장음표시 사용
281쪽
et Res inter alios acta altis non praeiudicat. Is Promittens pro alio qui deliquit no pol cogi ad solutionF poenae nisi delinquens per legitimas probationes condemnatus fuerit. 16 citationis defectus es insanabilis. 17 Principalis promissor conuenire potes ad p cenam integraliter soluendo,licis qui non ratificauit conueniri nonpossit. II Pater ratione sui praeiudicij in capitalibus causis ad defend dum filium admittitur. is Uxoris Cognati licet assinitatis iure iungantur ipse Marito , O e
contra, tamen inter ipsos mariti coniunctos, ct νxoris coniun ctos nulla contrahitur Uynitas,qua tamen probari debetgradatim,ut in preee,nu. I 8.
2 o Delictum ubi non est, poena conuentionali frustra disputatur. et I Dictio Quilibet, attribuit actum cuilibet in folidum .a a Delinquens adsiolidam poream obligatur , ct actio illi soli quaeri tur qui est ofensius. a 3 Pax si ex necessitate inafuit,poena committitur contra conre
uenientem tantum. rq Pama suos tenet authores, edi non alios.
a s Iussus iudicis etiam iniustus excusat soluentem poenam. 26 Impossibile licis reputetur quod a Principis uoluntate dependet illi tamen culpa imputatur qui non fecit diligentiam si quid ab eo obtinere poterat. 7 Indemnitatis promisio intelligitur nisi ille cui promittitur danum sua culpa sentiret. 18 Iussus iudicis quando linrat soluentem alteri quam creditori. 29 distrior a Principe plenitudinepotestatis uti non potest. 3 o Principi specialiter reseruata non comprehenduntur in generali concessione, qua feret magin tui temporali. 31 Princeps rencedendo inferiori demi rejeruatis, intelligitur comcedere cum causae eognitione.
3 et Princeps solus cum causa iure terti' praeiudicare poterit. 3 3 Inferior nullo modo praeiudicare potest etiam cum causa. 3 θ Iudicis coactio facit licitum quod alias non liceret excusat,oebonam fidem praebet. i3 s Impossibile dicitur illud quod sit cum dis cultate. 36 Licitum est aliquando per inferiores aliquid decernere contra sui:
3 7 Excusat quisoluit aliqd de madato superioris se ondit mandatu.
282쪽
am captus pro represaliis concessis contra communitatem. vel specialem personam, repetit ab eis illud quod soluit. 3 s Damni causam qui dat,damnum dedisse videtur. o Damnum ecclesia reRituere tenetur,qui occasionem dedit inter . dicto 6I Damnum passus propter alterius odium,consequitur damnum asilla ob quem damnum passus fuit. 2 Captus pro represalijs etiam iniustis eoncessis contra illum qui no . prouidit, habet contra illum actionem. 3 Solutio lana dicitur quando propter dolum , vel culpam siue dolictum alterius aliquid Dinum fuit. 3 captus a latruculis, ct dimissus,si non reuertitur tenetur ad damnum quod concaptiui passi sunt. 1 conductor,vel emptor se damnificetur is inimicis locatoris, vel venditoris b eis dammun repetere poterit. 6 D amnum quod quis passus fuit ab illo qui trosiluit per eius fumdum , ut celerius iret ad recuperandum castrum suum, poteritas illo repetere. 7 Solutio ob cuius iniuriam facta fuit attenditur ad hoc t solutum repeti poserit. 8 ctus ubi ad plura delicta se habere poterissi per interpret tis in duriorem partem contra delinquentem fieri debet. 9 Delicta suos debent tenere auctores, non extendi ad propinquos, familiares.
N Causa ser Posciis de Postlis Ciuis Montis Ilinii, & Horatii eiusdem nepotis & adue
sarij, quinque oriuntur dubia seper repetitione poeni treugae, ut Draetendit, fractis per Horatium ex noua causa ut asseritur quia Fabricium uulneratiit sororium siue cognatum Bicliij consanguinei Caesaris& Antonii ac solutae percundemser Poscium fideius rem dicti Horatii coactum tamen ab Illustrissimo magistratu decem uiroruin rcipub.Senensis. Et priusquam ea attingam,pr cor omnipotetcm Deum & gloriosissimam eius matrem Virginem Mariam ut sensus meos in uiam ueritatis & iustitiae dirigant. Primum igitur dubium erit,
283쪽
An intreugaseacta noua causa allegari possit: que s allegar, poterit, uidetur dicendum, fer Poscium indebite soluisse poenam & nullum ius habere ad eam repeten. contra dictum Horatium cum uideatur satis concludenter probari. noua causa. I Et quod in treuga fracta noua causa j allegari possit & a poena excuset, concludit Cor.in cos. Ioq. ITI .& 2IT .uolii. I .& in consi.q2. uolum. 2. Alcx .in l. semel mora. E. tui. matri.& in l. cum proponas.C.de puc.dc ibi per Curi.Sciai. Ioan . de Monte Sperci.&Claudi deserset.Imo. c.3. detur. iuran .ubi Fel. ii quit quod talis differentia inter treugam & pacem de iure non probatur,& eum sequitur Franc.de Areti .in l. qui seruum.ff. de uerb.oblig. Andr.Sicu in consit. H. in a. dub. lib. . Deci. in consi. 3I .Marsi .in consi.9. num.q8.Corset in tract.dc priuil pac.consideratione. II 7.&q. I I 8.Aluarot .in usi laud. de pac. tenen .in princip.nume. Iῖ. Barto.Paul. B.in I.quaero praedium. Ciade edit.edic. Et quamuis opinionem Vincentij Hispani contrarium sentientis sequentes attestcntur prout ipse prius attestatus fuit, de consuetudine nouam cau-Σ sam i allegare non posse: tamen attinantibus de consuetudine credeno non erit: quia illa est facti: & in dubiis in facto, princeps errare poterit. c. I. de const.in 6. licet in dubijs iuris secus sit,quia doctoribus creditur quibus iura interpretari concessum fuit teste Alex.in I .post dotem. nume. 29.ε. Elu matri.. quom sequitur asini .dc quibus. nume. 9.ffde legi. Arcti .in consi. I 33. quem refert Dec. in cons.q72. num. I T. & in l. 2.3. mutui datio.nume. 8.ffs cert.pet. dicens quod si doctoribus constetudinem attestantibus crederetur, duplex concurreret specialitas,uidelicet quod testes non iurati admitterentur & testes per scripturam toltis cari possent: quod no licet,l. y .f. item diu hs.ffide testi. c.testes.3. q. 9. Bar. in l. Theopotus.st.de dot. Prieleg.Cur.sen. in Apostit .ad Alex. in . . l.post dotem an contrarium autem quod noua causi de consuetudine allegari non
3 possit, ' fuit huiusmodi Vincen .hispa. doctoris magnae authoritatis opinio in C. I.detreug.& pae .quem ibi sequitur Fcli. N
opinionem Vincentii de consuetudine potius quam de iure. procedere.idem dixit Deci. in cons. 1 so .num .8.& in hanc sententiam conueniunt Archi. c.illi qui. 2 q. q. 3. Io. Andre.in c.
284쪽
ε ni n. colum .9. ubi diuersitatis rationem de t pace & treuga, asiignat. quia trougua fit ad icmpus ideo temporis finis expectari debet & postea se ulcisci. neque in pace sic erit: quia per-
se docet,nume. .Et ista uidetur esse magis ' communis opinio: quod de consuetudine noua causa allegari no positi licet aliud sit de iuressit quamuis ea ratio quod sinis temporis treugae e pectandus sit,&postmodum se uendicare, non positi habere iocum in statu ecclesiastico ubi praesides solent cogere inimiacatos ad cauendum de se adinvicem non ossendando durantibus corum offici)sn per unum mesem post finitum ossicium di siccessores in ossicijs in dicto tempore cogut illos de nouo ad praestandum similes fideiussiones, & sic trux ae finis nunquam euenire poterit:& ideo ibi fortasse sustineri cis Iet quod noua causa in treuga stacta allegari positi, ut dixi in q.7.ni 3 me. I 8. Noc ad uerlari uidetur quod i doctori de consuetudine attestanti credendum non sit:cum illa attestinio sit facti,&duplex concurreret specialitas, uideliret quod testi sine iuratamento crederetur & eius depositio per scripturam fieret: quod non licet, quia illud procedero posset ubi ainus tantum D
ctor de ea attestaretur,& non quandoFures unitu doctoris opinionem sequerentur attestantis de consuctudine. nempe si consuemdo non fuisset talis ut attestatur Vincent.hispa. tot& tanti doctoresciusdem opinionem secuti non fuissent. Vel dictum doctoris facit saltem praesumptionem adeo uin en- tem .ut per cam probandi onus in xontrarium esse in alium transferatur sccundum Deca.in I.ij.3. mutui datio. num. 8. ff.si
contio Crim. uario. doct. ubi dicit doctori magna .auctoritatis de consuetudine attcstanti standum esse secundum magis com se munem 'opinion .Vel doctori non creditur ut testi sed tano quam notorium allegantuquia sicuti notorium dicitur quod
285쪽
liter doctoribus numero decem existentibus,& de ista consumtudine attestan. quae in notorium transuit creden.erii. Cum ergo ista consuetudo sit notoria allegatione tantum & pr batione indiget, ut not. gloss. in clemen. apostolici. in uerbalias.de appel.& Bar.in l. . num. Io. st de excep. In et . autem dubio dicendum uidebatur, quod Horatij ratificatio supcrirc ga necessaria fuisset ad hoc, ut eam frangens in poenam inci-dcret : quia absurdum cssct: quod quis ad poenam quam non promisit,icneretur nisi eius mandatum praecossisset,uel ratisicatio secuta fuistet .l. si pupilli. . sed & si ego.& l. Pomponius .&7 utrobiq; Barcissita neg.gcst. Et licet quando i inter principa-Ies pax fuit facta, uideatur etiam adherentes comprchendcr ut uoluit Inno. & Io. Andr. in d. c.ad apostolica'. de re iud.in 6. quos refert Mars .ind. consi.9.num.q8.& ualidum sit argumentum de pace ad trcugam,ut ibi percunt: non tamen sequitur,quod si quis ex adherentibus ante ratificationem aliquem de parte aditersa offendcrct: in poenam conuentionalem pro'
missam a principalibus incideret: sed bcnc ecferctur facta pax cum adherentibus si de eis specialis facta fuerit mentio, cu dum Gem. in d.c.ad apostolicae. nu. io.& ibi Franc.nu. .adeo quod ipsi offendi non possunt absque incursu poei ae conuentionalis soluendae.licet si ipsi offenderent .ad poenam non tenerentur, sed principales promissores: & pacisccs ad poenam agi possiet,ut expreste concludit Corn .in cons-o .in si motu. 2. &Paulcastriin l. norum. Trem rat .hab.Sed praemissis non refragantibus dicend.uidetur, θ Horatii ratificatio pro treuganeta necessaria non fuit:quia secundum Ang. in l. si uxor.=.siquis uxorem. in hasde adult. si quis pacem siccit pro se, & suis 3 adherentibus, ante rati habitioncm alter' de adlicrentibus offensus fuit, pax erit rupta.& pacisccias ad poenam agere potetrit, licet adhercti offenso nihil debeaturete in l. quae religionis.sside rei uendi. dicat s pax pacistenti esse non possit sine adherentibiis,tunc adherentes inclusi csse censeritur per plura, quae 9 ctiam i congerit Marsi .in d.consi.9.nu. &qo. ubi concludit,* si quis promist pro affinibus consanguincis, adherentia bus,benevolis,& complicibus cum promissione de rato pro eis: alia non requiritur ratificatio,& si contra uenerint qui noratisicauerunt,in poenam incidunt conuentionalcm, ut ibi per Io eum. Quinimo siue tmentio de adhaerentibus in instrumeto
286쪽
sacta suerit,sive non, tamen de iplis etiam stipulatum cense iatur, pcr Ang.in d.l.quae religiosis, ibi quam plura congerit, de per Alex.in Gaddit.ad Bar.ln l.si conuenerit. I. I. E. de pigno. actio. Et in alia addit.ad Abba.in c. I. nu.28. de postul. praela. incipi. Adde quod illi: bene uerum est, quod ibi dicitur,tutius esse de illis facero mentionem, & traditur etiam a Barb. in ad- Idit. in d. Di uxor. . si quis uxorem .sside adult. ubi uult tam in larga quam in stricta interpretatione adherentes comprehen- odi. Et i adherentium siue complicium appellatione ueniunt
filii,& nepotes, hoc attestante Bar.in l.unica.C.si rec.prouin. 2& Fcli.la d.c. . niim. 28.de treug.&pac. Et ista secundu Ma fiam citato consi.9.nedum iuri consonant, sed etiam quitati,& cum eis concurrit experientia rerum magistra. Nam quotidie uidemns fieri paces, & concordi as, & principales pers
nas solum interueuire,& de rato promittere pro affinibusadherentibus,&c.& tales paces absq; aliqua ratificatione ab om/ nibus sernantur:& si tales amnes,adherentes,& sequaces non obligarcntur multa sequerentur absurda: & nunquam pax ualida colebraretur. Et eiusdem sententiae uidetur fuisse Cornan ed.c Iasii.4 .uolum. 2.ubi exprimit,quod si unus ex adherentibus alium uulnerauit priussi ratificet promissione pro eo factam,contra eum ad poenam seactae pacis agi poterit: quia in-
solitum est similes fieri ratificationes: & prout obseruare uidi in pluribus celeberrimis oppidis status ecclesiastici, in quibus
iura moderabam,uidelicet paces,& treugas ab absentibus non ratificari, licet earum uiolatores ad solutionem poenae coge rentur:& prout uideo in istis regionibus obseruari:& tato minus ratis catio Horatii necestaria erat,quia eius pater pro ipso promiscrat in instrumento treugae, una cum ser Poscio Princi
I 2 paliter,& insolidum obligato. Eti qui potuit filium obligare,
secundum Bal .in l. si infanti.C. de iur. delib.& in a.C.de patri. qui filios distra. Immo in contrahendo patcr filio praeiudica poterit,ut declarat Paris. in cons. I 29. uol. 2. Vcidato etiai 3 quod opinio Marsi. in d.consi. s. uera no misset,luidelicet, principalium promissio adherentes absq; ratificatione non ligaret,iamen negari non potest,quin principales ad poena treullae fractae teneantur, per relata a Corn.in d. cons .in fi .uo
Et idco si Horatius tanquam treugae uiolator convcnirc non
287쪽
poterit, tam cn tanquam heres Putij cius patris principalis proemissoris ad poena per ipsum stipulatam conueniri poterit. In tortio aute in dubitandum ircnit si citatio Horatij au comparendum requirebatur coram illis magnificis decemviris ad hoc ut processus factus ipsum afficeret.Et uidebatur dicendum quod Io sic per i de unoquoque is detreiud. Lil uulgata ros. res intcr
IF Accedat quod cum aliquiis pro alterius delicto t teneatur, non sufficit citare delinquentem & eum in contumaciam condent nare, sed oportet per legitimas probationes de delicto coi stare ad hoc,ut possit pro tali delicto alterius conueniri & cogi ad poenae solutionem, ut per Bar. in L cum filius familias.
Nec uidctur quicqua Pucio patri Horatij imputandum,si filii
desensionem contra quem non agebatur minime suscepit: uel
26 si contra eum ageretur ipso no citato. quia i quicquid contra . filium fieret de iure subsistere non poterat cuni deiectus citationis insanabilix sit.clem. Pastoralis uer. caetera de re iudi .Sta fit. de literis gratiae,& iustitiae uersi postremo fol. 1 3. 'Istud tamen dubium resolui uidetur ex doctrina Cor.ind.cons. 7.uol. 2. ubi in s. vult quod principales promisibres conueniri Possint ad poenam intcgraliter soluendam, licet ille qui non ratificauit, conueniri non positi Sc eum in casu isto fuerit conuentuS & carceratus eius pater principalis promis r unχ cum
dicto ser Poscio etia principali promissere Horatii citatio necessaria non fuit quia non tractabatur principaliter de eius in teresse,led Puccij patris sui. Et ex his cessant etiam quae obi j ci possint quod ser Poscius suit in culpa in non deducendo ea coram decemviris, quae si allegasset sibi & Horario,iuuare potui lsent , quia sica aeducta non fuerunt, potius eius patri imputandum erit, cuius officium crat situm d fundere: cum in
18 ture cautum sit qυod in capitali i iudicio pater ratione sei ii teresse admittatur ad defendendum filium suu in propter tot,& tanta beneficia quq consequi possit ex persona filia per ea' quae late congerit CNol. in cons sq. nu.. I 2.& II. e it igitur praesumendum patrem omnia deduxisse coram prae Ictii dominiu
288쪽
niinis decemviris,qine sibi, & Horatio filio opitulari poterat. licet nihil pro laeerint. Super quarto autem declarandum uenit: an ser Poscius fideiusser,& Pucius Horatu pater ad ratam dictae poenae conuentionalis teneantur,uel potius solus Pucius ad integram poenam, ex delicto Horati j eius fili j causatam teneatur. Et primae facie dicedum uidebatu r,quod treuga fracta minime dici possit,quia consanguinitas uere, & per gradus distinctos cx utroq; latere probari debebat, c.licet quadam. infi. de tcsti. & per Ancha .in consi. 92.num.7.sed quia probata
non fuit, ideo Fabritius uulneratus in ea comprcsensus non erat: cum nec ratione consanguinitatis , vel affinitatis coniunctus esset Caesari,& Antonio de Butijs principalibus promi foribus dictae treugaesed tantum sororius,uel cognatus. Bicli iij de But ijs eius in matrimonium: cius sororcm locauerat,&licet cognati uxoris aifinitatis iure iungantur ipsi marito, & econtra tamen inter ipse mariti coniunctos, & uxori coniun-eios, nulla contrahitur affinitas.c. quod super his.de consang.& affinita .ubi Abb. in a. not. inquit nullam inter ipsos consanguineos oriri proximitatem,uel aliquod uinculum .idem tenet Corian conli . I .uol.3. & quotidie videmus inter coniunctos utriusq; coniugii matrimonixi cotrahi. Et eo magis in casu nostro potui siet matrimonium contrahi in tye illati uulneris, exroceio dictus Bicitus defunctus erat, t& uinculum affinitatis e itinctum,ut habetur per Bar.in l. qui eorum.=.aifihItas .de pomstu .de ubi non est delictum treugae uiolatae, de poena conuentionali, fruetra disputatur. lege prima A. de poeta. l.Sancimur
Minimeque dictus Fabritius lub stipulationo complicium adhaerentium de sequaciuin compraehendi potuit, iuxt. nO.in l.j. Cui reet.Proum.&maxime quia in dicto instrumento treugae dc processu non apparet quod ipse Fabritius tanquam de adiis rentibus compr hensus fuerit,unde succedunt linis regulae uulgares de eo quod non es &c.& qudd actore non probantercus &c. Et quod praedictis minime refragratibus solus Pucius pater Horatij ad integram poenam teneatur pondero uerba
instri treusae, ubi dicitur ser Poscius,ser Nicolai de possijs.&Putius Pol si j de Posiijs nomine eorum proprio ac etiam uice, dc nomine omnium suorum consanguineorunt,ailinium S a tinentium usque ad tertium,& quartum gradum complicium
289쪽
adhqrentium,& sequacium eorundem pro quibus, & quolibet corum, quilibet in lidum promisit derato,&c.Vnde euenire posset quod aliquis reperiretur in quarto gradu cum Pucio Scin quinto, tici sexto cum ser Poscio. non erit igitur dubitan . quod pro tali dictus ser Poscitu se obligare noluerit quare ex hoc datur intelligi, quod quilibet dictorum promittentium uoluerit se obligare pro suis consanguineis,assinibris,& adherentibus alicrius promittentis:& maxime cum in instrumento dua I catur Irum consanguineorum. Et co magis quia 'dictio Quilibet,attribuit actum cuilibet in solidum, glo.& Bar. l.si pluribus. st. de les. a Gom .in d .consit s. ad fin. uolum.2.dί22 Hippo. de Marsi .in singui. 3 33. Iinmo ille solus qui delinquit ad solidam poenam obligatur, ex ex ossensa facta in pe inna unius cx stipulantibus ipsi soli actio quaeritur ad integram poenam stipulatam, ut concludit Barian l.sin .nu. 2.uersi. s. dico. st.de duo. re. que ibi sequuntur Ang.& Imo. Nec in uia decisiua ab opinione Bar. S sequacium recedendnm erit,ut dicit Cotain consi. I 6 r. nume-.uolui n. s. Et si omnes tenerentur pro uirili portione,& nullum contra dc linquentem rcgrcssim haberent maximum sequeretur inconueni cns quod pa s& tr gar nunquam sertiarentiir, quia ostensi considerantes quod damnum parulam ex pacis,uel treugs uiolatione patercntur,se vcndicarent de iniuriis eis illatis: quod esset contra mentem Bar. in lHA. Cato. num .32. &ibi Ias nume. sa. Ede uerta 23 oblig.ubi dicunt,quod si pax non uoluntarie,sed ex necessi tale facta fuit prout ista treuga uigore literas Illustrissimo in decem uirum si unus hsredum contrauenti ci poena contra Cum&non contra col redes committitur. Et istud crit iuri,&aequia ψ tati consonum, quod ' poena suos ictaeat authorcs, & non Illos, qui nihil deliquerunt, i. sanctinus.C. de poen.& eo magis Horatius tenetur ad integram poenae solutionem, quia est haeres Pucij principaliter obligati. & hoc dclictuin per ipsum Horatium perpetratum fuit. In .autem dubitandum uenit,an serPoscius carceratus, & coactus, siue iuste sue iniuste ab Illustrissimo magi stratu deccmuirum solucre poenam conuenti natoni ex causa delicti per Horati tun pcrpetrati ab co rcpcrere
positi solutam poenam, & damna. Et prima facie dicendumis uidebatur quod quando i iussus iudicis fuistet iniustiis non ex cusat solucntem poenam , ut per Dec.&Cagno.in linon uide
290쪽
turdaluia iussit is de reg.tur.Et quamuis decemvirum magia stratus sit maxime ainhoritatis amen habebat concilium generale in superiorcm ad quod ser Poscius recurrere, & rcclamar poterat: quod cum non fecerit, fuit in culpa quae sibi imputari debet, quia,ut dicit Aymo.Graue t .in conii.6q. fi . licet repu
26aetur ' impossibile quod a Principis uoluntate depcndct, illi tamen culpa unputatur,qui illud ab eo non postulauit,& quantuni in se init quaesiuit, an illud obtinere posici, uel non. V iterius ibit in culpa ser Poscius , quia non allcgauit, & probauit Fabritinni offensum in aliquo no attinere parti aderis, & licutreugam non suisse niolatam. Nam si allegassci,& probasset absque dubio illla magistratus cum non cocgisset ad solutioncm dictae poens. Et damnum quod quis sua culpa sentit,cst si-27 bi imputandum l. quod quis .is. Je r .iur.Hinc est quod i imdcinnitatis promisito alicui facta intelligitur nisi damnum sua culpa sentiret ille, cui facta est p omissio .ut pcr Soci .in conlit.
7. num. I.& quasi per totum uolum. a. quae sequitur Ogno.ini. quod quis Ex culpa. num.q.itae rcg. iur .Praeterea p na sol tita per sur Postium fuit,ut debita per ipsum uigore suae promina 8 sionis , ut in instrumento trcugae: & licet ' iuisiis iudicis liberct debitorem soluentem alij quam creditori: tamen Procedit quando pecunia isit accepta, ut debitoris, & non in iniuriam creditoris, v. cxpressu tenet Bar. in l.creditor.num. 2.il de so 29 luti. Et co magis procedit ubi 't inscrior a principe planitudinc potestatis uti non potcst,secundum Ang.in I.nemo potestiast.delcg. I. quem ibi sequitur Alex.& Ias .in princ.dc Soci. in consi. I J8. num. 3 I.& sequen .uolum. 2 ac Gozadi in consit. I. 3O niim. I 3. Nec in gcnerali concessionc 'quς fieret magistratui temporali qui non constituitur dominus, de Princeps prouinciae,mmquam comprshenduntur ea, quae sunt principi specialiter reseruata , ut not.glo .in c.quod translationem. st. de offlag.& sequitur Feli. in c. quae in ecclesiarum .nu IN.ῖ I .de con-s i sti. Et princeps concedendo i inferiori aliquid desibi reserua tis intelligitur concedere,ut ca exerceat cum debita causae cognitione: non autem cum illa potestatis plenitudine quam habet concedens,ut per Feli.in citato loco, num .q9. quem l quitur Capi.in decis. I so. num . . neque iusta causa in dicto magistratu praesumenda erit scut in principe qui etiam solus cum 3 γ causa iiii e tertij praeiudicare poterit, i. si ita ' uo ratum . . si