장음표시 사용
2쪽
seriem Pandectarum dispositae.
His iam recens seorsum aecessit
4쪽
ac Maecenatibus reuerenter colendis,
AGNA &grauis est inter IC q' querela, quod ius 'ciuile tam infinitis stateat pugnantium opinionum fluctibus, tot & tam variis dissidentiabus legibus redundet, ut nulla profecto alia reperiaturars vel scientia, in qua tam frequentes controversae &dissensiones occurrant. Quod ut averitate fideque non est alienum, ita grauiter deplorandum. Cum enim
5쪽
EPISTOLA ars nihil aliud sit, quam finita doctu
na de infitutis, oportet certis eam c stantibus re perpetuis regulis & prae-
copiis constare , quae omneS Contro
uersias & dubitationes infallibiliter dirimant & decidant. Vnde aliter sieri non potest, quin vehemeter offendat & hallucinetur animus discentis,
in tanta opinionum contrarietate &dissonantia, cum de proposita quaestione lector nihil corti statuere queat sed propter pugnantes rationes, & diuersos legu intellectus, animus semper in suspense haereat. Quod autem de hac contrarietate & discrepantia iuris ciuilis praedicatur, adeo est certum deveritati consentaneum,ut pluribus rationibus & argumentis id demonstrare superuacuum sit. Si quis enim primis tantum labris degustauerit libros deleges IC ' , is infinitis& frequentissimis in locis deprehendet,quod ispe VLPIANus, PAVLVS, CELsus, LABEO, & alii IC' , diuersas de eadem resententias addu-
6쪽
DEDICAT ORIA. q. adducant , imo quod hic consultu
, unam,alius aliam ei contrariam deci- a. sionem soquatur&defendat.Idipsumso. Cum eX eorum responsis liquido deter prehendi possit, tum ex illa perpetua
te. Proculianorum& Sabinianorum pu-:m gna & dissensione , luce meridianatis, Clarius apparet: qui adeo contrariis di pugnantibus inter se concertarunt h. opinionibus, ut diuersae scholae ac seat, ctae in iure constituendae duces & auii. Eiores extiterint. Porro quod Imp. n. Iustinianus nullas in iure ciuili anciri nomias extare, in praefatione Digeia storum, magnifice praedic t , dum itara scribit; Hullum in iure contrarium inue- u. nitur squi ubtili animo diuersitatis ra- ea nones excutiat; id pro laude & encolis mio operis, nimis ambitiose minusq; a. vere iactitat. Ista enim commedatio, tis ut verissime B A Ro acutissimus IC. n. annotauit, persuasorio legum exo V. dio conuenit. Deinde cum Iustinialii ni legislatio triennio composita sit, i, liuic sestinationi ignosci par est. Li-
7쪽
cet itaq; glorietur IusTINIANVs, varium&cotrouersum ius ab eo non Conditum, neque pugnantes leges in corpore iuris relictas, tamen res ipsa
reclamat,&veritas in contrarium obtinet ; quod cuilibet mediocriter in iure versato liquido apparet. Quamuis si subtiliter & exacte rem ipsam pensitare volumus, nullae directae &expresse antinomiae, quae ipsa rei natura inter se repugnent , in libris iuris Romani sunt relictae. Quod grauiter& acute DuARENus hoc verissimo testimonio comprobat, dum inquit : P unqua sex isti contraria e hi quia Adiuersum ivi esset, alterum altero abrogaretur. Antinomia haec κατα ποῦροι -
mν dicitur, quando leges inter se non natura, sed circumstantia pugnant. Ad interpretum scripta,& immanes prolixosq; DD. commentarios quod attinet, hi inter se mutuo tam infinitis opinionum &decisionum pugnis digladiantur, ut ex intricatis eorum scriptis, non minus quam ex perple t
8쪽
s, m aliquo Labyrintho te expedire a queas, perlectist eorum glossis, multa to saepe incertior reddaris,quam ante si fueris. b. Porro tot & tantarum ambiguitata tum ti dissensionum in rure hae duae a. potissimum extiterunt causae. Primam ruit, quod nimis magna DD. opinios nibus tributa est fides & auctoritas ra. quodq; eorum sententiae inueterato is quodam errore, pro iure certo atque t indubitato in scholis atq; foro rece- i. piae sunt. Tantum praeiudicata opu
- nio Doctorum poterat, Vt saepe etiam . ia sine probabili aliqua lege vel ratione
eorum auctoritas pro iure Valeret.
Quia certe ad veri inuestigationem,n & recte iudicandi rationem admodu t. est perniciosum, cum in disputando
dis magis auctores quaeruntur, quam ra-4 tiomi momenta considerantur. Prae- i. iudicia nanq; praecludunt viam veriis tali, cum unius saepe sententia multon rum opiniones vincere possit; ut prae- .. clare I ustinianus confirmat in l. I. C.
9쪽
de Vet. iur. enuc. inquiens: Sednes ex mustitudine aucurum quod meliuου quisu ectuudicatote: cum positi uniussor
sitan o delerioris senientia se multos se
maiores aliqua inparis rare. Vnde H nim rectismescribit, in consilinxtioni-
π, non tam numerandas, quam ponderanias esse sententias ; dum enim num ramur,non ponderanturhaetentiae,meno-
mpartem sepe a maiori vinci necessem. Interpretibus itaq; iuris credendum. non quia scripserunt, aut dixerunt. sed quoniam secundum ius & ςquitatem respondςrunt&asseruerui. Vnde non sequitur, BALDus, SPECV 'LATOR, via alius interpres iuris dicis o scribit, ergo pro iure tenendum eui VC-rum ista procedit argumentatio BALDvs Hobarsuam austertionem k rima ratione, igitur obseruanda est: qua in re crasse errant, qui CommentatOrum dicta passim pro legibus obtru'dunt. Neq; tamen omni fide & auctoritate destitui debent interpretum iuris opiniones i sed communes & receptas.
10쪽
ceptas DD. sententias in foro & iudiaciis, i udicando& consulendo utplurimum amplecti & approbare debemus: quia nullae fere communes imterpretum sententiae reperiuntur,
quae non vel lege aliqua vel probabili ratione defendi & comprobari possint. Non facile enim nec temere ab eo recedcdum est, quod certam semper interpretationem habuit. Praeclare, ut multa alia, scriptum reliquit Oidendorpius; Mas quid cum multis sentire, ubi res en dubia, nec constas cena ratione errorem subesse. Altera tam multiplicium controuei siarum , dc ambiguarum iuris quaestionum causa est, nimia quorundam ambitio ac immensum gloriae studium, deinde pc uersa libido contentionis, & contradicendi cupiditas. Magna enim pars hominum ita sunt ingenio affecti, ut sepe disputandi gratia nouas &absurdas defendant opiniones, multaque pro communi utilitate bene constituta,subtiliter euertant, quo gloriam