Opera omnia. Accurantibus A.B. Caillau [et] M.N.S. Guillon

481쪽

que a CramentiS de Corporibus exierunt frustra illis a

suis hujusmodi pietatis impenduntur ossicia, cujus, dum

hic essent, pignore Caruerunt, Vel non Suscipientes, vel in vacuum suscipientes Dei gratiam, et sibi non misericordiam thesaurigantes, Sed iram. Non ergo mortuis nova merita Comparantur, Cum pro eis honi aliquid operantur sui, sed eorum prae ledentibus consequentia ista redduntur. Non enim actum est, nisi cum hic Viverent, ut eos

hse aliquid adjuvarent, cum hic vivere destitissent. Et ideo istam sinistus quisque vitam, nisi quod meruit in

ipsa, non poterit habere post ipsam. III. Permittantur itaque pia corda Charorum de suorum mortibus Contristari dolore sanabili, et consolabiles a crymas fundant conditione mortali quas cito reprimallide gaudium qua creduntur fideles quando moriuntur. paululum a nobis abire, et ad meliora transire. Consolentur eos etiam fraterna obsequia sive quae sulieribus exhibentur, sive quae dolentibus adhibenti ir, illi sit justa querela dicentium in Sustinui qui simul contristaretur. η et non fuit, et Consolantes, et non invenit is Si tu roviribus cura sepeliendi et sepulcra construendici quia ethnoc in Scripturis sanctis inter bona pura deputata suus:

nec solum in corporibus Patriarcharum aliorumque sani lorum et humanis adaVeribus quoruineumque a Centium; verum etiam in ipsius Domini corpore praeulicati atque collaudati sunt, qui ista fecerunt. I inpleant hae

homines erga suos ossicia postremi muneris, o sui humani lenimenta moeroris. Verum illa quae adjuvant spiritus defunctorum, oblation s. Oration s. Progation S. mullo pro eis observantius, instantius, abundantius in peti dant qui suos Carne, non spiritu mortuos. On o lum Carnaliter, sed etiam spiritaliter amant.

482쪽

SERMO CLXXIII1.

De iisdem Nerbis ApoStoli 1 TheSS. V. I. QUANDO celebramus dies fratrum defunctorum , in mente habere debemus, et quid sperandum et quid i mendum sit. Secundum hoc enim Sperandum eSi qUOniam iretiosa in conspectu Domini mors sanctorumn ejus secundum hoc autem timendum est quia mors peccatorum pessima δ. Ideoque propter Spem In me D Oria aeterna erit justus is propter timorem, si Ab auditu, malo non timebit si is Erit enim auditus quo nullus sit pejor, quando diCetur sinistris: Ite in ignem aeternum i Ab hoc auditu malo justus non timebit Erit enim ad dexteram inter illos quibus dicetur: si Venite benedicti Patris mei, percipite regnum β. In hac autem vita, upe media ante Summa bona et ante summa mala ducitur in medio bonorum malorumque mediorum id est in neutra parte SUmmorum quia et bona quaecumque hic fuerint homini in Comparatione bonorum aeternorum nulla sunt; et mala quaecumque in hac vita experitur homo in Compa ratione ignis aeterni nec comparanda sunt in hac ergo medietate vitae illuc quod audivimus nunc ex Evangelio tenere debemus Qui credit inquit, in me, licet mo- natatur, vivit. , Et vitam pronuntiat et mortem non negat si ui credit in me. licet moriatur, vivit is Quid

483쪽

est, si Licet moriatur, vivit D LiCet moriatur Corpore,

vivit spiritu Deinde adjungit re sit qui vivit, et credit

in me, non morietur in peternum . D Certe licet moriatur; quomodo, si non morietur Sed licet moriatur adtemPUS , non morietur in aeternum. Si ista solvitur quaestio , ut non in inter se Contraria verba veritatis, et possint instruere assectum pietatis. Ergo licet corpore morituri simus vivimus si Credimus. II. Est autem fides nostra maxime discreta ab omni fide gentilium in resurrectione mortuorum. an enim illi omnino non recipiunt: quia ubi recipiant, non habent. A Domino enim praeparatur voluntas hominis ut

sit fidei receptaculum . Dicit udpeis Dominus is Sermo D meus non Capit in vobis h. n Ergo in his Capit, in qui bus invenit quod capiat. In his enim invenit quod capiat Sermo qui capit, quos Deus pollicendo non decipit. ille enim qui quaerit ovem perditam Α, et quam quδ'ritnOVit, et ubi quaerat, et quomodo ejus membra dispersa Colligat, et in unam salutem redigat, et ita restituat ut eam ulterius non perdat Consolemur ergo nocinViCem et in his sermonibus nostris'. Potest non dolere cor humanum defunCto charissimo tam elius tamen Cum dolet sanatur Cor humanum, quam non Olendo su inhumanum. Maria Domino cohaerebat, et mortuum fratrem dolebat'.

Sed quid miraris quia Maria dolebat tunc, cum ipse Dominus flebat Movere autem quemvis poteSt, quomodo flebat mortuum, se continuo jubente victurum Non mortuum flebat, quem ipse suscitavit Sed mortem, quam sibi homo peccando comparavit. Si enim e Catum non

praeCeSSiSSet, Sine dubio mors secuta non fuisset. Secuta SP ergo mors itiam Corporis, quam praeceSSit OIS

484쪽

474 AUGΠsTINL EPISCOPI animae. Mors animae praecessit deserendo Deum, et mors Corporis secuta est deserente anima. Hac deseruit volens. hac Coacta est deserere nolens. Tanquam illi diceretur

Recessist ab eo quem diligere debuisti, recede ab eo

quod dilexisti. Quis enim vult mori Prorsus nemo taetita nemo, ut beato Petro diceretur Alter te cinget, et, seret quo tu non vis Si ergo nulla esset mortis amaritudo, non esset magna MartyTum sortitudo.

III. Ideo et Apostolus Gui dormientibus, inquit,

nolo Vos ignorare, fratres, ut non contristemini, Sicut et genteS, quae Spem non habent . D Non tantum ait, ut non Contristemini; sed re Ut non sic contristemini. quemadmodum gentes, quae spem non habent. D NeCeSSeest enim ut contristeminici sed ubi contristaris, OuSOletur te Spes. Quomodo enim non contristaris, ubi corpuSquod vivit ex antima sit exanime , discedente anima PQui ambulabat acet, qui loqtiebatur tacet, clausi Culi

IuCem non Capiunt, aures nulli voci patescunt omnia membrorum ossicia Conquieverunt; non est qui OVeat gresSus ad ambulandum, manus ad operandum, SenSUS

ad percipiendum. Nonne ista est domus, quam neSCio quis invisibilis habitator ornabat Discessit qui non Videbatur, remansit quod cum dolore videatur. Sta est causa tristitiae. Si haec est Causa tristitiae, sit hujus tristitiae Consolatio. Quae consolatio re uia ipse Dominus in jussu et in voco Arcti angeli, et in novissima tuba descendet de coelo, et mortui in Christo resurgent primici deinde nos viventes qui reliqui Sumus, Simul, cum illis rapiemur in nubibus obviam Christo in alii a.

Numquid et hoc ad tempus p ou sed quid est i sis ita semper cum Domino eri inus . Pereat ConStristatio. ubi lania est consolatio Vetergatur luctus ex animo, si

485쪽

SERMO CLXXIV, DE VERBIS POST. I TIM. I. 4 5des expellat dolorem. In tanta spe non decet esse triste templum Dei. Ibi liabitat honus consolator, hi qui non sallit promissor. Quid mortuum diu plangamus Qu0niam mors amara est Per illam transivit et Dominus. Susticiali ha c pauca Charitati Vestri ConSOletur VOS abundantius qui non migrat de corde vestro; sed ita djgnetur habitare, ut nos dignetur etiam in sine mutare. Conversi ad Dominum CtC.

SERMO CLXXIV

lectione Evangelii Lucae xix, ubi de Zacchaeo. Contra PelagianOS. I. AUDIVIMII beatum apostolum Paulum dicentem re Humanus sermo et Omni acceptione dignus, quia Chyistus

Jesus venit in mundum peCCatore SalVOS AC re quo rum primus ego Sum . um anus ergo sermo et omni

acceptione dignus o Quare humanus, et non divinus pyrocul dubio nisi iste humanus sermo etiam divinus es set, dignu Omni acceptione non esset. Sed sic Si sermo iste humanus et divinus, quomodo est ipse Christiis ilhomo et Deus. Si ergo recte intelligimus sermonem is tum, non Solum humanum esse, verum etiam divinum quare Apost0lus humanum maluit dicere . quam dixi

iratias urit de veri,is Apostoli. - Habitus tu Basilica Celerina die Donii-niea. - Τim. I, 5 et Florus ibidem.

486쪽

476 AUGIISTINL EPISCOPI num 3 Procul dubio enim qui non mentiretur, si diceret divinum non sine causa maluit dicere humanum. Hoc ergo elegit, per quod Christus in mundum venit. Venit enim per quod homo erat. Nam per quod Deus erat,

semper hic erat. Ubi enim non est Deus, qui dixit re Coelum et terram ego impleo Christus est certe Virtus et sapientia Dei de qua dicitur Attingit a sine

M usque ad finem sortiter, et disponit omnia suaViter . Ergo in hoc mundo erat, et mundus per eum factu eSt, et mundus eum non cognovit . Et hi erat, et Venit hic erat per divinam majestatem, Venit per humanam infirmitatem. Quia ergo venit perinfirmitatem humanam, ideo praedicans adventum ejus dixit: utumanus Sermo DNon liberaretur humanum genus, nisi sermo Dei digna retur esse humanus. Nam et homo ille dicitur humanus, qui se exhibet hominem et maxime qui hospitio suscipit hominem. Si ergo humanus dicitur qui in domo sua Suscipit hominem, quam humanus est qui in se ipso Suscepit hominem plI. Ergo munianus sermo et omni acceptione dig- nus, quia Christus Jesus venit in mundum peccatores Salvos facere. D Attende Evangelium Venit enim Fin lius hominis quaerere et salvare quod perierat A. Si homo non periisset Filius hominis non venisset. Ergo perierat homo, venit Deus homo, et inVentus Si homo. Perierat homo perliberam voluntatem : venit Deus homo per gratiam liberatricem. Quaeris quid valeat ad malum liberum arbitrium P iecole hominem peccantem. UR'-ris quid valeat ad auxilium Deus et homo attende in eo gratiam liberantem. Nusquam potuit sic ostendi quantum valeat voluntas hominis usurpata per Superbiam

ad vitandum sine adjutorio Dei malum non potuit plus

is . li

487쪽

et manifestius exprimi, quam in homine primo. Et ecceperiit primus homo, et ubi esset, nisi Venisset secundus homo P Quia et ille homo, ideo et iste homo, et ideo Humanus sermo virorSUS nusquam Sic apparet benignitas gratiae et liberalitas innipotentiae Dei, quam in homine mediatore Dei et hominum liomine Christo desu. Quid enim dicimus, fratres mei In fide catholica nutritis loquor, vel in pacem catholicam lucratis. Novimus et tenemus mediatorem Dei et hominum, hominem

Christum Jesum , in quantum homo erat ejuS SS DR- turpe, cujus et nos sumus. Non enim alteriuS naturae caro nostra et caro illius, nec alterius naturδ' anima nostra et anima illius. Hanc suscepit naturam, quam Salvandam

tesse judicavit. Nihil minus habebat in natura, sed nihili habebat in culpa Natura pura, Sed non Sola humana. Ibi orat Deus, ibi erat Verbum Dei. Et sicut tu unus homo, anima es et caro sic et ille utius Christus Deus et homo Audebit ergo aliquis dicere, quia natura nostra in illo mediatore primum per liberum arbitrium promeruit Deum, et sic suscipi meruit, ut esset homo et Deus unus Christus esus Ecce nos possumus dicere virtuti-lbus nostriS, moribus nostris, OnVerSatione Vitae nostrae meruisse ut efficiamur filii Dei possumus dicere: Accepimus praeceptum , Si ServaVerimus et bene Vixerimus, recipiemur in numerum filiorum Dei. Numquid et illo prius vixit filius hominis, et bene vivendo factus est filius Dei inde coepit, et inde incoepit, et susceptione factus est. α Verbum enim Caro factum est, ut habitaret in non his . is Verbum Dei, unicus Dei Filius assumpsit animam et carnem hominis, non antea se promerenti S, ne ad illam percipiendam sublimitatem virtute propria laboran- tis, Sed omnino gratis. Nihil enim praecessit illam sus

Forte quomodo. - Tim. II, 5. - JOan. r. 14.

488쪽

4 8 ALGISTIM EPISCOPlceptiovem susceptione actus est virgo coiicepti ante conceptum virginis otia me liator Non utique prius justus fuit. Quomodo him justus suit. ii nec fuit Virgo concepit, et Susceptione hominis inde coepit. Uerito dictum est Vidimus gloriam ejus, gloriam tans qua in unigenili a Patre, plenum gratia et Veritate i. Amas liberam Voluntatem tuam, dicturus es patri tuo tima milii substantiam meam qu9 me contingit . , Quid id ibi committis Melius te potest servare, qui te potuit. autequam USSCS, Creare. AgnOSCe ergo Christum , gratia plenus est. loc tibi vult undere quo plenus est hoc tibi di it Uupere dona mea, Obliviscere merita tua ; quia si egoini Uererem merita tua non Venires ad dona mea. Noli te extollere pusilluSesto, a ChaeUSAEStb.lli. Sed dicturus es : Si Zacchpeus uero prpe luctati ii poter Videre aeSum β. Noli esse tristis ascende lignum ulli pro te pependit esus, et videbis Jesum. Et quale genus ligni SCendit a clipeus Sycomorum. In regionibus nostri aut Omnino usquam . aut raro sorte blicubi nascitur ciri illis autem partibus multum est tmiu goneris ligni et pomi Sycomora dicuntur poma quaedam sicis similia : sed tamen distant aliquid ; qu0d possunt nosse qui Viderunt Vel gustaVerunt Uuantum tante iudicant inter Dretatione nominis Uc Oniora fici saturae latitie interpretantur. Jam Vide ZaCCliaeum meum, vide illum, Obsecro te. Olentem in turba idere esum , et ii ii valentem. III mili enim erat turba superba erat

o ipsa turba ad Videndum bene Dominum . sicut solet turba, se ipSam iii pediebat ascendit a turba, et vidit Jegium Don impediente turba Turba enim dicit lium ilibus, si uitilli talis iani gradientibus injurias suas Deo dimittentibus, vindictam de inimicis non requirentibus,

489쪽

turha insultat o dicit Ilulosense qui te non potes vinclicare Tui inpedit, ne videatni Jesus turba glorians

et Hulans quando se potuerit indiCare, impedit ne videatur ille sui pondens ait Pater ignosce illis, lata, nesciunt quid faciunt i , Ituri ergo Volens videre Za clueus, in quo figurabatur person a humilium, non attendit turbam impedientem .sed ascendit UC Omorum, quaSi salui pomi lignum si os enim, inquit ApoStolus, praeis dicamus Christum crucifixum, Judaeis quidem Canis datum attende sycomorum Gentibus autem stul-

, tiliam . D eni quo de cruce Christi nobis insultant sapientes hujus mundi, et dicunt uale cor habetis, qui Deum colitis crucifixum Quale cor liabemus Non utique Vestrum Sapientia hujus mundi stultitia esto apud Deum . , Non enim Vestrum cor habemus. Sed dicitis cor nostrum stultum. Dicite quod Vultis nos as- Cendamus VComorum, et Videamus Jesum. Ideo enim vos esum videre non potestiS, quia UCOmorum SCender erubescitis. Apprehendat aCChaeu UCOmorum ascendat humilis crucem. Parum St, SCendat; ne de

cruce Christi erubescat in fronte illam gat ubi sedes pudoris est ibi omnino ibi in quo menibro erubesCitur, ibi gatur unde non erubescatur Puto quia tu irrides sycomorum Det ipsa me fecit Videre Jesum. Sed tu irri des sycomorum, quia homo SQ re Stultum autem Dei sa- pientius est, quam hominum si DIV. Et vidit Dominus ipsum Zacchaeum. Visus est, et vidit sed nisi visus esset, non ideret re uos etiimn praedestinavit, illos et V 0CaVit β. Ipse est qui atha

naseli dixit, iam cluasi testimonio Suo adjuvantia vangelium, et dicetiti si A Nagareth potest aliquid boni esse Pis

490쪽

Dominus ad illum Priusquam te Philippus Vocaret, D cum esse sub arbore sici, vidi te . , Nostis unde sibi succinctoria secerunt primi peccatore Adam et Eva. Quando peccaverunt, de soliis fici succinctoria sibi se cerunt et pudenda texerunt : quia quod eos puderet peccando secerunt. Ergo si succinctoria sibi primi pec catores fecerunt, unde originem ducimiis, in quibus perieramus, ut Veniret ille quaerere et salvare quod perierat cle soliis sic ad pudenda tegenda secerunt; quid aliud

dictum est Cum esse sub arbore sici, Vidi te; misi, non Venire ad purgatorem peccati, nisi prior te vidisset in umbra peccati Ut videremus, visi sumus ut diligeremus, dilecti suimus si Deus meus, misericordia ejus D praeveniet me . V. Jam ergo Dominus, qui ZaCChaeum in Corde susceperat, in domum ejus dignatus est suscipi, et dixit c Zacchaee, sestinans descende, quoniam in domo tua, oportet me manere A. magnum beneficium ille arbitrahatur, Christum videre. Qui magnum et ineffabile e neficium putabat tranSeuntem Videre Subito meruit udomo liabere Infunditur gratia. Operatur sides per di-loctionem ; Suscipitur Christus in domum , qui jam habitabat in corde. Dicit Christo a Clipeus u Domine. dimidium rerum mearium do pauperibus, et si quid ali is quem fraudavi, quadruplum reddo β. Quasi diceret :Ideo mihi dimidium teneo , non quod habeam, sed unde reddam. Vere ecce quod est suscipere desum, in cor suscipere. Ibi enim erat Christus, in Zacchaeo erat, et de illo sibi dicebat, qu0d ex ore ejus audiebat. Sic enim Apostolus dicit: si Habitare Christum per fidem in cor