장음표시 사용
341쪽
qualis nimirum est tenuis membrana cerebri. Quinetiam alia particula cerebri tali meatu incumbit, euin is contegit, quae ob similitudinem quam habet cum verme, vermicularisi exci cicentia vermicularis vocatur cuius duplex spe excrescenariectabis extremum: alterum in priori parte corpori turbinato exporrectum alterum retros ab elatiore cere- delii parte occultatum: quo quidem ad anteriora reflexo, nudari prorsus contingit quartum ultimum et ventriculum cerebri i
dequad propriam habent circunscripti one, nec unde qua T coniuncta sunt aliis, ea omnia particulae vocitantur. Quod quidem si verum sit, mulis erut animaliun particulae, aliae sane malo, res, sicuti&aliae minores, arq alia etiam omnino in aliam peciem indivisibiles Utiles autem he omnes ipsi animae sunt, quippe cuius ors anum corpus existit:&propterea multum differunt seinuicem animaliti particulae, quoniam ipsae animae. Omnibus ver aptum est corpus animae moribus: facultatibus Equo si quidem fortibus ungulis iuba est munitum: etenim uelox, superbum,ac generosum est animal. Leoni autem
utpote animoso referoci dentibus: unguibus ali dum At cerum lepori, animalibus timidis, velox qui
dem est corpus, sed nudum omitino, scierine Timidis 'tuppe velocitas arma uero audacibus expediebant.
Ne pigitur timidum aliquod armauit natura, ne d dia
Animae orga ni existit corapus. Motibus antis eme aphim corpus,in ominnibus. Equi natura.Leois natura . Tinuidis e pedire uelocita
342쪽
Homo piens dax quidpiam nudum destititit. Homini autem sapiens
diustium. pro omnibus imul defensoriis armis,manus ar- Manus homi sita est,instrumentum ad omnes quidem artes pernen tributa es cessarium: paci vero, no minus ibello idoneum. Non
diui tali gi cornu aut unguli isibi innata, quum me
defcnsorti . h. i ora illis arma, quandocund lolat, manibus possit a in s. cipe. Sed uelocior est homine eo. Quid hoc tande est Equus uelo Homo sane equum domuit sapientias manibus ueloci*x qqne cius leone animaliquo utenso subterfugit Sleonem persequitur. Q i in sedens ex alto, humilem illi percui destiit ita Nonisi ui est D ad S, ned inermis, ned facilis utilia cicaiisa crdhu, cq cdicianaentorum expers homo, quum: thoracem ferreum, e multiplicem quum armorum, tum etiam calciamentorum ard operimentorum species inter quae sunt domus,turris, di murus, sua sibi parare possit industria. Si autem innatu in ei esset cornu in manibus minime possiet eis uti ad earuni rerum omnium compositionem Iisdem manibus homo uestem, rete nassam, velum, sagenam contexuit. Quare nonio' tum iis quae in terra sunt aninialibus, sed eis etiam quae in mari,S aere,dominatur. Ac talia quidem homini ad fortitudinem arma sunt manus Attamen pacificum Z
politicum animal homo, manibus releges scripsit caras, simulachra Diis ci exit, Muniuerca artita instru- naenia construxit, commentarios is etiam speculationis eorum scripto reliquit Vt autem sapietissimum Manus esse et omnium animalium est homo, sic manus sunt organa
iiu, topiqnt di imal conuenientissima. Non enim quia maia iura se 'ius habuit , propterea est sapientissimum, sed quia sapientissimum erat, propter hoc manus habuit. Non si Manus . hui, quidem manus psae hominem artes docuerunt sed ra. tium organa tio. Manus quippe ipsae sunt artium organa, sicuti lyra musici, forceps fabri. Vt igitur lyra non docuit musicum, nec forceps fabrum, sed est uter ii ipsorum ar-
343쪽
tifex, per ea, qua praeditus est, rationem agere auteni non potest ex arte abs portanis itain una quaelibet anima, facultates quas danis sua ipsius substantia obtinet. efiicere autena ea qu nata est essicere sine organis nequaquam potest. Quod aute corporis particulae animam non impellant, aut timidam, aut strenuam, aut sapientem fieri, nianifeste videre licet, si animalia recens genita cons yderes, quae quidem prius agere conantur, quam perfectas habeant particulas . Etenim si otia tria acceperis, Unum aquilae, alterum annatis, reliquum serpentis, calore modico foueris, animalia ii, genita rupto putamine excluseris illa quidem alis volare conantia, ante etiam quam volare possint: hoc autem reuolui videbis,&serpere affectans, quavis molle adhuc Scin ualidum fuerit. Omne sit quidem animal suae ipsius animae facultates, ac in quo usus partes suae naaxime polleant, nullo doctore praesentit . Naturae quippe animalium , ait Hippocrates a nullo doctae sunt. Quapropter caetera quidem animalia mihi natura magis qratione artem aliquam exercere videntur, ut tum formicaetum apes. Homo autem sicuti corpus armis nudum, ita manimam artibus destitutam habet. Proinde pro corporis nuditate, manu et pro artium imperitia, rationem accepit. Quibus fretus, corpus quid armat, omnibus modis tuetur: animam autem uniuersis artibus ornat. Ut enim si nata sibi aliqua haberet arma, illa ei sola semper adessent, ita et si aliquam artem natura sortitus esset, reliquas sane ignorarct. Pulchre igitur Aristoteles, manum velut organum quodda esse ante organa, dixit quem ex nostris aliquis imitatus, ratione etiam, ueluti quandam artem esse ante alias arces, haud
invenustius a seuerauit. Homo igitur animalium omnium solus, quum artem ante artes in anima habeat, nempe rationem, optimo sanditare organum ante or
gana in corpore manum possedit cuius quidem con-
Antina habere facultates quas lata sua
posse in ope rari sine orga nisParticulae non impellunt animam ad ageti
Animalia praesentire fuganimae facultates abso ullo do,
Ainmali na. turae a nullo sunt doctae. Animalia cae, tera natura potius irationencinullas exer
344쪽
stitutio, si aliter consti licto id o est fisisset ne e-
lime ceristini. prin 'in q, dput organi apprehensorii opti ii pilitium . Hic con possiti est, si Onanes suras atq) omnes easi ut,quod sit magnitudines, quas motiere honio potest,probe ap-t Luit, uidi Pi ci Vndi: Ad quod munus praestandum , musti miti ita. Dii ter illidi manum fuit melius. Nam si indiuisa mansisset, contingere tantiam modo sibi aequalem corporis cultisci admoti magnitudinem possiet. At in multas partes diuisa moles seipsa multo maiores facile amplectitur, di minimas quas ctes exacte etiam Vc- Manus omne natur, colligit Hum autem eadem circum cor-
pus sphaericum possit in orbem contrahi, rectum au
rem reatium adcliter etiam amplecti, manifeste v- Ficulam odii, id mi cm comprehendit siguram , quae nimirum
constare exii, innis, ex tribtas lineis constat aut curua aut ca-
ca maiori molestant praedita, quam quae manu una comprehendi queat, adiutricem alteri, alteram natu-Manu, cui Tqxi it m an in adiunxit: ut ambae ex oppositii, iis Partibus ea corpora complectentes una manu maxima nihilo sint inferiores . Nec vero ad firmiter comprehendendum sat erat manum esse diuissem,nisii Pollex eui ob disti bi vi ut aliis quatuor oppositus fuisset positus qua de jPi cm ipsam absolueret quum nimi tuor relius di i Um Ut radique circulo, aut omnino ex duobus lo- cis conlidi iis integra at comprehensio. Quin etiam sub se digi se ipso, tum molles, tum rotundos, tum vndo fiat suil, is iuxta summitat munitos, esse expediebat, si ad omnem corporum magnitudinem inconsistentiam firmiter comprehendeta lana erant futuri ex tisci. Ei enim qui inaniodice prolixi sunt ungues, ac propterea multi sese supergrediuntur, tametsi ad excoriandum aut radendum sint utiles, minuta tamen coli ora e re pyrchen lcre possunt. Qui vero pro-
345쪽
Pre parilitatem ad fines viri digitoruin non extendunt tir naturam carneam firmatare priuantes eam ad apprehendendum admodum inualidam reddinat. Vngues apti Qui autem tu nimitatibus digitorum aequantur, ii om- apprehen, ilium soli, utilitatem cuius gratia sitiat conditi per qm' i , ebent
fectissimi complent. Pulchre igitur monet Hibbo et ' ' Minyicratest sententia cuius nobis est diuinum oraculum xii
particulas corporis uniuersas sibi inuiceni consenti Parilautas unire, hoc est, conspirare in ministerium vnius opera V i i libri n-tionis . Manifestum, an is est , manus apprehensionis 'gratia constructus esse. Quod verbonanes earum par Manus appreticulae tales ta tantae sinat, ut in unam organi to bendendi gratius actionem conspirent, hoc nondum omnes co- - cotidi .gnosciuat. Porro ipsa particularum constructio, earum actio inbus lucta,optima habitudinis, verae s pulchritudinis discernendae regulam mensuram, iudicium spraestat. Vera sit quide pulchritudo, aliud est nihiliconstitu itoprima, quae actionibus exploratur non albe Prumirum butudo
dine, non mollitie, vel id genus aliis, per quae nec nati
Ua, nec vera, sed catapulchritudo ostentatur. Dein quae are et ceps ita 'sem manus fabricam persequamur: quae ta ea ploratur. naen corporibus insunt, obiter distinguetcs Insunt autem primum maxime temperamenta quippe quae propriam particularum substantia complent. Nana sim
gulis id eis e quod sunt, ob quatuor qualitatum pri i es, et 'naarum certam quandam temperiem conlisagit Haec licultruiti subigitur eis fecundum lubstantiae rationem insunt. Conradiariani. sequuntur auteni necessario odores, sapores colores
durities, atq3 mollities. Alia ver necessarii ac ei duri
ut 'ossitio, magnitudo, comaevio, confirmatioq; Cae Utat aetrerum maiori ex parte omnis actio a propria organi accedere. ubstantia procedit licet interdum fiat propter aliquid dei/-ina- consequciatium, ut visio propter colorem Debet u ' q
tem ipsa acts e se in proposita itidagatione princi i
Pium limul inquisitionis in inuentorum examen Pxocedit.
346쪽
Manus actio Qupiniana agitii actio qui dena manus est apprehenso, est apprehen apprelaendere alii elicia illi possit ipla immobilis permanens,vtid praecipua ipsi actionis pars ea erit per Motiis uel in quam mouebitur. inunitatem omnes voluntarii motarii' 'rum'. itis, ita es manu sunt a mulctalis sani,hi utiq),priniti naotionis organum manta erunt salia vero uniuersa, haec quidem, ut HIelius actio fieret alia ut sine quibus fieri non poterat: sicuti realia pro custodia omniti ho- vh minis iuri coridita sunt. Ac genus quidem unguium , gratianus stati ei' eius quod est melius,uidetur factum aeuum absq; illisciae nielius est, manus apprehendere possent, at non aequei liciter. v si Eoruna autem securitati natura prospiciens , medio- .d cit criter ipsos duros effecit, ut ned utilitati, cuius gratiaeuic facti sunt, quicquam decederet, neq; ipsi facile paterentur. Omnes quidem animalium particulas prominentes renudas, ex tali substantia creauit, qualis neq quassari facile propter mollitiem,nec rumpi propter sicci-Vngues rem talem posset. Etiam securitatis gratia rotundi costructi di facti securi sitiit, neves. Sola quippe fetirarum rotunda ad uix Pa
rigui aium ita taen xii ' VXqHisite comparata est, ut quae nullum expoia rotulida pastum angulima frangi potentem habeat. Sed quonianicitur aegre scalpendo,uc aliud quodvis unguibus agendi, exterivngueacur sic debebant nobis eorum extremitates, sola ha anima-RV8Vβ' l: particulas ita construxit aatura , ut sempc augeri possint, quavis iam totum corpus augeri desierit. Au unguium au lentur autem pilor una instar in longum tantum, sub- enix in se nascentibus alii sempinguibis nouis revetere Progum tantum o iosti genus perici libus Osuum cro genus in digitis, quod, hoc, digitis, stra psum gratia eius quod est melius factum sit, hinc discas eius quod licet, in moueri quidem militi forna iter inesset et , vel Helisi Vii, si in ossibus scuti polypodibus Irmitatem autem in actionibus nunquam haberemus, carentes dura Mobsistente particula: qtio linest propter morbum tre-nientibus id nobis inesset semia natura . Ad haec si sine
ossibus facti essent digiti,illas actiones solas probe fi
347쪽
rarent, in qui biis eos circillo implicari oporteret circa cona preliensibile Si aliten unicuinos berent' tu
ari Cilos unusquis' es sectus, ob diu euon in eni
actionem promptissini figurant. Pleritiad enitan quum Delotimi biis ex telisis, ne Ninniblis curuatis egea-imus, aliquando quidem primum solum, vel secudum ira Vi in liquando alitein vel prinium inuis fecit is sum, vel secitdiinad tertiuna, vel primum stati tertiit m extet identes aut flectent hos ni odose figurarum v niuersite differentias expriminius par
tactilares autem secundum magis reminus, innumeras. Est autem ni olita caritis generationem at ra, o qui- deni ita extetua digitorum regione, ci illic esset futurati sit mollis, o occursantibus cedat lciliter ossium, Oittidinem corrigat, quado est aliquid circisso compre
hc sura Proinde in articulis quidem perpaucam: ph ri
si partibus inter articulos mediis carnem produxit. At lateribus digitorum, tutum carnis adnasci fecit tu tot,d talia commoda, manus a carne obtinet, pr terea tia in vi fricet, remolliat, quaecunq; naodera b
et ibus instrunaetis egenti qualirin mi ibus artibus
utilitates. Continunis autem utilitas, i veluti propit- trigidas,lcalidas iniurias extrinsecas calida in se quan
Iido aestu occupatos praesentius refrigerare, auri iectes frigore, pro in ptius calefacere queat 'ibali en o illatura hutniduni sit,in uodeli de lida m
Digitorum singuli curae tribtis ossibus costenta Fipurarum misiusq; digiti sex Ninuersales differetuso circa
Caro cur subistes intelia digitora regioni, minime aute Balnei usus.
348쪽
ditate quidem,natana ex calore siccitatem irrigat: caliditate vero,ortam ex gelu frigiditate persanax Quuia
di si 'g'dii 'innixin disitorum actiones, per ossa tria com-yritati, ae pirumqΠxxii , sinstd sanc , nec pauciora nec plura tribus inpii scri expediebat. Quando si plura essent, minus firmam extensionem praestarent: siiciat si pauciora,tam dios postloeat ucri a particulares figuras digiti non haberent Manife
Tu et Vidi qst,post locatum os, minus esse debere,
Npraelocatu, quo uti di vehitur: m, in valde paruum ard rotunaum desinere digitorum summitates oportu ,ossium magnitudine decrescente paulatim,ad opti Fionimos, nam apprehendendum . Quod autem numquodvista cur convexa extrinsecus quidem exacte convexum sit,intus verbe quidem e trin in lateribus non exacte ad melioris gratia factum exi-- si stini' Inici nil siquide partibus suis ipsi digiti imolliunt cui ne bini dixerunt,ac breuiter omnia accipiunt: quae quidem deteribus terius fierent,si ossa inibi convexa fuissent. Externis verb, quum nihil agant, reliquum fuit ut ad solam patiendi dissicultatem exquisite constructi essent. At in lateribus, ut nullum in medio spatium vacuum , dum adducuntur,relinquerent,hac parte eos minime curuos fieri expediebat. Quare merit,magnus digitus supnam, sicuti paruus infernam circumferentiam exacte corauexam obtinet, quum ab hac parte neuter illorum auca aliquo custodiri, aut alteri adiungi debeat. Sed ne simpliciter, nec 1 casu aut temere, ex tribus ossibus Ciu seu au unxit qui T digitorum est factus sed veluti ianuarum camia in digitis. dinci, ita rearticulorum unusquis a eminentiani caui-
subhi illa aes 'ppPsith immissam' aequalem sortitus est. Quas
quidem cauitates ossium,quasi supercilia eminetia cirtes ossium qui culo ambiviat ad maximam firmitudinem articulorum tibi , n*-in idii oest cidant. Ad facilitaten autem motio iaeula uiti ii di ni , - uem silana securitatem , auxilium duplex excogitis auxilium gilduit natura unum quidelia,chartilagine os, trian
349쪽
nibus humorem vinctuosuino viscosum veluti quoddam, i iffundes, per quem facile mobilis, attriti coiritima omnis articulatio ossitum est facta . Ut, tagamenta arro longe adhuc tutius articulus omnis inconcussiti cu tricii eis: stodiretur ligamet quaedam ex viro .lse produxit ab uno videlicet,in alterum peruenientia laaaxima qui clem crassissima is, ad praecipuos articulos continedos minora vero, ad mino es caeter ina labia ossiti, extrin Labra ossium recus quide maiora lunt,intrinsecus vero minora, tum q/g Wβ propter firmitudinem extensionis, tum propter te lonlida uersiitate. Sunt autem dura, densa medullaen ex- re facile patibilia No potest tamen rex inueniri uti l a. lita partis, antequam eius actio noscatur. Quod istitur V Q Prine principium neruorum omnium cerebrum sit ut ibi
Orti l .arrerlartim vero omniti cor: vi hepar venarum Cor est
a nerui quidem a cerebro animalem virtutenti arte dixerinuPxineriae autem a corde pulsatilem sicut venae ab hepate vere 'μ'
getalluam accipiunt, demonstratum alibi a nobi jest r
LVt tacue lus quem prgstant nerui facultates sensus bipium. nio tui a principio in partes deducere Arteriarum au criti deducaetem, custodire naturalem caliditatem renutrire ani di ' C sennaalem sol ritum Sanguinis autem generandi stimur Te, in omnes partes feredi gratia, factrini uenae Quum et
igitur digitorum offaex se moueri motu voluntario non ' possent, natura ex cubiti musculis producto tedo nec secti tui rectitudinem digitoriani deduxit, iratu articulos singulos, hoc est in caput secundi ossit; hu ni Zi Quod nimirum mouendum erat. Q rapi generatio ten S 'e
donum ex neruis Wligamentis in musculo dispersi,
rursus Is inuicem coeuntibus, est. Sentiunt italo mol lentur motu voluntario tendones, ratione Iruoruine quibus constant: colligant autem musculos ossibus
Ub'gamenta quae in se recipiunt. At ligametum ipsum ii
350쪽
album,exangue, reconcauitati cxpers, quum sit, ne amem abius esse videtur. Vertimio est natum excerebro nem
'bipii , sed ex ossibus ad ossa transit, ner-
ilbile petiitus, in il O durius , ac penitus insensibile est, nec moxie posscue uere quicquam potest. Ossa igitur omnia quaestibiocati di , circa praelocatum sibiipsis os immotum manens, iiiii Te, quid , quando exterior trahit tentio ten leues do sic iuntur alitem, quado intector. Ne vero per loni lectuntur ar gam viamin nudam carne facile colliderentur ten- r n bi linis vestiuit illos natura eos i a muscuTeridoni re, ii qrticulos ut paterentur aegrius exquisite rotiesim in bia tundos creauit. Nam qua applicantur, ibi unusquis dipnis atqciotuit, sortim expanditur,ut facilius moueat, trahens appre- in sunt hensionibus phiribus. Sed quoniana quatuor motibus ,
ii tam 'nusi xii h digitorum moueri debebat,uno quide, fle-
dis qua lupa xj, duo ucrd extensis: duobus item ad latera quadrifariam applican jam illis applicatur tendones orti partim a cubitimum i dones sculis internis quidem flectentes: externis ver extendentes: mouentibus autem ad latera ,deducetes ad par- utim digitum: partima paruis in manum musculis, quirita iuuitu VXObliquis motum, pollicem versus operantur. At pus sanie maximus digitorum internum cidem habet unum tenuem tendonem, duos ver externos, eosq; robustos admodum: at ex lateribus parte sidem quae est versus indicem, paruum retenuem habet musculum: altera verbiarte, ubi manus asstirgit, hoc mul Dipitem uni t majorem. Reliqui omnes quatuor digiti, intus qui- Mersi edones dena tio tendones magnos foris ver unum sortiuntur: alteri illorum,scilicet minori, aequalem: tenuiorem autem hoc eum qui ad latera exteriorum partita peruenit reliquu verbiium tenuissim tu ad latera ptium innectendis teriorum attinentem. Ac sic quidem recte natura mo-
uni duplices: i ip serum tendo num,actionis: utilitatis excellen tendones sint tiae respondentem construxit. Quum enim quatuor didati sitis flexis plurimas reuehemetissimas actiones obea-