Succincta medicorum Hungariae et Transilvaniae biographia. Centuria prima-[tertia] Excerpta ex adversariis auctoris

251쪽

natum , et in Iitterariam lucem educendum qui praestantis nium P. Andr. Μatinioli Libruin Neibari una ciuitate ungarica donatum . et hoc insignitum titulo Xhibet r

In libro hoc, per capita CCVIII disposito, proponuntur ex ordine tiae uis morborum Onera curanda modo Galenico . herbarum metissimum eneficio, addita ubique ad margines Iemmatum instar interpretatione plantarum Bo- hemici, et subnexo ad calcam morborum i dice, copiosissimo. Quanta vero cun a cura tione Auctor noster proposito hoc munere, functus fuerit, num alterumque caput int grtim, hic pro exhibendo specilIline, retenta Eeculi XVI. orthographia . inserendum putaui.

252쪽

des ellen.

253쪽

ea secundo risi, νυ hiset roboranssi ven tris hui, et frigidos ipsius affectus sanandi , conco' etionem iuuandi et satus discutiendi.

255쪽

hur ait, o Aranias Ina adna 'emii es. lat vatria et Aranias diu ot. Caput CIV. Emberbe nerelam do abangerie de ZEst inditani. osteaquam omnia ad tollendam virorum Deminarumve sterilitatem, comeiliandas vero utrisque foecunditatem Auctor enumerasset medicamenta simplici aphrodisiaca, ut sunt Fraxinus, castanea amygdalum n Indici, oriza Semen lini , capsaeuin a apum, pastinaca , sin lpi, nasturtium , Orrum , cepa, inium charyophynum , cardim benedictus coriandrum D rion, polygonatum, bolet Cera linum, genitale cerui nux mos hala 4 istacia , articactus, artiuOR , claudit agmen

Asparato hunc in modum: Asparagus Spargana giu eret felbe hoet adismi , uenci, Miularotio membernest , seraeum re orientLNos vero quo Commentariolo ad III litam Nati Curios. Societatem Anno IIII omisso naturam Asy ras explicauerimus, iacebit hic eam obseruationem nostram medicam cum sub nex Rhylio integram repetere. Obser

256쪽

BIOGRAPHIA MEDICORVM a . Obseruatio de virtute et esseaeia Daraei medica.

viginti inde retro annis quibus medicinam exerceo clinicam, plures in Aduertariis meis me sicis reperio Viros, qui languenti in corporibus suis Veneri opem medicam a di adferri expetierunt, dum primis Praxeos meae annis medicamenta aphrodisiaca in pharmac poliis parari Iolita in curando niorbo vocarent in subsidium, sed . ut fatear ingenue , Voto

nostro haudquaquam re*ondenti cepi simplicium untaxat medicamentorum ad hane clansem referri solitorum vises in plerisque bomb nibus, dicto malo tentatis, repetitis explor re vicibiis at nudum an a pollere ficacia, ac turiones seu cauliculos teneros asparagi iniusculo carnis bubulae cocia ac liberaliter, mestos , certis animaduertimus experimentis. Licet tantorum virorum nomina prodere ais elissima meditarum vetet religio, sibiicere' men non pollui ex eorum numero fuisse prae- Primis quem in e gente recutit in hac nostra vicinia hominem, qui, dum in suavi ac comeordi a viginti imittite itide an lais absque minni querela viveret matrimonio, mox illud ante, quadriennium ex neglecto debito ossicio comitigali repente mirum in modum conturbabatur: adhibitis prius incallum reliquis medicamentis ex lariori si aratorum usu in tantum languentes partes genitales recreatae ut duo ruinis instea liberorum pater, maritus a coniuge su

257쪽

lalutaretur Vescebatur hoc quoque vero m-tiens noster ut solet quotannis , tyrsis his in cibo laudato , sex hebdomadarum intervallo quotidie adsumtia , quorum mirus Ultra quam crederes, in agris n0stris longe lateque pate tibus, vertentibus quibusvis annis, est prouentus inde factum est, ut usus eorum inter nos euaserit promiscue popularis, et plus semper agrestes hi , quam satiri, tentibus adferat temolumenti.

. Duo antiquioris aeui inmuntaria Bolanici, viri longe eruditissimi, Petrus Atilius Iuhan de Hora . Deesecinensis , et Stephanus Britta Casiuiserensis in suis Herbati s quod ille Ga diopoli anil II D in . hi vero Nenret-Vjj- Varini anno I 595. in . typorum benencio publicarunt, in describendis asparagi virtutibus

risit magora id esci Asparagus infoecunditatem Ver , prout Satureia, virilitatem ero miticis, o genitale auget. Ex adlato hoc specimine constat aperte, minus recte gloriari possa utrumque laudatum hunc Auctorem nostrum, se se in conscribendis libris suis Boranicis Dios ridis imprimis cis fuisse opera, quum , Versum prorsus Graecus iste Scriptor de spa

258쪽

M Anton Saracem editi maneos an Is98 Libr. II. Cap. CLII pag. 4O rectius it clatine reddidit Assiparagus partum impedit, et seria talem inducit. Putem laudatus Patriae Bolanicos duum viros Meliuni et Bestheum nostrum Rueblii translatione titisse deceptos, qui sic ter mone latin Dioscoridem, sed perperam , expres sit, edit. R ancosuit Is49 pag. 46 conceptum adimit et serilitatem aufert adlier scribere debebat, id enim est, quod γονον significat. - solo specimine hoc constat liquido lu-

stas profecto hal lvj lle caussa Saracenum in pra

fatione trai stationis Diostorideae, ut Ruelli ve sionem tamquam minus fidam, reiiceret eoqtio multis in Iocis Latina Graecis non satis apte responderent. Omnes, Praeter Ruemum, et huius translatione seductos priscos Patriae nostrae Bolanicos, Melium et Beseleum, mentem Diolcoridis recte expresserunt: ita eniin reus quoque ornarius edit Basil anno Iss . pag. 60 conreptionem impedis , et in ecundita . rem aducit, hoc cert ἀτοκιον et γονον signi mcat in hunc modum reddit Matthiolus quocatae edit. Veneti uino 358. legitur in aliis quoque et huius, et reliquorum interpretuls editionibus singuIis Ioannes quoque Dasius Astensis in Translatione Dioscoridis Germanica a Perro Vfabaehio Conil)us plantarum XOrnaista edit. Franco anno I6m in fol. p g. O8. cap. 38 LM a I sio recte interpretaturis e hinder die in angnus et , und ringet mmcht-ὸν Arri, veg. laicoridem Pres V X pede secuti

259쪽

secuti rei herbariae scriptores, quantum quidem nobis innotescere potuit, uniuersi, asparagunt, quoquomodo impium , sterilitatem se. xvi sequiori inducere constanter Crediderunt; unum excipdas lueennam , qui in Libro an .m Medisinae . cum castigationibus An, eae Bellunensis, edit. Venet anno IIa . in fol. Lib. II. Tract. Ita pag. Ia I. cap. DUXI per f

nationis. Sed forte citrysippus quoque iam a te Dioscoridei eo digitur intendere voluit.

itine Plinio Lib. XX. cap. Io A parvum Veneri contrarium esse adseruit, quod Har mucerte de neminarum sterilitate intelligendum esse interpretatur, in Notis suis ad hune Plinii secundi locum, edit Paris anno I 4 I. Tom. II pag. O . Easdem exserere Vires in m Beribus asparagum Nouitii quoque Auctores consentiunt. G. Queroramis Diaetet pol bstoric Pag. 282. Suasor est mulieribus ab esu asparagi se debere abstineres, ne sterilescant. Godo' Moerivis. Institi md Libr. N. Parti II cap. 3. docet crebriori et largiori eius usu foeminas steriles reddi caristianus rasio. Pau tinus obseruationem habet de inliete, quae abes alparagi sterilis reddita est, in Ephemerid. Nat. C. Dec. I. anno V. Append. obserV.

H. pag. T. plura piget in hanc rem coa-

Cervaremedicorum Testimonia. Sed prouti iam euicimus, tot tantorumque virorum auctinritate muniti , foeminas reddi infoecundas ab adsumpto asparago, ita e contraria parte mares ad

Diuitia πιν

260쪽

ad ossicia coniugalia rite exsequenta esse multo alacriores . ex Mirandis clarius hicesceti Plinius secutulas Hist. Nat Libr. XX. Cap. O. Venerem fimulare dicit siparagum, item ma rascitis aquam eius seeocuim tibi ad hemitremtinius Valarianus ident repetit Lib. IV. Cap. 3O. Simeon et lus, in Syntagmati de Cibariorum Meuitate edit Basil aim. 338 ino pag. 6. in Artic dicit Urαραγος προςιδεται τῆ γογῆ, quod Gregorius Gyraldus , Latinus interprpag. sic vertit ad semen genitale adlisit; consentit Auermes in suo colliget cap. XLlI. pag. q. quod vero ' colliget coniunctim cum Abhou non bis Gaar Hieronymus Euriami, venet anno I 5I4. In sol edidit Aloenua set L c. refert Asparagum augmentare in permate et eoitu. Emes en omittar medicus de Ba dat , de sex rebus non naturalibus . cum Aben inest et Iac. Aliando Argentor anno I 53l.

in sol editus pag. in cuin M. Domo 6. tale iuvamentum de asparago adscripsit ardit in Coitu , et aperi oppilationes. Aitanus Lomiseras quoque in Historia arborum et Trutici editi Francolarti anno 35 I. in Attic pag. I I. semen genitate augere scribit. Idem credit Rembere. Dodonaeus in Historia stirpium Pempiad. V. Lib. IV eap. 3 pag. 693 et reliqui omnes recentioris aeui,edici , in hanc ni anthus

pedibusque eunt sententiam , post innaeum, Fchmerum, alios, claudat agmen Ioan Bapti

morandus in Histor Bolanica Practica pag. Os .edit. ediolan anno I 44 in fol. Semein cenitale