De vrinis Actuarii Ioannis Zachariae filii, medici praestantissimi libri 7., Ambrosio Leone Nolano interprete in quibus omniae quae de vrinis dici possunt, doctissime tractata continentur. Anthonij Thylesij ... De coloribus liber. Pauli Aeginetae De

231쪽

ris DE CAVI Is . De causis contentorum iustorum,er liuiddrum ais nigrorum. cap. XVIII.

Vscam urinis contenta, ct liuida, Sc nigra inspectantur, aut ob morα contenta tisicationem uitalis uirtus nam in hanc nigra. speciem mutatur mortificatus humor aut ob humorem nigrum, qui illuc ab aliquo loco cucurrit, uel illic ingenitus est.deinde ut in urinis subsideret,profluxit:aut ob sanguine mutatum mortificatumT,atq3 cum urinis comissum.Quan. . doquidem ubi cum sanguine redditur humoris melancholicus,eo quod excretrix uirtus debilis est,etiam usi ad ter tiam concoctionem concedet . Inde ue ro expulsus a residua etiam animali uir tute,idem mistus cum contentis,ipsa co. lorat:ita ut si mediocris fuerit,reddet ue netos,atq; liuidos colores: nigros uero

efficiet, si qualitate 8c multitudine ex. cesserit. A is hoc pacto melancholicus humor redundat,& pro eiusmodi causesam extraductus apparet. Quinetiam accidit,ut interdum contenta uideantur ni

232쪽

vRINARUM, LIB. I. 2Pygra,cum sanguis existeret melancholi/cus,aut eo quod eiusmodi humor tractu temporis in melancholicum mutatus sit ab aliqua alia caussa. Nanque ratione 5c usu idipsum comprehensum est. Assumitur enim a natura omnis sanguis,qui pu. rus es in tertia concoctione: qui uero mutatus fuerit in bilem nigram, hic se questratur a uirtute excretrice . Sed tamen id orationi huic addatur. Nam ubi Nigrities sanguis mortificatus, atque uersus fue/ sanguinis. . rit in colorem nigrum,aut ob tormenta, ec scuticas homini incussas,aut ob virtutis remissionem,ac mortificationem, tu hunc ipsum natura tanquam superfluum illinc deriva atque tum urina eius modi excretis contentis abudat. At oratio de caussis colorum, quos in contemtis esse contingit,hoc pacto maneat, doctis a nobis qus sint necessaria.De quantitate uero colentorum docere iam par esse uidetur: deinde decaeteris

ijs quae super ipsis

quaeruntur.

233쪽

torum. cap. XIX.

M Vix contenta urinarum, Ut mul

tum nutrimentum corpori distria hui,ita robur quoddam alteratrici uirtuti adesse significant.Cum enim materia deerit,ac naturae robur affuerit, non tum efficit abundantem nutritionem. Quod si semper materiam anneXuerit,

atque similem membris fecerit, semper quoque eiusmodi consumptionem soquetur superfluitatum multitudo non Ilaud fieri parua. Non enim par esse compertum res ημm est, ut in quacunque uis distributione nutrimenti,quae corpori fit, non etiam

' obrem cum multa est elaboratio natu rae circa nutrimentum, multas quoque superfluitates adesse necesse est. In quo nec illud ignorare oportet. Nanque alteratrice concoctricet uirtute ipsa ab alia quavis caussa obscurata, plurismae superfluitates feruntur. Veruntamen hae erga crassitudinem vergunt,

dum concoctionem exactam diffugiuti De

234쪽

VRINARUM, LIB. I. risDe quibus paulo inserius,ac ubi de condiuritatis

tentorum substatia tractabitur,disputae contentorimus.Nunc uero de paucitate conten rum cause.

torum dicedum est Alcy haec pauca conteta explicatum est ut ob inedia & exercitia,ati oppilationes, oc concoctiones

tardas generentur.Ergo uirtute nutriti Ua potente,& materia abundante,huius meliora assumuntur,peiora uero expelluntur,quae superfluitates sunt, etsi haeetiam assumantur. Quando uero decens ec pura nutritio ex toto defecerit,etiam misitioni contenta in urinis ratione eadem quan contentaustitate minuuntur. In iis uero qui multus ari. sese exercent,etsi nutrimetum multum adsit,contenta tamen minora in urinis apparent,eo quod in eiusmodi corpori hus superfluitates tractantur Sc tenuantur,atque per occuItas uaporat1ones discedunt,ita ut paucum quoddam relua quatur arctatum in exitu,atque cum urina descedes: miru no etiam esse poterit, si colenta pauca spectetur,meatibus OPPilatis,atq3 crasso per angustias,quas seu

citsola subtilia trasire sinete:atm hoc in

235쪽

2ao DE CAVs Is loco oratio de quantitate contentorum sistat cursum. Posthac dicendum est de Quantita substantia,hoc est, quam ob caussam te. tis contem nuta uel crassa contenta spectentur. Hoc DrμM enim pacto reddita ubi fuerit ratio, ser-uρ' iratus erit ordo ut propositum erat. Igietur contenta tenuia,cum pura fuerint,ac non facile assurgentia cum matula comη mota sit,significat magnam quanda deuhilitatem naturae in tertia concoctione adesse. Si enim haec confirmaretur,ser tasse gigneret in ea concoctione mediocrem substantum. At uero nunc quem admodum circa primam re secundam concoctionem peccari contingit illic enim in prima tenuia,et subhumida fiunt excrementa:hinc uero in secuda allis aru que aqueae urinae ita in tertia concoctione peccati solet. Contenta enim tenuia acindesinita, minust domita a calore Traula. genuino manent. Quinetiam quae apparent tenuia ob crudum humorem tenuatum,ueluti in ijs quae de iudiciajs urinarum scripta sunt superius, diximus, ea ab roborata iam genuina caliditate flut,

alte

236쪽

VRINARUM, LIB. I. a attenuante ac dissipante omnem crassitudinem materiae,quae uenis inhaesit ob

humorum cruditatem. Similia hisce sinagulis diebus in sublimibus diebus de monstrantur. Qitandoquidem in illis solis calore eminete,omnis crassitudo corporis nubium attenuatur, ait spiritiGcata dissipatur,ut eodem calore superato coguntur nubes,atque crassescunt . At que praeter haec etiam ob multam coiiastrietionem nigrescunt,ita ut horridum etiam insultum terrenis minitetur. Hoc item exemplum satis esse poterit in cras sis contentis urinaru ostendendis. Nanmque genuino calore debilitato,non etiafacile hinc humores & domiti, re attenuati esse possunt. Nan caloris ipsius

in humoribus propriu est, tenues et ue luti indefinitos humores cogere, ec deinfinitos reddere concoetione:crudos uero&crassos attenuare concoquere.

Atin crassitudinem accidit in contentis inspe stari. Quaecunq; enim eorum quae ad nutriendum assumunturi non prius mota sint concoctione ob aliquam inse

237쪽

ata DE c A v si spedientem causam,eadem aut tenuia apparent,aut crassitudinem habentia sunt, utram diffugientia mediocritatem con crasse eon coctionis.Quae uero contenta uidentur tenta in die crassitudinem habere natura,ratione crabus decreta sis superfluitates expellente, id ob virtutori s. tis excreticis robur potius fit,praesertim per urinales uias. Quinetiam contenta quae uidentur esse crassa ob eiectionem puris,oratio quae de iudiciis acta est, do/cuit. Caussam uero reddet oratio de concoctione. Quandoquidem quae exacte concocta esse apparent, ea mediocrem secundum genus substantiam capiunt: quae uero aberrauerint ab exacta concoctione,illa demonsti antur aut tenuiora, aut crassiora. Hinc etiam censendum de raralatita purem essicientibus. Nanss pus medio coiit M cras eta uidetur, qui genitus est concoinctione uincente,idems crassior quibusi uis contentis spectatur, tenuior uero

sanguine spisso . Sed de pure rationem ali js in locis discere poteris. Qua pro re

hic relinquatur,ubi non adeo opportuo num est ut tractetur . Nos uero cum de

substanis

238쪽

vRINARUM, LIB. I. ais substantia contentorum, quae in Urinis apparent,disputarimus: decet ut etiam

de hypostasi orobea,furfurea, Iaminea,

atque similacea doceamuS. De causis bγpostasium orabearum furofurearum laminearum crDiu

cearum. cap. XX.

V specie sint eius nodi hyposta

ses, dictum est in tractatu de disserentiis urinarum,& quid sibi uelint, m is quae de iudicijs , scriptum est. Nunc

uero ipsarum caussas explicemus,atque usquequaque orationem finiamus. Igi/tur cum febris ad carnem usque pro- Febris is cesserit,ita ut eam ec turpem reddat, post isti. liquefaciat iam antea consumpto pinu guctum in fundo matulae subsidet quantum de substantia carnis depastum est. Non enim in eo fundo sublimatur,neoque erat eiusmodi combustum ita facile, quemadmodum fieri solet in contentis quae specie similia sunt huic, sed semper fundo haeret, naturali quadam grauitate iacens. Atque quod hoc pa/cio febris peruenit ad Drtem corporis insor

239쪽

vMNARUM, LIB. I.

pora,eo maiora & euidentiora frustula abscissa conspectabuntur . Idem etiam disicere licet ab hypostasi laminea, Scmilacea,quae incensae sunt ab hectica se- Laminechre. Arqui quemadmodum a mediocri, Similacea. ec genuino calido fingitur atque perfici tur unumquodl horu, ita ab extraneo calore,ac immodica febre distrahitur,atque colliquefit: & consumptionis cor porum febris est causa penetras adusque profunditatem. Sed ut appareant stumalorum species quaedam diuersie a liquefacta materia,suborta est differetia. Qua obrem habes etiam rationem hypostasis furfureae Ac lamineae, at similaceae creditam iis qui lassicienti pollent ingeonio. Veruntamen non ignorare oportet

interdum humorum crudorum spissato virilis rum effigiem quandam apparere, uer- cruda bygentem ad species similes praedictarum post i hypostasium. Quemadmodum accide re solet in ijs quae coquuntur in sartagia

Iae. Haec enim du assantur,arctatur, atq3 quo magis ustulantur,eo peiora rediguntur. Similia his considerare oportet, oc

240쪽

aic c A V s I s hoc pacto se habere in urinis,atque con Iectandum,quo minora fuerint frustula,eo imminentiorem febrem esse.Quin etiam interdum in contentis rarinarum eorum,quos absque febre contingit esse, eiusmodi germina male elaborati ali cuius humoris apparere , quae tractu temporis declinant,atque dissoluuntur,

ac ueluti capilli interdum in urinis speactantur. Quorum iudicia suo in loco de

dissimilarium. cap. X NI.

NVnc uero par est ut causas contentorum dissimilariu subiungamus, fortasse non inutiles ijs qui hisce studiis

operam nauant. Siquidem ubi humores aliqui relinquatur per aliquos meatu visquali nev fuerint distatuti aut attenuati, neq3um contes quot cito per urinas expulsi,sed tractuloruratio. temporis in meatibus moram fecerint, spissitudinem, ossis naturam susceperrint,ab aliqua caliditate in eiusmodi species transmutantur,ita ut neque ossa persecte