장음표시 사용
281쪽
a 'Lemones Meteorologica state eii Aqua limpidissima,leuissimaquei
quae Nuceriq in Vmbria potatur ; omno morbi genus propellit, praecipue a Veneno,& morbo Gallico omnino liberat.Sed alias miras eius Aquae virtutes, A nnibal Camillus refert in peculiari libello; illum consulite..
oceani vastitatem ingredimur. Geographorum Sententia est, Terram in medio Vniuetsi uti Centrum siluatam,a Mari undiq; ceu Insulam ambiri ,& cingi, quod confirmat D. Basilius lib. I. Exam. explicans illud Ps. 23. ipsesuper maria fundauio. eum; Refertur a D. Alolio Sanseuerino in Collect retis 29. & sane Plinius lib. 2. c. 66. Thrram esse praecinctam circumfluo mari, - ait,non esse argumentisinuestigandumia, cum experimentis cognitum sit. Porro Mare,quod Vniuersam Terram cingit, &ambit, Oceanus dicitur. Oceanus iuxta varias Terrae Regiones,& partes, quaS M-
282쪽
luit, varia sortitur nomina et In primis aquatuor Regionibus praecipuis, idest,ab Oriente appellatur Orientalis, stit Eous. Occidentalis ab occidente; Meridie Notius, seu Australis, a Septentrione SeptentrionaliS. .etos Deinde secundum quod varia litora diuersorum locorum alluit, adhuc varia,& magis peculiaria,ac propria sortitur nomina,dicitur enim Sarmaticus, Scythicus: Hyperboreus, Indicus, Persicus, Aethiopicus, Atlanticus, Gallicus, Britannicus, Hybernicus, Cantabricus, Germani Pcus: Deniq; dicitur Mare pacificu a quie ite fluctuum, qui non franguntur, Maria illud omne,quod eli inter Europam, Afri cana, Asiam ex una parte, & Americam , seu Occidentales Indias ex altera. Haec Sue
nomina, quae sortitur Oceanus prout Terr. rarum extrema litora complectitur.
alo Verum prout Oceanus in variaia Terne gremia diffunditur, & ipsemet Continenti ambitur, & cingitur,varios iasinus subdiuiditur: Sunt autem sinus praecipui quinq; Primus est sinus Suedicus,dicitur communiter Mare Balthisum , & est. inter Damam,imediam ex una parte, PO'
eraniam, Prussiam,R Liuoniam ex par Aratae Angelis.
283쪽
ra altera. secundus est, qui Meuius inter Europam, Asiam, Africam ad Paludem
v i M lotim protenditur; dicebatur olim
ab Antiquis mare Internum, modo Mediterraneum.Tertius dicitur Persicus,qui latere suo dextero Persidem radit; quartus,' qui latere suo dextero Arabiam perfundit, Arabicus,seu Mare Rubrum . Quintus est Mare Caspium,seu Hircanum, quem Ptoloniaeus lacum, quam Mare maluit appellare,quia pedibus circuiri poteth. ax I Iam vero Mediterraneum Mare inistranti a laeuo latere Europa eli; a dextro A frica,inter has ad imum recessum Asila. Sortitur & hoc ipsum Mare nomina varia, prout variis regionum litoribus adfunditur. Ad Iberiam, seu Hyipaniam, dicitur Ibericum: ad Baleares Insulas, Balearicum ad Narbonensem Prouinciam, Gallicum; mox ligusticu ad Liguriam labeo ad T sciam Mare Tuscum,quod Graeci Tyrrhenum, Latini appellant Inserum; Hoc ex aperto conductum sinu lito Neapolitano beatissimo clauditur, quem Syrenum sedem,Ganimedis Craterem,seu etiam Cra terem argenteum lacte plenum admirata dixit Antiquitas. Huic Mari corona Col-
t lium amavissimorum praesidet Nostra
284쪽
N eapolis Vrbiuin nobilissima,Europae t Nov. tius Emporium, Universi delitium. Laeuum Neapolitani litoris latus tenent Pagi plures,& oppida celeberrima,Herculanum a& Pompei, e regione urbis visuntur antiquae Stabiae,Surrentum, Mas a Lubrensis,&diremptae procelloso,& angustissimo freto Capreae,Insula Tiberii domicilio celebris.
Dextrum latus tenent Mons Echia, nunc
Castrum oui a figura Ouali, dictus. Plaga, Cosyra nunc Chiatis, Margellinae,& decantati om- ζ .nibus ab Historicis,& Geographis Pausii- ilyppi Deliciae,quas inter fas est numerare ιitia' regalia pend Palatia, Villas amaenissimas, Pa di derivata in Principum,seu Procerum, ι πην Regni Domos Maria ipsa,ne du Flumina. , aia Hinc sus amplitudini restitutunia, R H.
Nare Mediterraneum, circa Corsicam In- Palatia
sulam,Corsicum;circ. Sardiniam , Sar doum:a Sicilia Cretamq; usq;Siculusinde Creticum,ad Cyprum usq; mox Cyprium ad Asiae usq; continentem,appellatum est. at 3 Inter Siciliamataliam, & Graeciam Ionium mare dicitur,cuius pars Adriaticuab Adria Vrbe, quod etiam Mare Superurelative ad Inserum,& Tyrrhenum. Adri ci pars eit Mare Illyricum, quod est duplex. Dalmaticum ad Dalmatiam, bur-Autae Angelis. ni.
285쪽
nicum ad Liburniam.Inter Siciliam ,& Hadriaticum linum dicitur Mare Ausonium, quia haec pars Italiae antiquitus dicebatur Ausonia.Inter Graeciam, & Cretam situm Mare, AEgeum, seu Arci pelagus , quia innumeris pene insulis resertum. et I Rursus inter Cretam,& Rhodumta Insulam Mare Rhodium, Syriacum apud Syriam,ad Palaestinam Palaestinum;ad Iudaeam Iudaicum, ad Cariam Carium, alΑEgiptum AEgiptium.Ad Africam, Afri-- cum;ad Numidiam Numidium; deniq;ad Mauritaniam Mauritanum Mare appellae Hydrographi, & Geographi omnes, tria, quorum Tabulis plenius haesi, de planius Uno prospectu conspicietis.
Ca,fa Sessedistis In Aqua Marinata JMoestigatur.
et is ax A re sal sum esse,iudex est sen- Ni sus , imo Mare a Salis ama rore , & fatum quoq:'a salsedine dici ple-Virg. nq; opinantur.Vnde illud. dabant lathoe Spumas salis aere ruebat
286쪽
alsedo,no una Philosophoru Sente tia est.' at 7 Ponit Empedocles. Terram Prdoro Solis aestuantem, sudorem expira Se ι & ab dreres.
eo sudore Mare sui se salsum redditum , Patet enim sudorem salsum esse natura sua; ex parte huic Sententiae videtur adhae-xere in suo EncbirsoL1O. spar Aragonius. s. ἐνα18 Ponit Neophrastus salsedinem Ma- Α-uο. xis esse a salis Montibus, seu a Salinis Ru- niuripibus,iuxta quas ab initio creatum, & po- T' O . situm fuit Mare. Sequitur hanc Sentetiam ρῆ - Le Reds bicivbi probat sal non solum con- Rem Crescere. Mi Ignis ex aquis,sed effodi ex Terra,idq; dici Sal minerale. Resert ex Isidoro υδε tib. Io.c. a.rupes salinas inueniri,ex quibus Lal serro excidatur etiam ad Domos con-nruendas,id etiam fieri in Arabia ex Plι- Plin. mis,in Africa ex Solino. Sοιιαι
et Is Ponit Aristoteles Aquam Maris sal. Arist.
sam esse,tum propter multitudinem adu- Sςειμι starum exhalationum , quae Ventis asportatae in eam decidunt, tum quia Solis ardore coquitur,& id,quod tenue est , exha
aeto Ponit Scotus lib. a ruet q/3 .n. 6. Sal- sed inem esse qualitatem naturaliter debitam Aquae Marinae,quae ut marina est, spe
287쪽
spaν quuntu rhanc Sententiam. G par Arag Ar - mus in No Enci rfol. 8o. ex parte Conimia tract. 9.c.F. Pronunc. a. ubi Pro se citant D. Bus bom.4. mxam. Isidom lib. I.- tio,. 8 c. t Recupitus in suo Nuncio DL i I s. Licee D. Udo Aristotelis Sententiam approbe ponit ta- μ menidatam esse Marinis Aquis a natura crassum lentorem quendam,quo terrei va- pores vi Solis o subiecto Maris solo euo. .cati impediuntur expirare, & sursum ascender etat Sentio cum Scoto, O Aragonio a- re esse salsum ex sui natura, seu sal sedinem esse qualitatem naturaliter debitam
222 Probatur quia quod tale est a principio ortus sui,& est semper tale, est talo' de sua natura, sed Mare a principio ortus sui, & creationis fuit salsum, & est omni tempore salsum, ergo lassedo est illi natu .raliter debita qualitas. et a 3 M inor probatur quia,Mare ob duos
praecipue fines est creatum, & separata est aqua in locum unum, ut habetur Gen. Iacut aquatilia animantia in eo,tanqua communi domicilio seruarentur, & nutrirentur,& ut nauigatio pollet exerceri ad hu- ,
manam politiam, & societatem fruedam,
288쪽
De Impressionibus Aqueis. a I I
& conseruandam, sed neq; Pisces possunt sine Aqua falsa conseruari,& nutriri, nam
ex tracti e Mari, aut statim moriuntur,aut non diu vivunt; neq; nauigatio unquama exerceri potuisset,nisi Aqua marina salis edet, atq; adeo crassa, alias non esset potens ad sustinenda, & ferenda nauium a ipondera, ergo.
arq Confirmatur quia,nisi Aqua mari, na salsa esset, calore Solis putresceret,calor enim Αgens in humidum, putredine cau-fat,danda ergo fuit Mari salsedo , ut a P
tredine seruaretur.etas Addit Gaspar Aragoniusfol. 8a si omni Aqua etiam dulci esse salsedinem, nam Igni apposita dulcis Aqua, facta in illa vi caloris separatione partium ethe- rogenearum evadit salsa; ita se expertum esse per artem spargiricam fatetur Hono rius Augustodonensis in lib. de Mari Philos a 6 Data autem semel, & ab initio sal- - 'sedine Mari,aucta deinde illa fuit ex per- DO... mixtione adustarμm exhalationum inco- μι. coctarum; patet enim liquores inconcoctos comixtos terreis exhalationibus salsos esse, tales sunt Lixiuium, urina, aqua per calcem colata, sudor, & his simili iΛdustio harum exhalationum a Sole est, Aug.de angelisi qui
289쪽
qui fortius in Mare ob sui planitiem agie
calefaciendo,& adurendo terreas exhalationes permixtas Aquis : & in hoc sensu intelligendus,& explicadus est Aristoteles, quando in adustas exhalationes, dc calore Solis maris salsedinem refundit, ponit enim Aristoteles initio cit. cap. Tertis , Ubi agit de Maris Salsedine, Mare semper fu isse idem, nunquam minus, studinatus fieri, &Dems contrariam Democriti doctrina ab Aesopi crun . fabulis non differre,aperte proruincia At Mare non esset idem prorsuS immutatum, nunquam maturia ut minus, si ad illud fieret aliquando notabilis accessio exhalationum adustarum, illiq; ob talium xxhalationum copiam, salsedo adderetur; ergo Arist. dicendu est iuxta Aristot.Sentelia, exhalationes terreas seper futuo permixtas Mari, Nare finisse seper salsu,sed aucta fuisse procellii teporis salsedinem,laeta aliquali, &modica exhalationii terrestriti e fudo Maris calore Solis eductarum,& adustarum.. 227 Dices primo. Etiam Aquae fluuiorum,& Iacuum sunt permixtae exhalationibus adustis terrestribus, & siibiectae sunt calori Solis, sed illae non fiunt Amatae, Scsalsae ergo salsedo non originatur, nec incrameta sumit ab exhalationibus adustis,
290쪽
De Impressionibus Aqueis. a s.
Resp. hoc Argum.vim habere in Seletia refundentiu adaequale salsedine maris iis exhalationes adultas, no in mea se tetia, em tm ponit ab exhalationib. adultis luenire Maris salsedine,in quatu Maris Aquaeia ab initio salsa fuit falsedine naturali. . aa 8 Praeterea dico aliquorum lacuum,&fluuiorum Aquas salsas esse,quatenus in
ias fuit congrua dispositio ad recipiendam salsedinem ab exhalationibus adultis , &calore Solis, vel quia eorum Aquae fluxe
runt per meatus, & cuniculos amaros, &salsos Terrae;quod non potest militare do Martiquia non fluit per Terrae cuniculas. Esto quod secundum aliquam sui partem possit crescere quo ad salsedinem ex propinquitate cum Salinis Terrae. 220 Dices secundo . Sessedo non est primaqualitas, sed commixtio vix primis, ergo no pol esse conaturalis Elcmeto Aquar, α Mari,nam Elementis solum conataurat iter sui debitae primae qualitates, ergo salsedo non est qualitas connaturalis Mart. Respondeo in primis . Aliud estis, quod sessedo sit connaturalis Elemento iAquae,& aliud esse , quod salsedo sit con naturalis Mari,neq; enim solum Mare est Elementum Aquet. Praeterea eito salsedo sera.de Angelis. non