Disticha moralia, titulo Catonis inscripta

11쪽

Esto animo sorti,quum sis damnatus inique. Nemo diu gaudet,qui iudice vincit iniquo.

Litis praeteritae noli maledicta referre. , Post inimicitias iram meminisse,malorum est. Nec te collaudes,nec te culpaveris ipse: Hoc,faciunt stulti: id,quos gloria vexat inanis. Vtere quaesitis modice,quum sumptus abundata Labitur exiguo quod partum est tempore logo. Insipiens esto,quum tempus postulat aut res. Stultitiam simulare loco,prudentia summa est. Luxuriam fugito : simul vitare memento Crimen auaritiae mam sunt contraria famae. Noli tu quaedam referenti credere semper.

Exigua iis tribuenda fides, qui multa loquuntur. Quod potu peccas,ignoscere tu tibi noli: Nam nullum crimen vani est,sed culpa bibentis.

Consilium arcanum tacito committe sodali. Corporis auxilium medico committe fideli.

12쪽

Noli successus indignos ferre moleste.

Indulget fortuna malis,ut laedere possit. Prospice qui veniunt,hos casus esse ferendos Nam leuius laedit,quicquid praevidimus ante. Rebus in aduersis animum summittere noli. Spe retine: spes una homine nec morte relinquit. Rem tibi quam nosces aptam,dimittere noli. Fronte capillata est,sed post occaso calua. Quodsintur,specta: γόdq; iminet,ante videro: Illum imitare deum,qui partem spectat utraque. Fortius ut valeas,interdum parcior esto. Pauca voluptati debentur,plura saluti. Iudichim populi nunquam contempseris unus:

Ne nulli placeas,dum vis contemnere multos.

sit tibi praecipuὸ,quod primum est,cura salutis. Tempora ne culpes,quum sis tibi causa doloris. Somnia ne cures ma mens humana quod optat, Dum vigilat sperans,per somnii cernit idipsum.

13쪽

Hoc quicu* eupis carme cognoscere lector,

Haec praecepta seres,quq sui gratissima vitet. Instrue praeceptis animum,nec discere cessest Nam sine doctrina,vita est quasi mortis imago. Commoda multa feres: sinautem spreueris illud, Non me scriptorem,sed te neglexeris ipse.

Quum recte viues,ne cures Verba malorum:

Arbitrii nostri non est,quid quisque loquatur. Productus testis,saluo tamen antὶ pudore, Quantumcunque potes,Celato crimen amici. Sermones blandos blaesosque cauere memento: Simplicitas veri sana est fraus ficta loquendi. segnitierit fugito,quae vitae ignauia fertur. Na quu animus Ianguet, cosumit inertia corpus. Interpone tuis interdum gaudia curis: Vt possis animo quemvis sufferre laborem. Alterius dictum aut factu ge carpseris unquam: Exemplo simili ne te derideat alter.

14쪽

Quae tibi sors dederit,iabulis suprema notato: Augendo seruame sis quem fama loquatur. Quum tibi diuitiae superant in fine senectae, Munificus facito uiuas,non parcus amicis. Vtile consilium dominus ne despice serui. Nullius sensum,si prodest,tempseris unquam.

Rebus & in censu si non est quod fuit ante,

Fac vivas contentus eo quod tempora praebent. Uxorem fuge ne ducas sub nomine dotis: Nec retinere velis,si coeperit esse molesta. Multorum disce exemplo,quae facta sequaris, Quae fugias: vita est nobis aliena magistra. Quod potes,id tentes : operis ne podere pressus Succumbat labor,& frustra tentata relinquas. Quod nosti haud recte factum, nolito silere: Ne videare malos imitari velle tacendo. Iudicis auxilium sub iniqua lege rogator

Ipsae etiam leges cupiunt ut iure regantur.

15쪽

Quod meritδ pateris, patienter serre memento: Quumque reus tibi sis,ipsum te iudice damna. Multa legas facito: perlectis perlege multa.

Nam miranda canunt,sed non credenda poetae. Inter conuiuas fac sis sermone modestus: Ne dicare loquax,dum vis urbanus haberi. Coniugis iratae nolito verba timeret

Na lachrymis struit insidias,du foemina plorat.

Vtere quaesitis,sed ne videaris abuti. Qui sua consumusiquum deest, aliena sequutur. Fac tibi proponas mortem non esse timendami Quae bona si non est, finis tamen illa maloru est. Uxoris linguam,si frugi est,serre memento. Naque malum est nil velle pati,nec posse tacere. Dilige non aegra charos pietate parentes: Nec matre offendas, dum vis bonus esse parenti.

16쪽

SEcuram quicunque cupis traducere vitam i

Nec vitiis haerere animu,quae morib' obsuntr

Haee praecepta tibi semper relegenda mementor Inuenies aliquid,quo te nitare magistro.

Despice diuitias,si vis animo esse beatus: Quas qui suspiciunt,mendicant semper auarii Commoda naturae nullo tibi tempore deerunt, Si contentus eo fueris,quod postulat usus. Quum sis incautus,nec rem ratione guberties, Noli sortunam,quae non est,dicere caecam. . Dilige denarium: sed parce dilige formam: Qua nemo sanctus, nec honestus captat haberet. Quum fueris locuples, corpus curare mementor Eger diues habet nummos,se non habet ipsum. Verbera quum tuleris discens aliquado magistruFer patris imperium,quum verbis exit in itam. Res age quae prosunt: rursus vitare memento In quibus crror inest,nec spes est certa laborigo

17쪽

Quod donare potes,gratis concede rogantn. Nam recte fecisse bonis,in parte lucrosum est.

Quod tibi suspectu est,confestim discute quid sit

Naque solent,primo quae sunt neglecta,nocere. Quum te detineat Veneris damnosa voluptas, Indui gere gulae noli,quae ventris amica est. Quum tibi proponas animalia cuncta timererVnum homine tibi prςcipio plus esse timendum Quum tibi praeualidae fuerint in corpore vires. Fac sapias: sic tu poteris vir fortis haberi. Auxilium a notis petito, si forte laboras: Nec quisqua melior medic', quam fidus amicus Quum sis ipse noces: moritur cur victima pro te Stultitia est morte alterius sperare salutem. Quum tibi vel socium,vel fidum quςris amicum: Non tibi fortuna est hominis,sed vita petenda. Vtere quaesitis opibus: fuget nomen avari:

Quid tibi diuitiae prosunt,si pauper abundas

18쪽

Si famam seruare cupis,dum uiuis,honestam, Fac fugias animo quae sunt mala gaudia vitae. Quum sapias animo, noli irridere senectam: Nam quicunque senet,sensus puerilis in illo est. Disce aliquid: nam quum subito fortuna recedit, Ars remanet, vitamq; hominis no deserit unqua. Prospicito tecum tacitus quid quisque loquatur: Sermo hominu mores & celat & indicat idem.

Exerce studium,quanuis perceperiS artem. Vt cura ingenium, sic & manus adiuuat usum. Multum Venturi ne cures tempora fati: Non mortem metuit, qui scit cotemnere vitam.

Disce, sed a doctis: indoctos ipse doceto: Propaganda etenim rerum doctrina bonarum. Hoc bibe quod possis, si tu vis vivere sanus: Morbi naque mali causa est quadoque Voluptas. Laudaris quodcuque palam, quodcul probaris,

Hoc vide ne rursus leuitatis crimine damnes. B. h.

19쪽

Tranquillis rebus,quae sunt aduersa cauetor Rursus in aduersis, melius sperare memento. Discere ne cesses: cura sapientia crescit Rara datur longo prudentia temporis usu.

Parce laudato: nam quem tu saepe probaris, Vna dies,qualis fuerit,monstrabit,amicus. Ne pudeat,quae nescieris,le velle doceri: Scire aliquid laus est,pudor est nil discere velle. Cum Venere & Baccho lis est, & lucta voluptas: Quod lautu est,animo coplectere: sed fuge lites. Demissos animo ac tacitos Vitare memento: Qua flumen placidu est,serian latet altius unda. uum tibi displiceat rerum sertuna tuarum. Alterius specta,quo sis discrimine peior. Quod potes id tenta: nam littus Carpere remis Tutius est multb,quam velum tendere in altum.

Contra hominem iustum noli contedere praue: Semper enim Deus iniustas ulciscitur iras.

20쪽

Ereptis opibus noli moerere dolendor Sed gaude potius,tibi si contingat habere.

Est iactura grauis,quae sunt,amitteredam ni StSunt quaeda quae ferre decet patienter amicum, Tempora longa tibi noli promittere vitae. Quocul ingrederis sequitur mors,COrfui tib a Thure Deum placa: vitulum sine,crescat aratro: Nec credas placare Deum,dum caede litatur. Cede locum Iarsus fortunae,cede potenti: Laedere qui potuit,prodesse aliquando valc bit.

Quum quid peccaris,castiga te ipse subinde:

Vulnera dum sanas,dolor est medicina doloris. Damnaris nunqua post logum tempus amicu Sn: Mutauit mores,sed pignora prima memento. Gratior officiis quδsis,mage charior esto: Ne nomen subeas quod dicitur ossciper . Suspectus caueas, ne sis miser omnibus horiq: Nam timidis & suspectis aptissima mors est . B. ij.