장음표시 사용
11쪽
meniam addidis, O gustus artis rudia e servamit , re
f. iasit Carolus. Hic Vos in commi- em Ludis meritis, patria Patres, dum inter gravi ma Reip.onera, cademiamesqua istam e constitu e decorant ummo studiopr
movetis. Ham rotas quidem Parisiensem ac Patiensem A cademiam condidit, Vos instaur tam a Majoribus hane sileri
rum artiumque liberalium pati' am in hunc usque diem conserva is strenuὶ, es, AEugelis: serolus Albino Comenti ae
Molo, regenda cholam, instituendo ' varia literatura m dolescentes commisit: quod claris ima fuc atum omnium μ-ra hanc illustrent niversitatem, in umDEVM providentiae. Namsi imperator i e disientia cindustriam ' in schola Parisienserecognovit, ita jure meri O,Patroni,exper enta nostrorum prosectuum vobis redduntur. gitur quod se cauemia vestra natum eis, inque ea propediem miserioriricercitatione ventilandum proponetur , erecto clementique et ultu accipite VIRI LM A XIMI, agnoscite hoesubjectissima mentis pignus, quodsi ab argumenti ut natura Uimatur, bis non indignu-, hic ope a resis V, nultam aut fecto exile apparebit. Dum enim Iuris Cisi iustudio, DE o duce nuper medicavi, placuit interim, ne Moisi, quia dis, rur, manibus, amplis ima disciplinae penetralia accedoe -- dear, aliquasicriptione ingenu vires tentare. Et hanc quidem . inter varias , mihi commendatam a DN. Praside mar acin Date meam imbecillitatem excuseret. mam tri men,tum caetera animi hujus devotio, tumpraecipue vestra quanimitas, ne in oram quidem conatus rediriens , facile pensabit. Vivite interea, O vigere, Nobili simicti mplifs mi Domini, P ATRO NIsumme observandi, j. o Ac
miae bono nati, o grandia in me, meosque merita anter continuate. uibus Q ut pes Ma omnia modenuo commeodata cupis.
vestrarii in Nobilitatum A: Amplitudinum j
12쪽
A R OLI, qui re iis gestis MAGNI cognomen
meruit , vitam di impcrium tum eius aevo, tum
posterioribu culis aliqui literis ad posteritatem propague aggressi sui.Sed in ista Scriptoru turba, plerique seu barbii ae aetatis vitio,quae omnem sermonis et gantiam pio igaverat, seu paucitate rerum & dispersis hinc illinc hyriae particulis, tanti Viri memoriae vix satisfec runt. Quapropter dum materiam publicae disquisitioni instituen requiro, haud inconsulte me ficturum speravi, nilaecio maximi Imperatoris resta suis eruta locis in
num cotiducerem, & quanto liceret studio consignarem. tsi enim nec a me eruditum aliquid expectari poterit, cab hac aetate perfectum quicquam, juvabit nihilominus Principem illum penitius conliderasse, qui magnitudine sua in id fastigij evectus est, ut Imperatoris Romani nomen primus in sua gente consequeretur. Sane admirabilis fuit divini Numinis. providentia, qua post nactas Orientis opes di concussum illic Imperii robur, ita majestas eius apud e ternos est resuscitata kvt regnantibus Constantinopoli per summam socordiam Constantinis, Leonibus, & impotentis denique animi femina Irene, novus interim in Occiden te splendor CAROLVS oriretur, qui acceptam a Patre Pipino gloriam non augeret modo per omnia virtutum experimenta,sed ad augustum illud, di quo in terris sublimius non reperirur honoris culmen cliam perduceret. Caeterum inter Scriptorcs, quibus velut instrumentis in hoc labore v. sus sitim primi EGINHARDUS, sanguinuό, cclarolus, Cu- spinianus sese offerunt, breviter universam CAROLI vitam complexi, fidemque consensu increntes, tanto majorcm
13쪽
illa, quanto tum vetustate nobilior, tum dignitate aptidiapsum Imperatorem e mi μ' r olim fuerat. Successit his . A elmus Benediarinus ianales a P pino at CaxolvuMacuvM cotinuati in Ludovi Pio, sub hoc enim floruisse
dicitur exeunt, non omittendus priecipue hoc nomine, quod superstes ex aritualibus Uius seculi fusius narrat quamvis interea rude scrinonis us facile temporis in licitati condones adeo barbaries omni corruperat. Ad diadimus, quaecunque ex Aventino, Sale monio men .ratu digna visa sunt. Nam Pauli Emi 3,viis d priscam
stribendi formam proxime accedentis, sic cetuis merito praeserendi authoritate praecipue usi sumus. Tanta nimi riun dc cura dc gravitate, nec minus erudito ootionis filo Francorum memoriam Regum persi qui tuta Cyna vem omnium, quos hactenus memoravimus industria praecipue circa CALOLvia bellis & rebus civilibus occupatum verset tur, ne mutila esct narratio, aut maxima piissimi Impera. toris in rem Christianam limeficia sileantur, pleraque ex Baronio religionem & res sacras concernentia mutuatii sitanus, quantum equidem fidei diversae partis scriptori prete stare licuit, qui occasioni insidiatus, maxima minima ino pinion m suarum adminicula trahere conatur. Caeterum dc istis, qiate Ioanno Turpinus fabiuis equi hya, quam in eorrupt* rerum gestarum veritati similibra prodidit , 'Io cum aliquem dedimus, non tam amoenitate quadam pascerς studentes legentia animos, quam ut testaremur, magis,
magis i sortiminii Principis facta esse suspici eda, quippe qum
molitione ardua, numero infinita, succcssu egregia, vel indagari plenius nequivere, vel sua ita fieri amat magnitim dine supra certitudinem creverunt. Quae ex aliis Scriptor Ius admiscuimus, suo loco indicabuntur. Dignissimam ergo ampliori consideratione materiem, non mearum fi-4ucia viri ii , sed ingenuae exercitationis amore, stetusque . lecto.
14쪽
lectoris aequi benevolentia nunc aggredior, nam i quod o cupavi dicere o nec ria dolis alias meae, aetatisve huius captus tanto conatui siufficere
.a parentibus maximis omniq*e laude & hon e prat Algentibus Inget Q vico propter Moguntiam in Germania, in
hanc orbi coimmunis auram est prognatus. Fuisse eum Germ aum, qua vis Gallos quosdam negasse non ignorem , conse sus tamen Miliorum , & imposita mensibus ac ventis Teutonico sino nomina , sed praecipueimperium eius opera in Germanos derivatium svis evincunt. Magis de loco, qui cunas dedit Catolo,inter Authores quaerituri arentinis enim Carisburgi in Boiaria, unde copido nomen ) editum , magnaque ibidem reverentia arcem monstrari peregrinantibus a lieverat. Caeteri fere, in eo, quem diximus,uico,genitum scribunt, hos ut sequamur inclinat animus. Satis interim manifestum est,adeo honoratam fuisse posteris sum
mi herois memoriam, ut non una inter Germanos natio vindicare
sbi natales eius laboraverit. Parentem habuit Piphium, invicti roboris virum, qui ubi officiis publicis aetatem id meam egit, regii praefectus pilatii a Francis ordinatus est. Ille usitato tum vocabulo Manor domus appes latus, in belli pacisq; negotiis proximus Regi,& .ectatae inter suos alit horitatis fuerat qua dignitate Pipimis primum Senior, At Carolus Mat tellus , celebre illud Saracenorum fulmen, mox noster Pipinus, cum Datre Carolomanno aliquandiu qui tamen non multo post solitariam vitam in monte Soracte prope Romam amplexus est continuatis in familia honoribus usi, & collecta iam ministeri j diuturnitate potentia favorem omnium meruerant. interea postremus egenteMerouingorum Chil-dericus regno Francorum praeerat, animum haudquaquam tanto
fastigio parem gerens, sed corruptus otio atque secordia praeter re- suomen,& inanem Maiestati. speciem nullius rei curam amplius
15쪽
habebat: praefectu' palatii consultare, agere omnia, negotiad lmi forisque conficere, iubvenire, providere, leges de jura consticiter olebat. quibus perspectis ''dignitate commoti optimates , tanti imperii corpus velut anima disi tutum sensim collibi, in publico congreisu regni summam Pi uo deferunt , depositimque Childericum tonio capite in monis i iam dctrudunt, Pontificis
quo maior coeptis reverentia esset, c0nsensu accedente. Pipinus autem Rex hoc modo constitutus, dum in matrimonium Lertha,
o milibus muliebris sexus. ornamentis it russet femina, cuius patet Heraclius C Acconstantinopolitanus, Phin m Mauritii interfecto tem & hinc gravem imperio Tyrannum pellisit it variam It L. mox bellandi materiam habuit. Nam si talphum Lan, bardorum Regem insolentius erga Pontificenvstephanum se gere tem compescuit,&Saxones ferocem populum novis molitionibus semper vires quaerentem duplici praelio ad Visurgim proflisavit; ad haec Valfurium Aquitaniae ducem contumaci superbia spernentem im-pςrium suumMomuit,de quo bello latius postea dicendum erit, tum quod defuncto parente CARO Lus istud excepit, tum quo- .nian Wi lii. e rudimenta in eo deposivit : noviuinae rasilonem Bavariae regulum aggreisurus videbatur, qui ubi nunciam de patris aegritudine accepit, ne filatato quidem Pipino cui in expeditione Aquitanica operam navabat, domum se proripuit, nec obscure rebus novis adiecit animum , sed interveniebat invictissimi Regis obitus, quo minus occulta eius & sactiosa consilia statim exclusrentur. Tanti itaque parentes quum obtigissent CAROLO, vix potuit aliter nisi ad. ma nae cultu fri '' a re riui. Iamprimu in
puero divuη quaedam vis & natura maxamo ingenio instruista e iueebat, hec sanctius quicquam ducebant, quam innutritum coelestibus praeceptis, Eruditorum curae committere. Quamobrem dc christiana religionis capitibus accuratissune imbutus est, de operarim
Pisani praestantis tum in re grammatica Viri, artium liberalium sundamenta hausit, Iatii, nimirum & Graeca linguae cognitionem ps seculi conditione in aximam adeptus est; ut efferret iliam expediti l sme,. hanc sussicienter intelligeret. Cum vero singulari temporis felicitate Reges bruanniae legatum foederi pangendo ad CARO VM destinassem strinum si coinum, egente Saxonica Anglum,&
16쪽
olim PGre,cuius in re sacra praeclari labores extant, auditorem, captus eruditione hominis CAROLUS E legato hospitem, ex hosi,ire praeceptorem habuit: nec sol 'ministra est humanas entia,
disseiplinam ab eo perdidicit, se totis viribus ad orationen exercendam conversus naturalem facu ndiam ita roboravit studio, ut praeter promptum ac profluens se 'nis genus facile aevi sui eloquentis nius crederetur. Arabice loci utum elle AigoIando Saracenorum Resulo Turpinus auctor est nec id fide indignum: dum enim in ex
peditione Hispanica cipuam belli morem in illum vertit, facile
temporis tracta no uiam linguae sibi comparate potuiti Caeterum quo menten, tolleret altius, abduceretq:ie a vano metu aut admiratione chum, Albino doctore coelia lerumquefientia, praecipue eYcoluit, cu's disticultatem si qua feliciores cursiis morareturi arte computans alii iti tantos autem progressus fecit, ut in tabulis aeeodicillis, qiuos hoc fine sub lectuli cervicalibus circumferebat motus eo rari delineare , coelique imagines exprimere tentaret, sed otium rei necessaritim, de aetas CAR OLl negotiorum multitudine implicati, ac sensim ingravescens laudabiles conatus dest tuit. At eam pHis partem, quae mi aliisque probe imperare docet, quo magistro aggrestus fueritin ullus quod sciam, memoriae prodidit Crediderim tam eri praeper exemplum Patris Pipini & saluberrima monita maximum in adolescente robur habuit lematuram rerum curam, quibus admotus, ipsb usu omnium magi strorum praecepta superante arduum regendi munus animo complexus est. Non reticeri tamen debet praecipuum C AR. OLO ad solidiorem prudentiam momentum . ante actorum notitia. Quotiem enim coena bat, magis de animo quam ventre pascendo solicitus, aliqua lectione epulas condivit. Praelegebantur ei antiquorum Regum gesta, quibus ut certissimis innixus documentis, totius vitae scenam intuebatur. Fuiebat nunc praecipitia aliorum consilia infelici plemnque successu punita , nunc aliorum admirabatur virtutes, qui dignum moderatis actionibus exitum invenerunt. Augustini pari ter summi Antistitis opera , & ex illis divinum, quod decipitate Dei est, monumentum in promptiores usus maxime seligebat, egregio
prorsus consilio; quippe quo codice nihil gravius reperire licet,. tanta cura instruit mortales, ut visa perspectaque vitae civilis incer-3 3: titu
17쪽
titudine , omniaconsulta , dicta Iacta, ad superam quae DEI in qua perpetua felicitas. civitatem dirigant. His atque talibus disciplinis dum mentem sic AR OLVS,interim corpus labo ribus exercere non destitit. Spinabatus more Fraiicis recepto. nunc ferocientes equos domitare, i cassuescere armis, saepe umnationibus indulgere. Cuius eo dem exercitu adeo studiosus fuit, ut turbido etiam aere per invios altus praeruptoscolles, in media byeme cum altae nives terras remerent, adstringeren que gelu campos, feras investigaret: nec, d rem saluberrimam&sauitati suae perquam utilem duceret , in ien ute a tanto ard re remisit, sed quoties otium ri publicis negotiis lx ' , istas temporis relici aias huic delectationi destinavit. Ad haec tandi peritissimus int suos frequenter corporis sudores in re teri: γente flumine abluebat, praecipue aquis delectatus: quam es em in regia Aqui igrani extructa per extremum vitae spatium iacum filus mc do & amicis .. sed saepe satellitum cohorte balnei 1 ingressus est, evenitque interdum, ut centum vel amplius homines una lavarentur. scilicet decorum fore ratus est,si in conspectu suorum, sqxiod Cumiuin Alaxandio praedicat ostendisset, levi ac parabilicii ita se esse contentum. In tantis igitur corporis ac animi orii
mentis, nihil deesse C A R ΟLo videbatur. nisi ut ingenium cordata instulitione probe excultum in ipso rerum gerendarum molimine exsereret. Huic curae patris Pipini prudentia mox prospectum est. Bellum ut praediximus, in Aquitania, contra Vaifarium ducem provinciae gerebat, cuius haec traditur causa. Vallarius sacerdotum opibus, quas Vis Minorum mox Sara nica impietas abstrax at, renascentibus iam & Pipini bellesidio ad veteres do minos releutibus, iniquior erat, suaeq; potestati decedere arbitratus, quicquid templorum reditus augeret, in eos Franco protogente, irruebat. Primum levibus praeliis manus conseruerunt. Postquam ab utraque parte effervesceret impetus, fremente in priam is Pipino, majestatem suam apud rebellem insuper haberi, acrius bellum instauratur. C ARO L VS a patre domo excitus in expediconis consortium assumitur, ut virtutis ostentandae occasionem nancisceretur. Multa in eo bello egregiae indolis experimenta dedit. Gergovia, Pictones, Bituriges eius auxilio recuti, pugnaque
18쪽
rius autem simulata pace mitteret Regi obsides, pacata aliquandiu, A si istania est. Pipinus extem lora Cantabros prosectua, opemit Iis aduersus Saracenos, terror in universae Hispaniae incutientes tulit, atque ita erexit eorum antimos, ut in dies de fortuna suam, Irus sperarent. Hos vero dum confirmat, Vatiarius neglecta fide
quam obsidibus datis sanctio, colere debuisset, in Franciae, Burgundixque confinia excur nem facit; & ingenti praeda onustus Iatroni quam hosti fi or domum redit. Rex habito Niverni
conventu in Aquit ni penetrat, muros urbium Ageni, Engo
lismae destruit ambus maxime fius perduellis trahere bellum cupiebat, ali opidis sive vi sive deditione voluntaria potitur, im
de exercitum ob acerrimam hyemis asiperitatem in castra reduciLac licet Tas lonia defectio , cuius supra mentionem iacimus) initimum in diversa abstraheret, decrevit tamen omnibus intermissis ad necem us ue Vestarium persequi di hunc finem recollecto exercitu Aquitaniam rursus invadit, Tolosam,Cadurcos, Albiosi pit, cumque circa urbem Sanctonicam moratur Ramistanum Vaifatu patruum comprehensum reste suspendit , tum quod ille speculatus fortunam, nunc regiarum nunc miserij partium esset, tum quod hoc exeniplo metu caeteros percelli, & ex metu ad obe .dientiam reduci posse crederet. Nec consilium fortuna destituit. Erovicus ac caeteri praefectorum se ac sua Pipino permittunt, adta eoque inclinatiis rebus Vessarius a domesticis gratiam victoris au cupantibus occiditur, sex emcaci documento, potestatem scelere
'partam plerunque non melius agi, quam acquiri; S persidiam in Auctores eius recidere, siquando iusiurandum refigione confirmaώtum servare domino nesciunt. Rex finita expeditione Sanctonas revertitur, ibique moratus, liquantum morbo corripitur. quo in-Mnte ne sibi deesset, primo Turones, mox Paris os delatus, acrius
laborare coeph, Wita enim intercute membra eius intumuerant itaoue imminente fatali hora, animam, unde acceperat, Deo res
didit. Princeps hauddubie illud fastigium sua virtute meritus, fortis etiam ac sapiens, qui denique benevolentia de auctoritate procerum populique amorem sibi conciliaverat. CAROLUS cum, fratre Carolomanno , ubi primum funa mortis Pipini percrebuit
19쪽
tan sensit nobilitatis regni habenas suscipiunt ut constaret, in quantum utriusvis se extenderet iurisdicito , cotis limitibus iuruperium distinguunt. Cati tu viomagi, C Molomannus Augustat Suessionum coronantur: illLVestria, quam corrupte Neustriam vocant) Aquitaniacu caeteri soccidentalis Francia provinciis ce sserunt; Huic transilienanae itiones,Francia nimirum Orientalis, & ea, quam hodie Austriam dicunt, Germaniae pals p ruerat. Nondum omnia rite ordinat' erant, cum ut fit in novistinperiis Hunoldus ex eadem seraci rei, ymnum Aquitania su git,&allectis popularium animis dux regioni, salutatur. Illa inter nobilissimas Franciae pars Ligeri flu vio &s et ''a monte cingitur , qua Occidentem spectat, mari quod hinc Aquitanicum appellatur, alluitur, a meridie ubi Pyraeneis clauditur gis Vasconiae nomen obtinet. hanc Lupus quillam insederat , interiorem Hunoldus, captis urbibu praecipuis, quae iam antea fer Pipinum
moenibus nudatae erant . iacile occupaverat. Carolus minime cecsandum ratus, ne mora hostium vires incrementa sume iat, exercitum contrahit promptum expeditumque, simulta fratre Carolq- man no auxilium petit, at ille, sive pacem sitam alieno bello turbare nolens , sive potentiam fratris Ec indefessum animi robur tuniem, adhaec purpuratis eius mentem Glita vanitate inflantibus,
auxilium C A ROLO denegat, & proprio tantum milite succinoum pergere in Aquitaniam sinit. Haud dissiculter Regis ardor Huno dum in sugam pepulit. Territus enim inopinato adventu ad Vasconiae ducem Lupum se recepit, cum que eo consilia de regni societate ineunda communicat. Cedentem CAR OL Us
persequitur,dVna lite Sanctoires, Pictones .ae Engoli timenses su rum esse partium cognoscit ad vasconiam usque penetrat. Per legatos deinde Hunoldum a Lupo repeti lubet, ni imperata notinisse ent , Vasoniae parem cum caerera Aquitaniasrtem imminere, proinde aut nunc /tionem, aut mox bestum paraviam, nec aliam quam IIunoldiue Hrtus e s , expectandam esse fortunam. Interea ad flumen Doria viam castellum cui Fronciaco nomen fecerat, extruit, ostensisque tantum non illatis armis sententiam hostium opperitur. At Lupus celeritate Regis & spe veniae permotus praeter Hunoldum se ac sua quoque potestati eius permittit, prudenti consilio novam domino
20쪽
obedientiam spondens, quem, ii vel maxim bonitatecauta adj tus fuisset, nec arte bellandiri exercitus robore, sustinere potuisset. Hunoidus C ARULo ad ueras incustodiam traditur. Pr dit tamen Paulus aξmitius de ex bertoZarati , eum simulata po nitentia Romam transmissum, Qt per tuam ibi vitam agere pota ea verb actuna perfidiae ad Langobardos desecille, ae tamdem sive ab ipsis Langobardis, quibus fallacia bominisperspecta erat, sive ab insidiatoribus Mus rapidibusobrutum, sieserumnas dedisse. Interexi . si dum Rex felici expeditu ne auspicia Imperij firmat eoi Pontificis Stephani superveniunt, de exhibitis literis ivi opere rogant, nimicis Rania habendo sua Oh tru Caresem latomine duodecim inscopos e Gallia destitui ret. Magnatum Sedis Womanae confusio dc de iumma dignitate concertatio
erat exorta imitantino aliquandiu fastigium allud tenente. Hie frater Toto uos Nepesiui, nullisvnquam sacrisinitiatus ,post pauli prim Mituma Desiderio Langobardorum Rege, pecunia.
ambitu, postremo vi intentata obtrusias Romanis Ponti sex fueratrii jam obscuri, Langobardi machinis . morte enim Pipini solutus metu, ac filiorum despectam Babens iuventutem, quo ita procederet tutior religionis nomine, per suarum Pontificem partium de totius italiae dominio consiliavitaverat, sed vertente anno Romani ira de indignatione perciti, quasi vero eminenti maesedis reverentia aliena temeritate in tantum proculcanda esset, Constantino gradum abrogant, vitaequesolitariae mancipato substituunt Stephanum tertium eius nominis,uirum ut Platina quidem ait) et iiditum & stremium rebus agendi L 'qui suscepta. muneris sui cura, concilium convocat, in quo dum praeter Romanos Antistites italiae de circumjacentium regionum, nec non duodecim E Gallia, quos in gratiam Stephani Carolus submiserat, conveniunt, sancitiam est, ne quis postea ad Pontificatum maximum adspiraret, nis caelesibus curis rite consecratis, per sacros ordines adsum in illum honorem adscredisset. Ad haec omnia Constantini acta rescissa sunt, edicta eius igne combusta , episcopi caeter que sacerdotum, quos ordinaverat dignitate sea privati, ac pristinos
gradus recipere iussi sunt, usq; dum certioribus pietatis &doctrinae experimentisclari, honoribus istis digni iudicarentur. Eodem C in Com