장음표시 사용
701쪽
702쪽
m re gemia C. Caesare eos A M. AC. Caesar,Popeio fugato, ypto subacta, Pharnace superato, extremo anno quo dictator iterum filii, R mam rediit: atque haud ita multo pbst media hyeme, mi K. Ian. contra Scipionem S Iubam Mauritaniae regem in Africam exercitu duxit. In quam post pugna Pharsalicam P. Scipio & M. Cato se receperant, atque ibi partes Pompeianas,dum Caesar in AEgypto moratus est, Iuba socio adiuncto, confirmarant: quum earum imperium ad P. Scipionem delatum, Vticae aute tutela& custodia M. Catoni mandata esset. Ibi Scipio proeliis Baliquot secundis elatus , collatis ad Tapsum cum Ca sare signis,in fusam cum exercitu coniectus Astanti &Iubae castra eodem impetu victoriae a Caesare capta ac direpta sunt. Inde quum citato cursu Caesar Vticam contenderet,ut vivum Catonem in potestatem adduceret, eum, audita suorum clade,sibi mortem constiuisse inuenit. Post proelium Petreius Iubam seque interemit. Scipio in naue circumuentus, honestae morti vocem quoque adiecit: quaerentibus enim hostibus imperat rem, dixit, Imperator bene se habet, atq; se percussiim Cin fluctus intulit Faustus & Afranius, quum in potestatem venissent, occisi sunt. Catonis Lio venia data est. Caesar Romam exercitum deportauit.ob has res ei supplicatio x L dierum decreta est.Dio, Appianus, Hirtius, alii .Hoc bello Numidia, quae in potestate regis fuerat,
in prouinciae formam redacta est, Hirtio, Appiano, &Velleio auctoribus. quanquam apud Velleium insignis Iabes est.sic enim vulgo legitur, Ab eodem facta Numidicus Ciliciam perdomuit visa vicisset post bellum Antiochinu Cn. Manlius Vulso Gallograeciam .loque- Dbatur de Caesare,a quo Gallia prouincia facta erar,inde pergit:Ab eodem facta Numidia. Ciliciam perdomuit Isauricus, & post bellum Antiochinum Cn. Manlius Vulti Gallograeciam . sic enim historiae veritas lege
Eodem anno Caesar Roma ex Africa reuersus, qua-
703쪽
A tuor tesuphos in urbem inuerit,ut Dio, Appurnus, utarchus & Suetonius auctores sunt.Nam Cassiodorus
eos in eum annum refert quo ipse cum Q labio cos. fuit. Suetonius quater eodem mense,interiectis diebus, itemque Dio & Appianus triumphatum referunt. Fl rus autem, quum post Hispaniensem victoriam quam Caesar postero anno rettulit, horum triumphoru memtionem fecerit satis indicare videtur, hos triumphos. no hoc anno, sed sequenti fuisse actos . Triumphauit aute
ex Galliis, ex Mypto, ex Ponto, ex Africa. De Gallico B triumpho sic Suetonius , Primum & excellentissimum triumphum e it Gallicum , cuius die Velabrum pro
teruehens pene curru excussus est, axe defracto. Et si rus , Primum de Gallia triumphum transmiserat Rhonus & Rhodanus, & ex auro captiuus oceanus. Hoc triumpho narrat Dio & Suetonius milites Caesaris i ter carmina, qualia currum prosequentes ioculariter canunt, etiam id pronuntiasse, Hin Caesimul t,Nicomedes C sarem. Ecce nune triumphat, qui ρbegit Gis linec Nicomedes non traumphat, rursubegit C sere'.
Quod iniquo animo a Caesate latu tradit Dio, qui ide Vercingetorigem Galloru regem in iriumpho ductu, pdst necatum ait: in triumpho autem. yptio grauiter animos populi Ro. aflecise Arsinoen reginam ductam, quanquam phst a Caesare fratrum rogatu dimissam . in triumpho Pontico titulu prae se tulisse, cum his verbis,
VE NI, VIDI, VICI, quum celeritatem victoriae notare
vellet. Ex Africa autem triumphauit,non ut de victis ciuibus, quod nemo ante fecerat, sed tanquam de Iuba D rege quo in triumpho grauiter tulit populus R. in agi nes civium Romanorum qui victi fuerant, & eorum casus descriptos transferri:vt Catonis, Scipionis, AD nii, & aliorum.Iuba regis filius, is qui historiam scripsit, captiuus in hoc triumpho ductus est. Ac reliquos quia
dem triumphos ex vetere instituto egit, ultimo autem die, postquam coenatum est,ipse in suum sorum calce ius 8c varias floribus corona us venit,atque inde domu
niuerso populo prosequete,& multis elephantis iam-
704쪽
pallas serentibus se recepit. Ita Dio. Adiicit de horum Atriumphorum ornatu Velleius, Gallici triumphi apparatum ex citro, Pontici ex acantho, Alexandrina testudine, Africi ebore, Hispaniensis argento rasili constitisse. Idem triumphis actis magnis populum congiariis affecit,ludos fecit, epulum dedit, gladiatores & naum .chiam ludis senebribus Iuliae filiae edidit,aedem Veneri nitrici proelio Pharsalico votam dicauit, forum Iuum extruxit, iudicia equitibus & senatoribus communicauit, praetoriis prouinciis annum, consularibus biennium statuit, annum ordinauit, senatum supple- auit, patricios adlegit. Dio, Appianus, Plutarchus, Suetonius. Deeensiua CC areis D.
Asrica I Caesare Libacta singulares ei a scnatu honores decretos inuenio apud Dionem. In primis aute x L dierum supplicationem, triumphos quatuor, dictaturam in decennium, atque ut moribus praesectus esset in triennium. eo enim nomine eum potius quam cens rem, appellandum esse putauerunt, quod censoris nomen parum ei decorum esse existimarent. Itaque eum Choc anno censum egisse, ac pro C C C x x millibus ciauium, quae ante ciuile bellu censa essent, Ct millia tantum ,reliquis bello ciuili confectis, inuenisse: quum a tem ipse ciuium paucitatem ex censu cognosceret, praeismia iis qui liberos multos procreassent, proposuisse. Haec etiam Appianus & Zonaras.suetonius autem ita, Recesum populi nec more,nec loco solito, vicatim per dominos insularum egit. ac nequi noui coetus recensionis caussa moueri quandoque possent, instituit quotannis in demortuorum locum ex iis qui recensiti P non essent, subsortitio a praetore fieret. Huius censurae non meminerunt ii qui Capitolinas tabulas descripserunt:quia extraordinarius hic Caesaris honos suit. non enim censer, sed praesectus morum appellatus est, neq; duo utant ceni res, sed unus duntaxat censum egit,
neque in xviii menses, sed in tres annos creatus est.
Hinc Cicero etiam in epistolis Caesarem praesectum moribus appellat.
705쪽
Caesarem dictatorem iii cum M. Lepido magistro eq. in hunc annum reperio prodi ab iis qui C pitolinas& Colotianas tabulas exararunt. a quibus dissentit ut dixi Dio, qui hoc anno Caesarem dictatorem iii i, Lepidum magistrum equitum ii tradit: atque ipsum L pidum in consulatu, quem cum Caesare gessit,se ipsum magistrum equitum contra leges renuntiasse. Haec de dictatore.De consulibus veris haec. Extat in indice Di B nis scriptum , in eundem annum Caesarem dictaturam quartam,& consulatum quartum sine collega gessisse. in ipsius autem historiae expositione comperio Caesare quartum consulatum statim inisse, neque tamen usque ad extremum annum gessisse, verum ubi in urbem ex Hispania reuerterit, abdicasse, ac sin abium Maximii,& C. Trebonium, sibi in reliquum anni suffecisse. Di nis autem verba de Caesare Irii consule solo, non ab horrent ab iis quae in fragmentis Capitolinis scripta sunt, in quibus apparet Caesarem DTiconsulem misse C ut ego interpretatus sum sne collega. nam fasti Ci spiniani cum Siculis CAESAREM etiam consulem iii Isbium produnt.Appianus item & Plutarchus meminerunt Caesaris qui iiii cos. designatus in 'spaniam
tonius. Addit praeterea Dio, Caesare, mortuo abiocos .vltimo anni die, in reliquas horas C. Caniniu consulem declarasse. Qua de re sic Cicero ad Curium lib. , In caniso quum hora secunda comitias quaestoriis
institutis sella R Maximi,quem illi consulem esse dicen bant, posta esset, eo mortuo nuntiato,sella sublata est. Ille autem qui comitiis tributis esset auspicatus, cent riata habuit. consulem hora septima renuntiauit, qui usq; ad K.Ian. esset, quae esciat suturae manε postridie. Ita Caninio consule scito neminem prandisset nihil tamen eo consule mali factum est. fuit enim mirifica vi- filantia,qui toto suo cosulatu somnii non viderit.Hino uetonius dixit,Prid. K.Ian .repentina consulis morte
cessante honore in paucas horas petenti dedit. Et Mar
706쪽
crobius lib. 2,Caninius Rebilus,qui uno die ut Serilius Arettulit consili suit,rostra quum ascendisset, pariter honorem iniit coselatus,& eierauit. Quo d Cicero gaudes omni occasione urbanitatis increpuit; λαγι ε- σει est Caninius consul Deinde, Hoc consequutus est Rebilus ut quaereretur quibus consulibus consul fuerit. dicere praeterea non destitit, Vigilantem habemus consulem C ninium,qui in consulatu suo semiium non vidit. Idem lib. , Sunt alia scommata minus aspera, ut Tullius in consilem qui uno tantum die consulatum peregit,Solent inquit esse flamines diales, modi, consules diales vhabemus.Et in eundem, Vigilantissimus est c5sul noster, qui in consulatu sbo somnum non vidit. EidEmque probranti sibi quod ad eundem consulem non venisset, Venieba inquit sed nox me coprehendit. Et Plin.
lib. , ad abius Max in consulatu suo prid. K. Ian. mortuus est in cuius locum Rebilus paucissimarum horarum consulatum petiit.De Caninio Rebilo idem Sue . tonius& Plutarchus in Caesare. C. autem Trebonius is est qui anno DCC v praetor urbanus cum M. Coelio Rufo praetore contendit, quique pbst in Caeserem con Ciurauit. quem consularem occisum esse a Dolabella &a Caesare ad consulare prouectum fastigium scribit
Velleius. t De honor eria consuti u creari e m. Ex hoc anno ut narrat Dio honorarii cosules creari
coepti sunt. Nam Caesar, quit neque in annum neq; in reliquum anni spatium consulatum gessisset, sed vivens ac nullis legibus atque auspiciis coactus abdicasse aliti, honoris eius duntaxat gratia, sibi subrogauit. quo exe pio multi alii insequentibus deinceps annis non in to- Deum annum, praeter paucos, sed alii in plures, alii in pauciores aut menses aut dies creati sunt. ex quibus qui K. . Ian. inierunt, ii tantum nome anno dederunt: reliquorum qui in parte anni fuerunt, nisi forte memorabile aliquid gesserunt vix ulla conseruata memoria est. Itaq; eos se persequuturum esse Dio negat. quos nos,quanta maxima diligentia potuimus, conquisitos asseremus. hoc autem institutum auctum esse a triumuiris RS.C.
707쪽
R idem ait L. Marcio, C Calvisio cos. ut ipsi gratiae caussa multos in eundem annum consiles designarent,qui in paucos 'enses, aut etiam dies magistratum gererent.
Na hoc tepore sitffectos fuisse illos qui iis placuerunt,
qui,ut in totum annum magistratum gererent,designati filerant: pὀst vero neminem in totum annum,uerum in alias atque alias anni paries alios atque alios consi les fuisse designatos,qui paucis noti erant,ac propterea minores consules vocabantur.Idem autem in praetoria
B etiam & quaestoribus factum esse: hoc enim ab iis quaesitum, non ut ipsi domi potestatem haberent, sed ut in fastis magistratuum legerentur quo etiam tempore obscurissimi homines in senatum lecti sunt. De re gesta a Caesare in Hispis is eum fi eis, mum o eis . Bellum hoc anno a Caesare gestum est in Hisp.ania eum filiis Cn. Pompeii Μagni acerrimum,qui ibi exercitum maximum reparauerant, hac de caussa. Milites qui sub Longino Caesaris legato in Hispania meru rant, quum imperante illo seditionem sicissent, succo C dente ei C. Trebonio quieuerunt illi quidem , verum metu Caesaris ad Scipionem clam in Africam de des ctione legatis missis , Scipionem ut in Hispaniam Cn. Pompeium Magni filium mitteret, impuleriit: qui,quuad eos contenderet, Gumnasiis subactis insulis morbo implicitus in itinere se ostitit. Milites interea comperta Scipionis in Africa clade, veriti ne antὰ a Didio proflugarentur quem cum classe aduersus se a Caesare mitti audierat) quam Pompeius accederet, T.Quinctio Scapula , S ponio ducibus lectis, Trebonium eiec
D runt, atque Baeticam omnem ad defectionem selicita runt. Interea Pompeius adueniens, quit ulterioris . spaniae potitus esset, dum Caesar muneribus dandis in Italia detinetur, partim precibus,partim vi magna co- parata manu prouuiciam vastare coepit. Iam enim ad eum Scapula imperium detulerat: & quicunque ollinsib Afranio stipendia secerant, quique ex Africana pugna profugerant, Sextus frater, Varus & Labienus, ei se adiunxerant. Quum autem crebris nuntiis in Ita
708쪽
tiam missis ciuitates inimicae Pompeio auxilia sibi po- Λstularet, C.Cesar magnis itineribus in Hispaniam cuimexercitu spatio dierum xxvii venit. neque enim Pedius, aut Q Fabius Max. quos legatos anth exerci tui praesecerat) iam Pompeii impetum sustinere poterant . Varo a Didio ad Crantiam nauali proelio victo, obsidente Ullam Cn. Pompeio, Caesar aduenit. Is adducto ad Cordubam, quae a Sex. Popeio tenebatur, exercitu , Cnaeum ab Vlla, quam prope ceperat, auocauit. ipse Acteguam circumuallatam obsedit. eis Pompeius accurrens equitatum Caesari circumuentii prope con- Bcidit. Attegua pbsta Caesare capta est a.d. x x K. Mart.
ipse imp appellatus est Deinde Corduba plist Hispalis, postrem ὁ Μ unda prid. id. Aprilis in potestatem Caesaris peruenerunt. Is ultimo proelio ad Mundam desperatis rebus,etiam de nece cogitasse dicitur. Cn. Pompsius,quum ex proelio effugis et, deprehensus ac intersectus est.Caesar uniuersa recepta Hispania, ac bellis ciuilibus omnibus cosectis, Romam decessit. Hac victoriaci decretae sunt quinquaginta dierum supplicationes, atque triumphus quintus: quo triumpho nillil esse po- Cpulo Rom. potuit grauius. etenim de eluibus actus est, non de Hispanis. Dio, Appianus, Hirtius, Plutarchus, alii. Velleius reuersum Caesarem ex Hispania ait mense
Octobri. m autem triumphus inpabii Maximi hoc anno i ii id. Octob. post Caesaris triumphum actus sit, facit E intelligi potest, paulo ante eum diem Caesarem triumphasse. Plinius libro I , capite Caesar Hispaniensit triumpho Chium & Falernum dedit. De triumph- QMaximi consulo, C My
Post Caesarem Q Maximii de Hispania triumphasse docet Quinctilianus lib. s, quum ait, Chrysippus, quit
in trium o Caesaris eburnea oppida essent trastata, &post dies paucos Fabii Maximi lignea,thecas esse oppidorum Caesaris dixit. QTabium Maximum eonsulem, QSedium pro cos. de Hispania hoc anno, ri I id.Oct
bris illum, hune idib. Decemb. triumphasse, scriptum
709쪽
A est in Capitolinis tabulis. Hos Caesar in Hispaniam a
uersus Pompeium cum exercitus parte praemiserat. Draq; eos Dio praetores,ac pro praetores appellat. Qi quam autem ipsi per se rem non bene gesserunt,tamen eos triumphare Caesar voluit, ut de ciuibus Ro. in Hi- spania viciis tres triumphi agerentur. in quo maximEpopuli R.animum perculit, ut ait Dio: qui idem hos hineis oppidorii imaginibus risum mouisse populo stria it.Hinc Plinius libro 3s,cap , Q. Pedium triumphalem & consularem vocat. est enim post consili cum C. v Caesare Diui F. De Caesire imperatore snatat' es alta
bonoritio et his rast. Caesar victis Pompeii in Hispania filiis,atque omniabus ciuilibus bellis confectis, nouos quosdam ac sis gulares honores sibi decerni a senatu passus est. in prismis autem, ut pater patriae diceretur, consul in decennium, quem tamen honorem pbst aspernatus est diaetator in perpetuum esset, sacros metus haberetur, t Quinctilis mensis a suo nomine Iulius appellaretur,comitia etiam tributa in potestate haberet, in acta sua magistratus ineuntes iurarent, postremo etiam ut imp rator appellaretur. Imperatorem autem intelligi v luerunt, non eum qui re bene gesta id nominis ves mulitari studio vel senatus auctoritate consequutus , sed qui potetiam & auctoritatem in rep. semmam adeptus esset.Quo nomine ipse primus ac deinde filii & nep tes eius S.C.affecti sunt, quod praenomen appellat Suctonius,quum ait, Tiberius praenomen imperatoris r
D cusauit. Quo factum est ut qui post eum si mum ius
inrep.obtinuerunt, imperatores appellati sint. neque vero prisca illa & militaris imperatoris appellatio aQtiquata est.ea enim ornabantur quum rem prospere in bello gessissent. Itaque notas etiam rei saepius bene gestae addebat,quum D, i ii, aut iiii se imperatores striberent.' apud Iosephum lib. 1 antiquitatum, C. Caesar imp II II , cos. V ,dictator perpetuus.& in antiquo epigrammate, hoc,
710쪽
P. P. itemque in aliis de quibus pδst dicemus. Cicero etiam in Philippicis obiecit Antonio, quM ascribi in iactis ad Luper uia iusserit, C. C AEs ARI DICTA
admodum aute Caesari imperatoris: nomine summum in rep. ius de imperium traditu est, sic dictatura eidem, ut summam haberet in rep. auctoritatem, mandata est. Neque enim aut rei gerendae, aut seditionis sedandae, Baut comitioru habendorum, aut ulla alia legitima cauiasa dictatorem eum factum accepimus. Ex quo intelligi potest, ut altissimum auctoritatis in rep. fastigium ob
tineret,eum dictatorem esse creatu. quod ipli hoc verbo constituendae rei'voluisse exprimere videntur.Ιω-que ego silentibus in tanta re Romanis annalibus eum ii & ii, &: 1ii I dictatorem constituendae reip. caussa, id est ut summo iure atque maximo in rep. -- perio uteretur, esse creatum scripsi. Nam primam dictaturam comitiorum habendorum caussa cepit. CDe Castred Zistone II ii, USUe V.
Dio in hunc annum Caesarem dictatorem v cum M.AEmilio Lepido magistro eq. edit: tabulae aute Ca pitolinae & Colotianae eum dictatorem IIII profitemtur. De magistro equitum scribit Appianus, Cavarem secum M. Antonio magistro eq. consulem renuntias se,ac M. Lepidum, qui Hispaniam per legatos administrabat,pro Antonio sibi magistru equitum cooptas se. Dio autem Caesarem consules in biennium proxumum designasse,& ipsem utroque anno dictatura suis. se gesturum, quumque ille alium quendam magistrum
equitum dixisset, Octauium etiam, quanquam adolescentem, dixisse. Quum aute Antonius toto anno comsulatum gesturus et, ac ipse Lepidum Galliae Narbonensi & Hispaniae citeriori praefecisset , duos pro iis hos seorsim utrunque magisterium equitum gerere