장음표시 사용
191쪽
nis pulmonum secundariae inprimis ex fimatispitio tunc viget; dum morbus a vita sedenta Tia , moerore , et a potu liquorum sermentatorum oritur, dum aeger vel ab initio morbi iam Inorosus est, dum color faciei cachecticus potiusquam tabificus est, dum albuginea oculorum flavescit, dum incommoda circa pectus post cibos assumtos invalescunt, dum ructus crebricum levamine obveniunt, dum tussis Conatus saevi sunt, nihilque nisi mucus tenax rejicitur; dum decubitus in dorsum omni alii anteponitur ; dum lingua noctu siccescit; dum somnus aut excessu, aut desectu peccat; dum alvina vacuatio languet, dum faeces griseae, vel atrae sunt, dumque hypochondrium dextrum tensum, et renitens reperitur, ae epigastrium dolet. At - ero, ne nimis promptus in malis pulmonum ab hepate repetendis sis. Scias nempe , oportet, haud raro quoque contingere, ut mala Circa hepar obvia vitio in pulmonibus latenti tribuenda sint. Compertum habemus, id praesertim luno accidere, dum pulmones a tuberculis re in .scrti sanguinem ab arteria pulmonali dissiculter accipiunt. Nascitur enim tum cordis dextriplethora , quae efficit, ut vena cava ascendens aegre dc pleri possit, et sanguis in illam regurgitans evacuationi venarum hepalicarum obstet,
unde jecinoris tumor , qui nobis plus vice sim
192쪽
plici pro morbo primario imposuit. Nee omnes operis respirationis in haemorrhoidariis laesiones vitio pulmoniam adscribendae sunt. Contingit nempe haud raro, homines haemorrhoidibus
obnoxios in dyspnoeam , an Aietatem PraeCordiorum , et perceptionem sensu, ponderis in pectore incidere , non quidem propter congestionem cruoris circa pulmones , sed propter ρlethoram mecus uertebralis , qua nervi musculis thoracis, aut cordi providentes compri
muntur 67 . Alia ex parte non requiritur, ut
congestio sanguinis circa pulmones sit absolute haemorrhoiatilis; potest enim illa aeque ori
ginem debere retentioni menstruorum , et svρressioni lochiorum ). Caveas tandem ne
68 Pthisis eblorotica Noaetori I. c. Cap. s. SAD A MI Spee. I . Monuit jam HIPPOCRATns : a quibusdam mulieribus , quum bimestrea menses eopiosi in uteris exstiterint, ubi intercopii fuerint, ad pulmonem feriantur ; his omniaeontingunt quae in tabe dicta sunt, neque superesse Pos- aurit M. De morb. mulierum L. I. C. 4. Cn aTLa. T. VII. P. 73t . Legi meretur de connubio amoenorrhoeae eum Phthiat pulmonali ScBEE MAn in the Edinb. med. and Mιγ. Mumnal r8ro. Vol. 6. HippocaWas monuit, tussim , asthma , Pulmonis repletionem , ' suppurationem a Iochiorum luppressione metuunda
193쪽
188 DE PHTHIs I PULMONALI complicationem phthiseo, Sanguineae , de qua agitur, cum scrophulo,a, aut arthritica praeterinvideaS.
s. Phthisis haemorrhoululis latens sub . Cori grua cura, Saltem minus quam reliquae phthises, timenda est; secus autem, si morbus progressus secerit, et crisis per ani vasa aut non contingat, aut Sine levamine contingat.
Io. In cum Phthiseos haemorrhoialalis indicationes vigent, I.' congestionem sanguinis circa pulmones debellandi ; u.' statum irritationis systematis venosi temperandi, et 3.' crisin Per vasa ani vel excitandi, vel restaurandi. Cum Caussa congestionis circa pulmones plerumque sit effectus impcditi circuitus cruoris per viscera abdominalia, obstacula in istis obvenientia ante omnia abigenda sunt. Hic est ubi lenia cathar-tica locum inveniunt Io . In genere tamen
Q Bos rLs expertus est, tunc inprimis phthisi eis in initio morbi prosuisse leniora purgantia, si aegri horis antelucanis , et quasi inter somnum saeces alvinas deposuerint. Unde propinabat illa cirea horam decubitus, omissa coena, sic ut alvus mane subseqtiente bis aut ter responderet, tamde otillae vel minima virium jactura sequebatur Theatr tabid. P. II 8 .
194쪽
HAEMORRHOIDALI. I 89 tutius res Dentia administrantur. Antiquissima
ρ0 sana 7 i) doctissimis hoc in casti formulis
Palmana arripit. Oportet vero ut, concessis intervallis, diu continuetur. Non pxcludit illa aquam Selleratiam pro potu ordinario. Tempore vernali succi herbarum recen tum a , et serum lactis dulce claDificatum conducunt. Lac tamen minus hic , quam in aliis phthiseos speciebus praestare solet In genere victus animalis, quousques id vires, et consuetudo permittunt, Proscribendus , illeque vegetabilis, potissimum ex fructibus horaeis suadendus. Mirifice porro systematis venosi irritationem acida uegetabilia
etc. ita diluta, ut tussim non ex itent, tem perant. Populi septentrionales pecialiares , hoc sub respectu, rei alimeniariae divitias possident
s i) B. Hordei mundati , mollis puri aa unciam unam. CDque c. s. q. aquae per dimidium horae : colatura librae unius. D. S. Capiat trihus vicibus horis matutinis.
3ὶ Aethiopea adversus phthisin aceto uti , narrant ΕRAEDRoseaeta med. transact. pubi. bν the colleg. V phrs. in Lond. Vol. 4. ὶ, et Oas N ih. Uol. 5. ), Douc l. e. P m in , qui usum acidorum vegetabilium ad alias quoque
phthises extendit. 4 Ε. c. dae tum soliorum hetae eiciae, brassicae olera Ceae acesperatium , Potus demum e Pane haud sermentatis paratua , quique dicitur idiomate ro,sico Linas.
195쪽
illis et hyemali tempore beneficium motus in aere libero observatis necessariis cautolis non
impeditur 75 . Immo, dum agitur de phillisi
haemorrhoidali latente, eaque omni complicatione aliena, et aeger nunquam haemoploe laborabat, ipsa balnea maris aestivo tempore , ae in regionibus meridionalibus concedi possunt. Si vero morbus methodum hucusquo indicatam eludat, aut si ille vigeat, sanguis e Suhena ducendus
76 e saphena , inquam, nam ex mediana aegri pejus habere, magisque tussire solent. Dum
haemorrhoides quondam cum levamine fluxerant, atque aeger aetate quodammodo provectus est, tunc hii ta lines vasis ani secure admoveri pos-Sunt; alias non: a praepostera enim huiuscemodi animalium circa intestinum rectum applicatione pectoris gravedinem, iussimque auCtam, Subse-
15) Patet inde quomodo controversiae circa gradum temperaturae phthisicis eonvenientem , de quibus quaestio supra fuit s. XLIV. N. as ), eonciliandae sint. RUsu media. isquirias and Obνero. N. ro. , et WAINER cur mechanical accotine. N. 3 quoque aeri frigido in phthisi favet. Ipsam pectoris lavationem frigidam , ut auxilium prophylaeticuin phthi,eos commendat SALMADEt Ioiarn. generari de med. chim et pharm. 18a 3 mara , quod consilium sequi timerem. ο6 Quoilsi varices pulmonis incipiente morbo curentur, rursus venulae in loco ad latus subsident, et humiles fiunt u
196쪽
HAEMORRHOIDALI. I 0rquente febre, et oedemate Crurum, Observavi mus, quae mala augmento irritationis in systemate venoso adscribenda esse videntur. Evitanda etiam sunt uesicatoris , aliaque emplastra thoraci admota, utpote sanguinis majorem copiam
ad partem affectam determinantia. Cura stadia euolutionis phthiseos haemorrhoidalis secundum regulas adversus pneumonorrhagiam ab haemorrhoidibus traditas 77 , absolvitur. Folia digitalis in phthisi, do qua agitur, confirmata, non
solum raro conducere , sed saepissime nocere
solent 78). Idem de acido hydra aniso vir prudens, et expertus contendit 79 , et in ge
nere de narcoticis valet. Contra effectus stupendos
ex usu interno acetatis ρlumbi 8o observavi-
78 Num propterea quod vim arteriarum infringunt, atqueste impetum a tergo imminuunt Z 9 Sisaacuunx Einige Bemer . uber d. Umulassis est ἀAnwendung d. Blausaure bet denjenigen mustyran hesten, welcha D. gast ehen Reizen badinge M. unterhalten inerinden. In HuPELANo's Iourn. I 821 GC. P. 25. 8o) Jam ΕTettiuLLEa edixerat: a saccharum saturni est egregium in heetiea remedium , in specie si ex ulcere interno oriatur . . Celebris tinetura antiphthisica GRAMMAn 1 praeter sulphatem ferri, et acetatem lithargyri continet, v. F sciri s de aegra febre heetica laborante. Jen. i 68. Ad
recentiores Epectant: ST Rc diss. de usu saechari saturni in phthisi pulmon. confirmata. Marh. l. ΗιLDEas an ita
197쪽
mus, saltem pluries nobis licuit illius ope phthisi . hae inorrhoidali confirmatae frenum iniicere.
DUnitio. I. Erosio pulmonum ex labe scorbutica phthis eos scorbuticae obtinet nomen.
198쪽
3. Suspicamur scorbuticam labem pulmonibus insidias struere, dum homines aetate provecti, ab animi pathematibus vexati, sumo nicotianae
83 , liquoribus sermon latis dediti, mercurio imbuit, erysipelati, psydraciae 84 , ecchi mo-
, matibus obnoxii, squallidi, gingivis spongiosis, halitu foetente instructi, salivam multam horis matutinis excreare soliti, in tussim saevam, aridamque squam saepe consulto scopo Aese a pituita tenui , viscida , salsa sauces , et gutturi vellicante liberandi provocant , atque in respirandi disse ultatem cum sybilo, constrictione , et gravedine pectoris incidunt.
. Mala haec, quominus vita sat diu protrahi possit, non impediunt 85 , nisi pneu in onorrhagia inopinate superveniat, aut aeger gra Vern
83 .u Etiam sumi tabaci mullus usus in hae Phthisi non immerito suspicandus est o. MoRTos l. c. 84ὶ u Instar herpetia miliaris M. MORTU l. c. 85 OaT L exemplum viduae Ses Aca narrat , quae licet per triginta unnos phthisi scorhiatica laboraverat . attam a annum nonagesimum aetatis suae alligit. In rneci. eclair. par tis se. ρυε. T. I. p. Ioa , et Abh. I. pr. Aerzte. 15. B 4. St. p. 593 . Vidi exemplum sat simile in vidua chirurgi Viiciensis SCHLEGEL.
199쪽
r04 DE PRTΠIsI PULMONALI aliquem in diaeta errorem committat. Ocrus serius tamen, Praevia diuturna anorexia, et in
delebili siti, macies in dies crescit, et febricula hectica ingruit.
5. Rebus huc perductis, sputa reiiciunturichorosa, subcruenta, atque ita foetentia, ut cum aegroto cohabitare possibile non sit 86). Ae cedunt tandem oedema extremitatum inferiorum aliundo saepe induratarum, lividarum , Exulceratarum , et diarrhoea, interdum cruenta quidquid
virium supererat destruens. Sic demortuorum hominum cadavera nou Seeuimus.
6. Patet caeterum morbi, et mortis caussa. Quemadmodum enim labes scorbutica partes corporis externas, etiamsi firmas, exedere valet, ita longe adhuc secilius tenuem textum Pul
monum. M) Monuit G Lesus et ae periculosum Praeterea est, Consuessere his, qui tabe tenentur, atque in totum cum omnibus, qui putridum adeo spirant , ut domicilia , in quibus decumbant , graviter oleant v. De Rhrib. L. I. C. 3. CR nTER T. VII. P. ro8 . Tun ius fatetur, quod in phthisici eadavere Iubens eonspexisset consumti pulmonis vitium, sed deterruit a sectione foetor tabidus, noxius sorte non minus
medicis, quam ipsis eonsanguineis L. II. C. H .
200쪽
. Duo in diagnosi phthiseos scorbuticae
monita sese obtrudunt: alterum ne alias phthibes,q ae ob diuturnam aegrorum in nosOcomiis, in iocis humidis, et impuris moram quid scorbutici Contrahunt, pro Primitivis scorbulicis declaremus ; alterum ne ex solo Detore mutorum praesentiam phthiseos scorbulicae argitamus. Foetorem enim istum in phthisi ab omni labe scorbulica aliena observa linus.
8. Quo diuturnior morbus, quo annoqior aegrotus, quoque pejor illius conditio tum physica , tum moralis, eo majus proximi intersius periculum, et vice versa. Felicissimo in Casu, solum stadium morbi latens curam admittit.
s. Cura in regimine antiscorbutico, alibi su-sius describendo 87 , consistit. Αer purus, et montanus hic non ut in alia phthisi evitandus. Conducii inprimis te ambulatio in sylvis abicium, et pinorum. Illarum sylvarum exhalationes suh-