장음표시 사용
91쪽
praecedet i ro sere sititas portantes fimbrijs rubella dc albis ornatas. Ad hunc virum misi ut unum ex suis r quireret,qui locum aqirandi nobis monstraret. Hic nobis aliquos nil sit fructius, & requisivit unum ex nostri criniso obsides duos ex siuis,quod factum sitim conditione, quod die postero itetu hic in terram descederemus. Die 1 .februari j anchoras levavimus, paulo borealius ista dando: dc scapham rursus in terram misimus ut nostros reducerent, servosque secum duxerunt: Ubi venietes, noluit dominus nostros reddere,postquam suos ser vos ree 'perat,eo quod navis alium occupasset locum,&cxira suum eramus dominium:attamen post multa promissa, illorum alter per vada scapham accessit, S sic ad nauem reclijt; qui nobis declaravit, quem pridie gestatimi vidimus,suisse ex praecipuis regionis,qui aegre tulerat nos mane locum mutassciqui dc servumLusitanum quem pro interprete una miseramus, recinuerat:cum quo subsequente die ad Regem proiectus est, qui in civitate Ballhabitabat in Palatio imgnifico. Noster istinc ad cos scripsit qui in navi Hollandia erant; quod una cum servo a Rege optime exceptus esset:quod intelligentes, nos quoque virum in terram misimus, ut omnino certiores enesmu Padaiah in Insiuia tu i Mi dis '. Aebniarii recrauem,ct amuram recuperavi . t maliam gaudes copia: nempe Dum. Caprarum, Porco , Gaianai rem, . ratum, aliorumque votitiarum. quopis abluiau: nempe tralata erim, CitryM.t eluefructu inguiarem, Pinico similem, minorem, Oper
doneum ad consermandum in niare eratque.
92쪽
stinus. Nos equidem conspicientes, quod noster una cum servo abducerenir, si indum oram cum sopita navi- gavimus, Ut econtra aliquos apprehenderemus. Interim duae Paruus viris munitae navem accesserunt,adferentes annonam. Has retinuimus, bc scapha, signo accepto, ad nos remeavit. Tunc unum ex his ad Regem misimus ut
illi significuet quid actum esset:& quod hos non dimitteremus, donec nostros restitueret: anchoramque leva 4mus, & Boreali iis navigavimus versiis aquandi locu, qui ut ilostri asserebani ibi csse debuit: i die '.venimus atque magnus sinus, ut hic videri poteti ex quo fluviolus cinuit, ubi indies aquati sumus. Literas scripsimus ad
navem Hollandiam, ut nos accederet: qui hic aqtiam recentem, nemque annonam,Boves 5 animalia minora, & diversa, fructuum species recuperavimus. Iu i vero videntes quod promontorium Porcorum sit perare noum a poterant, ad Regis petitionem sinum intronavigarunt; quia illis dictum fit in quod ibi a litari possent: qui Regi DP miserunt ulnas ro.holoserici, figurati,Corallos rubeos vitia crii lallina, specula, dc plura alia. illorum legatus caservo nostro rediit, reserens Suam humani aer a Rege exceptus fuisset; cum oblutione, quod quaecunque in sua erant potestate,ad nostrum mandarum euent; quodque illis aquam recelem mitteret, de omnigenam annonam: misitque primo quatuor Porcos, dc duo vasa aquae. Incolae narrabant, quod anae is .annos similes adfuissent hinmines, qui iuniculum in s. aut 6. partes secaverant, itemmqtie integrum restituebant. Suspicabamur Francincum Drachium fuisse. Rex in litore venit curro insidens, egrepe sciit pro ; qui a duobus Bubalis albis trahebatur, culto inlia magi uia cis pannis ornatus que cius stipatores praecedebant, sarinis tot Gis de rannis, mucronibus inauratis pra riseum . latis, armati, ut hic videre licet. Petiit ut in eius honorem aliquot tormentorum eiaculationes fierent; quod fa- Etiam filii:posteroque die alia quatuor aquae rasae ad navem misit. Alias literas per terram misimus, ut navis HS - . landiae nautae accelerarent ad nos venit c, qui in loco commodissimo eramus, ubi omnia ad libitum recuperare potuimus quae ad nostrum pertinerent reditum misiniusque eo Pinasiam ut eos adduceret. Noster homo equo a rege missus suit ad hunc sinum, cum ipso mittens duos Boves, quos Rex nobis donavit. Hic nobis narravit, quam munifice a Rege exceptus fuerat, dc qua honorifice ibi liactatus fuisset. Nos quoque ires obsides in terrammisimus, postquam annonae pretium quam pii uter ni, accepissem,&insuper dontun aliquod: quare optimenti stacti terram adiuvigarunt. in Leone H silando erant, intelligentes nos esse in bona iovium statione, choram levarunt, dc ad Austriini sivigabant,ut angulum superarent. Pinassam quoque adnavigantem viderunt, sed Promontorium Porcorum stuperare non poterant ante Ia. februarii diem; cum post multos labores, &patientiam illud sit perabant, & oram sequentes, tandem cie i6. nos appulerunt; anchoram demittentes in gurgiteas . orgyiarum. Nos illos accellimus, od istinc terram adnavigavimus, ut ipsis locum aquarum ostenderemus,&aquam quaerere iuvaremus, qui aquae omnem provisionem fecimus :&msi eo die venissent, nos illos adnavisassemus.
Nsula tali sitae ii ad Orientem magnae insulae Iavae, cuius Borealis angulus situs est sub altitudine poli Aniarctici g. graduum cum semisse continens in circuitu i 2.miliaria Germanici: ad oram Boreale valde montosa est, se extendens magno excelso angulo ad Austrum. longe in mare. Populi dives erancolae AEthiopes, rabies in capillo cris 3. Regem habent qui tinperiose admodum toti Insulae imperat. Ethnici sunt, adorantes id quod ipsis lanim. ne primo occurrit. Vestiuntur sicut Iavani,& vicines Insulani. Multis habent uxoreς,eaque de inlisa insula populosa: nam ct si multos Vcndant, numerant tamen in insula adhuc eisse sexcenta milia hominum. Illorum praetisses, ta cipuum ercitium est agricultur do ruraenam insula GosFypij dives est, quod &-& adiacentibus in odii. salis advellitur: Armento dc grege abundat: ut sunt Boves, Bubali, Caprae, Porci, dc Equi multi sed humiles, quales sunt Gallici, ut vix virum ainiatum portare possunt pauci ex insula velluntur,quare ibi numero mi illiptitantur.Vtuntur solum illis, Migares ad equitandum a villa in vivam, nam Proceres a servis suis in sedibus super humeros deseruntur,aut curru vehuntur,quia ballistrahitis r. Ornae magnam habent copiam, sed Rex nullam admittit ex Ini illa evehere, quae ab innumera incolarum multitudine singulis annis consumitur: nec non in ar- . cibus,in montanis positis,iservatur in annum non imagis erum; & adversus invasionem aliquam exterorum, ne semc premantur, cum agri dei Iantur nam praecimum est nutrimentum in regionibus Indiae Orientalis. Avium quoque ingenti copia gaudent: quales stant Gallinae, Anates, Phasiani Pavones, Perdices Turtures, aliaeque plurimae. Fructus eorum sum citas, qui ibi abundant,dc magnum sint Incolanim nutrimentum, ex quibus oleum premunt quod admodum salubre cst. ma aurea, M 'iura,&Citria plenis sylvis crescunt. Alium habent fructium magnitudine Pyri,iemu cortice involutum, sicut Ostanea, non tamen adeo spinoso intus album, grato sapore astringentem, eaque de invia adversus Mutatum emocem. Conservatur Saccham de maria: nam coctus sa rem salium amittit, dulcisque fit. Alium&habent stultiam subterra nascentem, magnitudine iuglandis, sed
durior es S perpinguis, quo in eduliis valde utuntur. Habent quoque Phaselos virides,& albos; & insuper Om- Nullas spectus apud illosaniniadvenimus nescentes, nisi Lingitat: quod pet univc iam
93쪽
Indiam citant: sed nolinussa Medica;Vt sinit mori , Deringuo, nior, Fangue, &allia. Mare illorum pis sum. piscibus cum magnis, tum parvis abundans: maximo eorum Utrimemo. Nuitam aut paucam negociationem habent maritimam nisi eliguis Param,quibus oras Iavae petunt, ad distribuendiarii pariis in cari' ; -- Coinriυ nis est navium statio navium quae Insulas tra lauas,Moam, bon, iracer Timor &Solor navigant: quae semper hic appellunt,ut annonae provideant quae hic abundat, & vili pretio comparatur. Venduntur & hic panni Gossypini magna copia, qui transvehuntur ad praedictas insulas: sit militer dc in reditu appellentes, ob causam praedictam, pannos Gosi spinos dirersicoloris emunt, Iavam deserentes, praesertim ut vendant in portubus quos faemiaque ingrediuntur,commercia silc navigando exercentes multis in locis,ementes & vendentes, quod illis viile ridetur. Ipsorum arma sunt hastis long e,& pugiones flammiformes.ssicut lavanorum, sita maxime Cannae sunt,quibus efflant tenues sagittulas arundineas, lotoxicata cuspide, quae plurimum timendae : nam sicut ultra duos aigitos latos corpus non intrant,caspides rumpuntur,quae in illum finem semi poscisne sunt,& in corpore manet occarnem toxico inficiunt,&put reseciunt; nec non dolore adeo inflammant, quod saepius breri post vibram terminant. Indi Hala mortale aestimant,& si novem ex nostris diversa vulnera accepissent in expugnatio, ne navis Indi equi nullum sentierunt dolorem alium, quam purae arundinis, unde Indi plurimum mirabam tur. Habent & clypeos, sicut Iavani. Sinenses quoque aliquando hie negociantur, qui Machoas, quibus de hic utuntur,oc t lania vasa panno Gogypino commatant. Deie parvae hic cursum non habent, sed solum magnae,quarum sex mille R ali ex octo cambiunt, quibus omnes merces emunt & vendunt. Habet quoque in- sala diversa metalla nempe ferram,Cuprum,& Aurum:at Rex non vult Auti sodinas aperiri. Nostri qui apud Regem erant,multa aurea&deaurata pocula viderunt plura quam apud alium Regem aut Principem unquam vidimus:& si multa fuerant visa apud Proregem tantanum, quae a hinensibus ipsi fabricata fuerunt, stat multi- aurium vidine dc olore his minime comparanda.Nam hic Rex magni fice dc iam superbe se habet,quini ipsius praecipui proceres vix eum alloqui audeant,quam iunctis manibus.Prae et Rcgem, Gubernatorem habent, quem
94쪽
PE IMA PARS NAVIGATIONI sInsulae Bali Corographica destriptio.
nomiiunt.Hic Insulam gubernat,ut in nus Cancellarius Ioniam:&qui nidiacit,sactum manet. Huic sub- sunt plures alii Domini, quorum quilibet, gis nomine, suam administrat Prouinciam, quod magna sit cocod. dia:&siquis sit qui velit rebellare,mox ab aliis opprimitur, saltem in exilium mittitur, sicut ante Io.vel Ia annos accidit uni ex Regis consanguineis proximis, qui Regi se opposuit, magnamque in eum conspirationem Coniuratio secerat vi ipsum in acilibus eius opprimeret & interficeret; & in illum finem multos coiis verat:sol conspira--Mῖς tione dete omnes capti suerunt,&morti adluditati:Rex vero multitudinis miserescens, sententiam mutavit, 'S. in insillam desertam de incultam eruire misit,quae sita est ad Nolamiotem Bali, Pulo Ossa, aut Insula sylvestis dicta: ubi & nune habitant,de Regis Bali imperio subsimi: insulam tamen Bali intrare non possunt. Insulam nunc optime coluerunt,&populosiorem reddiderunt, eo quod ipsorum adhaerentes &servi erant plurimi: dor- Nullam menta valde sunt augmenta adcinultiplicata.Sunt quoque Ethnici,ut incolae Bali. Hic quoque obsieriatur per λει ' si mos, in viri obierunt, quod cum ipsorum corpore exanimato, plures mulieres comburantur, a fundendo olei plurimum dc lignum Santalum; entes prcilias esse niatronas, dc virum diligentes,quae cum ipso. oti comburuntur.Q in futuro saeculo viro coniungentur,&cum ipso vivent; quod in India quoque fit. Μos hic primo fuit constiturus a Rege,quia mulieres levi de causa maritos toxico necaverat,diversis modis, cum thalami pertaedebat,& alium adamabant.Rex ille animadvertens quod per mulieres praecipuos suos viros amiserat, banc legem instituit. per quam talis mortalitas cessavit:& ut i bis relatum suit, Princeps quidam obierat, cuius corpus cremaretur, dc cum iris o. mulieres, res profecto visu horribilis, di talis quam nullus nostrino videred siderabat. .
95쪽
mendis: & indies terram adnavigavimus, ad reliquas naves aqua providendas. Die 16. Februarii, Rex misit cum nostris Gubernatorem, aut nobis inerens omnem amicitiam, & peti jt ut puluerem pyrium,& aliquos siclopos illi daremus: quae illi misi a fuerunt: ille veto vicissim in drupedia magna & Poecos nobis donavit. Die ro. Februarii, in terra existentes, duo ex nostiis regionem ingressi sunt, qui abeuntes dixerunt aliis quod si diu abessent,ipsos non expectatem: de quibus deinde nihil intelleximus, quavis pluribus vicibus de illis quaesivimus.
sus instimente ut ad Austriim lavae renirentus, duabus cum magnis navibus,& Pinassa: nam tertiam sub insula tu, Mi iam DPori igne consumsimus, et dictum est: quibus in navibus eramus, cum agri, tum sani m. viri,ex 2 '.quibus ae- um . qui dialem transivimus lineam: ita ut iso. mortui essent: sicque navigavinis ad Asricum,& Ypafricum, alido dcxqvili spirante Notapetiore,& maris fluxu secundo. . lis navis in Die 1 .Aprilis, navis figuram semij ita vi quadringentos haustus seminare coacti luimus, & aquam dissiculter sicuti N ' evacuare Die 2I .Febmarit anchoras texavimus, ut ad patriam navigaremas sed renitentibus malacia,& adversi Uent nim statibus, it enim anchoras posuimus ingurgite 12.or latur&postero die vela secimus, cursum mare
96쪽
ram de O-Aves quae signiscant non longe abesse a
evacuarc coni git; tandem fissuram invenimus ante malum ad latus velo oppositum.in commissuris subligaculoriam: suspicamur id aecidisse ex nimia torimentorrum ei initatione: nam ibi erant duo magna tormenta aenea, qllaesaepius suerunt exonerata. Post aliquot dies similem invenimus fissiiram ad latus veli in ciclam commissuris; sed rursus obturatae suerunt: nos vero iter nostriim persequente die et . deteximus terram de terram nempe aliam & plariam quae extendit se in longum miliaria i 3., ad Africum & Caeciam Caphres siue sylvestres, nos pet-cipientes,sumos excitarum magnos:& fatis apparuit quod non solum validus Notat Eoi es, sed & suinis ex cadem pacie,sevorabiles suissent. na coniecimus nos esse ultra et .miliaria a terra, secundu nostram cossideratione; non obstante quod Pyxis nautica nos non longe a terra distare monstraret, quae parum aut nihil ad Borrolybi cum declinabat. Meridie Poli altitudinem invenimus 3 3 .graduum Ioacrupulonini, fante vento regionali.
inde spiravit Zephyrus,cum tempestate,unda brevi,&tur mima. Navigavimus ad Notapetiolem & Phoenicem : deinde direximus velfus litora, eo quod fluctus nimium nos pellebant ad Austrum, quod iuxta litora non
ita accidit. Die 26. Aprilis nocte,nos, sicut&Pinasse a litore declinavimus: at navis Hollandia fixundum litora naviga- it,dieque sequenti e mutuo eramus conspectu, quae tempestatem tantam passa est, ut tria eius vela vento ablata Derunt,nec nos a tempestate liberisuimus: qui diei quadrante sime velo navigavimus, & in magno cramus periculo,ob turgidas undas,& mvis nostrae apertionem: quae ex multa tormentorum ciaculatione Iabesectita crat, ct aquae plurimum liat sit. Iterum versus litora direximus,& rapida hac aura,& tempestate valida ex O ccidente, sine velis navigavimus. Meridie altitudinem Poli invenimus 36. graduum ac miliaria 23.pulsi cramus a validis. si is fluctibus, qui ibi Notolybicum petunt. Bolidem eiecimus, sed fundum non tetigimus, & si suspicabamur suisse nos super findit Promotorij mgui O : dieque et g. huius hoc caelo tepestuoso, de validis undis halniimus 36. gradus cum semisse elevationis Poli, sine velis navigando, stante Africo,&cursu facto ad Borrholybicu proxime. Die 3 o multas percepimus aues, rostris albis, si .num nempe,quod non longe aberamus a terra: nec non aves Disons dictas, maculis nigris & albis. Die 6. Maij, mane retro nos vidimus ad Caeciam Promontorium humili cuspide in mare se extendens.
Die 7.coniectitra praeternavigavimus Promontorium Bonaespei cursumque fecimus ad Borrholybirum. Dies.& 0.adhuc vidimus fluctuare Trombares, e magnas arundinis plantas sicque navigavimus usque in z3. diem ad Borrholybicum&Corum,& tunc obtinuimus altitudinem Poli insulae S. Helenae, quare curium direximus ad YNfricum.&dieas .mane, nobis sub conspectiim venit,alte elevata apparens, cum I .miliaria aberamus. Sub vesperam thoracia carbasa silastrinximus, &ad ventum tenuimus ne ipsam praeternavigaremus, & hac nocte obliquavimus. Postero die mane navigavimus ad Occidentem de Corum, versus insulam, quae adhuc distabat mi- iaria quatuor. Pinassa,vi decretum erat, praecessit; que iuxta & proxime angulum Borealem navigavit & superavit,ut ad navium starionem veniret,ubi conspectae fuerunt quatuor magnae Dromon Lusitanae anchoratae,quae primo appulerunt ad recuperandum, pro more, aquas dulces, δέ refocillantia: quia haec insula,& si nemo in ea habitet ex mandato Regis Portu galliae dc Hispaniae gaudet maxima copia Pomoriam Aureorum, Medicorum, Citriorum,Hoedorum, prarum, Porcorum,dc multorum volatilium: vi sunt Gallinae Numidicae, Perdices, Coturnice & aliae plures. Ora quoque maritima piscium dives est: dc terra multas dc diversas plantas Llubres prodiicit. In circuitu sere septem continet miliaria: estque per se cineritia,& valde sicca nec non omnes quas habet a bores quae plurimae sunt sponte nascentes, dc ipsarum ligna,ia nulla conducunt,quam ad comburendum: nonnullis in locis Sulphur trabet.Cum Lusii iani hanc primum detexerunt, nulla aderant animalia, nec fructus: aqua dulci tantummodo abundabat,quae ex montibus,in vallem descendit,& inde mare petit ubi Lusitani aquam dulcem renovant,dc se reficiunt. Est vallis lim o, viriditatem tanta animalium de volatilium copia gaudens, ut lapidibus possent occidi: dc quamvis duplo plures appulerent naves,semper sat abundarent:& qui venari velit, potest: sic quoque est de fructibus dc herbis,di mirum cum nullus ibi habitet: dc tantii modo parum colitur interim quod Lusitani adsunt. Habet quoque ad litora Salis plurimum, commodissimum ad salietndos Haedos, Porcos 5c Pisces,ipsosque conseriare in usium navigationis ita ut commodissime, Dei providentia, ibi sit posita dctai data, ad recreationem illorum qui lassi sunt ex navigatione in Indiam Orientalem. Insula haec nomen S. Helenae obtinuit,quia in die S.Helenae sacro, inventa suit, nempe die a I . Maij; verum tempus in quoLusitaniae naves piae-rumque ibi appellunt,ut nos comperimus,sicut si a pra dictum est.Superato igitur angulo Borrholybico, invenimus ad anchoram positas quatuor naves magnas,quarum nautae aut classiarii pro inaloi i parte in terram descenderant, ut rei ncccsuriae providerent .Pinasia ipsis propinquior facta, tormentum ciaculavit, indicans periculum
adeste,quod nobis molestum suerat: dc convocato Consilio nautico deliberavimus, si tantum una ad anchoram esset navis Lusitana, quod anchoram demitteremus a parte velo Opposita: sed magis appropinquantes, quatuor conspeximus naves magnasequare tinus veloruin obliquavimus oc cursit in direximus patriam versus. Illi vero nos percipientes,suos omni diligentia ad navo revocaverunt, nam eorum naves non erant munitae. Sed postquam bis cursum Obliquavimus 5 ab instula separati essemus, navem conspeximus,quae nos proxime adnaviga-it,oc nos vcrius eandem: dc appropinquantes,vidimus navem Hollandiam esse quare plus gavisi suimus ob cius
97쪽
adventum,qinna tristesob obsiticulum quod sub insula invenimus, ubi hospitium anitumus. post eiaculationen utrinque sarim honoris ergo, simul coctusimus curium patriam versus injimere: nam grossis modo sumptum.
habuimus adhuc I 3. cados,& I7.vasa aquae. Viderant ipsi duas parvas naves Gallicas,die I 6. huius, sub tali altitudine grad. aa. scrup. o. sed convenire non poterant, quia timore affecti cursim direxerunt ad oras Angolae&Borrhapelioten:&die a . Lusitanam navem magnam,ante illos conspexeram,quam a longe nostram existima. hant: cumque nullam aliam ibi suspicaretur,quam comitem navem ipsam expectavit, & pacis vexi llo signum dedit. st vero agnoscens Battavam esse navem,&insito itinere navigantem in superiori parte, vexillum sis-guinis gnomoni maiori affixit,dc vento commisit:& mox in nostros duo tormenta eiaculavit nostri vero econtra in illam quinquies eiaculari sunt tenuitque quaelibet navis suum cars in versus D.Helenae insulam, ubi reliquae tres ad anchoram positae erant quae quam primum navem Hollandiam consipexerant, tormentum exonera Tunt,ut suos ad naves revocarent, qui cum veneramus cumulatim ad naves remeabant. Nos, ut dimini est,cursum nostriam direximus ad Borrholybicum, patriam isti cum continuante Caecio statu: dc vesperi in noctis primo quadrante dimensi sumus tali altitudinem is .grad. ro. semp. Die vero primo Iunij multas conspeximus aves; quare suspicabamur nos non longe abesse ab insula ta ensio j.Deinde cursum nostrum persequentes in diem 6. Iuni j, navigantes ad Y circium die r. Lineam transivimus versus Arcticum, quam duobus integris an
vis clapsis, quibus in itinere fuimus, non transivimus: cur tamque nostrum persecuti sumus ad Circium, & Yp circium,flante vento Notapeti me de Phoenice, qui per integrum annum ibi continuo spirat. Die 17. Iunij multum pulveris in nave Hollandia a vento missum suit: quare suspicabamur nos non longe abesse ab Insula D. Antoni j,quae Occidentalior est insularum Promontori, viridis. Sunt lae insulae numero io. Na a Lusitanis.sa Poll
98쪽
a Iaisitanis habitatae nempe D. Iacobi,s. Antoni j S. Vincentii,s. Luciae, S.Nicola Insula Dosit, Insilla N, ni un tot lapi si onsula Maij Insula Ignis,&Insula Brava. Cum Lusitani has primo detexerunt,erant depopulatae dc desertae:
nunc autem abundant oryza, Milio & Frumento Turcico, ad Incolarum nutrimetum. Producant quoque multa Pomι Aurea, edica, Citria, Romni, Matin,Pmnes, aras, ratis pones, Purares, o meres,dc varios alios
immis. similiter&vitem vini seram,&hotros bis in anno: ficus His,iras,&Sycomoros,aut ficus sylvestres. AD mento & greges abundant, presetiim Haedorum,in Insulis G say,Pom viso, se Dosi, ut int grae naves iis onerentur,& Brasiliam vehantur. qui hic commodissime saliri possunt,eo quod hae insulae Sale abundant, qui in litore,& terra humili eijcitur,oc post coagulatur. Volatiliu quoque copiam habet: vi sunt Gallinae Numidicae, Perdices, Coturnices, Alaudae,&arium genus a Lusiitanis Flamencos dictu, plumis albis in corpore, rubicundis in alis,magnitudine Cygni,aut Ciconiae:Gallinae domesticae, Pavones,Cuniculi,Ardeae dc Turtures plurimi. Mare habent piscosum,quare dc ibi plures Dromones sunt piscantes, pistesque & salsbs & ares hos in Brasiliam transferunt. In insula Maij Equos vidimus,sed paucos. Metropolim habet insula D. Iacobi, bi Gubernator habitat, qui nomine Coronae Lusitaniae has insulas gubernat. Hic & Episcopus sedem suam habet. Habet Ecclesiam Cathedra- Iem & alias pastorales. Insula sunt optimae sitae, his qui longum iter navigant, ad aquam dulcem renovandam. Nam insula Maij, ad Orientem habet fluviolum fluentem, quae deserta est,quare sine impedimento aquari licet, in eundo, sicut in reditu aquari potest appellendo insulam D. Antonii, ubi egregius aquandi locus, multique --ctus, maxime Poma aurea Miali labi iant hic nonnulli litani sed hoc impedire non possunt. In animo erar,si modo aquae defectum nabuissemuυuc appellere: tamen cursum debuissemus instituere,post Lineae tran- . sirum, paulo Orientaliorem.Has ergo instilas praeternavigantes, navigavimus deinde ad ream,& Mesocircium. Hic intravimus initia Maris Sargas si, duravitque donec 3 altitudinis gradum consecuti sumus. Sargassum herba
99쪽
e a magna hie quantitate fluens, nescitur unde veniat aut ubi crescat;nam alijs in locis non conspici rar: quae t gnoscatur apposuimus eius Iconem,nec non Arunsnis Trambin dictae quae apparentia sunt s. na Proa .L. .nonae Spei sicut & Corvi rostris albis. Die 1 o. Iulii adolescens e navi Hollandia in mare decidit,oim egregio trivis progressu, qui .tamen suo felici omine,su ut suit in Pinassa, quae semimiliare post sequebatur. Die ia .coniecimus nos esse prope Insulas Corvo dc Hores:sed terram non percepimus, sub altitudine 37. gra
dirum. Die 13 .Iulii, videbamur terram videre: incerti tamen ob au ram obscuram.
Die I . Navigavimus ad Caviam flavit Phaenix, ita ut dies.Augustinos esse coniecimus in Canali, sub Ialtitudine 7 g duum, cursum dirigentes ad Borriopeliote & Aquilonem, vidimusque natare Lentem marinam vulgostera I. Die 6.Augusti, navit Zephyrus; mane bolide standum tentavimus go. Orotarum.Sub vesperam navem con 1peximus, cum aplustro principis ventis commita; quem accedere non potuimus, quia nobis erat a latere velo Opposito. Λ Meridie Heislandum vidimus,quare plurimum gavisi sui mus,qui sanae & frigore prandebamur. Eristero percepimuς terra firmam Galliae, cursumquesecimus ad Occidentem,& velum vidimus eodem die con-hreximus vulgo de Mytas,&mit Meridiem Angliam. . Die v. Augusti sietum, vulgo intravimus, ubi navem praesidiariani urbis Amstet rodami vidimu
nos comitata est: sed renitente Vento rudiore invicem appellere non licuit, nisi die subsequente. Haec nobis ccait Cerevis iam, Panem & Caseum, quae nobis necessaria suerunt, non obtante quod sanitati obessent: nani humores in tibijs augmentati sunt:cumque magna orirenir tempestas, nos ad Petico anchoram demisimus, ubi navis Hollandia anchoram & Prymnesium amisit. Postero die nempe it. Augusti, xeliam navigavimus, ubi Bolidis nautae nos appulerunt, de introduxerurit, sicque longii & moleiussimum iter noster absolvimus, in quo Deus Opt. Mix. ex multis & varijs nos liberavit periculis. Navi moliandia,viris nimis labefactata, non potuit anchoram levare:sed ad anchoram rema sit quae sub vesperam tantam tempestatem passa est, ut malum amputare coacti fuerunt, dc siimmum naufragii subirent periculum quae tempestas perseveravit in i . diem sessante tunc vento, lidis nautae navem appulerunt, qui an tu iam te are iuvabant :sicque post multas molestias atque pericula intronavigarunt: ad Des Omnipotentis lati. ini,qui nos salvavit :Cui Gloria laus & Honor sit ab aevo in aeviun. Amen. De R exibio, ensem, dc Imretis India Orientas.
nuper nostra natio negociationem inceperit in India Orientali, non male oppormnum videtur hilaadiungere Pondera mensuras,& Monetam;quibus illic ponderatur, Menseratur.& quae cursum habet: ir cipiendo a ponderibus, reducendo ad Pondera Lusitanica,& deinde ad nostratia. Olim ponderabatur in India per Ba bos,qu libet Baliarcomplectens quatuor Cantar quorum singula con etinebant Iao.Aracoles,aut di Faralelos: quarum qua libet ponterat Olyisponae, Ambam 3 a librarum: & quinque iaciunt Cantar unum aut go Amoles:& quodlibet Bahar equivalebat quinies Centenarium magnum. In Malacca, che dc locis vicinis, ponderant Mhars, cuius duae sunt species,magnam dc parvum. Magnum continet 2-. πα&quodlibet Catti M. Tayel aut uncias a s.& semis, Lusitanici ponderis. Nam quodlibet
Tvel ponderat unciam dc semis ser: & hoc pondere ponderantiar, Pipe Zingiber, Caryophylli, Nuces myristiam,Cinnamomu, TamarIndi, 2 erum th,Lacta, Macer, sacropiper,Saccharu,Mirobalani, Ligmam Santal unuladigo, unxenaliaque plura. mar parvum continet quoque 2 .citu:& quodlibet Cales 2:.Turris,mat uncias 3a .ca unciae Octam parte: nam in minori pondere continet Tayelunciam dc semis large dioe pondere ponderatur, Argetuum vivum,Cinnabaris,Cuprum, Bismutum, Stannum, Plumbum, Ebar, ric. iiii, Musicus, Libethum, Ambra Calambac, Lan
cros, Caphura:sed in India ponderatur Caphura, Micilia, Cassis. XyloAloes. Gabarbarum, ira Nardi, per D ratriam; quae,in dilatiun es continet 3t .libras Olyssi ponae. Aliud habeat quoque pondus quod: ui ετ aut Mananominant, ponderam 27. libras, quo Ammata medica Gmnia potulerantia pluraque alia quibus Pha acopaei
Crocus alio venditur pondere Almene dicto,ponderans duas libras. In Sinarum regione ponderatur quoque Per quodlibet maribi continet 38. Cates:quae in Milaraa . Cates efficiunt. Nam 3 Cates Sinarum, Parvi ponderis,sacium in m acea 2.Cates. Cate i. Sinarii, continet i6. 1eis, quae in Malaco sim I .nyeis, live nciae a I. Lusitani ponderis. Et quotlibet Tyri, ponderat io. Mali:& Maium io Contari: His duobus ponderihus ponderatur Argentum, P aliquid emunt, cum nullam liabeant Monetam,sed in pamas particulas scindunt omne Argentum.Rintam Sin tota lava,& insulis vicinis T i eleontinet tantummodo g. Isio, de in Ma lacra i α&duos. Males ex s. ponderam .inla.Vtuntur alio quoque pondere, quod Momu appellant, ut in In-N 3 dia: ira
100쪽
continet, ut dictum est 27.libras,oinnemque annonam eo ponderant.
In Sinarum regione utuntur pondere quod Picol nominant, poderans es & hessciri ita ut 3 .Picolpraee Bahar unum ponderent: quod est a Ctura: dc hoc pondere Gicum ponderatur. In Europa ponderantur Adamantes,&Rubinis,& aliae gemmae,per Ab rares,& singuli 'ates ponderant grana
quatuor.In India pcr Mariatias, ponderant gram quinquetica Smaragdi, per Rates ponderantur 3.granorum In Pharmacopolio utuntur parvo pondere, et Metrico pondcrans trientem mediae viticiae. emori, quadrantem semivnciae.Haec sunt quae de ponderibus eorum rescire licuit. Jn India, omnia & Mnga a mensura est qua Oryram vendunt, ponderans sere libras 1 . In Iava, Mocis vicinis,alia parva cst menti ira Gama dicta, continens circa tres libras Piperis:& 3 .faciunt sua cum,quem Barath vocant,qui s aut 3 6.libras ponderat Batia, as: dc tantum ponderare debet Saccus Piperis. φetuntur quoque mensura dicta, qua omnia grana mensurant,quae continet circa . libra, oryzae.
Qt tum ad numismata dc Monetam attinet, stiendum est quod ipsorum pracipuae Monetae in India, & Motam GDiabar siuit Pardavves Pardam Seraphim, ex Argenio, sed viti: cuduntur Goae, habentes ab una parte D.Sebastianum,ab altera fisciculum exquavior colligatis sagitiis: valent tres I citones, aut 3co. Reis LusitanoMNummoti ina quoque computo utuntur, qui Tai P vocantur,non quidem specie;ita s. ngae, equivalent uni Pariau Seraphin, nempe monetae vilis. Nam habent duos computandi modos, bonae & vilis monetae: & . se bonae monetae,aquiyalem 5 .Tangis vilis monetae: quare semper distingui debet, interrogando bona aut vilii endant monera.
Vtuntur quoque in compilio I imita, non in specie,ut in Lusitania .norum Bonae monet aut 3.vilis mor Del Tangm ei ficiunt. Minimus nummus Mybucos dicitur,quorum quindecim bonae monetae, iaciunt i s. vilis monetae .Fusi sunt ex vili Stanno,& 363.Bes cos essiciunt Partau Xeraphin. . Ha tu alium quoque numinu, quem Dras nomitiant,& ro iaciunt Pardis unum,aequivalent duobus miseris nostrae monetae. Vtuntur quoque nummo ex Perfidetaurin dicto ab ut Lar,ubi cuditur: longus est tanquam illum argenicum dupli tum,ab uno latere signum aut charact rem habens Regis Persarum.Vtuntur similitet aureo numnaci,quem Pagoris nominant; huius sitiit duae aut tres species: qui semper valet ultra S.I angas. Cuduntur Narsingae, Bilhagar, dc in locis vicinis,ab Ethnicis & Indianis: habentque ab una parte Idolum in trima Diaboli,sedens in sede:quare & Ducati veneti nominantur rigodes, qui Sichini nominantur,& ibi per inmus
advecti magira quantitate,cursum habent: sicut & qui ex Tarcomania adferuntur, qui plaemiaque 2. Pardan Xerse inriscium. Habent & alium nummum aureum S. omas,dictum quia ab una parte habet cmgiem sali mae: ab altera vcro crucem lonξam semper valet plus ., dc aliquando Regales ex s. qui ex Lusitania adseruntur,¶tios vocantur,ibi cursum nabent,scit nulla alia moneta Hispanica. Hi pilarunque cum primo suanae appestunt naves valent 36.RG Lusitaniae: deinde valor augmentatur in cambiendo cum quaeruntur ad vchendum in Sinam Gionem at nunquam minus olent. Et quando emitur& venditur,semper distingui diset,qua Moneta Blvetur, aut per Parduos Xeraphim, Parci les, aut Parcios aureos qrorum nulla clinionem specialis: is ita ad distinctionem utuntur. Nam cum emuntur aut venduntur: blargaritae, Gemmae, Aurum, Argentum, Equi explican tot Parios, sed intelliguntur ex 6. Tas. Sed in reliquarum mercium emptione,cum nihil distinguitur,sblummodo intelligi intur Parios ex smow. Habet quoque in , si Par dau de caryns,quod est 3 .Larrans. Hae sunt monetae quibus utuntur in computo, Goae, in India, Mad oras ta falabar. In Mal x viruitur quoque nummulis ex Plumbo, qui ab una parte Sphaeram habent,& ab a teta Portugallia crucem. In Sumatra cursum habet rigoris praedicti, habentes ab una parte abolum triplici Diademate coicinatum,ci in sede sedente abalia parie Dynastam in curro triumphali qui ab Elephate trahitur Sunt & plures aliae particulares moneta,que tantummodo cursum habent in iurisdictione eius qui cudit, ut fiein Gomania. Bengalae utuntur loco Ba bucos concharum specie quibus negociantur. In Sinarum Regione nulla utuntur monet sed R iles,& Argentum in particulas scindunt,quibus negociantur, ponderando ut supra dictum est. Mensura qua vendunt pannum Holofericum, Lineum,de alia quae ex occidente veniunt, est vo o Lusita' nia,coi em z.vinas,& octavam: aliter plinunque venditur per dimidios dc integros pannos:nam eorum raseia certa hiscat mensuram, nempe I . aut I .vinarum, tam in Sinuum regione,quam alijs in locis.