장음표시 사용
1쪽
3쪽
Quamquam agri poetantur in tabus
summi viri segetes collegere superbas, in ipsis
tamen medicinae cultor manere minimo itidis gnari debet novas ti 1ens non invenire seu
ges, cum iam experientia notum sit, fuisse aliquando ineuitas et oblitas plantas quae pos modum nobili sudore illustrium virorum, tritae in publicam ubilitatem cesserunt Artes adauctae Et scientiae mutuo inter fi ipsas commodarunt auxilium, hine tam utilos detectiones quae id in voti erunt, quod olim non modo difficile, verum etiam quod humani ingenii vires exuperare videbatur. Vobis nota indignum sit, si novus ego Uygieae artis alumnus, quaedam de ebribus hae laustissima die meae tenuis sermocinationis objectum emcio, non ut vos vobis flores ostendam, mihi enim multum est, quod alii secere, admirari.
4쪽
Febris nomino designatur morbus, qui frigore, calore dehinc, pulsu concitato, caeneste si alienata, lassitudine singulari totius corporis, secretionum atque excretionum turbis manise statue antiquissimis quidem modicis notus, eujus nomen alii a serbeo, seu serveo; alii vero a se ruo, sive expio vel purgo, derivatum
Prior derivatio communiori veternm medicorum opinioni respondet, qui calorem dixerunt febria essentiam; et pyrexia quidem, men apud veteres Graecos usurpatur, quia graec ignem ignificat. Posterior vero mul is arrisit, quia per febrim saepe repurgatur eorpus. Sidenhamus febrim vocavit a Naturae iu-Εtrumentum quo partes impurae a puris se cernuntur is sectari Cap. IV pag. ad. Sicut febris naturam cognoscere adeo dissicile visum sui omnibus antiquis, ita et apud
recentiores nil quam Euotheges inventis est, adeo ut veritas non modo lateat, sed quodammodo obscurata, et quod in natura erat, vania opinionum commentis ab eadem deflexerint.
Quare ego potius quam in theorias praecellis, in haenomenis quae febres ici hominum nat irator endunt sistam gradum. Iugens est numerus symptomatum tiae
5쪽
plerumque febris comitatur, ex quibus illa sola ligere statui hic pertractanda, quae nin febri semper adsunt, et sine quibus hominem a labri immunem Esse iudicamus. Longum h-ret enim opus si de animi morositato, taedio, torpore, rerum oblivione, capitis armumque gravedino, oscitatione, debilitate universali,
praecordiorum molestia, rumore, anxietate, siti, nausea ructu et statu, vomitu aliisqlio symptomatibus, quae in febre coutingereio sunt, sermonem habere voluissem. Itaquo spi-gus, calorem ac pulsuum vicissitudines inter praecipua et necessaria ebris Phaenomena connumerabo. Variaut autem gradu haec tria praecipua febris phaenomona pro diversa in- dolo febris ipsius, ut etiam pro varia a grotantium aetato, constitution , temperamento, sexu, consuetudin et ceteris; si ex gr. e.
bris quartanarii mi si senem corripuerit, eum tam valido rigore opprimit, ut totum coriapus marmoris ad instar rigeat s contra si e dem febris eodem anni tempore vegetum juvenem invaserit, is leve frigus in paroxysmo
Frigus poeuliaris illa sensatio ost ex imminuto corporis nostri calore procedens. Variathae sensatio quoad intensitatem, extensi
6쪽
nem ac durationem, quae a diversitate subieeti, ab indole labris, et ceteris pendent. Nunc simplici horripilatione so su prodit, nunci imis o horro te, quandoquo et 1gore. Quoad durationem vel per aliqua minuta, vel per horas in quibusdam intermittentibus perdura re solet. Per totum assutiditur corpus vel aequabiliter vel non Frigus primum signum est quod homines febricitaturi sentiunt, quod eum horripilationibus, incipit ut mox totum
eorpus Concubiatur et contremiscat. Plerumque externa corporis rigent, et inprimis emtremitates; rarius in corporis interioribus is,gus percipitur, dum in externa cute solitus calor naturalis manet. In pessimis aliquando morbis febrilibus summus ardor circa praeeordia sentitur ot intertiis visceribus, dum abde externa frigent hoc poeiatim videre osti instammationibus parestiGymatosis, et hoc in casu Digus mali omitiis est, motiente ipso Hippoerate, in ubi frigus ibi malum, Adventante rigore a capite incipiente, per dorsalem regionem et abdomen progrediente, cutis pablescit, contrahitur, arida, anserina fit, rigescit; ungues albescunt, sivent; contrahuntur,ona minusque visibiles evadunt; tremo universalis adest conquassantur dentes; respiratio
7쪽
inaequalis, tussiculosa, dissicilis et auxia reviditur; gravedo capitis debilitas uuivorsaΙis;
coneutit valde cor Pulaus contractus et mrus nausea vomitus, alvi fitiplicitas urinae
pallidae aquosae. Frigus aliquando ab aegroto percipitur, et nos quoquo Per thermonaetrum illud metiri poMumus aliquando vero lato intorius, dum externe calor ingens vel nat alis parte corporis occupat, ita ut aegrotus solus illud percipiat, nobis contrarium specie tenus comprobantibus. Sed quaenam est
igoris labrilis causa Quare intentior vel mutio est Quare altertii diebus ita intermitis inutibus renovatur Quidquid de febris natura scimus, illud per effecta et attributa ejus imaeparabilia cognoscimus, Hypotheses sunt animomnes qua da his a variis auctoribus pros riintur. Hoc tamen artum est quod frigus immitius caloris sensatio est, quia causa C loeam eruientes tune Omporis imminutae
sunt, Et speciatim sanguinis circulatio. Hoc enim tempore sanguis ad interiora propollutus, ibique congestiones efficit, glandularum et viscerum obstructiones, capitis, pulmonum, cordis vasorumque majorum oppletionem ita cavis corporis stagnationem et ut iplices nervorum affectiones, speetatim dolorificas.
8쪽
Ex mox dictis consequi ur, frigus labrile Um-ploma osse ummi momenti ex huius duratione, intensitat et intensione in sobrinus proguosis plus minusve tuta nuncianda est
Quo majus initio rigus et quo Iongius e
durat, eo periculosius est, propter imminutam periphoricam circulationem variae in tertia laesiones oriri possunt, et quidem mors ipsa. Ita nostro Clinico medico superiori anno occcxxxv I casum habuimu febris intermittentis Dicodos cum catarrheumate et psorias
in homine mediae aetatis, rustico, et qui ii stadio igoris febrilis periit. Cum ex modo dietis constat, rigoris febrilis tempore motum
circulatorium imminutum esse fuerunt qui
stimulantibus abusi sunt; sed vidimus, quod
tune temporis congestiones, insarctus et alia adsunt, quae cum stimulantibus nimis augerentur; juvat hic potius teporem Iecti augmre, linteaminibus calidis aegrum tegere sublevant quidem scietiones et fomenta calida, intertio autem aqua tepida cum Vmelle, cum pauca acetatis ammoniae soluta dosi; ubi vero debilitas urget, quidem aromatica m gis et stimulantia conveniunt, sensim sensimque a minoribus ad majora transeundo. Post frigus calor una cum sanguine ad ex-
9쪽
terna corporis pervenit Calor aequo vel unuversalis vel partialis est, vel internus vel e tertius, vel mitis voLmordax digitosque urens. Peo diuersa labris indole febrilis calor intensitate, duratione, Ioco differt Ephemerarimbris blandum calorem, longe intentiorem putrida .an intermittentibus paucis horis durat;
in continuis oplomaticis m. r. hecticis per plures saepe menses calor ille corpus ex siccat et depascitur In stadio caloris requentiores redduntur pulsus, aequaliores, libebi res caput calet et dolet genae rubore tutem
so oculi splendore sulgent sitis augetur re spiratio liberior et expeditior evadit; urinao
Paucae, rubrae, flammeae, Bruneae, iumentosae et turbidae Calor adeo assiduum in febribus symptoma invenitur, ut fabris naturam in calore Posuerit Galenus, dicendo hrim mini. me adesso, nisi si eo generalis Caloris pamticeps sit et Fornelius qui aggerit esse febrim normem calorem qui a corde per totum e suciditur corpus et Cotius Hendo symptom latebrium praecipua in ess aestu venarumque pulsationa sita. In homine sano calor adest et
quidem determinato gradu, quem juxta recentiores Dysiolbgos a vigesimonotio usque ad trigesimum quartum thermometri Reaumu-
10쪽
riani, aut a nonagefiimo sexto usque ad ceniminum Fahre it ascendere cognoscitur sive in rigidissimis, sive servetitissimis terra regioniabus Calor autem febrilis plus minusve eat rori illum Medit Calor et in externa compori supersici percipitur, atque pariter in
intimis corporis recessibus adest; semper vero in interioribus major est, quia exteriorum partium calor ab ambient aere , qui nostro eo
pore rigidior est, minuitur. Quomodo caloriabrilis generatur, innumerae sane a medicae artis initiis hypotheses excogitatae uero ad causas explicandas quae illum gignunt seris vantque Abstrusa adhuc uisa fuit caloris orbgo veteribus medicis undo dixit tappocrates Esse innatum principium una cum anima immortali. Os Aselepiadem illum ab attritu
derivabant. In posterum a respiratione, a n tritione, a musculari contractione, a sanguine arterioso clarissimus Hildebrand quem multi alii secuti sunt, in systemat capillari ejus originem posuit. Inutile est hie intimmer Rrgumenta reserre, quibus defendum
tur singulae opiniones solum iura concludi liceat nervis maximam coneadi vim in ipsius Productione phaenomenorum, quod quidem ex eo patet quod in animalibus cerebro,