장음표시 사용
471쪽
dum videatur notare juvat, augmentum molis Musculorum aestim ri non posse ex tumore, qui, dum contractio contingit in quibusdam manifesto observatur, di vel ab ipso sTE NON E assumitur, proin pterea quod necesse sit Musculum in crassitie tantum augeri, quam
37 tum minui inr ejusdem Iongitudo ; verum quaeri diuataxat, an praeter inerementum abbreviando ortum, Musculis nullum aliud acee dat 7 Tentavit hoc per Experimentum evincere GL Isso Nivs tu Tradiat. de Ventriculo G Intes. p. m. I9l. cujus verba haeci unt: ,, Paretur tubus oblongus vitreus sati S capax di idoneus, cDjus A superiori & exteriori lateri prope orificium inseratur alius e--reectus instar instandibuli. In orificium majoris tubi vir ro- ,, bustus & lacertolus nudum brachium totum immittat, &dein is orificium tubi undique circa humerum loricetur,. ut nihil a Aquae inde effluat: demum per infundibulum tantum aquae quantum Vitrum capiat, . infundatur, & insuper aliquid ais Aquae infundibulo superemineat. His peradiis jubeatur ope- ator per Vices, modo omnes brachii Musculos simus forti-riterque Vigorare, modo Omnes remittere. Tempore vigoram
sitioni S aqua in tubolo subsidit, tempore remissionis altius in se oodem asurgit.. Unde liquet. Musculos tensos seu vigoratos se non eo, tempore inflari aut milumescere; sed potius minora- seri, contrahi di detumescere. Si enim inflarentur, aqua iasi vitro altius ascenderet, nedum descenderet. Objecit huiuargumento multa ΜANGETVs r) ec quem recenset, ASTRVCIVS, quorum praecipua sunt: I. . quod non liqueat enarrΩt Um EXperimentum a GLisso Nio ipso instim nam fuisse ;quum omnes brachii Muschid1 vrgo rari nequeant, detrahr portioni laxatae, quod turgenti additur; gQ. per contra fit onem depleori vasa venosa lymphatica fibris accumbentia, ideoque Mulculos dum agunt, majus non requiri spatium, imo forsitan, si plus
expellatur quam addatur, spati a min s , quam antea illis neces sarium erat. Certe fi bene liaee perpendamus , non parvi pCn deris este videntur; optandum interim foret, quum res sit magni momenti, di multis dubitandi locus relinqui posset, experi
472쪽
I N T E Rmentum illud caute iterari, quod tamen ob dissicultates, quas sibi conjunctas habet summas, hactenus factum fuisse, non novi. Quidquid sit non opus est tamen ut haereamus, superest argumentum illud Borellianum, Musculum contractum ex corpore superaddito turgere, evidenter demonstrans; in Mastetere scilicet, 38 ubi dentes fuerint satis fortiter ad invicem adducti, ita ut cedere amplius nesciant, si magnus fiat mordendi nisus, deprehenditur
tumor novus, nec tamen ex longitudine imminuta ortus. Forte
dc aliquid probat, observatio Cl. wINs Low s , qui animadvertit , quod brachio modice flexo, si articulus cubiti figatur dc
accedat vis ad extendendum major, V. gr. a pondere ad extremum manus appenso, Musculi flexo res in proportione resistentiarum magis magisque tumeant, cubito interim immoto ma
En removi objectiones, ct confirmavi quae in Interioribus dicta fuere: interea, quum fuerit aliquis, contractionem Musculorum ex remisso spirituum motu oriri, existimans, non inconsultum esse videtur, examinare hic loci breviter ejusdem opinionem, quae nititur imprimis tali Lemmate; quod scilicet, quo tardior sit motus suidi per canalem quemcunque decurrentis, eo major, caeteris paribus, sit pressio lateralis, o vice vers. Cujus demonstratio exhibetur sequens: Omne fluidum per canalem decurrens duplici gaudet motu, uno axi parallelo, altero la- Meribus perpendiculari; hunc vocamus motum lateralem il- Fig. IV. ,, tum progressiVum. Sint κ ε, α ω canalis parietes, sit e p ejus axis: ponam Us motum lateralem esse progressi--vum Σ : erit diagonalis ρε, linea descripta a fluido, quod si a duabus hisce viribus motus imprestas recepit. Minuatur
semotus progressivus; fiat α ρχ; fluidum impinget in ς; mi-- nuatur iterum, & sit z 'λ; motus fui di erit per ρ γ. Quo- Osiam ictus magnitudo, ut sinus anguli incidentiae; impetus
D in Vid. las Memoires de P Aca- demit des scienses de Paris de P ann.
473쪽
major erit, quam in ε, ct in major, quam in ς. Hinc ,icu lenter patet quod diminuto motu in directione e cy, vis etiam J A pressio, quae in canalis latera eXercetur, augebitur, q. e. d. Iam vero sciendum est, motum fluidi per canalem decurrentis, retardari posse duobus praecipue modis; Io, vim impellen-3 9 tem minuendo; a , orificium canalis Obturendo, sicque resistentiam augendo: in causa posteriori verum est pressioncm lateralem fieri majorem; contra in priori nequaquam; interhia demonstratio adducta quum talis sit, ut nullo modo exinde pateat, ex quanam causa motus liquidi progressivus imminutus poni debeat, 1ed casui utrique promiscue accommodari queat, haecce forte ratio fuit, cur ornatissimus Autor , lemma suum ad motus Mutasculorum applicando, contractionem ct fieri posse crediderit, ex motu spirituum, ob vim pellentem imminutam , retardato, quum tamen, uti jam diximus, Vis Urgens minor, nequaquam maj rem reddat pressionem lateralem. Id vero ut clarius pateat, &simul constet in quonam demonstratio deficiat; concipiatur tribum κεα ω obturatum esse in εω Urgeri autem liquidum aliquod vi quacunque ab e versus φ ; quid fiet' motus progressivus retardabitur quidem, sed quum reliquum resilat, ct reagat vi qua premitur aequali, aucta pressione poterit illi communicari vis quaecunque magna quae nunc premendo tantum agit, quodsi vero inmotum erumpere posset, celeritatem haberet maximam; deinon- stratum vero quum sit a Cl. ΜICHELLOTTi st9 liquidum in canali quocunque premere inter se, dc superficiem interiorem canalis in omnibus punctis, aequaliter; patet credo manifeste, liquidum in tubo καε ω, sub conditione posta, si vi sua in motum erumperet, aequali celeretitate ferri debere versus exteriora, ac per latera, seu quod idem est extra canalem, motum progressivum V. gr. ρμ, fore a motui laterali ρν, ct secundum leges
In Dissertat. de separat. fluid. p. Tom. III. Nnn
474쪽
mechanicas motu recti lineo in compositum resoluto, linea quae movendo describeretur et diagonali ρβ. Ponatur dein alio in casu,
non impedito exitu in εοθ, imminui vim pellentem in ακ, idem sane siet, ac li vis dicta maneret eadem, minor autem evaderet resistentia ad ε ω, quum igitur liquidum non valide resistat, sed pressioni urgenti minori cedat, nequaquam recipere amplius poterit vim tam magnam, ae quidem in calta priori, & movebitur tantum tarde; interim vero, quum Propositio illa a Cl. MICHELOTTI demonstrata vera sit semper, etiamsi ad finem canalis 4ominor evadat resistentia, imminuto motu progrestivo, minor etiam fiet motus lateralis, ct erit nihilominus a diagonalis autem, per quam actu fertur, ta ρη.
Nullius autem momenti est objectio, quasi pressio Iatera Iis, utroque in casu, aeque magna foret, ideo quod ictus magnitudo sit ut sinus anguli incidentiae, juxta sententiam nostram V TO, BNguli incidentiae sint semper fibi invicem aequales; considerandum est enim, verum quidem esse, quod pro simium diversitate, variet quoque virium magnitudo, si existat semper eadem celeritas; hac vero posita diversa, sib angulis iisdem, ut quadrissa celeritatum sic erunt vires, seu vis in J erit ad eandem in xi ut ρφ' ad ρη λHis intellcctis, patet clare error ab Autore, caeteroquin doctissimo in demonstratione commissas dum motum progressibuum imminui supponit, eodem interim manente motu laterati ;nec est igitur, quod ex suo lemmate ratione probabili concludat, contractiones Musculorum fieri, dum tardiori motu feruntur spiritus, ex vi imminuta ad principia nervorum Pellente.
Ad sinem jam propero , explicaturus duntaxat breviter
quaedam adhuc Ρhaenomena, quae circa, motus Masculorum o servantur, atque e X antecedentibus haud dissiculter intelliguntur:
st quidem. Io. Evidens est ratio, cur Musculorum motus tam dimnetiferi queat 3 Nervi enim quum constent ex librillis minoribus ab
475쪽
ortu usque ad sinem disjunctis, absque ulla confusione secundum voluntatem spiritus, ad Musculum modo hunc, modo illum, mitti poterunt. 2o. Patet ex Tabella saepe commemorata Dissertationi Cel.
BERNovLLI adjecta, cur elevando ct sublata retinendo maxima pondera, semper oriatur tremor; quum ibidem calculi ope demonstratum inveniatur, vires absolutas vesiculas dilatantes, non sequi rationem vesicularum earundem successivae expansionis, seu quod idem est respe tu virium, non increscere eodem modo rein 1 si stentiarum momenta. quam vesicularum dilatationes; verum vim absolutam, rationem ad resistentiam habere minimam, quando dilatatio vesiculae, adeoque elevatio ponderum fuerit valde parva, hac vero existente maxima, rationem obtinere multo majorem; sicut angulus semidilatationis A ad extremum vesiculae, D- Fla hi fuerit valde scutus & tantum g O , vis dilatans absoluta ad res stentiam se habeat, ut I ad 229OOCOO, contra dum angulus est maximus & 8so. evistit, ratio dicta multum increscat & sit ut rad 9 OCOO: adeoque homo valde elevata retinendo ingentia pondera, vires impendere debeat summas, ct ne quidem vesicularum dilatationi proportionales, ob quas igitur pro momento interdum deficientes forte, fit tremor. Interim intelligitur ex eadem Tabellago. Cur nihilominus homines pondera maxima elevaturi, conatus majores in proportione, sibi adhibere videant, dum primum de humo tolluntur onera, quam ubi jam aliquantum sublata
adhuc altius suspendi debent' propterea scilicet, quod elevatio
tanto minus sensibilis existat, quanto momentum resistentiae majus est vi motiva dilatante fibrillas, illud autem ad vim moti Vana eo majorem habeat proportionem, quo minor fuerit angu- Ius dilatationis ad extremum vesculae sper num. 2.) atque pro inde homines considerantes, quod, dum primum attollere incipiunt. ad magnos uisus elevationes tamen sint minimae, crescant aUtem ae in ratione valde magna, ubi altius tollere conantur, CXisti' Nnia z naeni
476쪽
ment suspensionem reddi faciliorem, ubi jam aliquantum facta
fuerit, licet revera summae in proportione impendantur vires. 4o Liquet etiam facile ratio roboris in hominibus diversi; pollebunt quippe viribus maioribus Io. illi quibus maxima, ad si-bras distentendas, est copia spirituum; et O. autem fibras ipsas habent justae firmitatis, haud nimis parva vi mutabiles ita, ut seipsis longiores fiant; 30. denique ad jun miras ossium instructi sunt uberibus magnis, corrigentibus obliquitatem directionis, atque essicientibus id, quod patella in genu, & ossa sesamoidea ad articulationes digitorum. ψ- Quare post cursus violentos, vel labores strenatos, do- qaleant fere semper Masculi rursus contrahendi, inprimis qui plurimum agere debuerint 3 videtur quippe id fieri, quod latera fibrarum magis distracta, praecipue ubi frigus supervenerit, excutent doloris sensu in , similem valde illi, qui oritur ex compressione valida externa Muscali contracti: forte etiam causa est inflammatio levior in tunica cellulosa Musculorum nata, ct coim sumta pinguedo. An vero lassitudinis per motus nimis magnos ortae causa est, quod partes sanguini tenuissimae perspirando exhalaverint 3 videtur saltem male eam tribui dispendio spirituum per contractiones Musculorum successivas facto; quum constet spiritus continuore affundi sanguini g. xxii. & dum sic rursus ad secretionem applicantur cerebro, probabile admodum sit, quod proprium circulum absolvant; Musculi autem praeterea contrahendo & relaxando se per vice S, sanguinem attenuando, eum non solum aptum reddant ad generationem novorum spirituum, verum etiam Ino tus celeritatem augendo, copiam illius majorem intra datum tempus ad cerebrum mittant. Sed
60, Quomodo tandem ex inanitione nimia fit convulsio 3 quaestio est dissicillima certe: eogitavi saepius an explicari possit exinde, quod, dum per haemorrhagiam maxima perditur fanguinis copia, ct proin motus illius qui hdhuel superest valde imminuitur , ex pressione forte partium vicinarum: inaequabili, Vel
477쪽
alia quacunquet ex causa, oriatur resistentia quaedam levis, invasis deferentibus sangumem ad Musculum antagonistam unum partis alicujus, quae ob inpetum sanguinis valde parvum non superabilis, impediat illius influxum atque Musculum reddat paralyticum, ineptum amplius ad impediendum contractionem antagonistae alterius, cujus proinde sequens contractio producat res sentiam in suis vasis, libere interim GTuente rursus sanguine ad Mn-sculum prilis paral ticum antagonis iam alium, ct ex hac causa iterum cos tractum, diam saccescit alter. Sed quid multa 3 non conveniunt haec Phaenomeno, prout apparet, si rite observetur; Λ-43 nimal moribundum ex sanguinis profluvio quiescit prius diu, pallet sique frigesccre incipit, momento post trahit membra, jactat se & vagos quoscunque motus edit, quiescit rursus, fiunt eadem , ct moritur 2 an ergo eX imminuto valde, nondum tamen prorsus deleto sanguinis motu, colliguntur in nervis spiritus, qui succedente frigore propelluntur semel atque iterum in Musculos, ct artuum vario S motus producunt est saltem admodum probabile. Ati o. Quid dicendum est de contractione superstite in corde
exsecto quorundam animalium 3 credo eam mortalium neminem
explicare posse; miramur id quod observamus, sufficienter autem non intelligimus: unicum illud dici posset, in animalibus id praecipue singulare ex constanti observatione obtinere , quod quominus illis sit cerebram quo major autem caeteris paribus medulla spinalis, tanto diutius non solum se movet cor, verum dc saepius in frusta disiecti corporis partes. Dissert quidem in eo ma-
rei me ab animalibus homo, utpote habens cerebrum, inter Omnia viventia ratione molis totius, maximum, inest tamen dc cordi ipsius irritabilitas quaedam faciens, ut non diu pose mortem, utcunque ad contractionem adhuc stimulari possit. Et profecio videtur, irritabilitatem illam nemini explicandam, una cum momtu peristallico intestinorum aliquamdiu in mortuis adhuc supersite, maximo eum bono, a summo Conditore, inditam esse corporibus nostris adeo fragilibus. Est scilicet corpus animale machina quaedam, in eo duntaxat ab omni reliqua, diversa, ut
478쪽
i1t verum perpetuum mobile, duplex hahens Principium activuin, tuυ in alterum movens: Primum est cor , determinans aChialita- et1ὶ eorum, quae per cerebrum fiunt; alterum existit cerebrum ipsim, causia rursiis actionum cordis suspendas pro momento actionem unius, vel ponas impedimentum ne horum unum agere possit, quiescet tota maehina, cum si uidis suis non corrupti S,
di bene constitutis omnibus solidis, deficit tantinia primuin illud 44 mobile & est status litem, qui in horologio , ex causa quadam
e Xterna quiescente pendulo; deducatur duntaxat in in otino rursus, v. Cf. cor, movebit hoc omnia reli oua & erit restituta vita: atqui poterit id fieri , ut in summis animi deliquiis, naturaliter quidem dum Intestina chylum vel lympham ad venas mittunt. saliguri autem in cor dextrum ingressus, illud irritat; ex arte autem pluribus modis, uti cum aqua frigida inspersa corpori , quae exillens causa contractionis vasorum, essicit ut repellantur fluida nondum coagulata, versus interiora ad cor: Nituntur hoc fundamento modi adhuc multi alii, argumento sint experimenta in Anglia capta, ubi hominibus sub aqua suffocatis reddidere vitam. Sic cavit Deus ne ex levi quacunque causa nobis flatini moriendum esset: forte applicando dicta ad homines ex vaporibus tam noxiis in fodinis, nec non cellis subterraneis a longo tempore clausis, morientes; magno emolumento esse pOzinsemus generi humano. Caeterum alius adhuc & non minor certe usus, ex irritabilitate simili, quae inest toti corpori, enascitur oeconomiae animali; advertit mina illius ope statim iratura, applicatum esse aliquid, vel ingestum noxium corpori, aut in eo
natum, per febrim dein subigendum vel eliminandum; quare &non immerito dicitur, quod natura sit sui ipsius conservatrix, cui ut Moderator assidet Medicus.
Exhibui quae pertinent ad historiam motus muscularis causae, dc satisfeci proposito : viros enim instrumentales Musculorum quod attinet , seu leges mechanicas secundum quas Musculi diversis uaddis partibus firmis aflixi, contra nonis ope tantos tam-
479쪽
que varios motus in corpore ericere possint , quum hae longe a. liam uberioremque disquisitionem postulent, eas huc simul refertare seopus minime exegit 2 adde quod argumentum illud, adeo
PERI, plane jam exhaustum esse, nec tuli ab exercitatissimis in Matheli Viris illi aliquid addi posse videatur. De reliquo autein si quis forte sit, qui ai ilia mechanica atque rationem formae, nexus, situs, magnitudinis &e. in Mustulo quocunque singulari cognoscere desideret, inve iugare haec poterit sacile, dummodo perspecta habeat generalia illa, a BORELLO memoriae prodita eaque applicet ut iii, ex Anatomia cognito, cui destinatus est in hac vel illa corporis parte, simul bene hunc in finem consideranua , locatus. Exemplum praebeat T chlearis oculi, qui ab
optici nervi foramine ortus, ad Oanthum majorem praecedenS, ibidem orbiculum quendam transiens inde petrorsem, do exterio Faversus descendens mediae summae parti globi inseritur; is quippe Musculus quum globum oculi vertat, sicut pupillam deorsum ad
promisientem sub cantho minore genam diriges , huic autem actioni accommodatus minime extitisset s a suo principio recta ad locum infertionis. in globum delatus fuisset, necessario indigebat trochlea, quae directionem corrigeret; quaeratUT Vero, Ciaritaque idem ille Musculus non ex ipso cantho majori oriatur, &trochlea dirigente careat 3 in promptu eci ratio, siquidem inversio globi maxima requirebatur, cui non susticeret Musculus tam brevis eΣ cantho oriundus, sed potius major quidam ex fibris longioribus constans. En nunc omnia quae tradere consitueram , gavisurus si rite a me tractata fuissse cognoverinti
480쪽
In morbis in flammatoriis, caeteris paribus, praestaret arteria secare quam beniam. II. In variolarum morbo, curam antiphlogi uam onorareno tempore,
cum occessu adhiberi pose credo. III. In Plet hora nec I9dore, abstinσntia, impetrat&r id quod Eenaesectione. IV. Haud unquam absque Peripneuntonia saeva Pleuritis.
Sanguis densis, facile concrescens, mia b ndus es optimus. VI. Humor per glandulas secernendu d eri a secreto. VII. Saccharum nec non mel vermibus potivi necandis quam alendis iu- ervire exsimo. VIII. Refrigeratur in pulmonibus sanguis. IX. Bissi, in intesina est fa, acescenti re it.