Tractatus moralis, titulos pro promovendis ad ecclesiasticos ordines, expendens, juxta novissimam constitutionem ... Innocentii 12. quae incipit Speculatores domus Israel ... Auctore rev. P. fr. Joseph Moreno ord. SS. Trinitatis ..

2쪽

TRACTAT

Pro promovendis ad Ecclesiasticος ,

Ordines, EXPENDENS, Iuxta novissimam Constitutionem Sanctissimi D N1NNOCENTII XΙΙ. Quae incipit:

T culatores Domus Israel. Ρridie Nonas Novembris, M. DCXCIV. --

Quam ad unguem transcriptam in piscim2

Ord.SS.Trinitatis Redempt. Captivorum, Provinciae Aragoniae Numerali Mag., ae Ex-Definitore,

o 88 'f' ς' si 'Augustanae Theologiae

Doctore, necnon Archiepiscopatus Caesa Augustant Synodali

Examinatore.

ROM AE , Ex Typographia Antonii de Rubeis, propa S. Sylvestrum de Capite in via Vitis. MDCXCIX. SU P ERI ORU AE PERMISSU.

4쪽

FR. IOSEPH DE TOLE . .

In Sacra Theologia Magistro, Illustria. Hispaniarum Nuntii Theologo, ac Examinatori, Maiestatis, Catholicae Caroli II a coocionibus,riovinciae . utriusque Castellae, & Legionis Patri, totiusque ordinis SS. Trinitatis Redemptionis Captivorum Majori, ac Generaliri Ministro.

. . .

Odit aeque sermo minus, defectis ingenia Re

verendissime Domine) volumina exarare, quam pro consi eriptis 'per pses excerpere: Etenim calamum Materiae coaptando, Tre

ptoris numeri fecit quis sitis ; as pro Patro

cinio ei endo, congruit. Modinuae Maecena-

ti consentiat, talisὰr quod nec ipsi obsistat, nec ut indignum is sensare Patronum minit .Postrema hacspeculatione concussu, γυidus refigebam, ne magnitudinem Tuam haecine Opelia offunderem potius, quam offirmarem, quando quidem fas non est, Magna componere parvis. Se astigium, qua Opella, si suam exiguitatem, pertingere ne epotest ,reptando fimbriam, sestem tuam rimari, non erubescim auxilio fraeta Magisi ubi Albanasii Interpretis, qui has inter a Mias ob lutus, humanitateque Maecenatis recreatus, sic prorupit: Is liber ex

studiis tuis dedica Viro de te & omnibus ingeniis merito; qui in maximis sortunis humanissimus est; in sum mosastigio sine saustu , in admirabili auctoritate non imperiosissimus, sed indulgentissimus , cui nihil magis en in Votis , quam omnium ordinum gratiam vel tenere, vel

5쪽

mereri: Atque ita tempora tuam Dedicationem, ut nullas audes, tametsi verissimas L ei adscribas i unde viro gratiarum, & fenevolentiae studiosissimo aliqua invidia, quam obique vitat, suboriri possit . Te in maximis fortunis humanismum experimur, in sum fastigio maui suspicimur, in admirabili auctoritate indulgentissimum conspicamur : Viam huic opellae singulares binae gratiae pandant, o quae ad maximam fortunam, fastigium summum, admirabi-

Iemque auctoritatem, utpote puerula, s candere non valet, ad

Te, qua humani simus, fines austu, indulgentissmusrue es ,

per Ast laetetur; atque bullus odi non solum adumbrata, --rum cI adsummum verticem exaltata glorietur: Verbi aeterni

exemplo, quod cum ad ais mendam ωΥrigenam naturam αλnani rit se, ut loquitur paulus, exinanitione memoratam naturam ad supremum apicem merit. Quidni si scopum omiseculi intueamur Z Enim vero Tibi dicandum non nemo sententiam dicet. Novissimam Decretalem SanctiF pariter, ac

Zelantismi Innocentii XII. pro promovendis ad Primam Cori dem tonsuram , ulterioresque Ecclesiasticos ordines pervolvit, quamque eelo veterem dis piplinam reficiendi, aeabusibus ,fraudFbusque aditus integre occludent, edidit, imo fiammavit. Zelum Apostoli m nedum aemularis, verum ,si fas es dicere, insternis, cum Regularem observantiam spes sodari fraudibus justitiae aequitatem ob velari son conis entias, Aufusique rigidissime aborres, cI excreas. Au haec, Coenobia temporum in uria fere collapsa, Tua Γ raassitate splendidius,nstaurata congauiant. Proloquantur omnia fere utriusque-rentissimae Castellae Provinciae, quae aut Te Hexarcum meruere, aut munificientiam Tom experta, conclamante Sed ante caetera Matriten se, in quo, ut innumera flentio prael

ream , memorabile, seculis baud auditum,

6쪽

tis , quod bastisma Ttanias, iugenti mole resistente, pendula, Te jubente, desitis, Tines, m in aere e truere, perbolicum aliis, Tibi jamjam minime fit. 7 omenclatura Tua satis id aes iente , cum IOSEΡΗ, qui augmentum mat , O TOLEDO, qui Hispano Sermone , Anagra teque perfecti simo dicit, LE DOTO, conjunctimpraenuntient , quod ad omne Religionis augmentum 7Vostrae superi Te

dotarunt, inque ejus supremosastigio evexerunte ut Te Pastore rixologiis efferat , quod de Doriam Ecclesia praelucido omdine Ponti lam intonuit Oraculum: Hic enim sons est hortorum irriguus, caeteras irrigans Religiones, & ordines,ac exemplis salubribus scaturitans. Hic est sons ainaenus varietate virtutum, praeclarus munditiae puritate, pietate patens, indeficiens sanctitate, horum meritorum illustratus, ita nomen sontis ampliavit, ut fluvius esse censeatur, cujus professo laudabilis de virtute progrediens, ut Deum deorum in Sion videat, Universalis Ecclesiae laetificat Civitatem, in qua per meritorum evidentiam, clarae lucis splendorem adeptus,quasi stella matutina refulget in medio nebulae mundi hujus. Omnip. Max. Deus Reverendissimam Ρersonam Tuam incolumem protegat: ut quae singulari omnium plausu orsus es, majori cum gloria ex- . meas, perficias. Sic exopto, sic exoro , c expecto. Ex hoc tuo Caesaraugustano OHegis, octavo idus Panuarii 1698. Rev. ς Ρater ac Domine '

Reverendissima vestigia tua deosculatur minimus subditus ac filius. '

7쪽

EX Commissione munefaria D. D. Iosephi Garcia de Azor, AltiponItis Archidiaconi in segobricen fi Cathedrali, Metropolitanae Valaminae Praepositi, ac pro Illustrissimo, di Excellentissimo D. D. Er. Ioanne Thoma ρ. Rocaberti, Archiepiscopo valentino, &Inquisitore Generali, ossicialis, Vicarii, di Gubernatoris Generalis, Librum, sea I rahatum Moralem admodum R. R Magistri Iosephi Μoreno, ordinis

M. Trinitatis Redemptionis Captivorum , in Universitate Caesaraugusta Doctoris Theologi, Archiepiscopatus Caeseraugustant Examinatoris Synodalis, Conventus Turolensis Ex-Ministri, ac Provinciae Λragonum ex m. finitoris, quo Sacramenti ordinis Legitimos titulos Iaboriola Commenta tionis Congiario redegit, percurri non solum exinjuncto munere, sed grato etiam , attentoque animo assulatim, dc Lubens expumicavi . opus hoc-erne, quod nec ira Iovis Aulici nec Alastorum nunquam innocens ignis, nec poterit edax abolere vetustas, ingenue fateor, sane pulchrum, specio sum, illustre. Namque omnibus rebus c ut Ennodii verbis utar quae aestinuis tur digna traeconiis, exbibenda est pro dicendi facultate Laudatio, ab eloquentiae uvie radiaηI ibus re rada sum litteris, quae debentis. Nihil a Fide, rectisve moribus absonum in eo ; imo, si doctriuarum , atque reisutionum, quas inutinet, utilem varietatem exacte perpendas, quae maturioris judicii, α omnigenae Litteraturae virum prodit, dignum quidem non solum approba ιione, sed laude erimia, atque admiratione videtur: praeli utique dignum . Sic censeo, Valentiae die 29 mens s Septembris. Anno a partu Saluti- sero 1697

melar G υicus Rocam a. Imprimatur. i Imprimatur. Dr. Garria de Aetor. Eleuiberius Tomes,

R. F. Advocatus a

D. Didaei Franco de Villatis, Iuris utrius ue is Caesaraugustana Aecademia Doctoris, ae in Regiis Aragonum Consiliis Causarum Patroni. Dolebam expectatione suspenius, accusabam Auctoris modestam

haesitationem, editionis gloriam aversantem ; sed jam lucis a uram prodit hoc opus, in cujus laudem , nec adulatio quid efingat inve niet , nec veritas haee habebit quo vincatur. Nam cum Glossatoris ossicium

sit: Obscura disserere, manifesta prestringere, ει is dubiis immorari, ut inquit

D. Hieronymus, omnia ista adimplevit is Auctor, decurrens in expositione exacta, &consona verbis Pontificiae Constatu tionis, dicendo probus, e cogitando acutus, proponendo ingeniosus, consulendo prudens, resolven-

8쪽

do maturus, & in omnibus Doctissimus. Quis quis hactenus Noprium, ac peritii num Apostolici Rescripti sensum omnino percipere non poterat : is quis excederet: Quis quis dubitaurit circa Pr im illius: hue huc ac. cectere obsecro, ubi Tractatus iste, Decreti Pontificii obscura ditarit, manifesta perstringit, & in dubiis immoratur. Opus sane in quo maxima sapientia redolet, & mira apparet dexteritas, quae etiam de alio volumine celebratur . , Nihil miror, arescis inde nasci me iocre, tot probati libri, quot editia ut ajebat Cassiodorus. Sic ergo omnitius de hoc secundo suggeram illud Virgilii:

. Primo a Mo non deficis alter

rus o Imilistonue1cis Virga metallo Ergo alter vestiga occulis, o rite regentum , - Θ

ς Neque concipere aut edere, bujusmodi partus, exspoterat, nisi ingenti flumine Iisteriarum inundata, ut Plinici refert Solor anus, Tantas igitur ingenii opes. in Sacrorum ordinum susceptionem , & elargitionem , dicatas , praelo dignit limas judico, d librum tam Ecclesiae boc maxime temporeDcre biliter profuturum. Censeo dc spero . Itaque deprecor: Unin us ae mus, totoque legatur in Orbe . i. m. dactis Frunco de Uiltalba .

EA CULTAS ORDINIS.

NOS. Fr Ioseph. de Toledo, in Sacra Pagina Candidatus', Illustrissimi Hispaniarum Nuntii Theologus, ac Examinator, Majestatis Catholicae a Concionibus, necnon Major ac Generalis Ministertosius ordinis SS. Trinitatis Redemptionis Captivornm , Per praesentes facultatem , quatenus ad nos pertinet, impertimur, P. Magistro Fr. Joseph Moreno, Provinciae nostrae Aragoniae filio, in Academia Caesaraugustana Doctori Theologo aesaraugustani itidem Archiepiscopatus Synodali Exa. natori, atque in praefata Provincia jam Dissi nitori, ut Typis mandare valeat Librum a se elaboratum, cujus titulus inscribitur. Tractatus Moralis, idiatis pro promου dis ad Ecclesiasticos ordines , expendens , juxta Decretalem .ntiper a Sanctissimo Patre, ac Domino nostro Innocentio XII. emianatum. Constitit enim nobis selatione glavissimorum Theologorum quibus illum commissimus nihil in eo c0ntineri, fidei Catholicae, probis moribus , Decretis Summorum Pontificum, Poljtiae Regali absonum. In quorum fidem prae. sentes expediri jussimus , nostra manu conscriptas , Sigillo nostii ossicii si. gnatas,ac per insta scriptum Nostrum Secretarium subsignatas. Dat . in Conis ventu nostro SS. TrinitatisMatri tensi,idibus Septembris. Anno aVirgineo Partu 1697 . : Mag. Pr.Joseabde Toledo Minist. Generalis., Mandato RR. P. N ac D. Ministri GeneraIis. Praeseηtatus Fr..Placidus Go et de riga , Generalis Secretarius.

9쪽

Approbatio RR. P. N. Fν. Petri de la Regata, ordinis S mssimae TrisItorii

Redemptimis capti rumismrhi e Castelia Provinciae, ac Museo Lli Oletanae in Sacra Pagia Gandidati in eodemque Primarii Tisol aiae Antecessoris Pubitaέωα obii Vallis Gera iterum, 'ite. Noe Moderatoris , anted Hyaeque movineiae , ex Pris

π USAU Reverendissimi P. M. Fr: Iosephi Fausti a Toledo Regit Coni cionaχris, Examinatoris I flustrisi. mi pro Hispaniarum Regnis Apos. I tolici Legati, ejusdem Theologicis in dubiis, ii Consiliis, Totius inde

Sacrae M. Trinitatis Redemptionis Captivor. Orisus Ministri Generalis ac Domini, quempiam perlegi venustissimum Tractatum ad mbriis, moreque Sapientissimi Auctoris tractatum, cujus inscripta frons este De legitimis Tutulis Sacramenti Ordinis, juxta Restriptum M. D. Ni Inhoeeesii XII. opifice Reverendo admodum P. Mag. Fr. Iosepho Moreno, ejusdem nostrae almae Religionis Alumno, in Collendissima, ac numquam Satis Laudatissima nobis Provincia Grraconensi dignissimo Exdefinitore, Augusti Episcopatus Caesarei Synodali Censore, & tandem, non solum inter numeratos nostrates Magistros albissimo apice insignito , verum etjam in celeberrim a Academia Caesar. Augustana canὰ dissimo Pilao deeorato. Superiori, inquam, obtemperavi in legendo praecepto, sed imperium fateor esse gratissimum id praecipere, quod prosequentis voluntati amen tur. Imperium suave dulce, & di siemi nn laeotineonsem exim Pgrest ti Subι ditis id jubere, in qua obediendo meretur, ac oh Edientia ipsa obedienti res muneratur. Meritum 1 nodosuit obdedienter legere praemium autem ustra condignum fuit Laudabilem hunc pluries Tractatum lectitare. Fas ergo ad tantum sit opus de quodam , ac tam volumine egregiam illa iii Salviani sen. tentiam Epist. ad Eustach. Vinδicari: Legi Librum, quem irre misisti, stillo brevem, doctrina uberem , Iectione expellitum, instructione perfectum. Sie ille insiliae Praesul, sic ego ad opus eisdem honoramuneis praedictum, numerisque:

omnibus absolutum.

StiIus operis est brevis, sed doctrina gravis ς' irandum maximὸ est in

ranis materiae apparatu ad Laconicas posse strictissimas angustias reduci. Li. ber est doctrina sertilissimus, & sic providedubiis dissicili mis, quae erga tale decretum menti obvenire possunt, occurrit, ut nihil prorsus maneat dum tandum, quod sub tenebris relinquat ad resolvendum: omne salebrosum' iter inclusum,& spinis dissicultatem obsitum, tenuiore quoddam ut sic dicam sabulo facit planum. Certi, & incerti, aenigma humana omnis cogi tatio est, quia numen illud supernos insessum, reflexus caligine offuscat terrenus, sed ut Edipus novus nullam definit Enigmaticam Esphingem, quam clarissimam non edat in lucem . Praeclarum est praeconium Div ni Artificis

10쪽

Gen. q. quod refiebras a luee separavie, ergo maxima eommemtitio nossi

Sapientissimi Authoris, quod divisit lucem a tenebris. Doctrina insuper non est in fidesnda ,sed tuta,nec jota quidem invenies a Lege deviari,nec unum apicem a Canonicis Constitutionibus, a noviterque statuto Decreto, praeterire. Commendat sane hoc opus Authoris studium undequaque maximum: Non transcribit, sed stribit, non itansfert Author, sed docet, cum sectomnes difficultates, quas percurrit, intactas ab his, qui aeticam Theologiam egerunt, perspicies, quasque ab aliis didicit, eatenus versatur, ac Decretali Sanctissimi Innocentii accomodat, quod jam non alienas , sed quasi proprias Author conficiat. Eruditissimum Petrarcham immitatus, qui non apis Iummodo, sed & serici vermis industrias in.Scriptoribus apprime commenadat; Illa etenim , quae ex floribus mella legit, in dulcissi mos transfigurat f vos: Hic totam sericam supellectilem ex proprii pectoris λnte eructat, siefatur Petrarcha: Illud affirmo Hega oris esse sesertia, tis apium imitatores nostis verbis, quam ias aliorum taminum sententias proferamus, felicius quidem nos apium morepassim sparsa colligere, sed mmdam b d multo majorum virmium exempla , quorum ex υisceribus serisum prodiit: ex se ipsosapere potius o laqui, lib. 1. Epist 7. eleganter ad rem, non modo nostri Λuthoris penna instar apis Fl ribus sugentis favos distillat, verum etiam illius ad modum industriosi vermi culi ex sie producit opus, quod laborat. Authorem equidem ex opere esse mirandum, sed opus, ni fallor, ex Authore mirasilius . Quis non miratur unum in tantis,ae tam diversis deditulli hominem, dc sie praedimim ii omnibusue sicut in singulis 3 quis non praedicat hominem mirabi Iesiingulis facultatibus ira e mundi r1, 6c simul omni M hus ita sin Iarem p Si seholassicum desideres, ita persecte Theologiae profunda arcana adaequavit, ut si soli Theologiae operam dedisset . Si ad asper mma scripturae Ioca devenias, ejus acumine prava sunt indirecta, dc aspera in v planas. Si spectes Concionatorem, invenies Ecclesiastem, neque dum. taxat doctrinae gravissi mo pondere,sed dc orationis eisga ntissimσ modula mine. Si dubius recurrat animus ad moralia, eccine opus istud, dc alia praelo jam ab ipso Authore commita, sapientiam ejus , atque magnopere eruditionem commendant. Verum aspice mirandum , omni doistrina praeclarissime excultum, litteris quam optime perpollitum, universali laurea Sophiae decoratum. veritatis ignarum,ae eximiae eruditionis studiosum. Mirandum, inquam, virum, nec audacter dicam vulgarem hominem ἰ nam etsi homo ad laborem, non ad tantum valet laborem homo. Dilectissimus conspiciebat Ioanne, venustum Angelum sibi colloquentem, habentemque pedem dextrumsupra mare, sinistrum auremsuper terram. Apoc. I. 1. sed insolita cognitio , dc superans humanam cogitationem. In quo cognovit Ioannes speciem Angeli, si habebat ipse pedes instar homilnisi Spiritus omnino immateriales non habent corporeas partes, ut pedes. Absti Ioanne dilecto inconsi derata cognitio: agnovit quidem Angelum non ex pedibus, sed ex eorum distantissimo situ, unum habebat in mari, alterum firmabat in terra. Quid xςrra cum maris pelago prosundissimo λ Qui nare cum terra valtissimo cen. b πορ