장음표시 사용
251쪽
s p TIMA CONCLUSIO PRAGMATICAE TANAE PANIS.
tem, & mundaberis , di sequitur Pa Pilo post, Et lavit se septies in Iordane, iuxta sermotae Prophetae, & mundatus est: Et in Faralipomenis legitur, quod septimo in ense completus est acer mas fundamentorum. Et Esdrae,s. 6.T. .&. 13. c.de septem diebus, fit mentio. Et
David Propheta, septio; in die laudem dixi tibi super iudicia iustitis tuae . Et septies in die cadititistius . Et septem nequitiae apud Salomonem . Et ut legitur apud Tobiam, septem sunt Angeli spiritus 'adstates ante facie DEI, Et inito uo Testa in ento, septem legii tur beatitudines, septem virtutes, quibus septem vitia oppo tum tur: septem petitiones orationis Dominicae, septem hydrue in Cana Galileae, septem verba H R I s ae 1 in cruce, septe irae' quas Dominus Hypocritis conminatur. Septem demonia eiecta de 'muliere peecat ride. Et septem derioliri nequiores assumpti ab expulsio . Septemq; annis C M R I s T v s fuit profagus in Aegypto. Et septinia hora reliquit febris filium Reguli. Et in Canonicis etiaEpistoli g,& Apocalypti, multa sunt huius numeri nai steria.Septem Ecelestae in Asia, septefuristis qui in cons ectu sironi sunt. Septem
Iampades ardebanet ante thronum D R i. Et leptem eandelabra aurea milia filio hominis:& liabebat in dextra sua, stellas septem, sep tomque tubae datae sunt spiriei bux septem stantibus in eon spe Au throni DL t. Viditq; agni;
Iaabentem septem cornua, sept m DcUIos.
Et vidit librum obsignatum septem sigillig:Et eum apertum fuisseh septi inu sigilliini, factu
est flentium in caelo. Et septem etiam stane sacramenta iii Ecclesia . Sio etiam in Naturalibus, A in alijs reseruntur etia septe Planetae, recuti dum illos, dies etiam constituentes
11 ebdomassae sint em Pleiades, septem dies, septem aetates,septEmq; mirabilia Mundi, se
ptem mutationes h ominis, septem Artes liberales.Totidemq; Mechanicae, & totidem prohibitae. Septem eql ires, sepsem Metalla. Septem foramina in capite hominis. Septem patia neritorum, septem Motes in urbe Romae. septem Reres Romani. Septem bella ciuilia. Septem sapiet eς tempore Hieromiar Prophe tar. septem sapientes G esae. Item septem diebus arδebae Roma sub Nerone. Per septeste geroeelsa si decem milliae Martirum. Septem suem erex Maeliabet, qui p. assi sunt
Martitium septem fuerunt dormientes. Septem eonstitii si cant nectores Imperii. Re septe in sunt actus solentis in Imperatore Coaxonaiado.Septem testes requirunt leges iii testamento in scriptis.Εt in testamento caeci Septem annorum puer, potest ordinari ordine minori .septem sunt Psalmi poenitentiales Et septem mandata secudae Tabulae Septem dona Spiritus Sancti. Septem quoq; horae canonicae. Et septem horis Adam, & Eua fuerunt in Paradiso. Et septem sunt viri per Angelum
pronunciati ante quam nascerentur,.scilicet, jBinel,lia ac,Sanson, Hieremias, Ioannes Baptista,iaeobus frater Domini:Et seruator noster i Esus euos TV s. Et in septem par
tes diuise leges digestorum, Imperator Iusti
se nasti teceptum est. I. septimo mense, fide stat homin . in cuius commento, doctissimus Maturinus Montanus Petragoricus iurisconsultus, mirum quoq; de septenario experimetiun refert, quod masculus omnis septimus absq; tam ella intermedia natus, vim habet curandi sic rophulas, solo ea Ru, vel verbo. Si militer quoq; filia septima nata, miro modo partum adliniare traditur. Deniq; hic numerus,& in bono,&in malo, est omnium poseatiisimus. Et de eo Linus vetustissimus Poeta
Septima cu venerit lux, cucta ab luere caepie' Omnipotens pater, atq; bonis est septima de ipsa. Est etiam rerum cunctarit m septima origo. Septima prima eadem perfecta di septima
Vnde etiam Coelum stellii orsan tib is alium Voluitur,&ciretis totide circuνndiq; ferturi Et Pythagor EII humerum septeitatium' grei nitatis appellant,qtita primus est, qui neq; generatur, neq; generat. Neq; potest, diuidi in duas partes aequales, itaq; ut ginatur ex aliquo a Humero repetito.Nec ullum ex se numerum parte duplicatusqui intra dei, ari; limites coarctetur, quem primum limitem esse constat numerorum. Et idcirco, septenarium Palladi Saerum fecer sint. Et summus & hirmani corporis crescendi modus est septem pedum septemq; fiunt gradus in corpore, qui dimensionem altitudinis ab imo complent in stiperficiem, videlicet medulla, os, neruuS, Vena, a Pieria, caro, cutis. septenim sunt quae a Graee ignigra membra vocantur, lingua, eo pulmo, iecur, lien,&duo Renes. Septem sunt corpo ris prineipales partes,caput,pefius, manu
pedesq;,' pudendum. De spiritu quoq; δc ciso constat,qiuod sine haustu, spiritus vltra horas septem,ui ea non durae. item quibus ine
dia mori constitutum est, post septimum dig
252쪽
SEPTIMA CONCL USIO PRAGMATICE TAX AD PANIS Fo.
non Pimant, e 13ae, quoq; de arte fiat ut medici scributionunt ero mouentur septetiario. Iudicia quoq; in morbis maiori apparentia stine diebus septimis quos ipsi medici criticos, hoc
est, iudiciarios vocant. Item ex septenis portionibus D E V Manimam creare Plato ille Diiiii ius in Timaeo scribit. Ad septimiim usq; gradum omnis vocum progreditur discrepantia spos *iem fit eadem reuolutio. Est etiam demum in coelestibus, potentia septenarii maxima. Nam cum sitit coeli quatuor eardines dianae eraliter se continentes, qui quidem aspectus plenissimus, de potenti sitimis habetur: si Septenario numero constat, fit quidem a septinio ligno, crucem qι constituit figuram omnium excelle litis simam . Enina uero sep tenarius numerus, variae & multiplicis potentiae est, quia conflat ex uno, de sex, vel ex duobus, oe quinq;, vel ex tribus, δc quatuor, habet q; vilitatem tanquani copulam geli inae Trinitatis, unde si singula eius membraeorumq; compagines consideremus, procul dubio fatendum erit, eum tam ex silaru paretium colligantia, quam stoismi sua plenitudine, omni maiestate esse plenistianii, ideoq; antedicti Pythagorici ipsium vocant Humanae vitae Vehiculum, quod non tam eX parti- τbiis suis mutatur, quam soliditatis suae, & vesic dicam totalitatis, proprio iure perficit coplectitur enim corpius,& animam: cum cor pus constet e X quatuor Elementis, & quatuor qualitatibus efficiatur. Et ternarius ad animam spectet, propter triplicem vim eius,
stilicet rationalem,irascibilem, & concupiscibilem. Septenarius ergo, quia ex tribus con stat & quatuor, animam corpori iungit, de ad genituram quom hominum, & eoru cresecentiam, augmentum, & metam, vis huius muneri pertinet: ut eleganter dc pulchre ostendis pcie allegatus Matutinias M tanu', in. d. i. septimona ense, pagin. mihi . 3'. A . . Quibus alludit illud Vergilij Poaetae celebratis simi. I. Eneidos, ita accipiendum ister 'quateribea . ti, quod ad numeruliunc qui exter, qua term coponitur re fertur: ut ibidem eius Itiniores annotat interpretes. ROVINCI s. Ad quarum etiautilitatem Rex respicere debet,in in Authen Ni iudices sine quoquo sufragio,coll.2. A in. l. siquis filici,
C. de inofi.testamen. Et ad earum sustentationem. .ide Ol, in prin. in . I. constitutio Codi
commissionem, a D A o habet, in Autlae n. Pt differ .iudi in princi colla a. Et nota Chassest in consiletud. Burgun. conclusion.in Prin. nuna.
. sol. R ' Eli enim Princeps in republica, Se Respublica in Principe : ut seribit Lueas de Pena, ita
l. qincunt,3 col. C. de omni agro desert. libr.
rubri. 3. num. 62. lib. 2. Constit. Neapolita Et Rex dieitur,D E V s,glosa, verb . DEO, in. l. t. si . ad municipuin, is ad lege ira falcid. Enot Bald. in leg. Imperialem, in fin. de prohib. Diad. alienatio. per Federi dicens, quod Regquo adstios subditos in Regno suo, est tanquam quidam corporalis D v v s. Et Vicarius D E I, in temporalibus: glo fingui. in rubri. de haeredi. & falcid .co I l. i. quam notat Nico Ia . Boher. ita ad littio. ad Ioan . Monta igne, intras . de autoritate Coss1. de Iacob. Bonati da in panegyrico, in addittio. ad Ioannem de terra Rub ea, in tract. contra rebelles Regum,iasne .Et Pet. Rebus in . I.Tom. constid. Regia ia
Et idem Baldau Consi arsi inciP. praernis si vo I. 1 scribit, quod lex non e equitiis aliquod initis hirna, Vel iniquum: quia oeulus legis; sicut oculus D E I, omnia vide e , & omnia intuetur. l. si pecuniam, s. si seruum, sed e condici ob caus sic Res in Regno dicitur Iex animata,vt in Authen. de consili lib.col. . prope finem. Et ibi notat glo. ver b. legem , alia iura allegans .l. Princeps, fide Ierib . Et ideo antiquitus dicebatur. Quod Corona Imperialis imit sibilis imponebatur a D n o ipsi Principi, materialis vero & vis bilis , de qua loquitur Ie bene a Zenone, C. de quadrin. praescrip tio. est ipsa infula: cunduin Baldum, in Constio. 3 9.incipient. super eo, intexti Ovolii
P κτε s. Idem ad litera disposi
, i tum est iii Prisginat . Catholi sora
Εlis abes, in voltida. P agmati. Igo. in verbo. Trigo . Fol. mihi . 164. Cum duabus Pragmaticis sequentibus, quibus ima fuit imposita per . illos serenissi naus Reges, tritico , ordeo, & farinae, alis
9 Quarum legum ignorantia, quando exca
estas dichas prouincia x, η e tierras, 8 se proue en de ac arreo de o tras par
253쪽
SEPTIMA CONCLVs Io PRAGMATICAE TAXAE PANIS.
set,' a quo tempore, ac intra quod tempus, presens Pragmatica, ct aliae leges ligent, nons alis percipitur a Doctori bius. Qtii tamen ire cluetitiori ut mihi uidetiir calculo, notant ignorantiam iuris, etiam generalis, ct communis, excusare quemlibet intra duos inii sespublicationis illitis iuris , postea Uero neminem exculare: Quoniam ante duos menses prae limi itur ignorantia promulgationis. Et ita procedit,& accipiendus est teX in Autlae. vi Et nolite constit. colla. s.unde si ante illos duos menses adesset alicui, legis Ceientia, ligaretur certe illius legis eonstitutione: ut voli sit glosa, verm .hactenus, in cap.2. de rebus Eccles non alienati .lib. 6. 3: glosa, ver b. peruenerit,in. c. cum singula, de praebend.in. o. quam
idem tenentes, notant ibi Gemini an .nt in. I .&Francus,mi. i. dc voluit Barto I. in . l. Omnes
populi, tria. 3 .Ede tui .& iure . Et Didaeus a Castello qui optime loquitur in a. t. Tauri, super verb.ε Deside la data . Et in νetb., En los dicitos bigares f. Versicul. sed qinero, a cpio tepore leges.Ρanormit. in .c. i. nimi. de postula tio .praelator.ivbi expendit illum textum proli ac opinione,idem Panormit .in. c.1. de con sit itio .im. .& ibi Ioan .de Imol. nu . s. vers .c': a trici te, te statur hanc esse communem nopi itionem. Et ea ira tenue Velinus, ibi, nu. . tam et si Paulus de E learar, in pro aemio Clemeti narra, in verbo. t De e utero. ε Teneat, neq;
scientes ligari ante duos menses: cuius opsenione in se amittis est Antonius de Blitrio, in dict. t.1. ubi Decius, in . t lectio. tui. t 6. dicit vi- duri sibi eam opillionem sustentabilem. Et Ii- cebbarri videatur sequi Philip . Fraticu; sibi pariam constans in data sexti libri, nil. I i. Proco iram uni tame pinione, quae magis mihi' sicet te x .estin, e. i. hersie. nec obstaret, de conces praebem lib. 6. ibi , ε Nisi postquam ad ii Oticiam peruenerint eoriadem, iubi staternatiue Papa loqui tir, det duobus mensibuε ela-plis, aut de seientia legis, Mabita ante ipso . Neq; si obi jtiatur, verba laaec narratilia esse, i qui biistion recte angit mentii in summi solet i 14:r. de proba fio . iiiii eum ex illi q fundatur mihi is Legillatoris, nostrae inductio-h, id uersat Isquido in verba disponentiς, in illo. sexto, N ine, quae id clare docent. Queiod manifesta don stat ratione, quia hie. terminus clito paestim elissum, pro hiabed a se te
tia legis datur, quare si ante illos, et iis te scientia in quis habent, iritaleste ut illum terminuexpectemus: Ieg. liquis ita haeres script s; ff. de aequi . hare die. Si cum iam ςertus ne, nihil
est,quod amplius certio retur. I. I. s. de actio. empl. regu l. euin vii certus, de regii l. iur. in .
Volum. Pragna at . ita intelligendus. Io Et inde, Quo ad forum conficientiae attianet, ligaretur quis lege lata ante duos me nisses, si iam legis factae noticia haberet. Qiiod Dominicus a Solo probae,in lib. t. de iust. &iure, quaest.I. articul. . col. 3. Quibus non ob stat tox in dicto Atithen. ut fact. no. constitatio. qui duos menses videtur requirere: Nadebet intelligi perprie dicta, nisi ante illos duos
menses aliunde noticia Maberetur. Quod ceciseo notandum ad praeseritis Pragmaticae intelle inum. ii j Ine uius materia,mens tene ii dii est, quod Ite et regularitur aliud pro alio imitto credidit ore solui non possit. l. 1. f. nititui dario , is scept. ire t a. l. siste, . ait praetor, is de re iudica.
ratur , g. pii paratu ς, ff. qui b. modis pig. vel hys p. soluies Et debitor truinenti, seti ordei, aut alterius speciei, iton latis faciat soluendos eius aestimationem: ut in. d. . mutui datio, ubi not. omnes seribentes, hoc tamen debes in fel lligi, litando frumentum, seu ordeum vel illa in
species potest reperiri, & debitor potest eam lsolliere Sect aut in si illam non habeat sipectent, .ec reperirὶ Posti quia tune poteli ibi ui pro ea aesti itiatio:vt Isost glosa in verri. nota potest, in. d. . mutui datio, omnes tradunt do thhores, in in . l. vinum, eod. titul.& lib. . ii Z Eenuncupatim in nostrothemate, id not. Paul. de Cathro, ita dict. . mutui datio, a. colit. Iur. 6. sint lilariter dicens, quod ii debitor resu pisset frumentum, & tempore soli itionis iaci treperitur mamentirin, Velia si poli et illud red . de re, cogitur creditor recipere eius aesti rationem: b. miti Et exalidani re fuit tua , Eclo comitectio. Rartiva.
1 3 I gliam si frumentum solui postit, sed tam ε
est in fine, fide lega. 3. ibi, od dominus novendat vel immodi eo precio vendat, iustam aestimationem inserat fi Ee ibi glosa eqminini ter recepta notat de re aliena pnaesta dat ranatum, si eam habere noti possit, vel difficul- Itor haberi possie,teneri ad aestina ationem: ci- ltat. . non solii ira, Ubi bolia glosa insti f. de Iegat.& tex. l. liri caneri bilaam, . in . C. de Dea. 3. I. Titia, . i. fide auro & argent. brga. leg. I. E.
254쪽
sgPTIMA CONCLUSIO PRAGMATICE TAXA P ANIS Fo. 12 . siquis, is de ficiei eo minis . libertat. & iii Ieg.
more o, .prim.& secun d. st. de leo at seciva. S in leg. non diunt, .fin .sfide lega. 3 optirnus est tex. in leg. si domus, g . qui confitetit fidelega. prim .ibi, ε Negetq; Dominum eam vendere, vel immeristini precium eius rei, petere assirmet 'Quod iam non semel I, abiit in praxi, in specie praesentis Pragmaticae,&secundum eius laxam, creditoribus fuit satisnfallum: t signanter in facto ianitari, ita fuit determinatum, Ania. Is 68. in fluorem cli iti Di da in Gabrieli; Fernande et, ciuis FIispalen is facientis coptam: S panem nauticum : per illustrem, Je eruditi sis init mi Doctorem Do minum Lupum, de Armendari Z Praetore t te digni sis imum Hispaleri siem. Et inde, lice e debitores Reipublicae ex cau se frumentaria, teneantur praeciso soluere: nec possint exceptionem compensationis opponere, lag tertia, & IV. si ex venditione, C. de compensiation . hae ratione quod pecunia
frumentaria, non debeat in alios usus conia erit, ut semper ciuitas ubertatem seruato valeat: veteribit Francisicus a Ripa, in tracta. de praeseruat. remed. contra pestem, numero. 33 JEt hac occasione dati ars ut ipse loquitur ) non possine opponere exceptionem
compensationis contra Rempublicam Aue iatonensem, pro semina Salariorum, quia in alios v sitis ea pecunia comi erit non potest: secundum Alberi. per illum text. in dict. leg terti. de compensation Et est bonus texi .is leg. secund . . ad frumenti, si . de administra. rerum ad ei uita pertinen . de in leg. aufertur,
g. vi debitoribus , is de iure fisci me debitores ex hae causia frumentaria, habeane dilationem quatuor mensium, quae iudicatis alii re conceditur, sed illico cogi posis ineptiecit se soluere Iquia pecunia frumentaria, mo ram soluti uenis non aecipit. dict. leg. secus id. . frumentaria, ff. de administrat. re r. ad ciuit pertinent, contra debitores debitoruin, n Nore ubertatis co seruandae, exactio fieri po sit: νt in dict. .frumentaria, siectandum inritinxntellectum: facit lex, in fraudem . si . multa, si de iure fisci Quodq; licet regulariter ciuitas non habeat taei tam Gypote eam , in bonis debitorum suortim, ter . simile, Ead municipat. traditur per glos& Bald. in leg. secun d. C. inqhuibus cauc pig. vel hypp. tacit. contrali. tamen bona debitoris ex causa frumentaria,
peratores, g. item rescripseriint, ff. de ad uainistrat. re r. ad ciuit pertin δ: tradit Ripa, quo nuper citat imus loco, numero. 3 . cum sequenti Intellistenda tamen es praedicta quam ipse ibidem se iste esine luso: Qua fi do talis Uectator ex causa frit mentari si, frumentum ia-
heret aluti facilli poliae Eabere, unde pos-
set tot hie Reipiit, . lectis si id iro haberet, aue Ealsere nequiret nisu, immo δὲ eo &immoderato precio, quia ilic satisfaceret eius aestima' tionem ut dis tum est Itiendo:& Respublica cogeretur hoc in casu , restimationem recipere per ante dicta lita ex eadem radice, loquendo, in frumento communi, quod reponitur in una domo, ut tempore necessita
sis distribuatur in pane cocto, per homiram ciuitatis, & vulgo dicitur. Pan dei posito'. Quod in alios usus conuerti no debet, Neq; quod sie soluendum est in pane, solui debeat
nec dari in frumentum, ut not. Bar .per illum text. in leg. prim. C . de mament. νib. Con. stantinopol. libr. decim. iae conuertendo ad alium ustim quam ad panem coctum, e clatur caristia de dispergatur. Uti eum refert, &sequitur Atato n.Corsetus, in sing. I 23. in parta frumentum,& Franci Q. Marciis, in deci s ocolum . prima, part prima, anten hoc in casu, quando panis coctus non reperitur, neq;
id praestari possit, aut inueniri, nisi pro immo dico prεeio, sussicie, quod eiusdem panis cocti ut vendit tu lo cin Pol eT praestetur aesti Mahi ijde quo iani vidi vir aliae dubitari ita fuit pronuncia rima: & ex me as senten tia, determinatum: licet tales, qui non dati et ii pane cocto pro ire sunt obligati inimentu,
malefaciant, se contra conscientiam: uti rior.
Iacob Rebilis in dict. leg. prima Abi not. contra illos, qui in die Aseensionis sunt deputati dare panem Caritatis pauperibus, ili po stea magnam partem retinent sibi, & dant o clariis Regis,& Consulatus, qui non indiget. Et quandoq; conuertunt illam eleemosinam ut loco panis detur pectua e istud etia faeie
secundum Franciscum Marcu, ubi supra con lira executores testamentorum, quibus ei data potestas, dari pauperibus, certa quanti- Ytas panis, quod non debent illam erogationem conuertere in pecunia: le g. illam, s. de , ad in inistrat. rerum ad citui .per d. leg. legatum
Cum ibi nota. T de vi fruct . lega. & Cle in . quia contingit, de Religio. domi Et ita etiam eo iudicio, secundum hanc sententiam, sal. uari possunt Doctones, quos citat 3c car- pie Paulus Castrensis , in dict. L mutui da-α 4 tio,
255쪽
fgpTIMA CONCLUSIO PRAGMATIC ET ARAE PANIS.
tio, numero sexto , tenentes creditorem frumenti cogendum esse recipere in pecu nia eius testimationem , etiam si frumentum reperiatiir, quia obligatio non fuit comtracta ad pecuniam, seci aci filmienti im, &se lotueretur aliud pro alio, quod credibtor inuitus non cogitur recipere nisi ex ea a i nec estitatis. Nam satiς dicitur necesse lsitatem, tun et adeste , & nimium urgere, quando debitor non haberet Dii mentum , l& quantiis reperiretur id habere non posset Inisi pro immoderato ,& excestiuo precio,
per dictam leg. non dubium, in fine ,de lega probatur, quando dissiculter id pose
set haberi, si issicere aestimationem eius prae stari. Quam tamen Raphael. Cuman. in leg. . si Titio, fide lega. pritia. intelligit, in relicto pecuniario, ubi aestimatio dari potest j secus, in libertate, ubi aestimatio dari non potet quod itinc Legatarius teneatur redimere ut i iae ad vires fiui Legati, dicens quod si testator legauit Titio centum, Ut
mami mittat serta in alienum valentem quinquaginta,& dominus nolit eum vendere,
nisi pro centum, quod Legatarius tenebi Atili , tota centum eroen re pro emendo ta- Iem sieram n mala innit hcndum , licet non Va
Ioat, nisi qui liquas: in P. Et facie, quod aliorum allegatione, Doctor Petrus Peral ta tradit, in leg. quidam, in testamento, numero primo, & secundo, de lega. secvn
do , post Baldhim, ibi dicentem quod si
legetur in aedilicationem Ecclesiae , etiam non expresta quantitate cerda, nec facta, per testatorem remissi ione, in alterius arbitriit in , iiihilo mimis haeres tenetur strue
re Ecclesia in , insolidiun, si facultates suppeta iit ad sumptus siri icti irae, ut in prima distae legis parte, si tamen sumptus sedi se ij eae cedant facultates testantis, haeres
tenetur pro viribus dum taxat facultatum,& non vltra , ut in fecunda parte, dicti illius teris I Sed & Raphael usu se at irair la son, in dict. ter. Si Titio, prima Columna,
numero septimo,per textum, in leg. gon Craliter , . si quis alienum, T. de s deleo iiii K. liber .Contra Petrum de Boxiitio,& Domiti. Iacobum Puteum , in dict. leg. si Titio,
rippo stulti tenelites :& Raphaelem reprobantes Iliac ratione, quia testator fidei committendo Legatario , ut manumittat ser
u uiri alienum, videtur illum grauare, ut iliallu in seruum emat iusto preeio, leg. si si dei risor, is . final, ff. de lega. prim unde, si
Legatarius offerat iustum precium, domino feriri, qui tamen non admittat, ct im- ruensum petat, ct velit, excusatiar per dict. Ieg non dul,itim, & leg. qiii concubinam, s. sinat, de lega. t ei lios actori mi opinio, ut concordentur) posset meo iudicio procedere, quando luriusini odi preeium, quod do 'minus peteret, de vellet, ita eXcessivum es set, & valde i inmoderat uita, quod aperte, cons aret, dominum serui, in fra inluni Legatarii id petere, de Legatarius cutem Duilisto magiς quam communi aestimatione seria viis valeret, obtulisset: cum hoc in casii paria sint, vel dominum , seruum vendere negare, veliminensium serui pretium petere: ut probatur, irolin. f. qui confitetur, I g. si domus, de Iega. primi Cui concordiae mi nimo refragatur textus, iri disi . f. si quis alio, uina, cum ibi non aperiat, an est et Ultra iusitim precium, vol ne, quod dominiis
ibidem peteb at, δc legatarius tenebatur dare: ut aduertit Iason, in dio leg. si Titio, nu-
Demum ad propositum praesentis Pragmaticae redeundo , cam non vitiat, nec iiiiiii alia facit , qtiod toti Regno non fuerit tradita ve a nonnullis minus pie Senon vere ob ij citur) squille in necessariumst , per huiusimodi leges , quibus dam partibus Regni suceiirrere , in quibuς necessitas postulauerit , non ita in alijs : Cum
iii aliquibus locis aliqua si a triantur , qt ualibi non reciperentur , capit. aliter, trige Lsma prima, dis in si . Sicut nec vitiat Le gem quod triticu iri, incertis partibus Regni, pro modo prouinciaraim, & qualitate expens laeti in , ' ministeriorum familloriam taXetur, de determinetur vendi, pro quinq; , in aliis autem pro nouena, a Ni plurris . t isod si ptae senti caueretur Pragmatica, nedum prout est iusta, sed ,3c meo iudicio itistior appareret: Naii arvo q; , alijs, qui eam minus beno, de inius licia arguunt,
quod omnibus Regioniblis, & Pr mi incῆς,:equale precium stat hiat, viam praecluderet rex quo varia est harum, δc illarum prouinciarum indigentia : ut ex ipsa met Pragmatica , & eius de charatorijs manifeste col. ligitur. Nec enim omnes leges omnibus ci-ilitatibus se sit accommodatae, sed variantur pro rerum publicarum continodis, & v-tilita
256쪽
tilitate: cima q; aliis prosint, alijs obesse vi
dea lati r , ct tamen legum vina, autoritatemq; conseruant: neq; propterea non habentur leges, quia non omnibus eaedem conferuntur : ut Andre. Tiraque l. notat, in libro de Nobilitate . cap. decimo, numero quarto. Nam ut apud Gelli uin, Sex. Cae cili iis disserit, legum oportianitates,& medelae pro temporum moribus,& pro re in publicarum generibus, ac pro utilitatum piae in sentium rationibus, pro q; vitioriam qitibus
medendum est fertioribus, flectitiatur, &feruntur: Ne q; uno statu conssistunt: quin ut faeies Coeli, & maris, ita rei mn, & for
thinae tempestatibus variantur. Et patet, e X
leg. siexta, tittit. decimo sexto, libr. tertio, ordinatio. Regia. νbi quantitas condemnationis, in appellatione ad Concilium interponenda term ille dipondior iam,& infra, talitum este debet, ct non ultra. Quae tamen postea ad sex mille dipondiorum quantitatem, aucta est, ex lege nonagessima quinta,comitiorum Uallis Oleti, Ania . r ς 23. &nouissime ad decem mille dipondiorum quillitatem prorogata , per leg. decim ni l 1 na, Comitiorum, ibidem coelebrato runt, Ama.
I s s 8. QU. e quantitas non ab actione, libello , seti Actoris petitione, ve train plures parum bene autumant literati, )sed ab ipsa Iudicis eondemnatione regulanda , &computanda est, in huiusmodi appellatio ne, ad Concilium , de non alibi interponenda: vi expressim colligitur ex principio dictae legis sextae, ibi, Ordenam os que Iasentencia di finitiua , que fuere dada, e pro-13 ancia da, por los nuestros Alcaides, o Ilie-χes, delas cludades, e villas, Mugares, detritos ros Reynos, que fuere de contia de tres imit marauedis, eden dea yuso, lac n- donacion della, si in las costas, que en talea , dcc. Quae, ita hodie habetur, in IV. septima, titui. decimo octavo, libr. quareo Ro eo pilatio. legum Regia. Ex quo, i nuntstibilifertur ualde notandum quod iam h bui in praxi'coram quibusdam non νulgaris peritiae, de famae, qui contrarium voce, δc scriptis censuerant, dedit milhi hono
rem) quod Iudices Consistorii lie et etiam
de partium ipsarum consensu, in maiorem fuit, nam , non possint cognoscere ut pleno adiuersus Francis eum de Attiles, doctissi- imma , in capit. Praetorum ,Jn forma secret: e syndieatiotiis , interrogat. qiuadragElai
nia nona, stiper verbo, Coiulem nar,f sep tinia columna, numero decimo tertio, ostendimus, in decimo, pare. Primae , fundR-ilient. praelectio .leg. quintae, titui. tertio, libr. septimo, ordinatio. Regia r. numero trigesit
Irio nono, eum seque iit. Si in libello centum mille dipondiorum, ab actore sint petita, & reus in decem mille dum taxat, si e per Iudicis sententiam condemnatus , Ob id q; ab eadem ad concilium cui praenota tu in est fuerit appellat lini, possunt in Imihi sino iii appellationis gradu, illam reuocare sententiam,&reta in condemnare, in totam quantitatem centum mille dipondio
rima, ab actore, in dicto libello petitam. Qiuod etiam eri eadem lege se X ha, satis deducitur eius Perba ponderando , quae his Consisto fh Iudicibus , facultatem dat approbandi, retro candi, addendi , diminuendi primam sententiam, ibi, F Den, e pronus icien sentencia, en et dicho pleyto, probati do, is reuocando, anadiendo Io, b menguando la prirnera sentencia, como fallare ii que se deue haeter, elo que estos an si determinareia, sea firme, executa do, elao Va, ni re sciba Otra appetacion: ni Q plicacion, para ante nos : ni para nuestra Audiencia , 1ii para ante Otro Iue et algulio . F Et si cui conceditur aliquid, intelligantur concessa omnia , sine quibus illud explicari non potest, leg. prima, in fine. E. de ome. ehis eui man. est iurisdict. leg. ter tia, in fine. digest. de penit Iega. Ieg. Veteres , cum ibi notat. per glos. Barto him Doctores, di est. de itin. actu q; priu .le ge secunda, Ede iurisdis . omnium iudie
Quod 'cui conceditur antecedens, Corice
datur, & consequens: leg. prima. I. primo, di test. si v se fruct . petat, leg. tertia , f. qui habet, ct ibi Pauluς de Castro , T de serta i-
tot. rustic. praedio .leg. refectionis gratia , Scibi glos digest. communia praedio, CAP. Prae terea , de ostic. delega. Ieg. qui procuratorem dat, digest. de procurator. Et inde Commissarius cui principaliter, aliquid est commissium , potest cognoscere , non solum de eo quod venit accessorie , ad causam sibi principaliter commiffam, sed et i atri potest cognoscere de eo quod venit accesso rie ad accessorii mi cause,sibi commissae: textus est notabi I. iii cap.prii lentiam, s. s vero,
257쪽
s EpTIMA CONCLUSIO PRAGMATICAE TAXAE PANIS.
& ibi notat Panormitan . de otia c. de lega. Ciui enim conceditur consequeris, conceditur Onane illud, per quod peruenitur ad illud leg. ad rem mobileni,&ibi not.glossi de procli
rat. leg. ad legatum, eodem titui. g. ideiri iuris, instit quib. ex causis ara .lion Polscap. ltior Italia, de sentent. excomitatin lib. sexto. Et ita
Bareol in ter ambitiosa, in secunda ,& tertia coliman. q. de decretis ab orci in faeie n. scribie quod qu do conceditur aliquibus osticialibi is potestas pro ui tendi stiper statu citii ratis, se ii stiper politia eiusde vi, omnia ex trinseca videntur concessa , per quN Perueni ut ad expreste commissitim . Et eκ
his, subinde dediicitur, quod quaiauis di chae leges Regiae, in sententῆς di finitivis loquantur,in interloquutorijs etiam obtineat,
de quarum appellationibus, in causis illἰς minoris quantitatis, iudicos etiam Consilio iij, cognoscent breuiter, & sumniarie, in ipsiq; eadem fere die, qua partes ab limiusmodi seliteiaths interloquut Orijs,ad consistorium appellant,confirmari, aut reuocari hae sententiae poterunt per dictos deputatos iudices. Nec illarum legum ulterior terminus, his in causis expectandus erit, ut malitiis, & partiti
appellationes quae alias ab liis interloquuto rijs, ad supremum Tribunal Nisi, a lenis G1 a duum interponuntur, remitti solent, perent dem admodum Illustres,& Doctis sinios Regios Auditores,ad Concilium dictae ciuitatis. Nisi in sententijs,tam di finitivis, quam in or
Ioqinitoriis, latis quantum vis in minima qualitate, perlaudandos Praetores illius Regia, A ii dieritiae,quarum appellationes, solium addictium TribunaI Graduum interponuntur: eκ capit . tertio,ieg. 3. tui. e do,lib. te tio, re copi latio leg. Reg. & diximus Latius, infundament. undecimo, pari. primat,prae Iea.leg. quiliis titul.tertio, lib.septimo, Ordi.
Re . ubi di secutimi; De las appellacioties de log Alealles de mesta, 'AIari fies. ε Et vid. Ieg.quinta,di .lithil secuta. & lib. tertio, de uti ius intellectet ibidem tractauimus. Cum
ergo dictis Consistorij Iudicibus in caeteris appellationibus,de quibiis ve diximus )pos
sint cognoscere eo vi tur potestas primi Iudicis condemnationem addendi, ex consequenti conceditur, in nraiorem summam ,
quam decem mille dipondiorum, usq; ad qua
titatem inlibello actoris petitam, condemnare posse reum conuenitim. Ex quibus etiam neq; id ommittendum censiui, tanquam cotidie practi ea bile singulariter infertur, ad intellectum,& explicationem Pragmatio. Vallis oleti, An n. i s 3 .dc Pragmati c. latae Tauisti, Ania. Is ς i. & Pragmatic. Madritiae, Ania. I s 6 3. quod Sartores, & Sarei natores possint impune facere, & sarcire vestes deati ratas, auroq; vel argento, interte Ataς, aut Ver miculatas, cum ornatu ve auri,& serici, qivae
militibus, dium actualiter sunt in bello, perdictas Pragmaticas permittuntur. Nam clunex harum legum dispositione,easdem vel ex milites ipsi in ipsa militia possint induere, ex
conseqtienti antecedentis tria ius, easdem po se sitne clicti sarctores conficere. Et ex quo per dictas leges Restias,dictium concedatur antecedens, per easdem etiam concessiim intelligatur luit ulmodi consequens me omne illud
per quod perii enitur ad concessum : quod q; venit acces brie ad conssequetulum principale, dictis militibus concessiim. Etiam si in ipsis castris, eius, nodi vel es per dictos Sarcinato
res non fiant, ac eas faciat at in ciuitatibus, villis, aut oppidis demandato tamen dictoriam militum, qui in belli sunt procinctia, vel ad ip-stim bellum tales faciunt apparatus, 'c orta MihIs,eΚquo de proXimo accingendi, pro lain accinctis de iure liabeantur let. pentile. E. de milit.tes . cum aliis , in proposito congessiuper Ioann.Lup. a Palac. Rub. in repeti. rubrie. de donat .inter vir. & uxor. s. 38. Et per Hippolit. iii Ieg. utile. de 1ap. Ut i . numero , Io. de in rubrio .de fideiussorib. numero, et i . Se in singui. Iosi. incip. de proximo, ac pe r Tira quel in decima quinta leg. conmib. fol. 1 2 optimus est textus,in leg. Fulcinius, Equi ad lib. prosam. non lic. quem se summat Barto.
paria sunt aliquid in esse consistere, vel in eos a tu, qui de proximo re producit in esse, hlegi, non tanthina, ita princi . ff. de excusit.tuto. Alberie .ltatic adscribit epitomem, aliquid esse factum, Wel de proximo faciendum, p. I ricasiuit Bonus est textus, in leg .vestimentu, ff. de auro,& argent. leg. quod ea quae sunt iii fieri, ceti sentirr esse in facto: & ad id eum dicit sing. de Unicia in Barba in tracta. de prius a. C ardinas. quinta qit aes .priinae, panc I. tertia versi eui.& si dicatur,& in Consi. qui1 quaget smo septimo, in eis'. praeesare scribitur. s. cOl. vol. i. & aureis literis scribendum, in Const.
258쪽
8I. ncip.praeclare,2. coluia. volum. Et seper dict. leo e qiuod nostro admoduin conducit proposito Nicolaus de Neapoli, referens Iacob. de Aren. dicit eam esse notandam, ad statutum loqtiens de vestimeto,ut habeat locii in eo, quod in tela est. Quod certe ad modii est nota dii ea lege,in materia stricta P cedere. Et ita ad hoc libid dictu in ipse Barba notauit, in
Consit. 1 t. inci p. praeclare, .col. vol. a. Quibus
adstipulatur Bart. sententia, in. l. ex facto. f. rerum, is de heredib. instieuon q iod si testator legauit uxori, vestes quas in domo habebat, venit in huiusmodi legatum, panus apud Sartorem inseda iis, ut e X eo velles coficere tametsi nondum luit factae, notuliamq; domu i S delator: quam sequitur, de Commen. Francis Cremen in singii l. 6 incip.testator legauit,
Quodq; quod dicit Dominic. iii cap. podere ein fino; ς o. dist.& in cap. ctina in illis, . prin . do praeben. lib. 6. quod is qui dicit in stupplicatio ire quod scribebat in registro Papae, non dicatur mentitus, licet nondum coepisset scribere, ex quo erat ad id deputatus, & de proximo debebis incipere: quod die um Maria. Socin .sequitur,in re p. c. de in ita, col. de praebe. Iasoti,in auth .si qua mulier, T. eo l. C. de sacro. Eccle. Felin in . c. eam te, de rescrip. Sic etia
ut ex sacris testimoniti in ad dueamus eo latis Lust expones illud iuste prim .eap. di Iosias autem Hieconiam, δ: fratres eius, in trasmigratione Babiloniς,ita exponit, non quod tunc est et trasmigratio, sed quia proxime innat inebat. Et alibi, ε Ioan .,cap. in illis verbis, qui non credi iam iudicatus est,id est ut ipse exponit habet iii se manifestam ea uiam condemnatronis, sicut ille dicitur mortuu qui iam habet in se manifestam causam pro X mi de mortis , quasi diceret nihil referre, an
aliquid iam Euellerit, siue factu fuerit, an vero proxime sit faditurum. Quod iam habui iii facto illustrissimi Comitis de Gelues.Ad rem deniq; unde digresti sumus redeundo, veIue enim medicus imperite taciat si partem aliquam corporis tueatur 'eliquas deserat, ita Legistator totam Rempublicam curare cuim parti prouidere debee, ut in praesenta ne a caiietur Pragmatica, ab inuicti sis imo Hu Inanissimo, at Pienti uim ob huius Nominis secundo PHILIPPO Hispaniarum,&Noui
orbis Regelata,qui prospere, diu multosq; ad annos Regnet,& nobis imperitet,edita. i Quae adeo in ista est, ut facili me ve talis, vel a Nomothetis probe tu Qiuibus olim has
erat probandi, vel improbandi lege. de quibus docti Aimus meminit Franciscus Conainmis, lib. I. sol niNentariorum hiris ciuilis, c. I 3. 'aHI.Iq. Q Lya propter ab omnibus a littota est obseruanda. Wiqim diligentis inie sancta si fr& qivae struam o studio nos inuita dc cogit ad virtutes, recte φ,& quiete vivendum: ae ab omni maleficio nos temperat,& mentem nostram, agitationem S animi bonam, puram,
sanctan1 desiderat: quod q; cupiditate quae
radix est omnium malorum effugientes,pietatem colamus,& nedum declinemus mala, sed ve virtutem, ac ni stiliatri amplectamur, A nos puros,& integros a cupidinis vitio ser
Nee enim solum hoe habet negotis, ut bene
agamus, sed ne iniustas reς no faciamus. Ideo q; poena ira adiungit, quae proprie vetitorum est: ut hominum omnium cupiditatibus obuia in eat, S: futuris malis quantupotest medeatur:& occurrat. l. leges,C. de legibus. Quae cum de per se scelerata sint,& nefaria, ut etiam si lex non esse magno opere vitanda fuerint: Nomini ius Pragmatica praesens non esistituit: sed in id regreditur, quod de hire Diuino,& Naturali antea erat: id virenouat, de quasi interpretatur.
. qNee enim damnum Reipii blieae affert, sed
lucrum dimnauit, istud iustimi ditis,ida for main rEducit. Ita qlio, optima est legis hilius decisi orae magna aequitate fundata. Ee qtiae omnium commune bonum fouet, ac respicit:& eorum utilitati,vim omnem sui institi iti dirigit, tanquam ad stium finent: δc a belluis omnem hominem defendi .Mam belluae simi lis cupiditas est:quar optimum quemq;, a Vir tute detorquet.Et licet a iure Natiirali,& Diti ino ut supra,tia prima principali huius opis
eo elusone os edi inus ea non sit ita occulta, de inuoluta,ut oporteat eam exquisitis rationibus demostrare : non usq; adeo in in ostrothemate prompta erat, de aperta, ut non aliquam ad in Onitionei de praeceptum des de- rare quo non doceri, quam iudicari potius,& improbari praesens ocres videatur. Qiaa- Iia,& illa sunt decem Mandata Dp I, quae &si eeriere,& seruare vellemus, nihil esset opus iuris ei uilis scientia: Aut quidem non inultur
Sed praui; cupiditatibus debilitati, plerumq;
non stamus in eo quod iudicamus facienda esse, aut fugiet dum: vinde necesse est legum
poenis coli stringamur,non ta per ea et do e edi qua coercedi. Mali enim nostri mores, causa
saepe dederiit optimis ferendis legibus: quia ubi perpera vivitur,multiplicibus e dedis legi.
259쪽
fgpTIMA CONCLUSIO PRAGMATICA TAXAE PANIS
magna datur occaso . Vnde apud Eginetas cautu est, ut qui ii ouae legis conde dae causam daret, inuisius omnibus,& execrabilis fieret. Et ita accipiendum est illud Pauli primo ad Timothe. primo, lex histo imposita non est, sed iniustis, de non subditis impiis. x o Nam quicquid eius est generis, ut cognitu omnes approbent, th amplexentur taliquam sibi hi luctuos uni,& utile: Quale Lancti si iniuri praesentis Pragmaticae estitistitutum, iuri Nathitae, vel genti uin, id est ut interpretor iuri Naturali, quod communi Consilio iubetur
tribuendum est. Quod a ciuili ob id distae, quia itis ei uile id consilitiae, quod lege Nattine, non interest, sic, aut secus fiat. Unde Mareus Tullius, in ossicijs, tanquam genus,& species se habeant, utrumq; definit dicens quod ciuile, non idem continuo,& getium, quod autem gentium, idem ciuile esse debet .Et ita accipiendus et loeus ille Vlpiani, in leg. ius ciuile, Ede iusti.& iure, inqilien - 14tis Ius ciuile est, quod neq; in totum alii re Naturali, vel getium recedit, neq; per omnia
ei seruit. Itaq; cum aliquid addimus , vel de trahimus iuri communi, ius proprium, id est ciuile efficimuς. Et inde quatenus Regia haec Pragmatica,
- iridotur detrahere hiri vende titit isti frumen tum, qiuaeq; non sinit eo wti, ad eum modum quod talibi is a lege navum ' concessum est: Ede eius liberalitate, ac indulgentia praecidit, ac iuri vendentium ad die praescribendo illis
noua y leges, quibus parere nec est e liabent, ius est ciuile Per quod tat recte intuentic stactus naturae non tam Uiolatur, quam ne
gliratur: ac si additur in foro eontentioso: &ciuusq; hunρ stati, pudori, in conscientia relinqui videtur. Et patet, ii iusti capione, & praeseriptione,
qtiae rem a iustis dominibus transferunt ad alienos, qtiod per iniquum est, si naturae vocem exaudias: Quae cum Ribet, ut suum cui tribuatur, tum hoc maxime, neque in laedamus: Et tam eii bono publico ii id lictum est, vh non plus biennio, liennio ve, aut decennio liceret res suas negligere,& deserere: qui secus fecisset , rei neglectae d. inino ut nihil taretur,lex dura quidem, sed non iniqua: Sed potius simiast Ataec enim potuit, ut domi
Inorum in rebus excitaret diligentiam, aut melius quicqvain,aut aptius facere, quas eariam amittendarum metum ipsis iniecinset: iliod 3c fecit.In eo q; tua Naturae non vio. lauit, sed araxit.Nam cIiniani dolore,cuilibeeate me in rebus suis negligens,hoc DO peditulit lex ciuilis,quod hanc singuloria ira negligentiam videret damnosam fore uniuersis,& iuste quidem aufert.Sic etiam nostraePragmafieae disi ositio iusta quidem est: & conuenienter pro rerum humanarum necessitate decernit frumentum, ordeum, avenam, ty
pham, ct panicum, certo precio vendendae ut hominum cupiditati, fraudi das, de mali-eijs occurraetur.
2 3 At enim,& hae e etiam est vox naturae tuastissima,& grauissima, ε Salus populi sta prema lex esto. Qtra voce audentiores facti Leis gillatores, multa contra singulorurn utilitate in pro publica salute adinvenerunt: Quibus tantum abest, ut reclamet, aut disse sitiat natura, ut poena legitima dignos esistimet e S, qui non obteniperarierint Patrijs legibus, quodq; qui eas contena pserint, omnis supplicij debitores sint, Et ita fit,ut praesenti Pragmaticae, quae no bis maximum contulit beneficium, ac circa publicum bonum vertatur omnes homines,
sine ullo diserimine parere debeant hixta Demosthenis,&Chrysippi institutum , de quo, in Ieg. eis nila, Ede legibus.Tum praecipiae, quod iste e Regia sanctio, inuentilio, de mu-mis fuerit D E 1 optimi, de Maximi, decretum q; doctissimorum, Piorum, & prudent alio minu, Sc flagitioriam consultorum, ac inc5sultorum emendatio:& coerctio, ae honesta constitutio, quae dum statum honoris cuiuslibet seruat, egregia vi reus est, teste Tullo, de officijs, pr esertim contraria etiam sit turpitu
dini, omnemq; expellat tui pitudinent: ut ad uertit Rebust . in dio . pro aeni. prini. Tom .co stitu. Reg. muner. decimo septimo. Et ox quo
modo rite lata sit, ac de sis rebus, de quibus I ex fieri potest ab hominibus, ac prae uia consultatione,& deliberatione, iusta penitus est:
Praesertitu cum nihil cogat, aut Vetet, quod aeqiuitati repugnet naturae:Sed eorum sit talit Ima,qtior quo modo fiant, non refert anteaquam instituantur.Atq; ita intelligendium est quod apud Platonem dicit Socrates lege esse quid Diuinum iustiana aeternum.
Neq; legem, qua lex est,a lege difirre:
non magis quam aurum ab auro, lapis, alapide. Qua ratione fit plerunt, ut eiusdem rei, diuersie leges sint, ct contrariae, iuste
tamen , nec alia , ab altera differt potestate , alitoritate, aequitate , δc natura, ve lati in propria specie, frumentum licite ea
Xatur, in quibiisdam Regni partibus , in
260쪽
SEPTIMA CONCLVIIo PRAGMATICAE TAXAE PANIS Fo. Ir
quibusdam non, tale si timentiani , ik tale tio fure non est haris ei uilis,cirtia non ea pro non: apud nox taxa imponitur, apti l Gab pyia sit eius ciuitati seti protii iacite, sed eo in Ios alitent, vel Lusitanos non laxaturitaeq; id munis omnium gentium, poena vero quae adferi perniittitur . Utraq; lex iusta est: inio- ditur ciuilis erit. Qitae tamen culpam a iureniam ita vistim est ijs, qui utriusq; Regni, Diuitio,Naturali; δ: gentium incursant, nouboivitia publicum ; ex bfucio, sibi iniuncto minuit: neq; tollit. Nec si eandem ubiq; pcer spiciunt,& habuere legis condendae po- nam constituant omnes cillitates, erit ta1nentestatem , quibus qui sirbsiunt populi pa- hoc stipplich genus,luri Naturali, aut gen
rere debent': Siquidem Legislatorum o- tium adseribeiadum quod id,non ponimuni innium,ea sit voluntas,νt nihil, nisi quod a - ominim, naturaliq; iudicio faciatu: Sed po- quum sit statuant: tialecunq; est ergo quod tivis exemplo . Et in eo dicentur omnes ciui colastituunt pro iusto habendum est: idq; , & tates eodem iure ciuili uti, non autem id
ideo ius putatur esse,& appellatur. Iudicant quod sic ab Omnibuς est institutum, Natura- enim de Uniuersalibus, ct defuturis, neq; ase te ius,aut gentium appellabitur: neq; in ali-fectionem potius habent ad sinistram, quam quo, iuris Naturalis, seu gentium di ontio-
ad dextram partem. nem alterat.
26 Virde maxime admiror, quosidam valde 29 4'Nec velim,quae stupra, hoe in opere super eruditos,ac literatos l1omities,& quidem no hac specte scripsi,sic ame accepta ilitelligati vulgares, docere huius Pragmaticae trans- tur, aut ab aliquo sint accipierida, ut praesen- pressbres minime obligiri ad mortale: ct siu- tis Pragmaticae alitoritati aliquid detraham, perexcessus restitutionem.Inter quos quem quantum vis minimum, quod ad eius obser nolenc doctissimum Praeceptorem meum, uationem,in foro eXteriori pertinet. Qtii ea Martimam ab Aetpilcuet Nauarrum, Callae, scripserim,& laboriosani Ide hanc eam de
draritim primariue in Decretis lectioi, is Sal- fendendi tuendi q; nactus fuerim protrineia,
naanticensis, de Coimbricensis, iam olim iu- nedum ne sperneretur, sed ut ab omnibtigbilatum , reperio hanc factionem citra dele- potius obseritetur : iusta cum st, ct eius noctum, & indistincte tutantem, in suo con se men sanctum, aftum quo , & Re eiu sorum Manuali,cap. 13. numero, cum se- dem latoris.Et neutrum quo ad fieri potestque ii.& numero,is . Qui ni fallor falluntur, viplandum.Qtiibus si obtatim iam asstraxe- cluni hanc legem Retiam iriere ei uilem,& so ris,&praesenti no pareas Pragniaticae, malum positiva tu existimant: Non attendentes nus quodammodo videris afferre patriae. his Ditiinuin ,& Naturale, cui Pragmatica . Praeclara enim multa reseruntur Persarum
haec hunititiar: ut supra late ostendimus dsi instituta,sed illud praeclarisseimunt, quod Re- cupidini quae omnium peccaminum princi- gi suo facti obui3,matriis contrahunt in tutat pium, de fundamentum es obuiam it: Ac pu cae manicas, quod sinum est, nihil eos in il-blicae omnium Glut leonsulit. Quodquklem lum,aut velIe,aut posse facere. Si hoc in Representis legis iniustus' transgre r aperte gibiis qui cum homines sint, multa pro ho- violat:& euius culpa hoc in casu gemina est: minum imbecillitate secus committunoquid Cum non solum legis positivae, transgressio in legibus,qhiae vere sunt Reginae, & Domi- fae,ssed etiam legis Ditiinae,& Naturalis : ar- nae Et inde laudatum est Pausaniae dictuin, gument.leg. sieum dies, de leg. Celsus, g. de qui interrogatus,cur apud Spartanos, nulla arbit de not. Bald in IV. cum quis, septima legem mutate liceret, respondit, quia leges
columna,numero decimo quarto,C.de ilaris . Oportet hominum dominas esse, non homi- s: DE .ignor. nes Iegu. Cum eniim leges institutae fiterint, et Eectilpa unius violatae legis, non minute non est Iiberum iudicare de ipsis, sed secun- culpam commissam in altera quae etiam vio- dum ipsas iudicare oportet c. in istiς, qua rixiatur lege: sed potius eam auget: leg. secund. distinct. Tandem huius operis non exiguus Ede priua deliin. f. fin. institui. si quadrup. alle fructus esse potest, quem omnes ex obpaupor feci dica. percepturos confido, dum ostendo praesen is Neq; ius diuinum, aut Naturale si descri- tem Pragmaticam, in foro conscientiae circaebatur, ciuile putandum est: Quia Ieripti ira eius proaemiale ratione quae,&ipsam decIa- non facit ius ciuile, sed rei natura, Sc condiis rat)e5trauenti tes obligare ad peccatu morcio, quae prohibetur, aut ilibetur: quare si tale:& stipexcessus restitutione: aduersiis doleκ vetet furari, dc poenam addat prohibi- ctoris Nauatri, & aliora multoru selitetiam: