장음표시 사용
101쪽
Liber Primm . terti, nent Terretium igitur satiuossiori utile nec pin Quaenam tererba D:sit, nec macrum, sed ex utroque aequata me bilia Vlycritate temperatum quia nimio succo, pin-rum ixudine fermentata radix, ut in agnatas radiculas,eriei et, erranea ingloriaque tacunditate sobolescit, sic,sam, i erilescit ad flores, laudatissimum alioqui scapum, iique C publica luce dignis imum, qua numeroso qua, re g δndi flore coronatum enixura . Genitales enimiquijs ''phae radicis partes pinguis ina soli tepidiore albos ''mplexu illectar, alimentoque largiore turgescen
io e yy vitai ferme omnem in primum adnaseentiun tanabe herculorum puerperium effundunt, ad ultimum facti pyViosi floris statum effortiae Callertim siccaneusi 'm P macer sabulo, ut qui nutritio humore destingui Vixur, neque alere matricem plantam, aut foe-i uc pddre meque teneram floream prolem educere, Hya '' id stare potest . Quamobrem una superest flo-is ob 'xi apta seminibus excipiendis mediocris hu- putri qud parciore succo praemature luxuriantemtiam sit x m coercet, donec lase totam esserat in den- item floris tempestiuam foecunditatem . At cur est,..hi, Uticas hilis est, cur floribus plane aurea terrae me e M s/ ' cita
elixi mihi videlicet laxitatem, ac spissitudi
mul i siccitatem atque humorem leuitatem, gra- si Axymque aduersantes inuicem qualitates mediauthor p*xatione ita continet foederatas: ut superiores
ique Ap-xi es inferioribus modice respondeant Idime diaeris, rerum omnium generationeauisit, calo-
102쪽
paratus Hortensis calore, atque humore quam maxime iuuantis habi tudinem propius videtur accedere . Eiusmodi er go solum a Theophrasto summopere commenda tum satis solutum erit, ut siradicibus facilem prae beat meatum, S imbribus ac radijs alie penetre tur: leue, ne satus opprimat humectum, ut enu triat. Quoniam vero ut hominum, sic terrarunia arcana indoles in apertis eminet indicijs ideo flo rum fertile solum, ne quid inepto delectu peccc Eiusdem indi-mus, sensilibus se prodit argumentis. Est igitW aspectu pullum tactu molle ac leue, si aridum D; r 'ui . c. s. si aqua conspersum lubigatur, modice glutinur' suini gusstatu quoque subdulce, si ex ea parte assi 'quae maxime displicet, glebam in fictili vase dubiaqua madefactam, ac more faeculenti vini diliges ter colatam iudicio saporis explores olfactu deorque suaue . Et suavis quidem odor , cum prino pum qualitatum ad optimam corporis constitutis nem conspirantium veluti amicus quidam Sc lo cialis halitus sit, felicissimam in solo temperies dindicabit. Quare iuxta sagaci atque eloquenti
3. .e Orat Tullio gratiora videbantur unguenta , quae cr ram, quam quae crocum saperent. Oraculum sp i.i .cap. s. minat altera sapientiae cortina alter Plinius, de terra odorem optime iudicare assirmat qu
renti vero quanam in terra odor iste sit, cui com parari suavitas nulla possit, talem fere esse subijcii , caesa vetere silua in novalibus. Ut mirandum c minitos essdulcit exubelitiem leue paspersicum ii lutior mores periet intercstrat rem ignific
103쪽
h,bi m 'i' soreos terra filios non paucos odorauli edi matrem enim olent. At vero languida otida rum Vi udo graciliorem pinguitudinem sapit Ete- prae ire pinguia calore humorem decoquente fidete. ' rumberent, subdulce lum subpingue ac tempe ioni, Vmesiste necesse est . Ad haec tractabilem mol-thuim humoris mediocritas caloris temperaturata, o di pyndus, pinguedinis modus modicum aquae,eece. yy Um lentorem in terris incit . Denique
igitur rumi anum solum frigore palleat, saginatum ca-m it ' grescatu pullus color percocta nigredine diutino. ' Valoris cum terrestri siccitate parcum hu-jori, ' 'm penitus permiscentis addens intisque tem aulci 'mignifica , simulque medium quendam
iligen tenuemque soli habitum commonia deui di malumus optimam floreoque satio- ,rinci sp*xi terram unico mirae multiplicisque si-: Ohio, d J V dxionis vocabulo describere , tenerrimam , si Axone appellabimus . Hac enim Vna ap-Dere rustie.c..tiem pi. - 'nq, quicquid in illa exigi optarique potesto hii ' Vxprete,continetur. Haec una temperate Lib. I, c.s.
' Olli ad cultum, nec madida, nec sitienses 'nilrdtur . Sic praeterea seli mediocritatem , . ut ' Vxi dis iplina explorabis Scrobem effodi-Σ
quae si numum regeriton, recondit . s.
Leoni 'ssyri , pinguis erit ut quae aerio calo-ibiicit, si 'xiique tanquam fermento turgescit. imite rum ' exit, macrast quod frigoris ac siccitatis
104쪽
terreno pondere deprimitur . Si aequata conue nerit, mediocris: extremis qualitatibus ut tempe ratione, sic loco in medium coeuntibus Expresssum quoque parentis exemplum fili sunt. Si planetae decolores exilesque aboriantur, macram si vi ridissimae solitoque foliosiores luxurient, praepin guem si modice carnos, sectilesque assurgant , attemperatam habilemque floribus humum signi ficant. Sic denique varium terrae ingenium aquil explorate dignosces . Liquore illimi bene tota humus si multum soluatur in limum limosi piae guedo valde hortis accommodatam declarabit Si plus aquosi madoris, quam limi habeat: super fluus humor corruptioni opportunam, atque adcoin ecundam arguet . Si cerae instar glutinosa tra C antem pertinaciter remoretur argillose tenaci ta ab altrice seminum vi attrahi contumax ius dendis floribus auaram ipsa quoque pressior ad haesio semina strangulans nocentissimam indica bit. Rimosam vero in primis fugies ne radicci adobrutas sol admisius exurat. Quod si citra se terstitionem certo auspicio siue tripudio augura em coniecturam facere placem illa tempera Cubertaris, facilisque culturae habenda est humui quam recens flossam volucres quaerunt, rostroqb scalpuriunt singuis enim tellus vermiculorum olitoria op pabulo inuitat. Id ego terrae genus ex olitorijsior - tis accersendum aduehendumque esse aio AEdQq licet licet tum imquo inolitori: re discis minudinate aliasior, alia gramihi tres de enim a grauitemen Igrauissnera ginim prodet optimi
105쪽
Liber Primis. ones iiqet annua stercoratio saginaueriti diuturna tamen Ympe in latio, tum irrigatio macerarunt, nutrita es res 'qsse olera nonnihil emunxerunt. In hoc autem plan 'hyoxi terrae unico genere permulta est inueni-
si Vrimina, veluti qualitatum gradus: ut proaepum ' 'Vm radicumque varietate variam ex hac sectant , yqrram petere, qui velit, possit. Hinc eniim
igni Ap nguior, alia macrior, alia selutior, alia spis
aqua ' i dii siccior , humectior alia , alia leuiori lota grauior in florum,si effoditur . Liceat hica pio a p*x delicatas atque emunctas lectorum natabit finio terram latificante paucis agere. Re Fimus horte- super coqui olida inter odoratos hortos, ut spero,'
ideo S A Wye non olebit. Non est animus quod ta-is, ta Theophrastus, M. Cato, M. Varro, Colu-enaci Constantinus Caesar Pogonatus, alijque i fuit 'Arum tum fecere scriptores in fimetis varia ge- ad . Pax dusque praestantiae contemplando perdiundica '' 'xui: sed , quae foecundis e sordibus magis adices e q*xunt, cursim lustrare dicendo . Igitur de attraso stercoris genere nihil habeo definitum ligura Sy yssin, quod asseram quia neque pristis scri-herata: hqβ, neque recentibus colonis de eiusdem imus , si Ayrum, ervi conuenit. Nam quod hominumbroqii , A Jxiquissimis cultoribus Theophrasto teste et
orum .e' ' - *rrimum, praeferebatur. Cassius autem i i, hor '-xxonem, Quintili apud Constantinum, quo gyrum ii Pogonatum , nec non Columella colum I. I.a.icet bino
106쪽
so Apparatus Hortensis bino tribuunt principatum e quia praeseruidum est, humumque sermentat. Quare columbinui' fimum in pratum, vel in hortum, vel in segetes spargi oportere rusticae rei urbanum oraculillimre rus . c. pronuntiauit Cato . At vero idem M. Varro animi sui sententia praestare asseuerat merularum ia turdorum fimum ex aviarijs non solum ad ubci agrorum , vertim etiam ad boum suumque ii ginam . Lautius enimvero, quam agris acaci tuis, consuluit colonis genialis iste doctor, cui turdos,ac merulas in hortensis cultura consortiusscongregauit . Et plures rupinora, pinguior ilia aetate colonos haberemus, si turdis, ac mers iii et .e is .in I horti pinguescerent . Primus quoque asino hq
nos a Columella in hortis laetificandis perhibetui quoniam id animal lentissime mandit, ideoquM facilitis concoquit , ac bene confectum , misi mumque herbarum creantem fimum reddit tauci sunt, qui equinum magnificant: tum quo ono conficiatur pabulae, tum quod vulgo atq et utiliter ut leuissimus usurpetur. Ali bubulo ii uent quia mitiore terram calore occundans pq sit semina non exurit Bubalinum ali celebras; quia nigram ac leuem terram,nempe sationi coe modam facit. Nullum denique sterquilinium ci 'quod suum nri habeat patronum ac vindiceni Vsque adeo sapientissimi viri non de lana capti na, sed viliore de re digladiantur. Me quido in
vnunius ius de sorresolvvt altatiplici posse nouis deficiatque ldquae
instinuisum hori 'odii iuuandenditum a quo fitis aut bidos
107쪽
sortium iguiores merulis in ho- albetus eoqu
Iacapis Fidei inxqm lutulenta patastra pugnare non delectat. unum aio spectandum si in stercoratione cuiusque seli habitum meum cuique terrae mulata, praestabilem habendum esse, qui quanquata vales V sincundet,hoc est apta permistione calefaciat,dcxesoluat,succosiorem quoque,laxioremque reddar, haltricem facilius aquam exorbeat ita promul-xiplici terrarum varietate varia laetamini genera a
ppis optima iudicari . Quin etiam cum antiquis, 'visque cultoribus censeo, si quocumque fimo q*nciantur horti, congestas frondes, ac stipulas,' que ipsi, quae macerari possint, vel terrae Vel ' VT purgamenta fimi vicem aliquatenus exhibi
Caeterum ad hortorum ubertatem ex veteri sterquiliniumstixuto duplex fiet, aut certe unum bifariam di e. u-rum im sterquilinium bt sit, ubi recensimus m ' .
y-hdus reponatur, unde vetus iam putris in 'Dyxxoi exportetur . Idem ab hortensi consepto c. . . r. c.s' 'βjV aberit; ut sit floribus fertili pinguedin ' ij'pyoximum , a floreis odoribus grauit 'ndis halitu satis remotum . Extructum paui-ymque solum habebit, ne transnittat humoren , 'himi vires continentur, interiecta stramen-- i paleis spinarum, vel graminum seminale ' hortos caeteroqui redditura intereunt Aduq opaco secluso situ, vel superpositis vir- 'A cratibus a vento, sole vindicabitur ne suc- qu*m terra quaerit, ille exiccet, hic exugat. P Itaque
108쪽
8 1 Apparatus Hortensis Itaque, si possis, ut eo aqua influat eo nominea ret e facies. Noua praeterea per aestiuos menses luna cabal non secus, ac si repastines fimum rastro aut hi litu hipalio permiscebis comminues, ut is aequali ci praeci Persecti mi computrescat. Recentissimo abstinebis quia bo suaui na semina perurico malas herbas progenera ego ii
Anno requietum, iamque flaccidum , si cum pice censrisque idoneis authoribus sentia , robustioribbi bri plantis adhibebis quia vires adhuc selidas habe , hortivi hortensem adiuuet foecunditatem . At vero, si Vesea la-v. i. a. Pocronatum Carsirem audias fimum anniculuim minii
v auebis, quem ille non inutilem modo, sed mi qui itis etiam nominibus noxium, atque eo praecipsi persi censet, quod innumerabiles bestiolas de serpes noxiites creat. Verum, S si vetustiorem minus pro nusndesse veteres existimarunt, idem tamen Pogos p Vont tus, atque adeo diuturna experientia edocuit, tui rimu l mum , aut etiam quadrimum tenerioribus praes pingitim floribus tutius admoueriti longinquo nisi nona tempore , quicquid foetidum erat, expirauit 'ime
spargendite quid durum, flaccuit . Quocunque tempore C prout Prumpi. -- limine laetificandi fuerin thorti, curabis ut 'bruirante fauonio, unaque silente siue decrescent ac sicca fiat hac enim obseruatione humus imi icat; Terra stereo nime herbescens fertilius efflorescet. Illud quoq; que diu het D moneo sedulo cauendum, ne , nondum alter py iteratio absumptoque fimo, terra floribus obseren et nimi ercorosa sit quia recentisim tabificus aestui
109쪽
Liis Primis. stactumae depositos bulbos adureret,aut putrefacemi rex Scio esse nonneminem, qui duos india palmos
'simum substernalicuius opport oli uit bulbos radices superiniecto in solo positae ad
Ti, 'S' Sm florum partum incalescant Adeo ab in-
ui iussimento verna suauitas properatur.Verum substratus ac
'Pstrauimundi tepore superuacaneam stercorariam sussitionem istam: eam salua rumpq ---
'nx frigidiores,ac praesertim aquilonares et hi nidierna intra terrae viscera florum matri-
'Vmbili frigore perurantur.Quin etiam Nuo parumsidio indiget Romana i temperies ,
r, 'silinii gelidae regionis cultrix industria
'mmum solum sparso calidae essicacitatissimo
ti riri, i '' issmemolumentum,quod, intra terrae
', sit aquis percolata fertilis simi
tiis, non ' ,-nnuo partu fatigata hortensia culta si is et ' Vri ex refouentur.Quanquam id fomemore I prouid i a V in sonesiores dies recalescunt, , sibi ob rum rumore amouent ne vitiet inferuescens tuo. Ii v utem assiduo diuturnoque par-
hus iuri none pinguescat,adolerum semin xQue t junior, succosior ex olitorio agros et vi
110쪽
Apparaim Hortensis ut paulo prius dixi,congestitia substituatur pares su=, tis enim terrae iam effoetae anilitas emaciatam parili iii Iac degenerat floream posteritatem. Sed quonias si laxiores horti plus exigunt operae ac laboris uniui lanni dissicile ac permolestum negotium sit est et u
plures tribuendum, ut hortorum aliqua singuli annis pars recenti humo renouelletur. Praedicta esse , olerum altrix humus non bulbis modo,atque alac , monarum radicibus sed caryophyllis etiam , o triuitisisque lectissimis, necnon arbusculis fruticibus xl illi iporiferis, minutis denique seminibus commoda vis est dum tamen hisce postremis, ut in loco moldicam, tenuissima incernatum Monet igitur c- ipsi ilidissimus magister usus, una oleribus prius Ob adsita tellure omnia florum genera, tanquam olera ce ubertatis decus, praemium felicissime pro Telluris re generari . Nam fama est, siue fabulia gemel: Vrox us Dbu sunt, ac simili saepe vultu fallunt fami qua, i quam sic fabulatur, paucos ante annos, cum, reo abrogato,storeum seculum suo Flora de nos i inie ne condere, opiparoque conuiuio condire vellax had florales hortos priscae fabulae numerosim Obsi gii silem, Deos omnes per blandissimum apparitor ' coiiii
Portieus o Zephyrum accitos conuenisse Eminet in hor(β' erihil
b si meditullio spatiosa porticus seruia Apse si irae Daedalum agente ac facile superant magnisc ' vis tius, quam Troiani muri,labor itidem Apollinerum excitata. Etenim aureis columnis ordine dupi