장음표시 사용
11쪽
nes etiam gloriola cuiusdam quanquam ad milia progredistis est gloria,ex
quo,siHoratio lib. a. epistol. credimus, etiampleris Gaudent scribentes, dc se venerantur, &ultro. Si taceas, laudant, quicquid scripsere beati
sed in primis boni publici odor, quem annis superioribus quorum quoties recor
dor, toties ex Horatio satyr. 9. lib. I. Demitxo auriculas , ut iniquae naentis asellus)ob invecta quorundam numismatum monstra , exindeque nimio plus exauctum veterum probarum monetarum valorem , quod sicut non tam ex cassaiunt dependerefortuito, censente Iacob. Aleman. mpalaestra consuliat. 8. quaest. princi p. 2. ration. decid. 3. pag. 6ci 4. 8t seq.Joan. Christophor. Dornsperg. in resp. jur. de trib. qq. moneta l. nu. 7s. & seq. Marc. An to n. de Amatis decis i 66. Ioan. Bapt. Costa de facti scient. &ignor. Cent. I.insp. 63. n. 3 quam magnari; in Imperiis mutationumsolet essepraesagiu; D n. Christophor. Beso Id. vir tam privati quam publici juris Consultis. de jurib. Majestat. disp4. thes . class. 3. D n. David. Doring. to m. I. Bibliothec.Iurisconsuli. ver b. ussi rarium. n. 1o7.Ioan. V olhang. Hillerin resp. jur. monetar. in princi p. D n. ΚitZel. in h. tract. clas I. theor. et sub alleg. lit. d. pag. 18. cum notis meis ibid. junct. Analect. de rescripta morator. conclus. 9. n. c. Sic etiam se nostri huius fuit iam tum , ut ex Pro pertio lib. I. ad Ponti c. loquar: -venturi prima favilla mali, ex Germania nostrapene tota evasisse ais evanuisse compertum est Nam luxta Persium satyr. 3. -Quid asper
Utile nummus habet patriae charisq; propinquis t).haud dubie ipsum invitavit opellexit, credendo, hoc studiosior didioribus ingenii acile una satisfactum iri, quibus ex eodem Sat)rico desticatim deere volupe est satyr. 6.
Gloria quantalibet quid erit, si gloria tantum est Hune tractarum licet post aliquot annos ad calcem perduxerit praefatus D. LiIetelius, ita af ans e obitum elue mature edere potui sit; quoniam tamen ad id ibistis temporis resare putavit, factum est, ut morte praventus naturali, eundem Vsemet praelo committere nequiverit , hoc modo experim, quod apud sinonium in distich. morat. habetur:
Tempora longa tibi noli promittere vitae, Quocupli ingrederis, sequitur mors corporis umbra.
2uantum vero ingenii es laboris in eum conruleris, o proinde quanto-
12쪽
pere etiam non tantum his, qui in Curiis morum Principum, sidetiam ac demiis versantur, usui illi futurm sit, cὰ, tamen varia, rara, intricata, ac pe ησὶ Caesarea decisone indigentes controversia in eo mirape picuitate expedita contineantur, cui nonsit exploratu e nostris, ego quide credo faciliore nemine,
Quem penes arbitrium, nodos aperire latentes Juris,& obscuros legum dissi luere casus:
dicente Mantuano lib. 2. Parthen. Anod mihi calcar addidis, ut non tan-rum T pographo nostro hoc insigne opus monetarium ab Auroris herede, D n. Iohanne Hermanno MIetelio redimi, se quanto in typis exprimisuaserim sed etiam ultro operam meam i obtulerim, cumsubsicundarium correctionis, quam vocant, curam in me recipiendo, tum etiam Notamina seu additiones qua amin istud hinc inde adornari, hoc tamen moderamine, ut sine istis tractatin nihilominus quidem si persectin sedforte non tam comptus prosecuti nostripatito cuiquam videripossit: Sanὲ, quodpraesentio, ex Ovidio lib. 2. remed. amor.
Forsitan haec aliquis nam sunt quoq;) parva vocabit, Sed quae non prosunt lingula, multa juvant.
Has additiones es initio operis secernendi laboris graiiapeculiarisigno hocce J inclusas voluerimi eidem tamen deincepsne ulteriori tall. discerniculo promiscue instrere libitu uit ,praecipue quod emuncta naris homines ex Vse clausura primordio, bis itemi, se Autorum novissimorum allegatione, qua mea
sint, faciliter odoraripossint. Caeterum cogitanti de Patrone,cuipro more dictum Dn. Mixelii tractitum cum notis meis dicarem, haud, ut ex Claudiano in in Rustin. lib. I. loquar, Saepe mihi dubiam traxit sententia mentem:
Mentior at si quid, merdis caput inquiner albis
Corvorum&c. pace tua cum Hora tio, qui ita scribere non dubitavit ad Mec cenate ex Regio stirpe oriundum lib. I. Satyr. 8δ oppido omnium primus occurristi. Sive enim Generositatis tua benevolum in li-uratos quosi amorem, cumprimis vero eundem quo Vs per biemetiumfere anuhac , dumstudiorum gratia paternis in adibus Gisa nobiseu rorabatur , si in SI atriola Dn. Benedictus Crinin Orebroensis, nunc I Ctus cst in Regii ria Assessor Celeberrimus, una se quidem mecum ipse in eodem conclavii ri studebat,me matrem = viduam clementerprosecuta ea, assecium plane δε-
g larem splus quam humanissimum, agenerosastantis imaginesibi impressumes congenitum, qua juxta Virgilium lib. I. AEneid.
13쪽
Grador est pulchro 1eniens in corpore virtus,
tonsidero; Sive etiam auctoritatem, sua tam apud nostrates hine inde per Gera manum, ubi Gener μου tua innotuit, tum vero etiam apud suas in amplissmo illa Saecia Regno pollit,expendo; Seu denisgenerosissima tua Gentis nobiωareminamilias θlendorem qui vela Regiosanguine ad te promanat, ceu videre est ex Elia Reusner. in Basil. oper. geneal. pari. F. de stirpe Troil.pag. i.&seq. Davide Chytraeo in Saxon. lib. I i. de genealog. Comit. Ho-jens pag. 17s. Autore libelli,qui inscribitur,Suecia, sive de Suecorum Regis Dominiis Mopib. lib. 7. pag. 286.vers. Marga reta, quos etiamnum,u: φero, in vivis ex tuo non procul'mmate duo issignis a ilia Sureia ColuminactNestores, nempe Perillustreso Generosissimi Domini, Dominus Magnus Brahe, Regni Archidapifer se Legifer Uplandia,patruus,nec non Dn. Abraha-mm Brahe, Legifer Vesmannra parens tuin, Comites utris de missingsborchorc. ceu Phol=horus inter sellas radiant s*lendescunt, se ut horundem inprimis de virtute de , dexteritates perquam Serenusimus se Potentissimus Surenia Rex, DN. Guin' ΑVuS AD OLPHuS ,per dextram omnipotentem Heros incompara biis is Triumphator undecunsgloriosJ--,
--κ- nobis quo justior alter Nec pietate fuit,nec bello major & armis,
veluti de AEnea apud Virgil. proditum habetur, vel Iustini apud Cor*pum lib. 2. num. 6. exemplo,nedum gloriando edogratulando tantum sibi habeat polliceri:
---Uos, 3 mihi proxima membra, Conscripti patres,nostri spes maxima Regni, Vos estis pectus, vos, acnia verticis hujusl
examino, tanta ea omnia orsingula in tua Generositate deprehendo,utsiubejusdem excelsi nominis a licio tractatum hune prodire tenus, vellummo nedum exoptandum, sides enitendumst opere, prisertim idjubentibin se benesiciis, quorum antehae ab ima mater egoi, dum nobis aderat, subinde clementerem pertisimus orangeriem, merito ut hocnomine vel olo me gratum oportere esse fatear, cum Ovidio de Ponto:
Semper in oblita repetens tua munera mente, Et mea me tellus audiet esse tuum.
Elprater ea si Mantuano in libello ad Falcon .judice,
Parva decent humiles, &c. Magna decent magnos, dcc.
14쪽
mel ob id opusiati hujuste Generositatis tua nomini haud inepte conveniet dedi. cario: quodin eo non delirivillitiosilande legenda,iribus capellis, aut iis quadam re simplaria splebejo themate,
Quae nihil ad vitam faciunt,nihil utile ponunt. Quae scire &nescire pari discrimine refert;
secundum Palingen. Zod. vitae lib. 6. sed desublimi chari ate se sacro regali monetario, quodprimodumsoli Imperatori, Regibuου, alii γ superiorem non recognoscentibin, dein etiam iis, qui ex Principum, ComiIum, Baronum, Nobilium immediatorum se Civitatum Imperialium ordine in territoriis suis id jurissibi vindicant, minime vero aut saltem vix ulli privatorum competere consat,ex late traditis D n Κitet elii in h. tr. cla s. i. theor. F. S seqq. inibique
Citata Dd. turba , ex eaq; in primis Anton. Han an .dere monet. reis
sol. . & seqq. Don Gars Mastrii l. de magistrat.lib. s. c. Ion .l 9&seqq. vertatur tractatio. Nam licet ius ludendi moneIM antiquitus se plerique cives
primariiseu patricis,qui quod illadi um in communi ad hoc deputata ade usurispaverint, die villisu und DaufMnom ex quorum familia adhuc hodie nomen, Crunsgeschit Φtir nonnullis in locissuperest,ricti fuere, in quibusdam civitatibus liberis se imperiatibus ex singulari imp.sibi concessione arrogasse
legantur; Nihilominus tamen, quod ab iisdem patriciis ius istudferiendi namos postea ad civitates illas plene devola um se translatum fuerit, dubium non vi detur,ex his, quae singulariter scripsit D n. Ioh. Iacob. Draco, ICtus MConsiliarius Saxo Coburgicus intrach erudito de orig.&jure patri C. lib. .c.3. n. I S. vers Item Tam antiquum, sacrumor regale ius moneta apud Gentes habiIum, ut erram in1peciem singularis fidei, gratia Gr benevolentia Principum cum ahis quandoque communicatumfuisse memoretur, sed haud raro tristi eorundem,qui hanc provinciam assectarunt, eventu,quomo do, ut aliapraeteream, apud D n. Iohan. Hering. in tr. de molendin. quaest. I.n. I . Bassarius natIone Germanus tam charus fuisse legitur IN. Iustiniano, ut in numorum parte una stipsium,in altera Best sarium armatum jusserit exprimendum cum hoc elogia: Bellisiarius Romanorum stes se gloria: at enim tandem excidisse gratia Domini sui,adeo ut plerii eum excacatum, abi ad extrema paupertatem redactumscripserint: D n. Christophor. Besold. de consal. polit. axiom. I 16. & in Synops histor. univers. c. I 6. pag. 263. vers. Belitarius autem. Elias Reusne r. hortui. histor. polit. Coron. 2. flor. 13. pag. 224.
15쪽
lirce fat. resp.jur. desaevit. mariti in uxor. pag. 22. Providentiores multo haeis re I p. Turcici, qui nulti conceduntfacultatem moneta , post Bonfin. A rnold Clapmar. de arcan. Rerum publ. lib. i. cap. I 6. sedquoties Reges vel Principes consituunt,inque sidem se clientela uam recipiunt,stemperhac duo ν struanti Monetaπ se preces publicas prosalute Principis, ceu ex authoribiu.nnalibri Tur ciris advertit Scipio Gentilis in disp. ad constit. Imp.Frider. I. de regat. q. m. cujus ego quoque mentionem feci in D. Κitzelii tr. h. clas. i. theor. s. sub alleg. lit. G. eums morem adhuc hodie multos Christianos,qui superiorem non praetendunt, Principessummatess,se quidem ex his nominatim Serenissimos ais Potentissmos Suecia, Anglia, Behemia se Vngaria Reges stricte custodire, ex pter probataraei autoribus elucesiit a pu d Anis ton. Han an . de re monetar. resol. 7. sub allegat. lit. g i. i. m. maximopere sane se in Imperio nostros quidem eri potis sit, exoptandum, praeseraram proximis retro temporιbus,quibuου cum meminisse debuerant ahqui Prinei pes,si non mercatores, sed Principes esse, uti Alexander Magnus apud Curi. Parmenoni respondebat, ut etiam civiliter praedicto numisinatum
.st, o Reipublica distendio uti, nec tantopere es fanis illis numorum depravata soribus, hominibuου sane pεtione vincia, literas longa quam dignissimis conni-υere debuissent, de qualibus tamen,quo factu uerit,inter alia iam oumproh dolori haec audita eis conquesto:
Mundi mercatores Sicq; manet pagamentum, Quid suntl heu) quam triffatores Z Scoria & non argentum, Quando boni nummi vadunt, Sic confundunt mundum totum, Statim eos igni tradunt, Istud undique est notum: reserente Autore incerto in relat. seu decis .causae, resp. Iur. monetar.
Joan. olisgang. Hilleri subjecta, pag.7o. Restat unica easpalmaria de his,qua vel maxime non tantum depraedicaridosedo congratulando,ors quiden amplius isis,
Mentiar,autverum dicam,mens attamen ip . Imperat, ut dicam Genera- Dissiligod by Cooste
16쪽
Generositati tua demisse proponere me expectoras,insicriptionis lavsa svere em- logiati sedcum videam eam ex illorum es territoris,paene qualia
nec lingua referre Ulla nec humanum pectus compi endere posset:
ceu in simili Palingen. Zod. vitae lib. 3. modulatur, ais antehac , suggerente Ovidio lib. 1. de arte amandi: utile quae multis dissimulasse suit; equidemissam alta mente tantisser,donec illi tandem,quem vulgi fabula demiraturisus Dei omnipotentis inpartibus nostris undis consumtus, eandem ipsim lentulo marte everberaverit, mecum tenebo repostam,illius Ovveniani lib. I.
epigram. 92. memor: Di stimula, simula, quoties occasio poscit, Moribus ut morem temporibusq; geras: Temporibus, qui rite lapis, servire memento Omnibus, ut tempus serviat omne tibi.
Interea accipe, Generosi me Comes, o dc praesidium, & dulce decus meum,
sub tuis'lendidissimi nominis autoritate, tanquamsub fortissmo Ajaci ci eo
hoc quicquideis libelli ,quem tibi pro mea parte humiliter dedico,clementi vultu, eundem adversius viperines Zoilorum tuere morsius squibinsolenne esst, urComposita dicta pectore evolvant suo, Quae cum componas, dicta factis discrepant,
Ut resert Attius, dum enim alter alteri felicitatem ingenii invidet Aut quem quis imitari non possit, eundem odisse incipiat, illud Ovveni lib. epigram. 21 F.
animo cupido revolvens: Deprimitur nisi pes alter, non tollitur alter, Sic casu alterius tollitur alter homo
separere in tuorum, quos domi catervatim Bibliotheca tua alit ibrorum ess consortio , Tamesenim iste non de aurea, argentea, vel allapretiosioris cujusdam metalli moneta, quali Regnum Decia, tes in illa statere benὶ novimuη sit; Sed de curta quadam ingenii nostri sitivellictileprocedat; quominud tamen eundem pro qualicuns grati animi indicio , or, nisi me prasiagi alunt, laboris imgevus meis'ecimine ultimo, quando hoc loco prater edita imposterumstis talium paene, si mihi suadam stellati Poetae lib. Zod. vitae ih. huc ciere fas sit,
Nil facere ulterius propria defectus ab arte,
clementer habiturussis, pranimis ciιm eschartarea quandos bais abjectasuis
17쪽
se legantur numismata , apud Nicol. Reusner. lib. I. cons T. II. 4 . Renet Budet. de re numar. lib. I. c. I. n. q. Don Gars Mastrili. de magistrat. lib. 3. c. Io. n. I S. D n. Theodor. 2ἰ intingi in tract. synopti de retract. consangui n. quaest. 6. n. ITq.S I77. Da Vid. Doring. to m. i. Bibliothec. juri consuli. ver b. AErarium. n. M . Anton. Hanffman. de monet. resol. I .lit. H. in allegat. nec raro voluntati forma,ut nostri perhibent, monetet opu8, ex gloss. Paul. de Cita din. in tr. de jure patrona t. part.3. Causa. acquir. n. 13. adeo ut non mim regia res sit, parva benigne ac comiter accipere, quam magna largiri, ut dicit latiusq; declarat Hieronym. Cagnotus in epistolide vita & regi m. boni Principis ad Emanuel. Philiberi. Caroli II. Sabaudiae Ducis filium scripta,n. I. equidem nullo modo dubitare potessem,istud unum duntaxat obsecrans pro coahia clementia tua, ut me Generositati tua δε- motumsubfavoris tui patrocinio conservare se tueri pergas. Godsuperest, D Eus Opt. Max. te, Comes Generavissime, cum Pralustra Patruo, Dno Magno Regni Prorege, Parentes tuo, Dno Abrahamo Brahe, Comitibus de UVisfings-borgi circ. nec non Charitatibus ipsorum s=irituso regat, auxilio juvet,pram
dio tueatur se gubernet, uis populo tuo in eliciter praesepusis,
De nostris annis tibi multos augeat annos.
a servitiis V VILHELMuS ANTONII D.
18쪽
THEOREM A PRIMu M. O M minus scite quam vere PHILI ppus SENIOR Hassae Land gravius , Princeps rerum gestarum maia gnit adine, pretate, justitia, magnificentia, prudentia multarumque rerum expetientia, pacis SI concordiae studio, aliisq; praeclaris virtutibus Illustrissimus, Pater Patriae laudatissimus, vernacula nostra dicere solitus
Theorema Secundum. Cujusmodi veri Principis bonique Regiminis notarum conversione, puta viarum securitate in depraedationes, strictaque militari disciplina in effraenam militum licentiam, probis monetis in adulterinas, bonae fidei obligationibus in fraudulentas circumventiones, aliisq; peccatis hisce conclamatis temporibus grassan-
19쪽
Opt. Maximi judicio, ipsi praesentissimus interitus imminere videatur'
Theorema Tertium. Hujusmodi vero gravissimis & inveteratis Reipublicae nostrae morbis ante extremum judicium nullum magis salutare remedium applicari potest , quam ut exemplo Medicorum contraria contrariis curantium, a peccatis abstinendo ad sacram poenitentiae anchoram confugiamus , predictosq; abusus abrogemus, ut proinde haud minimae operae precium me facturum opinor, si hac vice pro executione symboli praedicti illustrissimi Herois S: PrincipisDn. PHILippi Hassiae Land gravit modum abrogandi abusum , S reducendi verum usum monetarum perspicue &succincte exposuero. Quod ut cedat ad SS. divini nominis gloriam, ad Reipublicae salutem, firmandamque pacem S concordiam profligandoque bellum S discordiam a Deo Ter opi Maximo fonte omnis boni, salutarisque consilii aut hore intimis precibus contendo. Theorema narium. A definitione igitur inchoando , Moneta an monendo dicta, definiri potest, braches metallica publico characterest insignita, omnium rerum aestimationem praestans, paris signiscationis Mocibus num uspersimplex M,sive nummus per geminum M scripta,item numisma in speciali ori signiscatu pecunia etiam appellata. Theorema iantarum. Caeterum originem pecuniae quod attinet ejusdem usus&inventio juris Gentium est, & initio ex metalli coirife& pondere potissimum aestimata fuit. Ut vero contrahentes ista ponderanfli de examinandi difficultate sublevarentiar, pecuniae cura postea ad superiores devolvi, & in testificationem, quod proba sit,ab iisdem signari, atque sc quoad formationem juris civilis esse caepit. Unde hodie justam cudendae quam mutandae in onetae Regalibus annu
Theorema Sextum. Monetam igitur cudere seu mutare possunt. primo Imperator, deinde etiam Pontifex Romanus, adeoque omnes Reges, Principes & Respublicae superiorem non recognoscentes, quales etiam jus cudendae monetae in itiferiores, modo merum & mixtum Imperium habeant, non vero in mere privatos sine tali jurisdictione transferre pollunt. Theorιma Septimum. De hinc tam ex aurea bulla,quam ex speciali
20쪽
DIs vos ITIO TOT Ius OPE Ris.' 3 concessione vel ex constretudine etiam tempori et immemorialis, Regale monetarium quam pluribus etiam statibus Imperii imo civitatibus etiam municipalibus, nonnulli tamen cum certa aliqua praerogativa competit; usque adeo ut desuper etiam certos senatus circulares 5 conventus exploratorios habere, & Edicta monetalia particularia facere possint; Sed etiam ipsemet Imperator sine eorum scitu&voluntate jus monetarium pluribus allio concedere, aut super re monetaria s olus statuere possit. Theorem Octavum. Caeterum quilibet Domini monetales juscudendae monetae. habentes, illud ipsum non pro mero lubitu suo, cudendo monetas adulterinas, sed si undam jus Gentium & civiliter ad bonum publicum&salutem Imperii exercere tenentur, usque adeo ut cx nonnullorum sententia prorsus purae monetae conflandae sint, nec sumptus monetales deduci possint, quamvis generali consuetudine u
bivis locorum nunc contrarium receptum sit, & certa monetarum liga praescripta, propter impensas monetales, monetis aureis S argenteis aliquid vilioris metalli immiscere liceat. Theorema Nonum. Quemadmodum autem nemo ad proprium
suum quaestum , sed ad salutem publicam & dignitatem Imperii monetam cudere potest, ita pariter nullus Princeps aut su perior sine justa
de gravi causa vel sine consensu populi monetam mutare, sive valo- , rem iusto majorem imponere, multo minus aliis non subditis praejudicare potest, in juste vero S sui lucri causa monetam mutans mortaliter peccat, & subditis omnia damna exinde perpesia refundere tenetur, quod etiam cessante necessitate, ob quam monetae mutatio facta est, faciendum est. Theorema Decimum. Praeterea uti olim Romani in amplissimo illo Imperio unam tantum ossicinam monetariam habuerunt, & Carolus Magnus Imperator in suo tantum palatio monetas cudi voluit: ita pariter in Imperio Romano Germanico, iure Monetario tot statibus Imperii communicato, multitudo ossicinarum monetalium inhibitacst, ita quidem ut illis tantum statibus, qui auri vel argenti fodinas habent, peculiares ossicinas monetarias, reliquis vero Dominis monetatibus,
qui tales fodinas non habent, in quovis circulo coniunctim tres vel A 1 qua-