Disputatio medica inauguralis de pneumonia : quam, annuente summo numine : ex auctoritate reverendi admodum viri, D. Georgii Baird, SS.T.P. Academiae Edinburgenae Praefecti : necnon amplissimi senatus academici consensu, et nobilissimae facultatis me

201쪽

DISPUTATIO MEDICA

INAUGURALIS,

CYNANCHE MALIGNA.

CHRISTOPHERO COOPER, AUCTORE.

PRO EMIUM. S i. CON si DERANTI, de qua re, summos medicinae honores petiturus, scribat, multi sane morbi sese offerunt. Horum vero nulli sunt, quos magis oportet medicinalium honorum ambitiosum scire et scriptis tractare, quam ii, qui, tabo pestilente orti, contagione Vulgantur; quippe enim cum frequentes sunt, tum, quo ties grassantur, plurimos rapiunt.

202쪽

I1. Morbus, de quo scribere nobis in animo est, nulli eorum, qui contagione serpunt, gravitate signorum et periculo secundus est. Persaepe enim, medicina parum Valente, aegros absumit: semper a medicis praesentaneum desiderat effcacissimumque au ilium.

203쪽

DEFINITIO. III. CUI LENUS ex ingenio clarus, quique caeteris, qui In classes, ordines, et genera, morbos disposuerunt, palmam praeripuit, cynanum M lignam optime definivit. Quocirca, ad rem ΠΟ- stram satis erit ipsius verba citare. nancte Ion illas et membranam faucium mucosam assciens tumore, rubore, et crustis mu- sis, coloris albescentis set cineritii, serpentibus, et ulcera tegentibus ; cum febre u Me et exan- thematis

204쪽

HISTORIA MORBI. iv. IN australibus EUROP E partibus, cynanchemaligna, anno hominum generis salutis millesimo sexcentesimo decimo, nota est; at maxime NEAPOLI, ubi, sicuti literis proditum est, viginti amplius annos gratata est.

V. Verum non, ante annum, post CHRISTUM natum, millesimum septingentesiimum quadragesimum Oct um, in ANGLIA apparint. Tunc Vero temporiS, adeo gravis erat et lethalis, ut in eam summam curam intenderent medici praeclari haud pauci, praecipue FOTHERGILIUS, qui, quantum scimus, omnium nostratum Prinmus accurate descripsit. VI. Cynanche maligna plerumque autumno

primave hieme invadit; praecipue, si praeterita aestas solito calidior fuerit.

205쪽

V11. Infantes et impuberes, prae adultis, morbo, quem persequimur, opportuni sunt; puellae, ut observarunt medici, prae pueris. VIII. Quanquam nulli sunt hominum, qualiscunque iis corporis constitutio sit, quin hoc morbo corripiantur, dummodo tabo, quo Concitatur, impleti sint; ii tamen, qui praegressis morbis, aliisve causis, multum debilitati sint, apti, prae caeteris, sunt, quos adoriatur.

IX. Onanche maligna a vertigine incipit, eta horroribus, quos, haud multo post, calores excipiunt. Postea vero quam aeger aliquandiu inhorruit vicissimque incaluit, calore intenso

neque intermittente aestuat. X. Simul atque eo perventum sit, Caput Vehementissime dolet: collum, contra consuetudinem, riget: sensus molestus in faucibus est: nauseat, haud raro etiam contenta evomit, Ven-

206쪽

6 DE CYNANCHE MALIGNA. triculus ; interdum etiam fluit alvus: inflammantur oculi et illachrymant.

XI. Internae fauces introspicienti tumidae apparent, et igneo rubore. At tumor tamen haudita magnus est; nedum multum impedit, quominus aeger cum cibos satis commode devoret, tum spiritum hauriat et emittat. Haud multo post , maculae plurimae albescentes vel cinerere in faucibus observantur; quae membrana, qua insident, vix eminentiores sunt, at singulae circumfiniuntur interstitiis, quae, pro morbi gra-Vitate, colore variant a rubicundo ad subnigrum nigricantemve. Hae maculae magis latescunt magisque, atque, quoties crustae, quae eas formant, resolvuntur et decidunt, ulcera conspi

XII. Humor acris et faetidus naribus effunditur, qui non has modo ipsas exedit, sed labia quoque; neque profecto vero absimile est,

207쪽

DE CYNANCHE MALIGNA. 7 hunc humorem in stomachum et intestina devorat9m, VomitUm movere et diarrhoeam. xii 1. Febris interea continuat: pulsus arteriarum parvus est, frequens et inaequalis : aeger

aegre fert morbum ; simulque anxius est, et ad animi deliquium proclivis. Posteriora haec signa, vesperascente die, ingravescunt; neque prilis leVantur, quam matutino somno brevi et inquieto sudor in summo corpore oritur, et aliquantum remittit sebris. xiv. Prae debilitate totius Corporis, animales quae nominantur functiones, imbecilla: funt. Nonnunquam delirant aegri; nonnunquam sopore opprimuntur.

X v. Secundo fere morbi die, facies, collum, in pectus emorescunt papulis, et nonnihil tu-inent. Hae papulae interdum exiguae et discre-iunt, sed plerumque confertae, rubrae Et con

208쪽

8 DE CYNANCHE MALIGNA.iluentes. Manus haud raro rubent usque ad digitorum summitate8. xvI. Papulae neque certo tempore apparent, neque ad certum tempus perstant. Plerumque vero, quatuor fere diebus, relalvuntur a cUticula, et squamatim decidunt. At neque papulis

erumpentibus neque evanescentibus remittit semper morbus. Contra, delirium caeteraque Periculosa signa singulis saepe horis ingraVescunt, atque aeger, quarto quintove morbi die, plerumque ante septimum, moritUr. xv11. Morbi mitioris, qualis mortem non de- nunciat, signa, quae spem injiciunt aut securitatem pollicentur, tertio, quarto, quintove die sese ostendunt. Papulis evanescentibus, calor summae cutis minuitur; pulsus ex celerrimo tardior fit ; ulcera faucium internarum paulatim sanes cunt; atque, somno naturali et appetitu red Vntibus, aeger tandem ad salutem redit.

209쪽

XV111. SOLI morbi, inter quos et cynanchen malignam tanta signorum communitas est, quanta errorem creare possit, sunt Onanche tonsiligaris

et far latina anginosa. Quibus itaque notis hi morbi ab illo dignoscantur, hic loci paucis di

cendum est.

XIX. Onanche tonsiliaris-robustos et validos adoritur ; eique tam impuberes quam adulti, tam mares quam foeminae, opportuni sunt. Contra, nanche maligna infantes et pueros, potius quam puberes, invadit; foeminas, quam mareS ; atque natura imbecillos, et morbis debilitatos, quam constitutione corporis firmos, et prospera valetudine gaudentes. XX. Quinetiam, cynanche maligna pestilens est, atque autumno praecipue et hieme grassatur.

210쪽

DE CYNANCHE ΜALIGNA.c nanche tonsiliaris nunquam contagione Vulgatur, atque Verno potissimum tempore fauces inflammatione assicit. Ille morborum pulsu arteriarum celeri, imbecillo et inaequali cognoscitur ; hic, frequente, valido et duro. Ille duntaxat levem faucium dolorem movet; hic, contra, gravissimum. Denique, nausea, Vomitus, diarrhoea, ulcera faucium foetida, magna debilitas, perpetua anXietas et praecordiorum gravitas, delirium, et hebetes oculi, plus satis ostendunt, aegrum cynanche maligna laborare. XXI. Scarlatinam anginosam nanche maligna distinguere, haud aeque facile est. Nullam inter eas differentiam, seu dissimilitudinem, esse,

qua clare dignoscantur, mihi videtur. Genere convenire, gradu differre, adductus propterea sum, ut credam, quod, ut saepe vidi, eX eodem tabo pestilente enascuntUr. XXII. Ejusdem generis varietates esse, Opl-nantur multi auctores, clari in prinus; praeci