M. Antonii Mureti presbyteri et ciuis Romani Commentarii in quinque libros Annalium Cornelii Taciti. Eiusdem in Salustium notae. Accessit anonymi facula Georgio Codino Curopalatæ accensa

발행: 1604년

분량: 582페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

in Lib. I. Corn. Tac. sINihil de ea re.J ne factum excusando agno-sere videretur. Multa sine dubio.J duobus argumentis ostendit,credibile non νideri, rippam Augusti iussu interfectum : eiu3s rei culpam omnem in Liuiam potius o Tiberium conferendum. 'Nunt. cent. rimos est militiae. J ride quae

Salustius Crispus. J De hoc ita friptu est tertio horum librorum. Crispum equestri ortum loco, C. Sallusius rerum Romanarum so-rentissimus auctor, sororis nepotem in nomen adscivit. atque ille, quanquam prompto ad capessendos honores aditu, Maecenatem aemulatus, sine dignitate senatoria, multos triumphalium consulariumque potentia anteiit, diuersus a veterum instituto, per cultum & munditias, copiaque & assi entia luxu propior. suberat tamen vigor Mnimi, ingentibus negotiis par, eo acrior, quo somnum & inertiam magis ostentabat. Igitur incolumi Maecenate proximuS, mox praecipuus , cui secreta imperatorum inniterentur, & interficiendi Postumi Agrippae conscius, aetate prouecta, speciem magis in amicitia principis, quam vim tenuit. Codicillos.J a Liuia ct a Tiberio, vi creditum ιst,conscios, Moi nomin . . Metuens

122쪽

92 M.Ant.Mureti Metuens ne reus subderetur. J Supponer

tur, metaphora ducta asupposititiis liberis, qui Osubditi vocantur. Terentius. Non vides, quantum mali ex ea re excitesὸ subditum se suspicatur. Sic in ,hoc ipso libro: Utque mos vulgo quamuis falsis reum subdere,Munatium Plancum,consulatu functum,principem l gationis , auctorem senatusconsulti incusant. Et lib. is. Ergo addendo rumori Nero subdit reos. Iuxta periculoso.J Cum ex aequo periculosum

esset,cum futurum videret, vi atque in distrimen veniret, ἐξίπς--νδυώουορούν. Sastustianum.

Ficta seu vera promeret. simia,a senatus ν υ,aLiuia,ct Tiberio. Amfacile redargui poterant. Vera ne dici quidem sine praestenti capitis periculo paterant. Et notandum loquendigenus,fihastu verae I sitatius enim erat, seu ficta, seu vera. Sed hac quanto minus in vulgi consuetudinepositum est, ct prope poeticum quiddam olet, lato maiorem gratiam conciliat orationi. :Neque desunt veterum sexempla. Catullus. Laeva siue dextra Vocaret aura. Horatius. Cantamus vacui, siue quid urimur. Idem. Quo non arbirer Hadriae Mutor,tollere, seu ponere vult freta. Idem. θSthenelus sciens Pugnat, siue opus est im- peritare equis,Non auriga piger. Monuit Liuiam, di arcana domus, ne

123쪽

iii Lib. I. Corn. c. 93 consilia amicoru ministeria Principum vul-' garentur.J Prudentis imum praceptum. Nihil est enim quod principum auctoritatem magis imminuat , quam s domestica ipsiorum arcana vulgentur. Multa priuatim faciunt,qua publice nesciri interest. nsemper eadem est interius ct exterius illarum facies. Non toti intus aque asseris nitent. Itaque piose eorum nemo minoris pendit, quam qui ad secretissima maxime admittitur. Pauci admodum sunt, qui nihil habeant, quod tegi satius fit. Ignotis maior veneratio est. contrectat Mescunt. Vix e fugere possunt, quibus quicquid libet, licet; quin libeat interdum aliquid, quod non licet. Eo pluribus renerabilis est princeps, quo paucioribus familiaris. Ne consilia amicorum.J Multa enim con tia clam dantur,qua in propatulo non darentur.quae publice cuntur, ad honestatem omnia; quaesecreto. ad utilitatem plaraque diriguntur. sis exigantur hac, νtpar est, ad regulas philosophorum, nihil νti-Ie,nis quod honestum. Ministeria militum. 3 Multa enim principes,

νbi manu ct ferra opus est, per milites exsequuntur. ad quae non tam promptos ac paratos eos invenirentis reddenda gularum ratio esset. Qui principi paruit,non semientia, sed lentio absoluendus est. Ne ve Tiberius vim principatus resolueret,cuncta ad senatum vocando. J Principatum

124쪽

tum intelligit monarchiam, qua ut eo magis intem ditur , quo magis ad rnum omnia reuocantur, ita eo

mollior ct laxior sit, quo pluribus datur iudicandi potestac. Eam condicionem esse imperandi,ut non aliter ratio constet, quam si uni reddatur IFrustra tentatur a quibusdam vetus scriptura : qui putant,melivi legi posse; ut non aliter ratio constet. Hoc enim dicit Tacitus, rationem cuivis facti constare no posse, si pluribu/,rt senatui, reddenda sit. Semper enim idem factum alios probaturos, alios improbaturos:mum esse oportere,cui reddatur ratio, ct cuius iudicio stetur. Si aliter fiat, imperi, vim resolui, ct pro monarchia aristocratiam quadam, aut olearchiam consitui. At Romae ruere in seruitium consules, Patres,eques.J Vide quam significanti perbo ν- sius fit. Non enim secti aut inclinare dixit ,sed ruere acpraecipites ferai. Simile quiddam notat Cicero libro tertio de Oratore,in Persiu Ennij, Viue Vlixes, dum licet, oculis postremum lumen radiantis rape. Non clxit, cape,non pete: haberet enim moram gerantis diutius se esse picturum asti. rape. Hoc verbum est ad id aptatum,quod ante dixerat, dum licet. Sed in resu Ennt, vulgo deprauate legitur, radiatum,cum radiantes, legendsi sit. Vt in Phanomenu. - Hoc motu radiantis Etesiae in vada ponti. Docui hoc capite g. lib. Gratiar.

125쪽

in Lib. I. Corn.Tac. 91

variar.lictionam. Sape enim epithetis utebat propriorum loco. Sic ferum dixit Virgiliae pro equo. In latus inq; feri curua compagibus aluum. Sic sitius cornutos pro bobus.Forte ante auroram radiorum ardentum indicem, Cum. somno in segete agrestes cornutos cient,Vtrorulentas terras ferro putridas Proscindat, glebasq; exaruo molli excitent. Cons. PatreS. eques.J Bonus ordo. Primum nim .ignitatis lacum obtinebant consules, sicundum senatores, tertium equites. Sed hic quoque nouitatem numeri mutatione quaesiuit: 'cum equitem

pro equitibus dixit: νt VirgiliM: Vterumq; ammato milite complent. Nes qui quam hac qua a me notentur indigna ducat. Notat tale quiddam Cicero in illa versu Enniano. At Roman us ho- imo, tamen etsi res bene gesta est, Corde suo trepidat. inte=dum contra, ex plaribus intelligitur reus. Nos sumus Romani, qui fuimus Rutuli. Et hoc quos ThucJdideum est. Quanto quis inlustrior, tanto magis salii ac festinantes. J Istustriorum enim facta magis notantur. obscuros sua tenebra tegunt. Falsi.J Falsi interdum, quos fefellit alius. T rentiis. Vtfalpus est. e si bic qui fallare cupi

unt.

126쪽

96 M. Anti Mureti Vultuque composito.J temperato. Ne laeti excessu principis.J e Musti , cuius mortem ipsi dolori esse gebat Tiberius, ct eiusdem doloris aut potius utationis comites bi esse alios

libat.

Neu tristia res primordio. I nouo Tibery

Lacrimas gaudio adulatione miscebant. 1νtse neque plane maestos, nes latos esse ostenderent. Locus autem hic aliis omnibus libris corrupte m

Sex. Pompeius. & Sex. Apuleius Cos primi in verba Tiberii Cesaris iurauereJ Iurare in verba est obstringere se iureiurando ad facienda perpetiendaque omnia, qua is, cuius in verba iuratur, iusserit. Erat autem loquenti genin proprium gladiatorum , quise addicebant magistris, id essLanistis. Vnde apud Horatium. Nullius addi

ctus iurare in verba magistri. Hanc auctora tionem vocabat, specuniam, qua pro eo numerabatur, auctoramentum. Iurabant autem se non recusaturo quominin verberarentur, vis ad necem, Iaminis candentibu3 prerentur, ferrum,s iuberentur, iugula reciperent. Horatius. Quid refert ri virgis, serrove necari. Auctoratus eaS,an

turpi elausus in arca, Quo te demisit peccati conseia herilis, Contractum genibus tangas caput. Cicero: Est enim in illis ipsa me

127쪽

In Lib. I. Corn.Ge. Os auctoramentum seruitutis. Iurabant, ct milites in verba Imperatorum: unde, ct exaucto-xari dicuntur,qui militia soluuntur. Primus igitus Tiberius fuit ex im eratoribus Romanis, in catas verba iuratum est, quasprotentesinam,populos Romano poluntariam seruitutem atque Us quidem consules primi iurarunt in verba Tiberi 2 ca raris autem idem iusiurandum exegerunt. Idem iis' ceteris Imperatoribus continuatam est. Idsupremari funus libertatis Romanae fuit.

Apud Cos. J meliae , quam in aliis apud qι

Seius strabo.J pater Seiani,de quo insequentibus tam multa dicentur, ct C. Turranius ille praetoriar. cohortium praefectus, in quo munere coilegam postea habuit filium. Hic annonae. J hac, ct alia pleras numera publica excogitarat Augustu ,ut multos,quorum bona, ac forti opera usus erat, honoraret. Erant auteni Fac duo longe bonoratissima. Ita alim post consules ante senatum nominantur. Praetoriae cohortes erant, των mματοφυλακων, id est eorum. quibus imperatoriae salutis custodia committebatur

sol ipse militiaesertisiimus,cts simus quiR. tales

enim esse oportet, quibus custodiendus est v, qui plerums cateris omnibus inuisus est. Nes temere dixit Aristotelei secuηdo Rhetoricorum, nem Urannidis νse custodiam. Iis, qui praerant, Praefecti praeto-

128쪽

29 M. Ant.Mures lxio dicebantur: quorum quae fuerit auctoritas. tiam e libra primo digestorum perstici potest. Vnda etiam didicimus, restondere eos proportione iis, qui antiquitus Magistri equitum erant,sed multo magis ex formula, qua legitur apud Casso rum lib.

variarum.

Ηic annonae I Praefecti annona proxima dignitas erant. Triticum conuehendum curabat praefectus pratorio. distributio illius ad profectum au- nona pertinebat. Itaque eodem carpento praefectiva annona , quo praefectus urbis vehebatur. annonae praefectu uerat Pompeius magnus. Sed extra ordinem. primin ordinarius segetustus irae r pou eum hic, de quo agimus Turranius. Repetenda ex eodem Casso ori libro . formula praefecti

annona.

Mox Senatus milesque & populus. J His

quos notanda numerorum ὀναααγῖ. Nam Tiberius cuncta per Consules in cipiebat, tanquam vetere Repub.&ambi guus imperandi. J pro veteret Libri peteresvintere, ut verear,ne istud re stupra geminatumst, ct pro vintere fuerit, aut vi uente,' Vigente.

Et ambiguus imperandi. J antique dia

ctum , ct nota artissium Tyrannorum, qui imperium , quod vi, aut dolo occuparunt, videri volant sus isse rerum ipsorum rogatu , νον prem munu

129쪽

Id Lib. I. Corn.rae. munt; Parnm ess eorumsuperbiam ferre, Hira rorandisunt. Ne edictum quidem, quo Patres in cuiariam vocabat, nisi tribuniciae potestatis Praescriptione posuit, sub Augusto acce-Ptae.J Non tanquam imperator edixit, ut parres adessent i sed prasir tisine tribuniciae potestatu. quam aut in alterum quinquennium, aut ut alij indecennium pub a sugusto acceperat. Posuit, puta legendum proposuit,ηstv enim ponere, M pro ponere edictum duimus. Sic propositum acci pitur in L. cum in plures f. locator. Digest. Dis

cati. . t

Verba edicti suere pauca, & sensu permodesto. De honoribus parentis consulturuim. neque abscedere a corpore. idque unum ex publicis muneribus usurpare.J Sic lib. Ipsum quippe asperrimo hiemis Ticin uniusque progressum , neque abscedentem a corpore simul urbem intrauisse. Videtuν sura corporis imperatorν publicum munus fua

Sed defuncto Augusto , signum prae toriis cohortibus, ut Imperator dederat.JSignum dare imperatoris eII. Vnde Σ.-αύνειν. Imperare Homerin. μαντορες. Imperat Oret.

130쪽

Ioo M. Ant.Mureti Excubiae, arma, cetera aulae I non domui

priuatae. -

Miles in forum. miles in curiam comit baturJ quod non sebat nisi principi.

Litteras ad exercitus tanquam adepto principatu misit.J Adepto, πα--ς, Pt Oapud Ciceronem, ct alior peteres saepe. Nunquam cunctabundus, nisi cum ni senatu loqueretur. I illic autemsententia ι-am Omni artificio tegebat. Causa precipua ex formidine I ne Germanicis, in cuius manu tot legiones, immensa fociο-rum auxilia e mirus apud populum Disor : Ob m moriam pirtutis paternae, a qua ipse nulla modo δε- generatur at) habere imperium praesens vivo ac huc Tiberiοὰ quam expectare post eius obitum rerat enim ab eo adoptatus mallet. Haec igitur νna caussa est cur se Tiberius de Asipiendo imperio dubitaresimularet. Addit alteram. Dabat & fama'. ut vocatus eleetiasque potius a Repub. videretur, quam per VXO-rium ambitum & senili adoptione inrepsi ste.J Illud enim multo erat honorificentius. b- iungit, ct tertiam: quae postremo animaduersa est,

ex eis,quae constemtasunt.

Postoa cognitum est, inquit, ad introspi-

SEARCH

MENU NAVIGATION