Praxeos medicæ universæ præcepta. Auctore Josepho Frank ... Partis primae volumen primum partis secundae vol. octavum Partis secundæ vol. septimum, sectio prima, exhibens continuationem doctrinæ de morbis pulmonum et cavitatis pectoris speciatim

41쪽

36 DE PNEUMONORRII AGI A. morrhagiis memores, utramque morborum sormam haud raro adem prorsus methodo, antiphlogistica scilicet, curamus. Interpa si signa inflammationis obscura, et ambigua sint, et Contra sangui Q pDlmonibus i Dens omnium oculos seriat, potius ρneumonor hutae, quam Pneumoraiae Praesentiam Proclamandam esse

6. Laryngorrhugiae, et trocheorrhagine δα) praesentia potius, quam illa praeum On Or- rhagiae admittitur, si cruoris reiectioni ardor, ei titillatio non ad pectus, sed ad laryngum, aut tracheam praecedat 33), si ipse aegcr anteriorem iuguli pariem, ut scdem mali designot 34 , si tussis vix, aut ne vix quidem ad Nit

33ὶ Praeterea pruritus , et c itor aliquis in truthea ipsa percipitur , et quodammodo sursum ascendere videtur, ante quam in ore sanguis se prodat. Bonsi EnI Vol. IV. S. 23. Jam S LMcτΗ Cent. III. Ohs. 43. ) exemplum narrat , ubi ha moptoicus triduo ante recursiam parox sint in aspera arteria semper persensit titillationem. 34) α Multos certe , qui modicum eruorem , sub tussi nori magna, Per laryngcm reddebant, ardorem fixum , titilla

tionem, aut sensum laesionis ad asperam arteriam ne usare, lacumque , unde sangtiis scaturiel, red istam indica e nudivimus n. I. R FRANK l. e. P.

42쪽

35 , aut sonum crovialem edat, si CrUOI sine impetu ad cavum oris pervcniat 36), sique Pectus a repetitis licet haemorrhagiis pati non

videatur. δ

Distιnctis yneumonorrhuise ex sensis bronchiorum, et ex illis ρulmonum. μ

. Placuit egregio de haemo ploe scriptori 37 non solum illum morbum a trache Orrhagia distinguere, sed etiam disserentiam inter ipsam

Pneumonorrhagiam , quatenus scilicet sanguis aut ex vasis bronchiorum, aut ex illis arterio sis, et venοSis Pulmonum, aut ex Parenchymate

35 u Levi tussicula , exiguo motu extruditur sanguis e la-ryngis et asperae arteriae vasculis n. Boas Em l. c. 36 α Sunt udeo . qui sanguinis portionem , quin violentae exspirationis, ac venientis a tergo undae majoris per impetum Pelleretur, sine tussi mauisesta evacuent : ae saepe nobis visum est, ac si strata Lracheae muscularia, cartilagineis licet ei reellis , majore ex Parte , circumscripta , sanguinem Propriis e vasis modice, ac majore sine impetae stillantem , ex annulo, limbo inferiori ad interna retracto, superiorem in annulum elevare , ac sensim laryngi obducere valerent. Ipsius certe oesophagi fibrae musculares cum cibis subliquidis ruminante in homine id praestant; et qui traeheam , Proprias por fibras non modci arctari , sed et brevitis in spatium reduci intellexerit; is motum a nobis indicatum. ac retrogradum , quam ipsa experientia conssvmat , vix in dubium vocarit M. I. P. FRANK l. c.

43쪽

pullulat. En propria illius verba: u Quodsi exmasis bronchialibus laesis sanguinis sputum

oriatur, gravior, et molestior aegrum tussis di-Vexat , et per os reiectus sanguis multa turget spuma propter aerem in bronchiis undulante tu admixtum. Multo etiam calidior in actu excretionis sentitur sanguis ex bronchialibus quam ex reliquis vasis Sanguiferis apertis erumpens , quoniam illorum truncus ex Cordis thalamo sinistro sanguinem servidiorem recipit. Adsunt dolores circa pulmonum regionem maxime gravativi, partim ab unitate partium sensilium vidisjuncta oriundi. Sanguis vomitu potius, quam tussi per os redditur; tanta enim copia effluit propter vasa sanguifera maiora aperta. Si sanguis reiectus Colore coccineo tinctus Conspiciatur, signum est Menae Pulmonalis apertae ;stu atro- purpureo, arterias Pulmonalis, secus ac in reliquis machinae nostrae vitalis ductibuς

vonosis, et arteriosis evenit. Denique ex mesiculari Pulmonum substantiu haemoplysin productam significant dolor pectoris profundior

aegrum tenens propter disruptam texturam ve

lestissima saepius repetita, quae tandem, exantiat sanguinem evasalum parVa quantitate, et totum spumoSum propter admixtionem aeris in cellulis inumbrano is uommorantis n. - Quam

44쪽

o iunino ab illis patenchymatis pulmonis distinguendae sint 38), et quamvis divisio peri-

pneumoniarum iu bronchitidem, et pneumoniam 30 nos ad similem distinctionem relate ad Pneumonorrhagiam proclives reddat; nihilominus illi haud plane subscribimus, utpote timentcs, tradita signa potius a priori, quam ab experientia scomparando scilicet symptomata cum autopsia cadaverum desumpta esse.

8. Cum Pneumonorrhagia indicet Iuxum cruoris e pulmonibus, cumque Vero Saepe Cruore pulmone non suat, sed potius Nuetur; vocabulum haemuloes aut rectius ρneumΟ- hae-mνωes utpote sputum sanguinis e pulmonibus scaturientis designans, illi pneumonorina-giae anteponi posset.

9. Divisionem Pneumonorrhanae in v tomaticiam, et Primariam, utpote communi COu-

38 Arteriae bronchiales enim ex mammaria interna aut ex intercostali Prima, et ex aorta oriuntur, arteria autem PuI monalia ex ventriculo dextro cordis.

45쪽

4o DE PNEUMONORRHIGIA.se usu receptam et nos retinc mus. Caelerumfaloamur oportet, re Prope Per,pecta P neu no-norrhagias, quotquot sere S Int, aliorum morborum plus minus reconditorum Symptomata sistere.

meum onorrhagine symρtomata morborum acutorum.

io. Morbi acuti pia eum onor ria agiam pro Symplomate agnoscentes sunt febres intermit

norrhagiae exempla collegit C Asi Min MEnicus Gesch periodΚrati h. , et habuntur in Commerc. lit. 17 34 p. 322. ita ScunoEDERI Ol,s med. saso. I. p 9o , et in Aet. Εdititi. Vial. 3. o te. Interea non spondeo casus hic ullutos revera ad legitimas Rhres intermittentos P-rtinuisse, uu quam Certe IIon quaevis P neumonorthagia , ob id . quod periorieo Tecurrit, spectat. Cavendum quoque , ne febris hectica . quae pneumonorritagiam Plithisicorum comitatur, ob id quod veluti per paroxysmos invadit, pro intermittente La

beatur.

4H P. l. Vol. I. Cap. I. S LXV. N. 3. 40 Gai.La Fascic. de peste, peripneumonia pestilentiali ,

46쪽

duis.

ii. Ad mor hos chronicos eodem symptOmate insignitos spectant phthisis Pulmonalis

che, vitia ρlurima Cordis, et vaSOVum majorum

meumonorrhoriae Primariae.

- 43ὶ momversis variolosa Sacv cvsII a Hoc sputum 1 n-guiuis, inquit SAuvAces Nosolog. melliod. T. Ill. I . 2. edit. Amstelod. x 63. p a J, ante cruptionem saltem plenariam pustularum in variola confluente iis acri lit, quorum sanguis niuiis crudus est , et vinosis liquoribus excalefa

ctus : mortem autem e 'rtam Praenunciat ..

45) Haemoργsia phthisica Sadu a tI a tuberculo, vomica, a calculis. 46ὶ Haemu sis aseitica S uvac. I. E. Spec. 8. a Hydropici raro moriuntur, quin per aliquod tempus tussi identidem cruenta dolatigati fuerint, quae haemoptrsis

mortis est prodromus u.

47쪽

Expuitur ubertim sanguis, Simulque ex vulnere tum Cruor, tum aer, cum sybilo emittitur. Comitantur eam symptomata Peri Pneum O

laedentibus. Urget tussis bro vis, spirio Continuo Cria ento insignita, cum dolore pectoris

lancinante. meumon orrhogia iam vis toris .

tur adolescentes , maxime illos, qui prius epi- staxi obnoxii crant. Ansam Porrigunt errores gymnastici, ct diaetae. Origo morbi in statu in-

5oὶ FeLix PLATEa. Exspuitiones sa ex easu ab alto , ex magnis intusionibus pectoris. Diat. L. III. Hoc morbo periit TovRNEFORT , teste SA cvAGEs l. c.

48쪽

DE PNEUMONORRHAGIA. 43sammatorio arte iosi s3stematis pulmonum quae renda videtur. Antecedunt haemorrhagiam Eo

dis palpitatio, pectoris pondus, pulsuS Plenus,

sortis, raucedo, siccitas pulmonis, tussis, etdJSpnoea, quae reiecto Cruore sublevatur, atque dolor, si prius adsuerat, mitescit simul cum oppressione pectoris. Succedit debilitas, ac terror a cruoris adspectu. b) m. Catia noenialem 5a . Illa est, quae catam Oei iis ante terminum ConSuetum Supervenit, Singulisque mensibus moderata dosi eorum vices supplet, haud raro cum sanitatis integritate. oriri videtur ex Caussis regulari menstruationi obstantibus 53) , et labefactatione praevia pulmonum. c) meum. haemorrhoidalem. Est illa essectus plet horae VenOSae, Concurrente verisimiliter peculiari assectione venae azygae 54), saepeque Statu Varicoso veuarum pulmonis 55). Morbus saepe

riodica a menstruis suppreasis. PLATEM.

55 Hippoca Tas istum morbum debigua,se videtur dicena ea Si in pulmone uariae fiat, tussis sicca corripit, et rigor, et febria quidem in principio morbi valde vehementer et habet etiam erecta cervice spiratio, et dolor in capite eonsistit , et in pectus , et in pedes. Et supercilia impendere videntur, et tumor in saetem descendii, ot in Pectus, at in pedes a. De internia assectibus liber

49쪽

44 nn PNEUMONORRHAGIA. periodice omni anno , Circa aequinoctialia tem pora, in hominibus vitam sedentariam ducentibus, haemorrhoidalibus moliminibus, aut illorum quondam fluxui subditis, praeviis abdo

minis doloribus 56 , sub alvi depositione 57

reCurrit. Pulsus est saepe' irregularis, intermit teus. Reiectio cruoris certos inter limites levamen affert. Pneumonorrhagia rheumalias.

i5. meu notrorrhagia rheumatica, seu Catari halis 58) vigente annua constitutione rheu matica occurrit. Rheuma, vasis sanguiferis pulmonis , et bronchiorum insensum , illi ansam porrigere videtur. Tussis hac in specie admodum Saeva observatur. 'meumonorrhugis gastrica.

dimus: Α) In ρηr. saburralem, biliosam, et

merminosam ex Con Sensu , quem pulmones cum tubo alimentario , nervi pneumo - gastrici

ope, alunt, facile explicandam. Cum jam cibi,

56 Observatio STAuvii v. Disp. de haemoplysi auctore aBκκοκου Frcs ad Viadr. I xl. P. 8. 5 Vidi, qui toties cruorem e pulmone reiiciebaut, quotiest nisui ad alvum deponendam indulgebant.

50쪽

ob peculiarem idiosyncrasiam, haemoploeu gignere possint 59 ; cur saburrae idem non ossicerent Indolem biliosam pneumonorrhagiae

tamen , ne ob solam Nutorum flauedinem ad illam concludas ; diagnosis enim potius ex annua constitutione, eX Caussis praegresSis, eX habitu aegri , ex certioribus signis gastricis, qUam ex Colore sputorum , pnstituenda est. Quae diagnoseos cautelae quoque ad Pneumonorrha-giam ωerminosam extendi debent. Quamvis Enim nemo observationum ANDRYI 62 memor illam negaverit; attamen cum vermes libenter in hominibus scrophialosis nidulentur, cumque serophulosi ad haemoptysin proni Sint, Caven

dum , ne quod cum hoc sit, Propter hoc fieri credamus. B) In ρn. hePaticam , cujus men