장음표시 사용
321쪽
primo dorabantia,quae inter provincias primum dignationis locum obtinet. Ex illa Bergae ad Zomam, oppidum & nobilissimus Marchionatus,in scedere perma- serunt, hodieque permanent; Breda ante
paucos annos amissa.Carierae partes sup rioribus annis recuperatae, atque adeo nuper integra tetrarchia Sylva-Ducis.
rentiam Bergarum in Hannonia, dc S. Winoci in Flandi ta caput nobili ει- mi Marchionatus, quem Carol. V. Imp. ut tradit Heuterus, primum contulit in Antonium, cujus linea masculina defecit in Ioanne illius filio Marchione Berge si , qui una cum Barone Montinio anno cII II Lxv11 ad Regem Hispaniae ab Ordinibus Belgii missiis ut provinciarum statum & Hispanorum crudelia in provinciales facinora coram Regi exponeret, in Hispania veneno suit extinctus, sicuti Montinius capite truncatus, re utriusque bona fisco addicta. Verum iulius e 'rore neptis post pacificationem Gandavensem haereditatem illius cernens , Marchionatu rursus suit potita,
nupsitque Domino Bersitae, Gaemecani
322쪽
nata . quarum primogenita re Marchinatus haeres, nupsit Hermanno Comitisherent,ergens. Berglienses hi Marchiones, praesertim postremus ille , quem in Hispania insigni parricidio necatu diximus, ut plurimum agebant in arce Wo dana, quae milliare unum aut circiter abest ab oppido. Hanc ordines provinciarum generales multis & validis operibus communiverunt; sed prodita fuit a praesidiariorumLegato anno cIDI LXXXVII
Parmensi Ducii multis annis lotibulum praebuit latronibus Jc piratis, qui ultro citroque inter Hollandiam δc Zelandiam navigantibus ingentia damna sic perioribus annis intuleruot; donec a Principe Mauritio anno cIII ac VI arx reciperetur; qui munitiones illius omnes disjecit, & arcem cognato suo Hermanno restituit, ea conditione ut neutrarum esset partium, pariter cum arce HOOg- stratana,
Porro oppidum Bergense situm est in agroBrabantino, e regione insubi TOlenq; floruitq: olim longe lateq; commerciis ocnavigationibus in longinquas regiones, postquam Brugarum in Flandria fortuna vacillare coeperat; unde S publicis priva-itisque ςdificiis supra modum suit decorata; quorum hodie exigua tantum vestigia
323쪽
DE sc Ripae ro 3 o fsupersunt, adeo belli rabies & rerum viaces oppidorum quoque faciem mutat. Oppidum est situm ad fluentum ornam;
quod haud procul hinc in orientale Scaldis brachium descendit: distans ab Ant-VVerpia virgas Rhijnlandicas octo cIOS
ma oppidi quondam pene orbicularis suit, ut videtur, aut pentagona; sed longa nec admodum lata appendice aucta fuit versus portum & Scaldim: ut forma jam anomala sit , non tamen ideo minus situ valida, quia prominentem hanc partem utrimque adjacent paludosa dc alto coeno impervia loca. Portus illius aditum tegunt utrimque munitiones ; quarum septentrionalis & portum adeuntibus laeva exigua est, dc adietudissicilis , australis justae magnitudinis quinque propugnaculis munitas, dein fossa, rursus lorica, & propugnaculis binis, lata denique fossa praetexta. - Ab hisce munitionibus duplex canalis sportum veterem dc novum vocant in ad oppidum ducit: quod tot tamque validis propugnaculis intra dc extra fossam, tot aliis operibus, quae recensere longum esset, jam ante & post postremam obsidionem, Omnibus modis adeo permanitum
est, ut nihil jam addi posse videatur. A QV cedit,
324쪽
quam fortissime aliquot menses adversus maximas Hispani copias sustinuit, dc felicissime elusit, varii colles & estiora loca, e quibus in oppidum e munitiones illius di ici poterat, sunt complanata; S post opera illa inter Steenberga & oppidum hoc persecta, etiam aditus ad oppidu hoc praeclusus est ea parte, quae maxime violentiae hostili videbatur opportuna, eique aditum ad portum occlude dum facere. Postremo Scaldis ramulus, qui inter Brabantiam & Totam Zela diae labitur& Uossemaer appellatur aliquot minoribus castellis ad oram communitis , securam nostris ad oppidum ultro citroque commeandi opportunitatem subministrat. Praesidio ut plurimum valido tenetur, atque aliquot cohortes equitum hic perpetuo agunt, qui magnam Brabantiae partem hostibus inturam reddunt, atque adeo usque in Lut-zenburgensem agrum praedabundi solent excurrere . re non raro opima spolia ab hostibus referre.
si Teenberga oppidulum Brabantici soli,
re Baroniae Bredanae pars,distat a Ber-- Sis ad ZOmam virgas Rhijnlandicas bis
325쪽
DE sc RIPTI O, 3 o Tmille septingentas recto itinere ; ab urbe Tola in Zelandia bis mille quingentis quadraginta quatuor; a Breta octo millibus quadringentis una dc viginti. Oppidum exiguum diu invalidum, quodque ita situm esse crediderant ut permuniri non posset. Itaque varias vices superioribus bellis suit expertum, semel atque iterum ab hoste captum, & eadem facilita .
te a nostris r uperatum. Nam quum
Illust. D. D. Ordines confaederati Belgii desiperarent ita muniri posse ut obsidionem aliquandiu toleraret, nulla opera adjicienda putabant; idque tantum OV rant, ne, si hostis illo potiretur, excursionibus piraticis inter Zelandicas insulas omnia infesta faceret, valido muniamento ad oram steti Zelandici structo: quod quinq; habet propugnacula, & sol sam duplicem,aliaque opera militaria, di quo tutior ad illud esset a nostris pytibus accessus, ex adverso ad apposita elicis, ab oppido venientis, ripam, minus calfel luna, cum duobus propugnaculis agrum versus , ex solia. Verum anno demum cII lac xxvi I ratio fuit inventa oppidum hoc muniendi, & agrum omne qui inter hoc dc Bergas ad mam interjacut ab hostili incursu defendedi: in quem sinem tres paludes , quae utrumque Oppi dum interjacent si c. junctae,& terua V Σ casteb
326쪽
3o8 B g et G 1 e Aetcastella, qua maxime suspecti aditus, posita; septumque immunitum; quod sub moenia Steenbergae situm, in exteriora agri ex Hira lid nomen ad Steenbergam alveo est ) immissis aquis in stagni speciem versum;oppidoque ea opera adjecta quae hodierni belli usus invenit, ut jam inter munitissima oppida censeri queat. Ager illius fertilis, multaeque in vicino alluviones superiorib. annis aggeribus
clausae, magnam Omnis generis frumenti & aliarum frugum copiam ferentes: quarum quae oppido proximae, comitis Henrici alluviones vocantur , vulgo G. Hendrispo Her; maximae autem Principis nomen referunt, vulgo Princen land : uae ut a subitis hostium excursionibus tutiores essent, in vicino dc in aggerum nexu reductus aliquot & minora castella sunt excitata. . III. Lilisa arm
r Illoum locum iit ab urba An e L pia milliaribus, Anmerpiani jam ante annum cIo Io LXXX tu muniverant,
ut navigationem per Scaldim tutam praestarent , eique munitioni delectos ex urbe cives imposuerant. Ε regione item illius in altera fluminis ripa in Flandria alterum munimentum , cui Lie en-
327쪽
DE sc RIPTIO. 3P'hoechae nomen , excitaverant. Quod quum nondum ad eam altitudinem perductum esset ut defendi posset, Parmensi Antwerpiae obsidionem moliturus eo mature R istorgium marchionem cumus es o peditum mittit. Pr sidiarii locumdedere jussi cum ad defensionem se pararent, displosis statim ccc tOFmentorum. ictibus una de altera oppugnatio tentata.
Primo repulsi regii,dein astu usi itali,qui Gasparino Lucensi Duce vim faciebant, currus sceno onustos ad id paratos incendunt, δc sumo praesidiarios strangulante eos loco pellunt; atque ita Parmensi qui
sorte supervenerat, animos militi faciente, munitione potiuntur. Deprehensi in
ea omnes trucidantur. Ioannes Pettinus Atrebas, qui praeerat, fide & rei militaris peritia clarus, post certamen ab ipso Risborgio interficitur, multum succensente Parmensi. Multi in flumen praecipites is dederui; pars aquis hausti, pars natando evaserunt. Id in eundem quo Arausionensis caedes, diem incidit. Casus is Ani erpianorum studium acuit ,
qui Lilloae metuentes, quae tantum cxxx praesidio tenebatur, cohortem ex urbana iuventute eo mitiunt, ac Lxxx delectos
ex sagittariorum collegio. Lilloam deinde militis cum Gallorum cohorte indetus Lanovius Telinius, Lanovit captivi
328쪽
dignissimus filius: qui jam in illa aetate
magnum virtutis paternae specimen ea
obsidione edidit, & experti ducis jam
tum in illa aetate vel Hispanorum & Italorum judicio meruit. Adeo ut hostis, Lupra bis mille suorum in illa obsidione desideratis, eam deserere coactus suerit. Postilla arx in fide confoederatorum Ordinum permansit, & post deditam An werpiani multis operibus communita fuit; & altera quoque e regione munitio Liesinoechena denuo excitata; quae utraeque nostris Scaldis navigationem tutam, hostibus infestam faciunt. Crevit ex illo
Lilloa, dc justi oppiduli sormam induit.
Magnum autem discrimen adiit anno cla lac xxvo ; parumque abfuit quin ab omni subsidio e nostris provinciis abscinderetur. Rem gestam hoc modo describit Crotius in obsidione Grollae cum annexis illius anni. Transfugae inquit spem fecerant, invadi posse Bevelandiariaultialem, & aperto ad IrsicamRquarum septo, de perfossis quae obstabant, Oppidum Goesam atque ei proxima mergi, partem vero insulse Hontς adsitam etiam retineri, defensam quippe luis aggeribus, qui olini in pace structi ad
coercendam eluviem nunc pro belli mu- mimento erant valituri. Anni essiuxerant
329쪽
D E s c R i P ae r o. 3 I r hausta praesidio Goesa nudam instilam praeberet: quod evenit, dum principem& exercitum munienda: Grolae cura retinet , & audita pridem per exploratores hostium consilia sui vetustate in oblivionem venerunt. Ergo Ant Verpiae contracta vis scapharam, & quae alia n Vigia plano alveo facile vadis insidunt. pars adacta per aestuarium quod retro Lilioum multis uliginosi λli fruticibus obumbratur, pars curribus eodem perfecta: quinquaginta omnes ; bis mille instructae militibus. Per mera terrarum inter Scaldi m Hontamque Bevelandiae australi accedunt, captato tempore quo maxime vacuus ager , ad solemnem Goeta mercatum prosectis inhabitantium plerisque. Sed mare sperato citius recedens inter eos qui adve0erant dc Bevelandue australis aggerem medium s cerat spatium , quod gravi coeno tenax, nec schaphis nec pedibus transiri facile : Attamen egressi scaphis pedem inferebant, quum militum pauci emissi oppido, humenti extra aggerem solo semet Ostentantes, . Sc in ipso aggere vexilla, quibus ad publicas voluptates indigenae uti solet, pro signis militaribus collocata, falsa imagine verti metu secere. Interim conciti plures sestinabant, nullo religionis
discrimine, quum Romanensibus plena
330쪽
3rΣ B E L et v K AE sit regio, communi cunctis sua defende re. Queis illi visis, cum se scaphis reddidissent, apud Rillandiam unam ex mi
noribus insulis expectant aestus, qui haerentes le ret, reditum; & proprio Sca dis alveo subvecti insitam advenere modicam, & tantum pecori nec multo pascendo utilem, proxime sub eum locum in quo Scaldis Hontaeque divortium est. Hogeis ervae huic insulae nomen est, cujus parte dextera quod fluit Scaldis, AP
geram, altera, Cromnitam vocant. Hic quarto augusti die castellum excitavere, mox dc propius Aggeram receptum, quo trajectus muniretur, initia premendi undique Lilloi. simul Sanissita: castellum magna mole ac specie, propugnacula ei septem destinabantur,) aggeri veteri, qui firma terrarum ab alluvionibus dividit,adsitum; aliaque in itinere Ant-werpiam, partim in quae diximus consilia , partim cotiuendis militum excursibus e Bergis ad Zomam, & parandis
quae utilia, si quando eius oppidi obsidium placeret: quo fine de fossa duci coepit a castello Crucis, quod non longe
Ant Verpia est , Stabroucum ac porro Sanini tam versus, qua commeatus tuto
ac levi impensa transirent. Sed hos conatus 3c fortuita dc hostium molitiones baud parum luxbavere. Nam primum octo-