Theotocodia siue Parthenodia opus eximium in laudem Deiparae Virginis. Auctore T. Prospero Martinengio Brixiano, monacho casinate

41쪽

bditur culpa obstruente,tum suam clementiam criminoso pandit illi splendido cum lumine. Monstrat id situs micantis lunae, humo propinquius Caeteris quae fulget astris adsita orbi terreo, Et sua terras iacentis luminat pracsentra. Quippe adest parata semper subuenire fontibus, Destitutis Sole vero nempe dulci filio)'Promptius cunctis benigna fert opem caelenibus . Proprium lumen receptat luna de fonte haberi Solis, ct reflectit ad nos,sic receptam gratiam

a Deo retorquet ad nos, Patresummo luminum. In globo lunae triformis cernitur Nelut puer, cyaneus e oriri ephebus quando plena visitur , Sic adulta quindecennis Virgo Christum protulit. Imperat tumultuoso luna ponto menstrua, Et Nagas exercet undasse Maria intrita Excitat saecla Imperatrix neesinit torpes ere. Dicitur quoque esse mater luna roris algidi, Aridosque reficere agros,quos ferus torret calor, Tale item munus Maria fantia habere creditur, Nam facit crebro virere rursus,atque νuescere Gratia menteis v cnti, dira quas terrestrium serat cupido anhela rerum, ardor aestuans. Dicitur creata luna,vt praesideret luridaevmbras temperaret,sic Maria'R edita

ut ferat tenebricosis lumen,atque sontibus. Luna1ὶmper Solis orbem spectat, suum iubar Haurit inde luminosum te Mariae intentio Ad Deum a pirauit ardens,totaque inde exsplenduiti Luna quod nocti decorem, fertque pulcritudinem, Noctii esse fertur; lic Maria saeculum Excolit ealiginosum, ct obsitum ignorantia. Quin adhuc mortali in hocce constituta corpore, Atque vitae obscuritate plena fulsit lumine

Gratiae perfecta luna dicta prycis patribus.

42쪽

ctiluca advelat ignem Solis obtentu suo, 'Ipsiusque obscurat orbem,sic Maria lucidam Operuit diuinitatem corporali tegmine. '. Syderum choris corus is fulva Tboebe cingitur, Ac Nelut Regina obitur, sic supremi Principis Regiae Matri obsequuntur agmina immortalium Perpeti gaudere luna nosi itur silent io, Et sacra quiete passise puella haec inclyta Exnitit tranquilla semper, inque perturbabilis. Quom ferant quoque esse lunam qualitatis frigidae Destuique humoris, unum dat pudorem Virginis, Alterum demissionem fastui ccntrariam. Falsum erat, quod aestimarit posse lunam carmine Deripi caelo vetustas, esse sed vertim probat Quisque votis poste,Ni assiit, deuocari Virginem. Luna si crescat, medullae opimiores ossium, Atque fiunt pleniores, nostra se deuotio Auctior i luculentae virginis consiortio. acuare eam rogare quisque debet, ut pectus suum Repleat vigore sancto, quo νigescat iugiter, Indiesque augescat ille feruor,atque adfectio.

43쪽

DE NOMINE AURORAE SANCTAE

virgini attributo Cant. 6.Quae est ista quae progreditur quasi Aurora consurgens, &c.

E c item est Aurora dicta virgo ab illa scilicet,

Supparo quae mane Solem luteo compta inuehit, Et modum ponit nigranti nocti, ct um

bras terminat. '

Nam simul coorta Ditis trudit antra in liuida

Purpuranti laeta vultu, quae tenebant omnia

Horridae noctis tenebras, ct diem laetam inchoat. Sic Maria exorta noctis triplicis caliginem Terminauit, dico legis inuolutae ambagibus, Incboans pacti nouelli lumen auspicabile. Editoque veritatis luculentae Antistite, i Alteras discussit umbras noctis inlaetabilis, te Mentibusque caecitatem dispulit mortalium. Tertiae demum ipsa abegit noctis infaustum chaos, i Nempe culpae noxialis mallidam fuliginem, , a Quae genus nostrum occuparat Protoplasti crimine. Nam licet parens creatus lucido in meridie Primus esset conditoris exprimens imagine Attamen peccando clarum lumen illud perdidici Quando delenitus angu is sponsione callidi Rescidit sacrata iura,spirituque tran fugae . Haesit,abiecitque voltus dignitatem pristini. Nee modo infausto misellus deninauit funeri Seme ac malis tenebris,uerum o omneis posteros Obruit funesta clades illa, inuisum chaos.

44쪽

Sed lues, crescente mundo, dira concreuit simul. Donec obtentu nefano conglobata obschritas Haec magis, magisque gliscens in dies vastum aera

Atque terrae obsedit oras,turbulentaque aeqliora.

Haec inauspicata erat nox, noxque detcstabilis, Qua genus nostrum refractis proterebant bestiae Omnibus passim vagantes obuium repagulis. Nec modum fecisset umquam pestis ingrauescere, Obsito Mututa mundo ni noua illucesceret,

Ac diem nouum referret tetra monstra territans. laualiter subonum brei pulcer ardors eris

Moenium minis ab altis mane primo exterminat Spiculis vibrans coruscis, omen aversabile. ' . PNam Deum produχit orbi,qvi tenebras orcias i ta PDiscutit, menteis serenat, damnat atros Daemonas, Liber atque emancipator νenditos sita crimine. eHoc quoque aurorae albicantis munus esse nouimus, Tellat ut sub antra nigra visa nocturnas aulis, . ITerritetque obscoena monstra, quae tenebris gestumn Sic Maria abominandas orta pellit haereses, Impiasque factiones,atque commenta arguit, Lusciososque vrget bolicis Neritatis se abdere. . r . cuippe amat caecis latebris cmnis oblitescere a N.Pi l P

Improbas, lustrisique gaudet,fumidisqueganeis, DQui malo errore implicatur, lumen odit canditam. PDaud secus quam infesta cutiis paruolorum infantium. PStrix nefasta, trist e omen noctuarum informium,

Quaeque solo inuisa stridet bubo sidens' culmine . ,

Numsuis diffanis miris mortuoruM naminata ureis; delubra tractu culta longi temporis Diruit, ritus reuellit, rc profanas naenias. . , o in vir ne adfri, ante clara, coepit euansere Π VQuae dubijs ludebat ante furva gens ambasbM HOTei didit Dodona forteis, atque Pytho delphica. Pessum abi' sistrata iminatque latrator canis, o l. Et

45쪽

Et suum fanum reliquit pulsus Ammon cornigeret, et Themis rectedit ultra incena in oris Phocidos. Obsoleuit Branchidarum vanitas Apollinis, Proprioque excessit antro tetricus Trophonius, Ardalus Troeetene fugit, locris Proserpina. Fugit O Latona Bruto ciuitate Aegyptia, Territus sede emigrauit Pergamena Asclepius , Et suum Imenon profanus liquit augur Teneros. Quin magos exterminaui Persicosque aruspices, Orpbei portenta dira, Zoroastrique orcia

Sacra, quis excire manis,atque siensus vertere.

Hane fugam cernebat ille praepetem, qui dixerat, subfhura furis atri, callidique adulteri,

Et viri caede impiati. Per tenebras noctium Suffodiunt lares domorum mentium videlicet Subruunt noBrarum opima templa arroces Daemones. Diripiunt,vexant,profanant nocte in ignorantiae. sed rubens aurora manes repente illuxerit, Hanc putantes mortis umbram delitescunt protinus,

Expavent inquam Mariae fulgidam praesentiam. Qui genus mortale sectas dissecare in plurimas, Et ducessese esse vitae iactitare sueuerant, Hos simul conse dit almo veritatis lumine Edito praeclara ademptis Virgosectatoribus, Edito Sole aequitatis, quem propbetae praedicant IVnde centum aureis coronis promeretur cingier.

Hocce erat vetustus augur quod profatur inquiens Emicabit virga quaedam praepotens ex Israel,

Quae duces Moab refringet, diruetque funditus . Quidquid olim concioni recta sentientium Inferebat labem abegit pessumorum dogmatum, Sustulit commenta falsa cum suis auctoribus. Dic ubi tua improbe Ari factio execrabilisqEt tua Eutyches profane perduellis virginisZQuo Manes, Nestorνο abim Marcion cum caeterisq

46쪽

In dies porris ipsa sectas pustulantis arguet

Impias, damnatque magnis editis miracretis, Ad sacrosque oueis reuerti deuias monet greges.

Nam nihil praepollet olli,nil habetve antiquius, Nil prius, qream sospitare perditos quamplurimos,

Et malis periclitantes 'periclis tollere. Vt nequit mortalis, Eos media ni sese ingerat, Ad diem adDirare clarum, sic homo nequam nequit Ad Deum venire gnatum, ni parens interbitet ut iubar solet colores, nigra quos ademerati. Nox suos rebus referre,sic Mariae munere, suae prius fuere manca sunt redacta in integrum ..

Trotulit quippe ipsa Regem sanctitatis principem,

Principem perfectionis, atque νirtutum caput, cui Dei in nobis refecit decolorem imaginem Ac Nelut Matuta Sole nil hebestit edito, Sed magis candescit auctase Maria filium Splendidum connixa creuit puritatis lumine

Vi enim pulcri pudoris foetus ille amabilis Abstulit de flore sacro,sed nitorem contulit

virgini decentiorem, auctiorem gratiam. Hanc prius cernens caterua quam sata esset caelitum, Quaeritabant cum stupore; quae nam ea est, qua lumine: In modum aurorae videmus pleniore progredi 'ditam videtur illa nocte caerula exoririer, Atque sensim augere lucem,sie Maria obnoxtiis Patribus prognata erevit sanctitatis gloria. privi parens aurora roris, quo refecta germina

Arefacta Sole alescunt; sic Maria filium Edidi vernare sanctis Dd facit nos moribus. Flosculi per prata amoena se relaxant adfatim, Et comas surgente laeto proferunt diluculo, Nocte qui tota obserati delitebant moestiteria Edita sic Virgine alma cum corusco lumine,

adii prias pj latebant conditi sub nubila

47쪽

Publici erroris patere quisque coepit istico. Disicit Matuta somnum dormientum ἡ pupusis,

Et sua excubare cunctos luce suadet aurea, Indicans abisse noctem, non decere flertere. Sic Maria et ra oborta,torpor excessit Vetus . Tectorum, coepere multi pulcra obire murra, Et sibi vitae manentis comparare commoda. Haccesunt aurora abacta meditium crepuscula, caecitas vetusta cessit, cessit ignorantia, Sicque vere aurescit huius cunctus crbis munere. Hanc lues tetra opperita'st,qua miselli gignimur, Sed nequ)t contingere is m, ceu - λ-ατ dixerat Antea Heros, quem petiuit dirus hostis frangere. Nox,ait,tristis manebit candidum aurorae iubar, suae plagas lustrabit orbis orta claro in lumine, Nec videre illam valebit nox inauspicabilis. Hoc Patre alloquente natum nomen almum incla ruit, Munera, inquit,liberalis omnibus fundes tuis In tui die triumphi,*biugatis honibus. De nitoresanctitatis dona fundes IarnterrNam tuae florescet almus ros adulescentiae Ventre ab aurorae nitentis, roscidoque corpore. Quid mage aurorae per aluum quit rubentis accipi, Quidve per roris liquorem,quam Mariae clausula, Atque conceptus pudicae virginis mirabilisqHaec enim nobis beatum protulit Solis iubar,

Qui sedenteis in nigrore mortis inuisens ferae Dispulit tenebricosis mentibus ccliginem. Hanc celebrat ille Princeps, creta ius sanguine'ILO Pater, tuus dies est,noxque mater Bderum, candidam auroram creasti, Solis orbemque igneum.

Sed mihi pandas prvbita nox quid, ct dies siet. POx quidem es parens diei, nempe Christi Principis. Is dies, lucem perennem qui tulit mortalibus. Dicta nox non quod nigrescat sordibus parentium, G a Sed

48쪽

Sed qu)d E tellure natasAut ct cunctum genus, Et suis dulcem quietem conferat clientibus. auod fuit tranquilla semperiatque solitaria, Ac velut Nivens fefellit mente Virgo humillumarcuncta quae noctis soporae conficit silentium.

Dicta rursum nox, corusca qu)d beatorum agmina Fecit in caelo exoriri,pignore edito Nnico, Haud secus quam nox serena clara promit f era. Sic nouum lumen retexit,sic nouum virgo diem, Et noua astra visa nondum, nempe Christum PrincipEt sacros greges piorum, qui latebant antea.

Id quod ipsa confitetur praenitisse propalam.

Feci,cut,nouum emicare lumen arto in aethere,

Lumen indefectum,inardent quo polo stellae igneae. Hinc tegi Ilellante peplo sponsa sacra inducitur, Et caput cingi beatum ter quaternos ere, Sicut oe distincta fulget nox globis micantibus. Dicta nox tandem quΘd ipsi, ceu vapos Solis feri,

candidum colorem ademit dura persecutio, Dura probra obiecta gnato, dura diuexatio.

Vnde ait, nolite quὸd sim liae Hierusalem, Fusca, me coni erare, quippe Solis feruidi Decolorem fecit aestus,candidam natam prius. Hae sacra de nocte pastor doctus ille psallere

Neruias ciens acutas tale carmen edidit.

Nox tibi in modum diei plena fulget lumine. Huic viro mundi architectus, quom foret carus sibi, Noctis huius,odiei dulce nomen protulit Uerens eius nepotes pon eum duces fore. Si pote Ut,foedus istuc irritum abrogarier, Hod tuli nocti,ae diei,nesuo exstent tempore, Sic pote oe pactum rescindi, quod tuli Dauid meo Iam redire auroram ad ipsam fortis hortatur Iacob. Is valenter nocte tota cum Deo luctatus est,

Quem ridens durum esse rinci mane facto sic mi Fortis

49쪽

Fortis πινυ iam relaxa me,νt queam discedere. Iam rosans aurora surgit, igneumque subvehit Orta Solem am sinas me,quaeso,caelum adscendere. Ille ad haec non te remittam,ni mihi dixis bene, antequam elapsus recedas prome fausta mi omina, Tum petas caelum licebit,ct chorum caelestium. Ille ad haec Iacob vocari desines in posterum, Iam tuum nomen cluebit Istaei, quod nec Deo Cesseris quidem,magis quam praeualebis caeteris esuilibet luctamur uncti cum Deo,quom nitimur obtinere quid rogando oratione sedula, Atque iugoiocte in atra cladium prementιum. Sed videns auroram obortam,dico claram Virginem,

Quippe eas lux illa de qua per prophetam dicitur. clara lux est orta iusto,ct corde rectis gaudium. Is remittit nos ad ipsam flagitatum gratiam,

ceu suas vices honoris saepe causa, ct regis Deferens matri relegat Rex obire munia, Nec tamen debemus umquam deprecando absinere, Ni quoque ipsum suadeamus ferre nobis incisam Israel nomen,queamus quo Deum ipsum cernere. Id decus virtute partum delicat victoriae: Nam Deus celebre nomen dat suis Nictoribus,

uod duces mi arrogare quique fortes assolent.

50쪽

DE LUCIS NOMINE SANCTAE VIM

gini attributo. Psal.96. Lux orta est iusto derectis corde laetitia. ORRO quis clarae vocamen eonvenire

Virgini Lucis almae denegasset, quae nihil cesi-ginis Sensit umquam ereta in alvo matris , aluove edita' Haec enim est lux illa sancta, quam propheta musicas concinebat voce tali, lux io pulcerrima orta Iusto, ct laeta rectis corde nata alacritas. In suo ortu comparatur Virgo felix fulgidae Luci ob eius dignitatis eminentem gloriam, Quando nil Deo semilius luce pura creditur. Quippe quae lux exstet illa, quam creator optumus υ De satu nostro creauit,ut tenebras mentium, Missa eidem nuta ab imo luce, tetras pelleret. Hac enim nascente mundus coepit elucescere, Exsuit turpis veterni pallidam rubiginem, Induit nouum nitorem terra sudans balsamum Te precor vero o Maria lux mea,vt fonte buberi De tuo in meum refundas cor nitorem amabilem, Quo tibi queam nitenti lucidum bonum pangere. Te fore innuebat illa,quam Deus produxerat Auream lucem prius quam texta mundi poneret, de Sol concreuit ardens luminum fons omnium. Debuit creationi fatista recreatio

Mite rcspondisse priscae, ct ire per vestigia

Ilitus,velut sacrorum ratio poscit mystica. Quid Deus molitor orbis dixit in primordioὶ

Fiat, inquit, luxserena luidam ferruginem auae