장음표시 사용
131쪽
rα6 DE PuTuis I PULMONALI dexteritas in errorem ducere potest. Longe magis refert morborum praegressorum rationem habete , ut sapie uter MORTON 41 : u cortissimum diagnosticum sumendum est a trimoribus glandialosis in externo habitu corporis eam
phthisin comitantibus, vel saltem praeceden
tibus, uti ex ophthalinia, et scabie Saepe recurrentibus, atqtie aliis eiusmodi affectionibus scro-phulosis n. Notae istae Scro ulosae Iuspicionem latentium tuberculorum pulmonis non Solum in iis, qui corporis structuram de phthisi suspectam exhibent , movere debent , sed et in alii Α, amplo licet thorace instruntis. Interea Cavendum , ne diat beseos scropbulosae praesentia ex tino tantiam signo e. C. ex tumore glandiatarum externarum sugace, utpote saepe effectu
vel frigoris suscepti . vel incrementi corporis ), stabiliatur. Nec ignorandum, tales glandularum
tumores externos , ut morbus sero phulosus pulmonis admitti possit , neutiquam absolute requiri a I. In eoolutione ρhthiseos scrῬhulosae dijudicanda plurima valent monita. Eoolutio mentina probe a lenta distinguenda. Illa ut plurimum a morbo accidentali acuto repetenda
132쪽
est, haec ex ipso morbo chronico e myrgit. Morbi acuit accidentales evolutionem phthiseos aerophulosae praeparantes, ut monuimus I), sunt febres ea arrhales, Pleuro- pneumoniae, et pneumonorrhagiae. Illis etenim tu pulmone tuberculoso vigentibus, status inflammatorius tironchiorum , Pleurae, et Vasorum sanguiserorum
ad glandulas induratas transgredi videtur, unde illarum phlogosis, cui nomen tuberculitidis imponi posset. Haec vel morbo acuto profligato
remanet, ac nisi resolvatur, in suppurationem .
transit ρhthisin confirmatam Constituentem. Si vero luberculitis resolvatur, aeger pro lino vice periculum aufugit, atque ad pristinum statum, phthiseos videlicet talentis retrograditur Quae retrogradatio, cum sub recta medela liniadraro obtineatur, cavendrim, ne stadium morbi confirmati praepostere proclamemus. Phihi si scro- Phulosa sese lente evolvente, polius errori opposito locus est. Chronica enim inflammatio, qua tunc tubercula laborant, id cum inflammationibus generis scropbulosi commune habct, quod dolose, et sine magno symptomatum apparato incedit. Accidit hinc crebro, ut maxima insidiae pulmonibus struantur , quin vel umbra
hujus periculi palam fiat , idque eo magis cuiuaegroti, qui talia patiuntur, satali iacultate pol-
133쪽
leant quaestiones eludendi , propria mala celandi, salso interpretandi, sic qtae me di Cos incautos
in errorem ducendi 44 . Mirum , ip os adeo
artis expertissimos, ab aliis aegrotantibus , hoc
sub respectu, raro differre 45 . Ut tuto ince-
44 mastus. Aegrotasne iam diu p Aeger phthisietis. Ametiae cirrater. Mρα Te iam a duobus annis laborare , audivi. Amen. Noli credere, nunquam enim negotiis m is vacar desivi M. Tussis lamen lo molestah-t Z Ae Hal omnΡa tum eatarrho laborant , tussire solent. M. Tussivstro nuuo non excruciaris p ae. tussiendo neutiquum. M. Sed tussiendo respondes 8 Ae. Fofluito id eo titingit. M Horresne po,t pastum p Ae. Fruor hoc bonae metionis ciborum siguo et M Calesue serius P e. Dum cubiculum praetci modum calidum est. Μ Sudas ne noetu e. Dum multas cooperior stragulis. M An macilentus redditus es Ae Ego nunquam obesus fui. M. Decuin besne in utrumque corporis latus. M. Consuetudo mea fert semper iii latus de Atium documbendi. u. Sanguinem nunquam exspuisti pae. Ni fallor ,emel, et procul clubio ex Lucibus veniebat,ae aliunde haemorrhoides in mea familia grassantur etc.
45 Curabis in Vindobonae collegam phthisicum, qui millenis
sane hujusmodi aegrotis adstitorat. Videbatur illum morbum suum prae omni alio dignoscere debuisse; atVero neutiquam. NOu solum symplomata , quousque Poterat, pathologico si dicere liceat) m ndaeio celabat, sed irascebutiar dum ex formulis , me illum pro phthisico habere, arguere poterat Vidi eontra seminas phthisi luborantes, quae ob id quod morhum in aliis semel bisve viderint, ipsae diagncis iuproclamabant . ac conaminibus mois theraponticis benigne arridubant. Ex quo eolligitur, hallucinationem phthisicorum
134쪽
damus refert ad aegri habitum respicere, illum horis praesertim vespertinis visitare, pulsus frequentiae , coloris genariam , ardoris palmarum rationem habere, ac probe cavere, ne febriculam hecticam cum intermittentibus confunda
mus 46). Diagnosis sputorum 47), ac stadii conclamati alibi exponetur 48 . De stadiis vero
huic antecedentibns loqui non cessabimus, quin moneamus, interdum contingere, ut sympto maaliquod, alias solum conclamato morbo familiaru
e. c. sudor , diarrhoea', de fluvium capillorum incipientis jam morbi sit comes 49 .
et bydropicorum eirca proprium statutia, non e Se symptoma adeo constans, ut Pro signo morbi mecisco eum WALTuga l. e. haberi posset. Iure id monet CLaasia , assercndo, phthisin pulmonalem , quae assectione viscerum abdominalium stipatur , haud raro potius desperationem
46 CD. P. I. Vol I. C. II. S. XXVIII N a. Vix juvenem
medicum inveni , qui erroris , febrem hectieam phthisieorum pro Iegitima intermittente habendi, particeps nousuisset.
49 Iuvenes observavi plurimos, qui , caeterum, ut videbatur, optime valebunt , at vero omni nocte sine ulla nota caussa sudabant. Elapso aliquo tempore , en phthisis omnibus numeris absolutat An. 3816 virgo nobilissima in diari hoeam rebellem inciderat. Medieus expertus in auxilium deduetus, ex solo aegrotae habitu, morbum Pro
135쪽
Ir. Prognosis Phthiseos scrῬhulasae, illi Scrophularum in genere alligata est. Palam fiet 5 ο), quam arduum sit vitium sero pitulosum
universim eradicare. Nusquam autem scrophialae
fuga dissicilior, quam ex tenerrimo pulmonum
phthisi deelaravit. Cum vero aegmta de poctore non Conquereretur, pare lites huic diagnosi fidem haud tribuerunt, aliumque adhuc medicum accersiri eurarunt. Desinivit iste malum pro diarrhoea verminosa. Revera sub anthelm intiaorum usu ascaris lumbricoides in conspectum venit , in quem veluti triumphi honor delatus est. Breve gaudium , nam morbus invalescebat. Advocutus tandem et ego, audivi modi Cum , secundo loco accersitum , monentem , se quidem libenter concedere aegram de pectoris Iahe 3uspeetam esse, at vero se labem non ita evolutam videre , ut diarrhoeam colli quativum, Phthiseos conclamatae signum, Sociam babere possit. Ad me quod spectaverat, di arrhoeam pro emsectu suppurationis glandularum mesaraicarum quarum vestigia, sub larma globulorum, amygdalarum magnitudinis veluti ex materia adipo - cerea enormatarum , in dejectioni hiis alvinis oliveniebant declaravi, atque praedixi, pulmones adhuc tubercula continere , serius in suppurationem transitura. Ac re quidem vera , paucis mensibus Olapsis , en pneumonorrhagia , quam phthisis puImonalia omnibus numeris absoluta sequebatur. Phthisicam eo ipso, quo scribo , tempore coram oculis habeo , quae ante duos annos , dum prorsus adhuc sana videbatur, maximam capillorum partem jam amiserat.
136쪽
textu. Hic enim illa 'ipsa pharmaca, quae alibi
glandulis induratis saepe impia ne pro, Pi Cere Valent, non Sine magno periculo lociam in vi niunt, eram experientia docuerit , iubercula pulmonum cruda nolle inde irritari, insam mari, et si P-purari. Atque si C aegroti per artis Praepobtera conamina mature praecipit autur, qui sorte ope, aut temporis, aut morbi cuiusdam alterius, P. C.
febris intermitientis verno lis si , typbi su , dispositionem ad Phthisin pnii, is seni, vel saltem ex morbo, illo pulmonis minus crudeli 53 ,
Nosocomio Vindobonensi cum exercer m , pluries mihi vi dere contigit, quod aegroti eum phthisi plus minusve pro-Veeta suscepti, ac tu cubicula , ubi aegri typho petechiali assicii degebant, locati, contagium Contraxerunt. ac superata tandem selieiter tali febre nosoconatali , et a phthisi liberi evaserunt. 53 Dum aeger morbo scrophuloso universali , et speetali pulmonum laborans, caussas sedulo evilat, quibus tu hercula pulmonum inflammari possent , haud raro accidit , ut a phthisi pulmonali quidem immunis maneat , god serius eK
tabe , a desectu nutritionis repetenda , sat placide moria tur : quo in Casu glandulae mesentorii induruiue , et pulmones tu herculis crudis repleti, flaccidi, eh veluti exsiccati inveniuntur Ohaervatio haec opinioni locum dodisse videtur. posse pulmones sine suppuratione praevia , Per ab-aomtionem destrui. v. FOLivia in opuseoli aesentisci. Fologna. T. I. P. 248.
137쪽
periissent. Spes tempus lucrandi, poriculum evo Iulionis phthiseos pulmonalis scrophulosae ausu giendi, inprimis ibi viget, ubi in morbo pro 'ducendo vitium haereditarium nullam ludit sc nam. Est enim phthisi r haereditaria , potissimum si illa habitum phthisicum socium habeat 54 , atque circa vitae tempta, evolvatur , quod
Parentibus quondam insensum fuerat 55 ,
omnium deterrima; tanta cnim hic esse solet morbi vis, ut ille ex se ipso evolvatur, tuberetilis sollicet crudis in spontativam , eamque len-lam inflammationem, et Ρxule ratio noua tranSEun
tibus. Rerum iste status illo longe pejor est,
eundum naturam ad tabem disposita sunt, omnia quidem vehementia n. 55 a Un des caraereres essentieti des maladias hereditaiares , die is Docteur PETIT , c est de se deMelomer en generat . chez Ies descendam au meme age , a Is momevoque et aia miliata des memes circonstances , que chezles parena qui tes Ont transmisss. Ainsi un ensent ne dyian Pere phthisistie, mort a l'age de trente ans. Par exemρω , vrctu Mem au meme Me totas ira um tomes de la mememata is , qui se terminera comme colle de son Pere v.
Dice. des se. med. l. c. P. 54 intelligitur inde cur phthisis haereditaria pro diuturniore habeatur a B Em ni To Tab Thestr P. Di dicente: ix qui plithisis indelebilem im- Pressionem a parentibus susceperint , licet irrestituibiles,sμnt tamen diutiarniores B .
138쪽
ubi tubercula, accedentibus caussis extrinseriβ , fortuito phlogosi corripiuntur. Hoc enim in casu aut resolutio tuberculitidis obtineri potest , aut Succedens suppuratio benignior evadit , ita ut haud omnino rarum sit , abstes, ulos sibi viam ad bronchia parare , a reiectis tali pacto in sensis tuberculis pristinam pro tempore redire valetudinem. Phthiseos confirmatae curriculum interdum a graviditate, ab antini palli emate , amania suspenditur. In genere transitus ni orbi in philii in conclamatam eo magis timendus,
quo junior, floridior, magisque sensilis et soridus est hegrotus, quoque magis illius iuvenilis petui'ntia, aut mentis tenacitas. 56 , aut in vicibilis paupertas usui debili regiminis diae
II. Sicutis enim in 1 cura scrophialarum in genere, ita et in illa phthiseos scrophulosae
regimen diaeteticum primum occupat locum. Debet vero illud, aeque ac pharma Corum usus variis morbi stadiis apprime accommodari. Intercedit nempe inter haec tantum discrimitiis, ut
139쪽
atadio conduceret, in alio noceret. 'l Cura sindit phthisis Intentiis, : ' ' 13. In curando' stassio latent psithi reo η scrot phialosae aegrotis sine ambagine declarandi inci est , quod'si mortem maturam et terribilem evitare opteni 57 , sese per plurimorum annosum Curriculum sequenti regimini stri me 'sobmittere debeant. Civeant a transitu repentino o tempe
xa iura calida in frigidam, o frigida in calidam;
a ventis , praesertim a horoa et Euro, ab aereat pinni, ac urbi ues m liorum; a motu vehemente, potissimum ab ascensu montium , hi , alariam,
ab exercitiis gymnasticis, ab equitatione 58 nisi
5 ) Bevocent ad memoriam quod saepius S ENEck de prae ineupandis ingruentibus periculis L. 1. de ira C. 8 mois nnit. α in primis finibuI hostis ar ndus est . nam eum intravit, ut Portis ae intulit, modum sacaptivis. non.aec pit M. Hinc Ovinins 5 Tristium. eloquitur: α turpius ejicitur, quam ii ori admittitur hospes . Et seeundum Ca-
58 Quo pacto Sνοκbu Mos ossicae iam equitati otiis in hoe morbo viribus , quas eortex peruvianus in debellandis se-hrihus intermittentibus , et mercurius in domanda syphi Iide possid ut . aequiparare Potuerit , eo magis non inteI- igo , cum non solum de ingruente phthisi. sed de ea via non conclamata locutus sit v. Diff. epist. p 523 . Nec miror ubi Moac Loxa ait: α Hic vero Phthisicus alter est
140쪽
admodum moderata , vento Silente 59), et super
viant umbrosam; a choreis, maxime no turnis,
in os eis halitu hominum , sunto candelarum 6o
Ct Die otianae, ac pulvere arenae inquinatis ; a tractatione non sol uni iubarum, aliorumque in-Strumentorum Pneumati Corum, sed illorum, quae brachiorum motum continuum exposcunt, ut cymbalum; a cantu, et sermone alta voce ab
soluto uel , a potu vini, tapinae , cere visi ae s soris, cosseae, theaei, cli colatae; a cibis din
de duobus , quibus laudata adeo a ST DEN natio equitatio mortem aeceleravit n. Epist. XII. Art. i 3 Consentit IVIT Ri a B LM dicendo: α Errant saepe medici, dam exer- citationes aegris, et valetudinariis imponant, Praesertim phthisicis, quibus equitatio indiscriminatim imperatur . . De morti. quihusdam Comment. S. ri 3 . CD. tamen altera ea Parte etiam Dic son Obs. On the euro os an haemuloe, and Dyan νω g on horaebae or ιhe eure os phthisia med. obs. ιγ a Soe. U. Physic. in Lond. Vol. 4 p. uo6 . Jam vero ARET AEus equitationem quatenus motus specieme ctori inimicam reiecerut Τε trab. I Serm. I. C. 7 ., si a Pulmo ui acus ubi convaluerit , ad Dentum ne celerit cucurrat , Deque in equum , neque in Currum Conscendat M. Hippoce et Es Lib de in terra. assert. ωὶ Quantum noceat vides apud B ELLr Ceuti l I. Obs. 59. Pa in EROsius jam dudum sumum carbonum sos, ilium ut caussam Phtbiseos pulmonalis designavit L. ill . C. 29 . Giὶ Objici Pus,et cantum. et vocis exercitium pulmones de-hiles roborare ; at vero hic non agitur de pulmone uehili, i .ed de c. tubereulis refert. .