilius, N. Ghiilitib decimo nono , de in Consilio . 34.: primo , L dbule . Goni et ius, in . . exmῆleficiis in isto decimo quarto, instittit.
In casibus tam e hae in Pragmatica expres iis, proprie loquendo, fraudem ei pertran Drre libres seri non dieitur: sed contra ipsam
legem, hos casu ς expressim vetantem, cotrat lenientes commiditere. l. contra legem , st. delegi b. l. non dubium, C eod. Qui quantum in se est conten mini legem,contra 'tiram faciue
f. sed siquis pnae sumpserit, in Authen. de Coiissilib. colla. q.
6 Extra tamen istos casus, fraus praesenti legi, tunt fit, quando unum similatur, & aliud fit in vero, ita quod simulatur quod perinis stiria est, ct reuera fit, quod est proli ibitam: e.
Auaritiae, de electio. libr. 6. log. ab Aria statio, circa line C mada.& not. Bal. in . . beneficita, si de seu d. defun. mer coe inter do dc agri Vasal.
LXempliam q; poni potest, iii decisione dabij, quod doctissimus prae allegatus Ioan . de irae dina, in ciue in dict. quae . 3ο. versi aliud dii ibi uin, quando venditor alio qui non portatii lxus tritieirin Castella, ubi plus ν alebat, cite iii iptore eo ueniret, illo polo, quod in Callella ivalet, hac lege, quod ipse veditor suis expesis lportari faciet tritie si in Castellia: quo casia coli lirantis hie in fraude huiuς Pragmati eae fieri ldicitur: Et citi pae in ortalis, luplarq; accepti re stiti itioliis, ipse venditor reus est: se eundum eum. Quam sententiam & ego probo. Sic etia veditor, qui certo scies certum preeiu priae scribe ad si esse tritico ve dedo per promulganda cinctione, & ante eius pro iniit a tione, maiori ve dens precio, peccat mortaliter:& tenetur emptori, ad restitiuione excessus prech: secunda Bar. pertex. ibi,l qtiaero, si
Ripa testatur ita consilitum e Yfacto resipodisse:Et post Zasioni,nu. 3.& OP scium, nu. 2 in dict. l. contra legem, Antonius de Paditia,
Iiteriς, 't nobilitate claros, nouissime hac esse communem opinionem fato turn n. l. constitutiones, nu. 1. C. de imis & fad .igii oran. ' tenuit soaia. de Medi na,ile resti qu .e. q. Veria lius castis. Et Corradus qui alios casus smiles tradit de contractis . 3 pari. q. z. col. Pen. Quod ea constat ratione: Nam quando Pe editor scit promulgandam decretu, id emptoribus ignorantibus ii .ntit Io, voIes dei cedere in precio, videt uere stiper u edere dolose: quia quod1 modo decipitemptores: aiat eor i drceptioni, te tected voles c sentit, qui preci ii excessItra pro me ce tradue, putates illud e se iustu:& superueniet e Prat matica danti paetiit tum Et perinde esst, ac si v editor reni defoditiosam scieter emptori ignaro, pro fana ct integra veitat: qui a peccato sis perii editionis no excusatur. Aut sicut quive didit eum ulu tritici P decusanecis, scies no esse ibide nisi nouεN i sane
203쪽
sERTA CONCLUSIO PRAGMATICAE TAXAE PANIS.
D necas, & emptor putet dece esse senecas. Quae quidem exempla, culpam,& dolum verditoris stippotuit:& per conseqLies accepti r
stitatione: cu non minus minuat valore mertili ,earia preciuilibretii decrescelidum, qil ad effect tis ipsarum ni et tium. Vnde, si lex aut salictio illa, intra bre te terminum profere dariora esset, & in longius tempus Dret dilata, non censeretiar fi auderia legi illi, seu empto in ribus factam filisse, vi eruditi sinnis Pinetblii ς, post alios quos ibi citat notat: in dict .lege set iiii l. te rescin venditio. tertia pari. ca pit. se crinil .mlmero. m. quem sequitur Paulo
ante citatus Padilla, in dia . numero nono.
Le ita respondendum est illa in quaestione,
de moneta nunc currente, diminuenda cito,
in valore, precio, e X Principis deere torquod solus is qui trinia simodi in onetae copiam
habet, certo sciat, ante dimin rationis promulgationem, aths decretum ignorantibus, totam quam habet monetam , vel per viam mittiti, vel cani bij, vel permutationis, seu emptionis tradat: quos constat damnum de notabile passuros. Sic etiam, eadem ut aismo ex ansa, squis vendidit triticum, seu rem aliam, quam sciead corruptionem esse dispostam, non diit in illa bonitate permansurani, & credit, seu
probabiliter pittat, atte salteiri dubitat, quodeniptor relatillana emit ad eam conserit an
dam, At non illico expendendum, tenetur emitori intimare, quod res non diu consertia inie: quod si non fecerit, tenebitur emptori adis iter esseti ex .es uileg. tiarad. f de pericu l. ik eomnio d. rei vel idit Et Cun. Baldus,& Salyc . in lege prim . C . de aedilit. allioni: Angel. &Alexand .in lege siquis cinnaelites
Ede verbo. obligat. notant venditorem scietem vitium,debere clare tironere. Nec enim obscura admouitio eum releuat: secundum
Panormitanan capit. cum contingat, num e To. 2 . de itire iurand .ist in capit. imustum .nta
mero tertio, & sequent. de rerum perinlita. Curti .lunior.in Consit. I r. incipient. liabita diligenti, numero qii into, Pau. Parisi. in Cori si . i linei pient. qtiant una ad alternalitiam, volum. are . quos citat & sequitur nouisis i- me auititillan.Mandosius in . 34. regii l . Ca1 eel . de Annali , . quaestio a. numero sexto, enixa sequent honus est texi .leg . ea itin , g. fili. Ede contrahe n. emptio. de dict. leg. quae
ro , T de actionib.empti , ubi teneralitas 135
excusiae venditorem scientem , 3c emptorem circumuenire te litatem, sc not. Speculae. Demptio. in vendit. dicendum est de rescimdendis, numero septimo de nono, de ibi Ioati. Andre. in addit.bonus est lex ita apud nos accipiet adus)in leg. 66 titui. quinto, part quinta, in iters cui .fMas si et vende dor . Et Dium Ambrositis inquit, in libr. de officijs, i in con tractibus, vitiae oririn quae veneunt, prodi iubentur, at nisi ilatim auerit venditor vianeriis inius emptoris traiisierant, doli actionet euacuatur ' Ratioq; est clara, quia ocultatio
illius deffectus, qtie in Veii ditor sciebat, cita
enim accipi debet cedit in dam itum empto
ris .Et cum rerum emptiones, permutationes pro commuiti contrahelitii im utilitatasiit institutae, debet ipsorum cui trahentium condicio aequalis esse: quae tamen nota fit in alit edictis casibus: qum so in truo, venditores scienter ponant, emptores autem in perieturio, seti damno. Ulil Ilippol. bona cosiam, iussio tractat. equorum, quaestion. X . incipient quid liquis,post Anton . A rchiep. Florentin tu sectmd a parte, stinam titillo defraude in negociatione. s. secv id, ad finem, & in. f. 6. &Conrradum de coiitractib. tertia pari, quae
8 Item etiam iii fraudem Ieris fieri dicitur, quando fit aliquid etiam vere , ut e uitetur leκ, quod alias non fieret, let. si libertus minorem, V. de iure patrona . Ibiod i h prst hibitum est : Ieg. laae res meus, s.fin.ff. de condi. αdeniost. log. prim. s. sed de constitutio, S. f. pqςunia, fide. alumi i, leg. si sponsus, f. circa yeirili eiquem, fide q9nat. inter vir de vXor. Ieg. quod iiii condicionis, unct. glos verb.noi poterit, st . de donat. causinor. 3c explicat praerillegat.Marid0stus, ira. 29. Regul. Cataceti. quod comniis .caus qu. ari . qinestion in me r' decimp quinto, cum s eque ratib.Vnde vendentes figitarentum , seu Ordexim, panicum, vel fructum, precio a lege tinato, dummodo famulo suo, aut anellae, fruinenturi , se quidpiana ex liis fructibus .extra laetati, et descelidenti ex contignatione, soluatitur peremptorem pro sane ca, tres, quatuor, vel quini, aut plures argentei, quid ve magis,
ultra taxatum precium c pro vel plures his in temporibus proli dolor facere, mihi est relatium peccant mortaliter:& ad restituti orient excessus huius, si notabilis sit, telaentur. Et piiniendi sunt huius Pragmaticae poena Ut not. Bald. in leg. non dubium, qui ut a columna, . ante. iamne r. II. versic. septimo , C. de legib. Sic etiam, quando Venditor carius qua perle eε t Reum si veli de re voleus triticuna, coauetiit
204쪽
s EXTA CONCLVsIO PRAGMATICAE TAX E PANIS.
renit cum emptore, ut pro illius sane ea, Pia soluantur vigilati argentei, aut alitui era
ditoris, & per silos famulos, ct animalia,
seti plaustra puricitur ad domum emptor is, fraus fieri Pragmaticae huic censetur: Ee 'in eo, ocisti peraccipit, ultra stius laxam, pro leucarum distantia mortaliter peccare & restitutioni stipe raecepti obnoxium esse, minime dubito, perpensa eiu sidem legis di- .sso sitione: cui, ut hac in specie plane fatis fiat, oportet venditorem hunc, nihil ultra notabiliter stiper accipere. Nisi ea lege contientio fiat, ut pro precio, quo frumentum valet in horreo publico illius loci, ubi transferendum, ch tradendum est,intelligatur Venditio: Si expeti sis venditoris, suoq; periculo illuc portetur, usq; qtio
emptori tradatur. Nam tunc non video , cur
venditio hanc iniusta sit, ex parte ipsi iis Pendit Oris,qui alioqui tantundem esset lucraturus 1 vsinam triticum portando in horreum illius loei: dummodo precium, quod ibi currit, &quo, frumentum venditur, non sit nimium excessitnim respectu distantiae Leucarum, uri de portatur. Qitia cum excessus notabilis sit, hi eo quod sic excedit, Uenditorem hunc e 5-demnarem :nem eum liberum a peccato, &festitutione siti per accepti celiserem Sicilii etiam, mulione , & cceteri Agasiones qui valde notabiliter Witra laxam Leta carum in dicto horreo venderent, tenere 'tur meo iudicio perpensa eiusdem Pragma es eae dispositione, quae etiam eos ligat tan- qtiam subditos &.uid euius obseruatione in
ipsi, sicut & alij tenentur: ut ab omnibus est in confessis. Nisi quando expensae solitae, quas
in frume ti portatione faciunt,ita magine forent,prae ordei,& victuum aliorum Caristia ct indigentia, quod eiusdem legis taxatio, sibi damnosa foret:tunc enim liceret sibilaoc i;
d. imnum euitare :& plus percipere ratione sui interesse damni emergentis: & secundum hanc rationem plus precio taxato vendere: ex his, quae supra in secunda conclusione no tauimus: quae in praxi valde sunt notanda. Et
ita accipienda,& intelligenda sunt, quae prae . allegatus Doctor Ioannes de Medina scribie in dict.quaestion. 36.versicul. aliud dubium. r. iEx quibus pro intellectu praesentiς Pragmaticae, notabiliter infertur, quod cu cinini bus, quibus non protribetur, liceat facere ar- I rem pistoriam, ireq; id nim latis, per eam, ali
cui ex his interdicatur, & quod habent triticum possint e volare,& panes Licere, coquae
re,& vendere , cuin moderato tamen ac m-sto luero , habito respeelu ad preci uni, quo frumentum constitit quod si id triticum ha
bita ratione expeti rurii, quas in eo semina-do, beneficialido, metendo, tritiarim do, ct col
ligendo, agricola fecit, muleo maiori eidem constat precio,quam per presentem Pragma )ticam si laxarii monosse si illud vendat in pa
quamiis valde excedat laxam di alias quas ' habet experi as usq; quo efficiatur panis co- ditis, addere quintam partesia totius valoris,
quae sibi a lege, pro luero iusto , & moderato
dat ii Et iuxta hanc rationei panem coctia in foro eos cientsiae uelidere: quo alis ex ipsa H licitur ragna alic Isis in verbis HY en quanto ael pan corido De tenga respecto, α Io que saliere, 'le comprare et grM C lxmas allatina iusta,ymoderadaganancias qua etiam in eodem foro noli, ni bin ferthyr ratione, quod si in foro, publico vehorreo, nec a tritici, pistori eo ni itit pro viginti arge te is, aut pluris, Vel si cum eam apti l
Toletum ei nisset, ct habito respecti, ad pre
cium, quo illla eam comparauit; ac e X peii 'rit in itineri & satis ror uiri, sibi stat pso Ui
luxta hanc aliarii mi expensarum ,4 luerim oderati rationem possit vel adere pane cotctum: polide ratulo dista verba. Se tenga re
specto, a Io que saliere y se comprare et grano f. tiae nullam aliam deeidendi habent ratio irem, quam quod nemo ex huiusmodi pistoribus, damno, aut iactura affici debeat, leg .a sidui ς, C.qui potio. in pigno. habe an. l. plane, T. de peti. haered. leg .iure succursis m,is. de iure dotium , sed potius lucro foueantur, S: qiuod iustum ac moderatum est, Iucrentur ex quo Reipublicae Coras luiar.
Ex quibos etiam verbis , si recte consile rentur, aliud mihi singularius elicto , quod e iusta odi pistore ς, in foro exteriori puniendiis uoti ia ditiae Praginati eae poena, qua uis di a te stilitatio precij frumenti, & expeti sarum portationis eiu sidem ab eisdeiti ea me
probatά excedat nimium legalem laxam,si quidem per praesentem Pragmatica hoc non prohibeatur, sed potius permittatur, per an te citata verba. Se tenga respect o a Io que saliere u se comprare et grata f. Vnde ex eadem ut aliant radice, a contra ΠΟ,l Ol1 minNS eleganter, subinsertur, quod si frumenturia pistori, non adeo cariori n-
205쪽
sta set preeio, sed longe viliori q ra I sti Pragmatica taxato, vel eo in anno 1d emuset, quo pretium tritici, propter extis abundatiam nimium vilesceret Iquod talis pilior in foro conicientiae, non posset computare estis valorem hi dicta aestimatione, maiori qm sibi constitit precio, ex quo per hanc Pragmaticani expressim disponitur,qtioci carius tale frumentum non aestimetur. ε Mas de lo que fallerer se cona prare et granos. Et qui commodum & luerum velit per dictam Pragmaticam concessum, eidem Pragmaticae se conformare teneatur:&vt illa disponit capere:& eius onus, sicut & comodu Iubire .reg. qui sentit, de regulis iuris,in sexto, e g. secundum naturam, ff.eodem,bonus est textus,in ratione sui ni et si duo sine haeredes, Ede acq tib rem .haeredit .ibi, Qtii enim scit, aut scire potuit, illo abstinente oneribus fore implicitii,
ea condicione adire videtur. EX quo textu, notant ibi Bald. Paul. R Aretinus,qtiod aece
ptans commodum a lege, vel ab homine sibi λdelatum. videtur sese obligare omnibus oneribus illi commodo cohaerentibus. Ad qu odetiam bonus est tex. in let.1 .m fine, Ude legitim. haeredib&t faciunt quae tradit Egregiust
Doctor Petrus a Peralia, in leg. haeredem in prin. . de lega. r. columit. 4.&. s. de voluntate
obligatorias aeredis adeuntis, tacite elicita ex ipsa aditione Etiamsi clericus esse qui panem coctum perse, aut per alium faceret.Si quidem quando clerici, vel Ecclesia volunt uti legibus, vel ordinationibus, seu statutis imminβreffluore in illorum, debeat etiam uti eo incid6ier o lex νεὲ ordinatio, seu statutum loquitur: Et eum illo onere recipere te neantur: teste Baldo, in lag.I.ulti m. quaestioni C. de contrah.empl.& iii Ieg. de quibus ,ia. , iqii aestion. Edeletib.&in leg .eontra. s.fio .ssi ide pact. Panormi .1n min6.i hcipi oratissi
sudic.& Auster. in .a. regul in fin. de potestafisicia super Ecclesias .person mec enim sere
dus est juduerunt amplectitur, onus autem ei anne inimii 'ire reculiat. leg. s. . pro secun
do,infindi inu.tolle. 3c respondet Mareus Mantini, Gl.88. incipient . viso the matrinii me Et quia magis eirca hoc super Iucrari, mollibitorii, quae a iure Diuino,&Na tuta descendunti Ae adue us illud saepius resi simit ceptum,1 Quodq; tibi no vis, alter ἱ-
ibi vis fieri, alteri velis f. de quo si is disi mus ina. conclutione, super vexb.1 Natura δ Et inde etialsingulariter subinfertur, quods in praecedentibus annis, tanta frumenti e 5 isset ubertas,ut eorum messis, compensata cum messi praesenti,stumentum agricolis, seu pistoribus, non amplius constaret, quam per legem praesentem taxatum sit, vel minori sibi stetisset nummo,non posse eos, id vendere,nec computare, in foro c5scientiae, pro maiori pretio:quanuis habita ratione messis dii taxat praesentis,pro cariori precio, in praesentiarum venderetur: quia huiusmodi eati ias,& penuria, cum praecedenti ubertate eo, pensanda lici argumere.leg. si uno,in prin. Elocati,cap .propter sterilitatem , eod. ii tui. ibi, Nisi cumvbertate praecedentis, vel stibia Mietis annui, valeat sterilitas compesari. Et tex. notab .ini et .vigesima tertia, dit . octauo,paeti. quinta, qui e indem probat conclusioneni:
Secundum qiua ut hic,& si obiter notamus intelligenda etiam sistit supra adducta, in s eunda priticipali conclusione. Facit notanda glocverbo, si cui,Ieg. si merces, .vis maior,ss.locati, quod Colonus teneatur augere mercedem, si praeter spem,magii a fertilitas anni superuenerit: quia sicut exi erilitate remitti,sibi Colonarium iure postillat,ita ex inopinato prouenti), augere omni
uo debet: quam ad id citat,&sequitur Andre. Alciatus, in primo lib. de verbo. significat. pa.gin. mihi in paruis, 4 a. de dicit multam no-rab. 3c magistram Ialbia lenprima, eql.dς-cima septipra, muliero, si .C de iure emphyta dummodo taeter diligentiam Coloni, abun- . dantia hae onti ligat, locus st ex sita diligontia proii elatat: Secundum aliam opinionem eiusdem si is,quam ibi sequitur Barto. in .d. y vis maior a mero octavo,&probat ita in id Iligenda dict. lex Parti. k3- . - Ex praecedentibus tandem infertur, iud des, ct praefectos Annonae publicae, siue quos
vocant De putatos, cautos,& providos, debere esse, ita taxandis panis cocti precijs, ne Respubliea maiori oneretur vaI Pe, argumen. eorum, quae Franti Marcus tradit.ita .i .part. deci 1 4 . Quodq; cu uno anno anatorse fertilita , qtaa,in altero secundum qualitate icinporis precium augeatur, vel diminuattir, se Lind.Iacob. Allia is t. in . c. i. . post natald, de pace tenen .per. l. fin . Ead Ieg. IIIli. Je anno. subiungentem, Annona ex eo dici quia quolibet anno laxetus precium. Et ne pillo res
compellatitur vendere pane coctum mino -
τὶ quam deceat si cio. Sed ita utroq; in tem pore, seu ubertatis, siue indigendae, taxatu,
206쪽
h. ec ta, i ordine,& circunspemone fiat, quod
praetens Pragmatica obsera eius Quae virum . .
tempus ut praenotatum est respicit, & pro- spieit:& expresse disponit, ut panis codius vedatur habito rei pectu, A lo que saliere , yse et oconi prare et grano .fEt aliarum expeta Lirunt Viq; quo coqitatur,& viii datur cum iusto,&moderato lucro. quod quantum,&quale Iie supra dixisnus,& iii. . notauimus concita si O-ne: ex lege, 14.titui. 2I. lib. secundo, ordina. Reoia. disponende, Nopiae da ganar mas delquinto. Per quam etiam declaratur Pragmatica Tolet lata, vigesit n. me sis Oftobris, ann.
o. disponens Stabularios,&Caupone glio se vendere, in suis stabulis, ct cauponis, Ubicunq; fine commeatum, & coin mestibilia luisti de moderatis preciis .Et prouisio Regia circa panem coctum, nouissilitie directa Hispalensi ciuitati, S: toti Regno , lata Madriti,
i . mensis Septebris, ann.us68. Ex mala entiam adminis ratione frumenti crescit caristia , secundum Barto I. in leg prima C. de frument. vib.Constant. lib. Vndecimo , & ideo ve ipse notat) priores, qui habent arbitrium supera an classia, possunt Iruitusnomine ponere ordinem, qualiter,&quo ordine, in ciuitate, &quantum frumentum possit vendi qualibet die, Te I quolibet mense Quem citat,& sequi tur dicenς notandum Anton Corsiet. in sing. 123. in pard.frumenti iiii, Florian in leg. si pei
dentes, .si quid cloacarum, is de usu fruti. Iaso Ia. in Iet .prima, col. secunda, se de legib. &Franciscus Marcus, ita decisio. s 4 o. in principio. is Cceterum, ut illuc unde ab8,ressea, in frau dem quo fit legis, quando perba legi; ser
Harmari, venitur contra mentem : Et inde
Paulus Iuriseor sulius, iii libro singulari ad legem Cinciam, Contra te em inquit facie, qui id facit quod lex prohinet in staudem Veio legis facie, qui Calliis inerbis legis, sentenotiam eius circinueni .FEt Ulpianus, lib. quarto, ad edictum fra iis in mali legi fit, ubi id fiequod fieri noluit, fieri autem non vetuit. dicta leg contra legem,& leg. fraus, is de Iehi
i , ct Et hinc vendentes hodie panem coctum, ratione magis lucrandi, maiori qua per prie sentem Praematicam dispostum, & permisesum est psa cio, & caseori,illo, quo supra diximus posse vendi, habito respectit aditi eruiu studi,& ni oderatum , quod necessario Regia haec dispositio exigit, quodq; quintum toti vis, tam valoris tritici, quam expensarum
usii; quo panis fiat, sc quoquatur ut notaui
mus, non e X cedat, pete cari: m rtaliter: de restitutioni lupertieri dicionis excessus obuoκij fiunt.
e fiam qui triticum, aut se in aem dant. . panificis, pistoribu , aut alijs personis, ut p1- nes faciant, ac pro sane ea sibi dent, aut reddant viginti, aut plures argenteos quae a o strat tempestatis, in stolici eas est longe Deque i sor, & lamentabilis calamitas sententiam . praesentis Pragmatie; hi omnes circinae ni utrivi in eius fraudem id dieri dicitur, ae mortali- Τter peccati ex ad restitutionem Juperex et a Cistem tu At perinde habentur, ae li - Amentum ve datat ultrae laxatum preciu: Non iq; minus ita foro exteriori imo long 2 goa-ι ii in; ob id puniendi suae: cum mxiorem Dau dem excogitasse videantur, qui no tam lego
circumuenire νolunt , sed etiam interpreta
tionem legi .fleg. ita fidei, is de iure fi ei,& in leo. secunda, is de his qui sane spi, pel alie . iaei e ita procedit isti itistissima ratione costae, dicta Pragmatica, a Poeentissimo, ' Pietissimo Rege nostr huius Nominis se eundo
ilissime lata Madriti, i . me insis Septembris, an .is 68.Ciuitati Hispale.& totiRegno directa 2 Ineg Itiatio , ut e X ea patet, inon lo-lum prohibetur, Gil&Ars pistoria, ne hac occasione fiat aliqui us interdicitur, Quae in Nobilibus longe foedior est. Cum tanto grauit is, ac magis quis peccet, quanto me,lioris nationis, condicionis, &dignitatis si e Ut qui plus, e teris per mnia paribus, peccare videatur,qui ex pro pia nobili natus sie& magis contemnat qui plas an o optimo,& Maximo receperit: Et non recogno Deendo,maior sit illius ingratitudo,Luce, septimo. f. leg. quaedam ,&ibi Bartol. Alberie. &alij, ε de pomis, leg.tertia, f. isqui ad hostes, Ede re milit . eg . presbyteri, C. de Episcop.& cler quae & repetitur,in. g. presbyteri, quil la quaestio. st nil axime Cum ii obilium ;in dignitate constitutorum Peccata trahi solea ne ab inferio ibus, in eXemPliam, cap. cuin γquidam ubi sos ab Inaesa, de Felinus, S alij
Doctores,de iure larando, cari. sicut, can. pastoralis, secunda quaestio. septima, can. ex merito, sexta quaestio. Pri tria, cap. magnae, devoto, san. praecipue, Undecima quaest. tertia, 'uem aureum dicit Barbatua ς,in Consi. o incipien clementi seirnum, γ. colla. Volum . . VI deSans . Thomas, haec connumerat, inter quatuor, qvix augent id crimen, in prima. a.
207쪽
quaestio. 3. arti .i Primum, propter specialem repugnantiam actus peccati, ad magiitrii di nem: veluti, Si Princeps iustitiam inolet, qui ponitur icistitiae ei istos Et si sacerdos fornicetii , qui castitatem Wovici Item propter e X mplum, siue scatulatum qui aut Gregorius argin pastorali,in exemplum culpa vehementer extenditur, quando pso reuere iIsa gradus, peccator honoratur Aad plurium enim noticiam Ueniunt pesiam ni agnorum: &inagi; homine; in digite fertinet ertio, vropter in gratii tuli irent: quia omite boam, quo quis ina gnificatur, est ri tibeneficium .Et eum homIst ingratus peccando; quaelibet maioritas, eitiam in te spi ra i akbbnis, Eccatum agglaebat:Seeund. stud sapiesitis, si solentes pote et tormenta patientur. η 1arto, huiω fati, lius posscilis resiste ρεfMe fit , maiorem, ut qui exCed int sc neia,n vir fute unde dieit Dis, illinus Luces, ri. Secinissete iri vulti ne item doli imi, knon faeiens platis vapulabit tintitis,' laleb Nobili a potius delictum auget, quana inuat. l. ornite delisnsm, .culgetur, ff. de τε mille. c. homo,& ibi tib sti. S di l. e. quias in
latio. Episcop ibi, Tanquam maiores plus ex cesserint, ita praeliussis sibi glosia, verb. Qua viren alitid Itui ei talis allegat, sibo tamen ori H.L. . ivine Mit Q Omile animi vitium tanto con fect ius in se crimen habet, quanto qui pec
vestra reseri , mi tuo maiores coeteris estis eo maiore, si labe inlis, eritis poenarmn ma ' ri, Ilii ditae digni f. BAM Est lex. l. in oris, fi me Di θ; si depcenis. &di iisnς Latius iii respo.
ad, clari. i. fuit laesen .inti on. dg blaspis- mia. 3 , , mentinerintq; ipsos oportet nobiles, quod negotiatores, alijm huiuscemodi, dignitatem assequi non possunt. Et ab iam adepta. repelluntur: tex. est ita. L nequis,C. de digiti t. libr.D. lubi Lucas de Pena hos negotiatores dicit ese .se sordidos:& in. l. si cohortalis, in fine, C. G
ti. tertia; ibi. ii Derasnox, que non deue siste o me cauallax ὁ , i mrsu persona andutii esse ones eiulo inere aderia sed & lex, nobiliores,
C. de comer.& mercato prohibet, nobiles natalibus,&honorii in luce conspici os, merci moniae exercere,qtiam ibi dicit Balci .no 'Ex . . in Otans,quod qui exerce e arses me elian R icas tanqUam mercatura, ars sit in echani Al s
ca)1asi potest esse nobilis, quod etiam tenuis I
Anton. in rii brie. nec Ierie Vel mona est. Et Ce 'pol. in trahi a. de Imperato. initit. delige .ia mae
teria nobilitatis, iii, id. opinione Abi de perhoe dictu,quod in loci subi nobiles possitne exstatuto,vel consuetia line esse mercatores,aliquid tamen propter mercaturam detral H-tur eoru in nobilitati .Et volute Mathe de Afindict. in constitii. Siciliae, incipieti. intentioni
uer rescrip. se ibi quod si Bii rosis ita eniimia loquitur qui a Principe nobilitatem impetraluit,post ei mereatu a exerceat, ammitti e pri uilegium nobilitatis: nempe quod priuilegiuam mittatur per contrari si actsi, l. a.C. de Carbon. edict. l. priuilegio;C. de decurioni b. tib Io quem cita isci sequitur Petr. Rebus in secilia, do Tomo, coiistitia Regia. titui. de mereator.
diu ei si in ossi , iii eo qui ex parentibus nobili lbus matus es e quod naturale est amitti no possit. Et subitingetis hoc iure in Francia uti,
ut passim literae a Rege impetrentur, ut ne gotiatio,& e Xercitium negotiationis, no noceat nobili qui exercuit mercaturam: licet his nobilibus a natura, non sint multum 13e cessarvae, quia ipso iure re assummie nobilita te in , dolis endo: cier log .ini omitiin, E de stadihom .clem. s. de Wit.& hon. oler.& Mastue r. intit. de tali jς,ν .ite in illi qui sulit nobile obi. litas enim, & mercatura, sibi inuicena repugnant, de aduersia atur : nec se sinuat coni pa
208쪽
iiii nitar perleg. 1 Milites,C .locati,& leg. pri inae C. negotia. ne milit. lib. im a licet non imili tun ad hoc faciant, ut quis de in iliti tui stlocpra ait tir, liquidem militia, aio sit nobilitas, aciaec dianitas clita dam ut Ati ire.Tii acthiel. lolle die, in lib. de nobilita cap. 8.)pt quia etiaillis iuribiis, alia ratione prohibentur milites negotiari. asHst Idem tamen, cpiod Ioann. Fab. Lit eas de Penaternit in . l. vltim. col.tertia C. de sim I. limit. libr. undecimo, cum dicit Inobiles, qui se iii ercimota ijs implicane, cogendos taliqua plebeios,& viles contribuere ibi uendis c oblecti id famen limitans iiiiii id nobiles facerent mo dice,' pro ipsortim vitae sustentatione tant timidii od etiani meus Dominus genitor. Fratici se Lin IM A s s r m . I. V. Doctor, citam limitabat de mercatura teirili, argue 1 Pel 1t. eorum it e Cicero seribit, in se eundo
officiorum prope fineui,& praefatus Plat. notat, in dict. Ieg. nequis, C. de dignit lib. n. ct in
nriti t. vlimient, in quodam sic holio sita propria manu scripto, sit per prae allegato loco fabri, in dict. leg. falso, Sed illud absolute,& ἀ- Me delecti 1,aiae Pliali salitatione, tenet Ouido Papae, in decisio. 196. ivesp. nobiles, & in deciso. I. incipien quid autem de nobilibus, &Malliis . de Amidi . in cap. primo, col. exta, Versicii l. quid de mercatoribus,tit. quis dicae ur δ' Dii AEt de Neapolitanis nobilibus, Domestici Antores referunt,quod adeo mercatoram ut re vilissima, ac turpissima eκhorrer,ut quaesivis egenus quis sit, citius fame intereat,qua filiam,vel opulentissimo. mercatori in atrimonio collocet auillhq fiat tis., & latrocinio, qlia honesto quini ui vacarent negotiationi adeo est cotra pia nobilitas adeoq; odiose, i dapini Roma. Germa. Gallos, alia'; nati 5es cx solo mercaturae nomine, & usu, nobilitas
animittatur: ut eruditus nobilis Arete de Ora alor . Scribit in tradi. nobilita. et pa t. cap. q. my.as. ex hac ratione scribens,huod nobilis exterus, natione Romanus,vel Neapolitanus, Fracus,vel Germanus, qui apud nos commore- tu , negotiationis,& mercaturae gratia , non poterit obtinere in causia immunitatis, ct no bilitatis nos die . Et idem Pilitianus Senator, tradit, in. c. pen. s. pari. princip. et hi m. tracta. de
nobili'. subdens sibi satis creduluin non esse, uobiles apud nos operam dantes mercatu Pae , meetranicisci; & υilissimis o mchs qiuod dicto in opere dieit non sei uel deplorasse vero hi sint nobiles, cum nobilitatem offendat, vilitate osticiorum; imo his in Regnis peculiat iter dispositum est. Ruelos labos lalgo, que
tractaren y merca de aren, y se ali areia,no hos zeli dehidalgula f. Vt in cap. iit. Comitiorum Segoviensium,aian . i s 3 2. facie te X. ita leg. et . tis a. libr. . ordina . Regi 'Et quod mercimo . nijs intendentes, inter perso iras inhon Oratas connumeretur, tradit Bonus de Curtili, intra cta. nobilita. .lpari rua. . Ubi refert Ioa. Bard. o. Ethico. quaeli. i.&glo. vel b. artifices, in Authen. de tel ib. . ne iitriis, idem sensit Alciatus, in. Limercis, E de verbo signifi. Rr in tracta. praesiumptio. regu l. r. versse . 48.& Bald. in dict.l nobiliores, sequit hir nouisset me Remi e
si per alios moreat aram e Xerceant, in ipsi no asi stant, defendi posse nobilitatem nonam mittere: siecti iritum A lberi. in . d. l. humilem, C. deinces .mip.& ridetur probari. in . d. hir. tit. 21. pari. r. ibi, i Que por su persoria, lyccr. Si qui de iri qui per se mercaturam noli e Xencent, nec quouis modo negotium tracta sit, mercatores dici non possunt, ut pol Deci liin, in C 5st.268. incipie n. conclusio, ita prin. SI ' lciatum, in. d. l. mercis , ante dictain etiam conclusio item probantem ident Benuetuitus tradit, in dict. tract. de mereat oviare. . nu. 56 . Persicut
f Qui t anaen cones udunt, nobilem qua sui ipper alios tractet, mereatorem tamen esse, si& ipse aliquando rationes excutia quae sentetia vera est, & ad intellectum dict. leg Paetitae notanda I ea sequuntur Roma . Frari ci de Are lio, At Ialbia,in leg. Scriniaricis, numero octavo, C. de testament. milit. ubi subdit id sensi se Bart. in leg. sinat .sside excusatio.
littor.& Roman. singular. 64 . inci p. an e Xercens, Quicquid Alexand Conetur, in leg. die filiacto . numero ,23. F. de cimo. assessor.
Ita V e diκerint Bald.&Saly in leg. ic. C. in qι lib. catis militat nilites iaegotiatores, qui negotiationem fecerint, ex illa negotiatione contientos, fori uilegium non habere: eo ram q; ordinario posse conueniri, quos sic qiliti ir Paul. de Castro, ibi. Et idem Castroniis, iii leg. final, C. de iurisdict. omni iudi .seribens militem inter mercatores ani Himeratum, Iosinare non posse iurisdictione in Consulti mer caturix: quia non ut miles, sed Ut mercaton ς 5 uenitur. Et luee potest esse ratio notabit decidendi dict. cap. iii . Coinitiorum ' ego uictassu.s Et ideo si agatur de re pannaria, comi eniri
209쪽
debet eo ram iudice pannorum:& decidi ea usta statutis illorum i de alia materia, secunda
las n5 amittere nobilitatem, secus stigiat mercatores: ex Girid .Pap. in quaei . I. incipie. fuit dubitatum se voluit Corne in C on sit. 3i8.inci p. expluribus. r. v Ol. dum scribit, eos qui maiori parte temporis circa colendos agros versalitur, licet artem aliquam exerceatit, artifices no dici, bonus est teret. in .c. quod super, duvoto, ibi, artificis,& agricolae. Et est notanda ad iii tellectunt,l. 9.tita. lib. . ordit . Reg. Eteorum quae tradutur per praealeg. Arete de Ota
qui came dicit quot duo haec ossicia, s Carpinter o y canter of .. Non ossiciunt generis nobili ati, & quod complures ex lii A duobus om-cijs, obtinent in causis nobilitatis. tame, non omnino vilia sunt, sed quodammodo libet alia telle Clia Teneo, in cathalo. glor. Mulidi. Io. par t. peii conside r. ideo de itire lati dantur:& ex his excusiantiar a muneribus perso- Italibuς .l. i.&. r. ita accipiend. )C. de excusiatio. artit ta.&.d. l. mxximaru via. dd. C. de excis lati. muneri lib. Io.
8 . At nostra in sedete, quod ossicium pistorii,
id es h eorti iri, alii panem conficiunt, ira dii sit,' iii ordii reni vilium, i& ordidorti ni arti fictim, redactum, Cicero probat, in oratione pro Roseio Amerino. Ut Iulius f irini eus, libr.
3. cap. v. in .6. loco,iniane, bonus eis tex. dic. l. maximarum,C. de excusatio . muner. libi. io.
Et inde, pistores a re ob intur a persectissima tu dignitate .leg. 1.C. de perfecti sis .dig. de alia qua uis dignitate .l. r.C. de pistoridi lib. H. Nani k id munus, seruorum erat . quaesitum est. f. Trebatius, is defund. instruct . Et pistores teste Plinio in libr. i'. cap.ti. o fuerunt Rom , ad Perseum usq; bellum annis ab urbe condita, quingentis octoginta,mulierumq; id opus erat.Sictit etiam ad huc in plurimis Regionibus maxime in pagis lingliae Oeeitanae,& V- tri uiae,& sere undeciiqi hac in nostra Regione. Quae mulieres, panificae dicunt ut Se factu ra panificium, eund. Capralium lib. s. capi. Qitibus eontinentur qui vendunt panem, licet non facianti secundum Pet. Retriis in. dict. et Tom .dit. de meta a. minutat. Uende .glo. s. Ut
videant nostri tetri ris nobiles, qua sibi honorificum hoc se ossi tam, in quod nonnulli eorurn, proh dolor,toti in emis intendiit: praesentem Pragmaticam defraudantes: contra quos Dominus per EZechielem clamat, cap.
26. statuae nobiles, in terram corruent, &. .
Σ1. Triumphabunt de te sordida, nobilis Or dis in interitu. fisc .c..82 1 in multitudine negotiationis tuae repleta sunt interiora tua, ini. quitate & rursus ide iniquitate negotiationis tuae, polluisti sanctificationem tuam . UtApocalypsis .i8. Babylonis iudicium,& lapsi is de Dcribitur, quia mercatores erant Principes te e
Qtios, & alios qui id audent non excusiae ciuitatis, Regionis, aut prouinciae pravias is
Pragmati eam praesentem circumieniendi modus, si usu ς: ne dicam consuetudo qui e potius corruptela est:& impius abusus rargu irae. glosae. c. deniq;. .dist. de eorum quae notat Iason, in .l. ait primor, . iurari,s.cOl. Ede iure iar atrii. Gerardus de Petra Sans .in singul. 83. ia
est in cap. fili. de coriisetud. Quae quanto assuetior est,tato est turpior quia in Delices animas diutiuς detinet alliga tas: cap. eum in Ecclesiae, de Symon. de capie. cum haberet, de eo,qui duxit in matrimon. quam poli per adulter. quicquid Velit glosa,
& in verbo,crimen, c. obj ciuntur, 3. J Izest. . quibus aduersatur textus, e .chisin ,24. qtiae sci. cap. non satis,& ibi glo. de Symon . c. erisO-nis, et s. dist. bonus textus,in .c.multi, in fine,1. qinest. .ibi, 'Nec gaudeant quia plures inti niant sibi sutiles, nam propterea non min 1 vardebuiit, quia cum multis ardebunt F. Di in. c. flagitia, 3 . qua 'st . . ibi, F Qtiae si getes omnes facerent, eodem criminis reatu te epetitur h.
Vbi id, ibidem notat glosa, quod ratione multithulinis, non excusatur quis a culpa. Sie de Hierony ad Ausinum, peccantium multitudo, Ioli palite rori, patrocinium. Se inquendam imi irem, qui Virginem corruperae, scribens: Nec tibi aie) de multitudine peccantium blandiariis, ili dicas lioe solus non egi, multos habeo socios: sed recogita, quod multitii do foetor im impunitatem iacin facit crimi tuam: Et in Sodoma, li Goinorra, dc in totis quinq; et ilitatibus, i numerabiles utique habitabat, sed ecce oes pariter qui libidinone eorpora sua tractauerunt, imbribus igneis c5ssa grati stini: Solus autem Loth. de illo ineuitabili ineendio effugit, quia ab illa turpitudine se praestiterat alienu. t Et huc quoq; quadrar,
210쪽
quod Exodi, 31. Moyses propter peccatum Idolatriae oecidi praecepit, viginti duo milia honatiuim:qhiod vir ille iusti si initis, nunquam priaecepisset, nisi iustum fuisset peccantem
multitudinem humano iudicio conde tranari.
3 i Ante dicta tamen limitari possim & accipienda Domi tuis ipse farinae, aut tritiei,suis X pensis, suoque perieulo id alicui faciendum,' pro iusto praecio panem coctLim vendendum delegaret, pro labore huic aliquid dans: Etiam si is clericus lit: ut concludit Ioannes de Medina, in ei fato libro de restitiitio. quaest. 3 t. versi c. haec tamen tion obstant,
de colligit tir, ex Conrado, qui ita procedit,& debet intelligi in .didi . tract. de contractib.
3. Pard.prima,& tertia coclusio . Cum per altithe possint,quod per se ipsos facere non deceret: argument. eorum, quae Doctores tradiit,
in regu l. qui per alium, de regulis iuris , in . 6. Alia sociiveu in fraudem fiat praesentis prag. 34
fraudem facere, iniustitiae speetale
vitium est,& grauissi trium: ex legum itiobedientia, boniq; communis despectit pro De niens: δe aequalitatem iustitiae, in inaequalita tem pertiertit, qui plus volens habere, carius aut se vendit.Inde ex Aristotele, sexto Ethv cor. Cap. primo,iniustus is esse dicitur:&qui a legibus exorbitet, plus q; capiat: ac etiam mi Silus, quia e monti tribuat, minus quam sibi
competat: Et na aterialiter Omnes virtutes oppugnare cesetur: quippe qui per diuersas corruptas affectiones ius alienum violet: secun dum Sanct. T homan. quaestio. ς 9. arti c. pri
mo,ad. a. Extat Polyeratis Philosophi celebris sententia inquientis, sicut perfectium animal est homo, ita separatum a iustitia est pe
33 Vnde hunc quoquo modo praesentia Pragmaticam animo , & ratione magis luerandi, de intεressandi defraudarem, grauissime pe care, Iongeq; maius hoc peccatum esse, qua
illius, qui de directo laete contra legem, Io a.
Monachus asseruit,in dict. c. auaritiae, circa finem,numero decimo, cum seque . de elem lib. sexto, dicens quod hie iacit contra mente. iuris, e Xquisito ad hoc colore inepto, de fraudulento: unde plus peccat,& ideo plus puniri debet. Nam simulata aequitas, duplex est iniquitas: secundum ci regorium. Facit cap. iso cui, de senten excom. lib. sexto . Nec grauius est odium,quam sinu latus amor. Et de iniusta misericordia, probat tex. c.iniusta , vigesi- 3 sma tertia quaest.quarta Et paX, in qua latendinsidiae, iron est pax, sed dolus: ve stribit Bald.
in cap. primo, in prin. in finalib. verbis, de pace iuramenti firmanii. Dolus enim , & flaus germana sunt: & quadam cognatione coniundis, leg. iuri gentium, .sed si fraudandi,&ibi glo. Hareol Bald. Airge I.& communiter C
glossverb. raude, sede his qui notan . in tri. Jc cap. coetei uin, de resicriptis. Et peius est sin, lare propositum, quam cadere a proposito. c. certe, duodecima quest. prima, ubi glos. verb uia luna, peius esse dici peccare per hypochri sim, litam malaifeste: de veneno occindere,qiuam gladio,i. vnie. C. de males c.& mathem .le g. septima, titu. Octauo,part. septima. Re Cicerone teste officior. lib.primo. i Nulla
iustitiae pestis ea piratior est, q1iam eorum, qui cum maxime sellunt, id agunt, ve boni vitiesse videantur .
Et secundum Hieronvinum in Esaiam, e. duodecim miri comparatione ditor viri malor ira, leuius est, aperte peccare, quam sanctitate ni simulare. Re Pilitarchus, in lib. de sera Numinu Vindicta, refert, Thespes vim quendam,qui a morte stirpexerat, asserere, apud inferos, eos qui manifeste peccati erant, palam stagitia perpetrarant, non tam acerba
plecti, qriam qui 3 praetextum, ac opinione virtutis deliquerant. Et quod delictum elandestituam, plus puniatur quam publicunt: notat glos ver b. clande instinis, per tex. ibi, in leg. officiales, C. de Epi Deop. & cleri. grauius eni in peccare Uidetur,
qui clam sub boni specie peccat, quam qui alias palam pecca extus est ita accipi edus
in cap. cum ex iniuncto, de haereti . leg. palam fide ritu nuptia .leg. fin. F. de effract. & leg. non existimo, is de admini tutor. Sic grauius est per si adere,qitam compellere, leg prima, s.fin. ff. de seruo corrup. grauius,item, noctu, quam sub Iueem peccare: ut inquit Bald. in .LDon minorein, C. de transactio. Et ita limita
temperari debet, quod scit glose, in. c.
nemo, a. quaestι . quod ima ius peccatum est manifeste peccare, quam ocul te .Et in cap. ex tenore, de tempor. dinad. ubi publicus pec cator magis punitur, quam ocultus. Et in ea 'it. primo,iii fine, de voto, lib. sexto. Quod q; Sanct .shomas scribit,in.2.2. quaest. 66. articulo
tertio, quod in oculto peccare, pertinet ad diminutionem peccati tuni quia est silmi ydrecundiae, ut a quia tollit seandalum. 4 At nostra in specie, quod gestitius peccet, huic Pragmaticae fraudem facietes, sc acrius Puniri