장음표시 사용
2쪽
HO, CHRISTI AN Is SIMOQUE PRINCIPI AC DOMINO, D. GEO
pio Marchioni Brandelaburgens Stetensum aey Pomeraniae Duci, & Norimbergae Burg orauio, Domino suo Clementissimo,
llustrissime Princeps, quantum Tuae Celsitudini ob non uulgare in me munificentiam ac satiorem debeam .Quid enim, ut reliqua taceam, a Tua Celsitudine munificentius gratiusq: contingere po tuisset, a quod a uariis peregrinationibus,ciuibus semper sereob. noxium esse conueniebat, me seceris immunemc quae non semH. Gequidem, sed iterum atq iterum di illeissimo literario octo traxiisent inuitum. Intelligebas sine in , tempore, admodum molestas esse mihi multila lias illas prosectiones exososa fore equestres illos strepitus, Ob id studiis me consuetis committendum curasti, a quibus non sine magna molestia me distrahi animaduerteras. Verum, utcunm munificentia tuam ese . mertus sim, attamen hactenusgrati hominis ossicium erga Celsitu inem Tuam optare magis licuit, si praestare. malueram etiam alicuanto oraestare serius, modo plenius. At ne seustra, citra seu gum omnem, hoc quicquid est temporis, quo a prosectione illiserias esse uoluisti,perdere me suspicareris,citius hoc quod animo . Doluebam perficere conatus sum. Et cum, Plinio lib. ix. capite rimo teste' nullum sit in medicina mendatio periculum maius, u 'do in ea uel minimum erratum citra uitae humanae detrimen
dic uerrores,dc eos quidem praecipuos, nam omo ui pollex
3쪽
EPISTOLA in unum uolumen eolligere, collectosis Celsitudini Tus dicarem:
partim ut intelligeres me interim, dum peregrinatione abstineo, minime esse ociosum, utq; animum meum laudibus tuis impense fauentem, tuae munificentiae haud immemore declararem: par
tim euaut ex inclyti tui nominis praelatione lucubrationibus iisce meis salioris nonnihil conciliarem. Quas enim ad te adfero,tanto maius patrocinium postulant, quanto plures sunt habitur qui easdem mire exolas habebunt. Eo autem libentius hanclaribendi prouinciam delegi, quod a nostra professione non esset aliena , quando trito etiam Graecorum prouerbio praeceptum sit, Quam quis noritartem, in hac se eXerceat: praeterea etia, qtCd Studiosis nonnihil hoc meo labore prodesse sperauerim. Quare nemo existimet me id operis sumpsisse animo uel calumniandi, uel ue
nandae gloriae siluato, uerum solius ueritatis amore, mortalitatis cytantum iuuandae causia, quando aetati nostrae circa uera remedia caliganti, dc suturae posteritati non parum conducere arbitratus
sum, si medicae artis Studiosi hoc pacto in meli uiam reducerentur. Minime igitur saetium, uoris, quanminia serebat aetas, doc lis,multaeq; lectionis detrahivom, sed ne in omnibus simplici
Cres, nominis authoritate decepti, eorundem subscriberent se ientiae,cum nullius nomini quantumueritati sit deserendum. Pro, inde, etsi anteaPer Leonicenum uirum in omni distiplinarum ge nere doctissimi exadtissimi iudiui hominem, ac per alios quos dam magni nominis uiros, non pauci medicorum errores libris aedius mundo proditi sint,attamen eosdem non omnes qui hic hahentur, nec ordine aliquo, sed ut passim sese obtulerunt, attigisse. certum est. Insuper omnia hi ut aiunt, rudius ac planius, si apud a illos docentur. Quare ut omnes Ordine quodam, de uno uelut salae concinnatos haberent ueritatis Studios, hoc quicquid est lahoris subire uolui. Et si magnitudo rei nonnihil deterruerit, ta .nen quod quouis labore ac instantia me assequi poste confide
ham, detrectandum non censui, potissimum cum constaret honos quosvis primos illos meos conatus ueluti quaedam praeludia non esse aspernaturos. Morosos uero ueteris inscitiae propugnatores, barbariael sordibus contaminatos Medicos, cum uniuer so Sophistarum coetu, nihil moror, quando omni penitus erudi uoneat uditio careant, nec quicqua quod ipsi non didicerunt
pensi habeant. Quibus certe multo iustius tam auriculas Dii de
4쪽
de insiqum Midae, repertis enim seugibus glandem defendununec cum Gryllo in hominem redire uolunt, ut quibus in sterquilinio,Suum more uersari perpetuo placet. Quod equidem no alio nomine, Galeno scribente, sit, nisi quonia ueram speculationem non nouerunt, nunquam incipere, ut eandem discant,erubesciit. Caeterum uidebunt Cumani isti asini, utcunq; inscitiam adtem pus occultent, fieri non posse,quin aliquando promineant aures, utcunq; inam tmerint, prodanti Lampsacenti rudentem. Blandos nanq; sermones, egregias nugas, d lirasonicam iactantiam, magnificam pompam, annulos multos,&quicquid est ei oeminatorum modam, si detraxeris, non medicos, sed meros carnifices, sutoresti; deprehendes. At saxint Superi, ut aliquando Catonis exemplo passim hoc medicorum, circumforaneorum Q genus Urbibus proscribatur. Reliquum est,Princeps illustrissime,lit hoc studiorum meorum monumentum hilari aloe exporrecta fronte . suscipias, idq: a malevolorum uenenatis dentibus, alienael uirtutis olores strenue defendas. Studium meum ac animi mei promptitudinem erga Celsitudinem Tuam declarare uolui, quam Iesus Christus, Optimus maximus, mihi tui' omni . Dus diu seruet incolumen. Vale, Mense Octobri. Anno anato Christo. M. Dia
5쪽
quae in toto opere continentur.
Aloe non aperit uenas, nec cit sanguinem. Fes. vi manna Graecorum aliud a manna Arabum. vii Reubarbarii nostrum ab antiquosv per omia diuersum est. vita Sanguis Draconis non est succus Sideritidis herbae, sed est Cinabaris Dioscoridis. - - επNapellus, iuxta Avicennae decretum, minime in potu propinandus, nec radicis Pentaphylli succus inter uenena numerariedus. eodem Antiquorum Buglossus nostra est Borago. πAgrimonia, qua passim in ossicinis utuntur, est Eupatoriumue
Harmel est semen Rutae sylvestris, non autem Cicutae. An Aloe mixta melli plus purgat,ac stomacho minime 'locet. Ainio Casia Graecorum,ab Arabum ac recentiorum elidiuersa. Aliqii Perpera mesue praescribit Dosin Reubarbaro,Epithymo, Scam monix,Polypodio adi Eusorbio. Ignorant nostrae aetaus medics, quid sit radi quam pro Turbitofficinae vendunt. xvi V Differt Arabum authorum Sandaraca,a Graecorum. xvii Theria a nostri seculi medicis certa non habet scientia. xvin s Saccharum antiquorum a Sale Indo nihil differt, a Tuccham tamen nostro diuersum est. xxii
ar Suculum non est Semperuiuum, aut Mandragorae semen, sed id quod antiquitas Symphytum Petraeum nominauit. xxiiii G Arabes perperam Meetereon, quae Graecis Chamaelaea uocatur, inter Laetiiria connumerant, eandemq; cum Chamaeleone
ερ Aulcenna Cicutam,Napellum' herbas uidetur ignorasse,quo niam quae Cicutae debentur, Napello tribuit. xxvii o Avicenna uicinitate nominis deceptus,taton, id est, uiscum, prolata inter uenena enumerat. ' xxviii ignoraue
6쪽
is Ignorauerunt Arabes, herbam Isaudem, ideo 3 ancipites in ea
' describenda suerunt. XXκ Avicenna Calamentum cum Origano confundit. Not Avicenna quatuor herbas,natura & sigura differentes,sub unius Auriculae muris appellatione confundit. NXXη Herba priscis Pes Coruinus appellata, a nostra sic nominata est diuersa. xxxiii rus Carabe non est Populi arboris gummi. XXXVis Avicenna praeter hoc quod uarius in describenda Populo arbo re est,falso etiam calidam esse in tertio ordine asserit. Novi Perperam Serapio Oxymyrsinen esse arborem serentem Cube bas existimauit. Novist ' Multi nostrae aetatis Medici ignorat quid sit Hemithe. NN 'q ' Phaselus differta Phasiolo. XXNiπι. Falso medici iuniores luiubas & Sebesten fructus ad quosdam medicinae usus adhibent. eodem ' Herba Lichen Graecis dicta salso a nostris Hepatica uocatur. XL3 Avicenna Volubilis herbae proprietatu cum Hederae proprie ratibus confundit. x ira mesue Centaurium maius cum minore confundit. Ut 34 Avicenna 5c Serapio lapidem Armenum et Laetuli confundunt. .e male agunt medici in Cantharidum exhibitione alas cxliij
abiicientes. . VAlibium non est Eryngiii,sed herba Inguinaria dicta. eodem
37 In interiorum membrorum inflammationibus incidenda est ue/naquae edirecto est. Hui) In Dylenteria ac Colica purgatoriis medicamentis ex Scammo nia&similibus conseditis non utendum. λ' Cacochymiam recentiores medici non recte describunt, salsost alio nomine repletionem ad uirtutem dici contendunt. tqμ' In curandis renum Calculis, assidua Clysterium iniectione non
Purgatorium medicamentit attradilis humoribus est simile ni' a minoratio, sic enim recentiores quidam loquuntur,concoctioni
3 Elephanuasis aliter apud Arabes, aliter apud Graecos accipitur, Eodem modo & Lepra. eodem
7쪽
. Duo tantum mutarum inlalubrium genera, primidua scilicet M
ς Morbus Gallicus no estis,ciue Graeci Lichenen nominati ivri4s Diuersis istis nominibus, Pruna, Ignis Perscus, Carbunculusatin Anthrax,unus idemin morbus designatur. lix Avicenna Erysypelam, Formicam miliarem, Ignem Persicum morbos natura distates,eorunde 3 curationes colandit. 4s Perniliosissime Avicennain curauone Bubonispessiferi remedia reprimentia adhibet. lxia 43 Perperam quidam febricitantes, Tertiana maxime correptos Felbre,immodicis purgantibus pharmacis excarnisiciant. lxiiii so Errant, qui Febricitantibus quouis tempore interdicunt balneo. Errant, qui iuπtasanos&aegros immodicis purgatoriis c Iomedicamentis excrutiant, & bi omnium marinae, qui eadem insantibus etiam propinant. lxvii
n Bilis meatus a iecore ad intressina in omnibus serme unicus, licet in quibusdam geminus. lxviii Π Stercorasuum esse,ita enim Ioquutur, seu formam substanualem in stomacho seu uentriculo non suscipiunta lom Hallucinantur, qui Pyloron seu Portonarium a Duodeno non
11 Ieiunum intestinum non habet eandem, quam Rectum, reeli tudinem. lxxiii Ad Ileon siue tenue intemnum non plures perungui uenae metaraicae v ad aliquod aliud intestinum. eodemst via uocis ac spiritus, quae Trachea arteria dicitur, exterior est,esbi autem &potus,quae Gula uocatur,interior. lxxiitis. Septum transuersum non ex omni parte carne caret, Mesenteri uiram perperam medium intestinum interpretatur. lxxv σο Male Bronchus cum Larynge confunditur. Ixxviio. Motus gulae deorsum, gutturisq; surium mere naturalis existit. - . ixxviij
8쪽
uita humana periculosius, nihil tam pestilens atq: noXium, a te neras mentes his imbui, 'us operspretium fuerit aliquanao dediscere. Nam Galeno scribente, VII. Thecqui in praua doctrina altus est, Meth.cap. hic geminum tempus requirit: III. alterum in quo prauas opinio κnes dediscat, alterii in quo melioribus se exerceat. Hinc est quod -- Timotheus clarus in arte tibia crum, Quintiliano tesse a discipulis parum apte prius edoctis, ge minam quom mercedem eXigebat, unam quidem ut bona arris doceret, alteram ut dedoceret ineptias. Proinde prudenter admodum fecerint prosessioni medicae nomina daturi, si optima qusmprimum discenda sibi proposuerint, ne olim in dediscendo multo
maiori sit opus opera, quam in discendo. Tenaciter enim, in . -
tiliano reserente, inhaerent animis nostris ea quae a rudibus annis i percepimus, Sc haec ipsa magis pertinaciter, qus deteriora. Quod ςRP dc Horatius significauit dicens, Quo semel est imbuta recens seruabit odorem Testa diu . Optima uero sibi discenda proponent, si magis a sontibus a lacunis, e Grscis u Arabis, e ueteribus si iunioribus hauriendam saluberrimam hanc arte duxerint. Nam apud illos pura omnia, erudita, accum summo delectu iuditio de prompta, adeom nihil quod Aristarchi uirgula dignum sit offendent. Apud hos autem praeter inconditam quadam&ineptam dictionem, linguaeq; balbutiem, non modica sunt, sicut ex iis nostris lucubrationibus constabit, quae multis obelis digna sunt, ac plusu τ ον a ueritate dissidentia. Non est autem quod in uniuersum damnandos atq; reiiciendos Arabes, recentiores mputem , quando S in ris non pauca sint, quae probama maxime censeam. Veru cum magno admodu in istis legendis delectu
9쪽
opus sit, eosdem non nia prius eXucieribus nἰidio iuditio, proponendos duco: ita eniinquid candidum, quid atrum in his sit, satile studiosi deprehendent. Id quod prudentissime etiam admonuit Galenus ita disserens, Oporter eum qui melius alias quicquam sit
intellecturus, uatim Sc n riura Astiae docti inae rudimentis multum alios excellere: ubi uero ad adolescentiam peruenerit, ueluti curioso quodam ueritatis amore rapi, ac si numine aliquo foret afflatus: Sc nein diem nec γ noctem intermittere properando, ac summa intentione disciplinam earum rerum appetendo, quae stimabilia stribus authoribus ueteribus traditae. Vbi uero illas perdidicerit, tunc iuditium adhibere at eXamen diurnum dc quaenam sibi uiuicem consentiant, quae ue discordensi diligentius considerare , atq; ita haec quidem cligere, illa uero repudiare. Atqui videmus hoc seculo, foeticissima hanc discendi rationem esse penitus inuersam adeo ut pellima primo loco discamus, optima autem uel omnino negligimus, uel tenuiter salte, idq; in postremis,aiungimus. Hinc factum, ut perueri quorundam luatuo, pessimi pro optimis, crassi pro eruditis irrepserin i, ita ut neglectis optimorum authorum placius, hic Avicennam sibi delegerit, ille uero Amolda
quendam mordicus tenuerit: alter item Savonarollam exosculatus sit: atq; adeo unusquis i quocunq; sua adactus est insania ac mscitia, huc delatus est, putans sese hoc pacto medicinam per compendium assequi posse. Ea causa istorum etiam animis tam pertinaciter, imo tam pervicaciter, insedit,atin infixa est opinio, ut piaculum ducant, uel latum unguem ab eo quem imitandum proposue run distentire, adeolim memores illius Luciani in Hermoti mo, ό uΑἰ-A,S λοὶ astet ιη GF, ειθ' οι προσ' φερω M'd ε iri λ μ ν , Innumeris errorum labyrinthis impliciti, ad ueri' cognitionem Deruenire non potuerunt. Ne autem perpetuo li1 tanta rerum castigine uersarentur medicae prosessionis studiosi, uolui nonnullos Recentiorum, Arabumin au thorum errores in una compilare uolumen , ut existis quid posthac depraedictis sentiendum sit plane intelligant, discant Leonem ex unguibus aestimare. Nel temere me facturum existimaui de tot celebratis uiris ita dicare, cum ue Atate ipsa nihil habeam antiquius . Digessimus autem opus uniuersum in Tomos tres, in quorum primo errata que ad herbarum, plantarum ue,ac reliquae materiae medicae notitiam
attinet, stactamus. In secundo uero, et ad medendi methodum.
10쪽
in tertio,quae ad Anatomiam seu sedilione membrorum eo oris pertinen attingimus. Caeterum ne mirentur Studiosi, dc hi maxit ne qui nihil nisi eleganter dictatum audire patiuntur, me passim Barbaros citando, harbara eorundem dilatione usum, id enim non sine causa a me factum sciant. Nam mihi uolenti Barbaros refellere,licitum etiam esse arbitratus sum, his uti uocabulis quibus ipsi in suis libris utuntur: ne si aliter clipsi suero locutus, non tam Didear latinitatem affectasse, quantum uerborum studio honos authores oppugnare tentasse, ac per calumniam reprehendisse. Adde,quod eorundem uerba reserendo , ne 3 diligentiam nemsdem in me desiderare possint aduersarii. Praeterea Galeni etiam testimonio siquando usus sum, semper iuxta barbarae aeditionis capita usus sum: id trideo, ut hoc quom pacto satisfieret ijs qui nolia ac latina carent. Ita& Dioscoridem nun sere non iuxta
latinam Marcelli Virgilii Elorentini, uiri undecun doetissimi, aeditionem citauimus, ut ne ijs quibus Graeca ignota sunt, mendax videar. lam, Diis bene uolenti bus, recentiorum medicorum errata se: ordine recensebimus,primumcpea quai ad herbarum ac materie medice notitiam speelant. Nisi enim earundem exactam cognitionem quia tenuerit, alia pro atris remo dia exhiberecontinget.