D. Christiani Ludovici Scheidii ... Commentatio de ratione belli seu ut a Gallis dici solet raison de guerre ex iure et moribus gentium. Quam ... subiicit Christophorus Garmannus Bergensis, iur. candidat

2쪽

VIRO

ILLUSTRISSIMO ATqua EXCELLENTISSIM

ET MINISTRO STATUS SPLENDIDISSIMO, REGIORVM REDIΤVVM ET CAMERAE AVGUSTALIS SUPREMO DIRECTORI, ORDINIS DANEBROGICI EQUITI AVRATO ETC. ET

DOMIΝO MEO GRATIOSISSIMO

IN SIGNUM DEVOTISSIMAE OBSERVANTIAE ET HvMILLIMI CVLTvs HOC SPECIMEN ACADEΜICVM

4쪽

VIR ILLUSTRISSIME

ATQUE EXCELLENTISSIME

DOMINE GRATIOSISSIME

T ad TR potissimum, DOMINE, tamquam ad aram tutelarem, specimen hoc temporis hactenus non in otio & sine omni, ut spero, fructu transacti, sed litteris Luerioribus in academia I tria nuncupati, confugere audeat, multae mui tam publicae , quam priuatae caussae suaserunt, quin immo haesitantem pervicerunt pror-RS. Vnam, non omneS, nominabo. Cum enim EXCELLENTIAE TVAE eruditio & nobilitas animi nihil vile aut vulgare compleXa, inter illustriora illa ingenia, quae DEVs ad res magnas prouisu&industria gerendas singulariter format excitatque, dignissimo TIBI locum eminentem nuper assignarit, iure, spero, exprobrari non poterit mihi, in clientela TvA constituto Musi

5쪽

rum alumno, si tacita hactenus veneratione apud me compressum gaudium publice in vota & grvtulationes erumpi patiar. Praeterea felix ille genius & vigor incomparabilis in praesentes publicae rei usus supra quam dici potest per ali,

tudinem sapientiae erectus EXCELLENTIAM TUAM ILLUSTRISSIMAM ita ciuibus, qui ullam

ciuitati a litteris falutem sperant, amabilem venerabilemque reddidit, ut nemo facile reperiatur, cui Tu non in summo amore atque in det, ciis sis. Quae enim inustata ΤvA in litteratos omnes benignitas est, illud ultro summa solicitindine facis, ut non infinitos tantum ex Omni genere studiorum debitores habeas, verum dum in exstruenda noua litteraria ciuitate, in qua honestiores nobilium & in illustriori loco natorum animi perpoliantur, REGI SACRATISSIMO

primus fere hactenus manus auxiIiares tulisti, b eam omnium mentibus insinuasti fiduciam spei,

exemplum T VAE EXCELLENTIAE ILLUSTA ISSI

M AE, quod persectissimum est omnibusque meris absolutissimum, redditurum generosae pubi amorem cultioris sapientiae, ardoremque erga ciuilem prudentiam, sine qua respublica ex voto & usu REGis ac populi tractari nequit.

Equidem si tantum mihi ingenii esset, ut quam in publicis patriae commodis tutandis personam

geras

6쪽

geras fusb luculentoque stilo possem exsequi, latissimus campus de laudibus T vis disserendi mihi sese aperiret. Possem Ostendere, quam propensum in tantis honorum & meritorum cumulis atque culminibus in bonOS Omnes animum habeas, ut eos auctoritate Tu A foueas; summa gratia ad meliorem spem erigas, prouidentissima ratione tuearis , Verum & TUA E E

CELLENTI ΑΕ id prohibet modestia, qua cum votis omnium satisfacis, cum Musas omnes, omnes Gratias in sinu, in gremio, in pectore liberalissime foues, id tamen unum agere videris, ut alios nullos ex tot immortalibus & praeclaris meritis plausus feras, quam intemeratam laetamque recte factorum conscientiam, & praedicare tale quid supra ingenii mei vires est. Hinc satisfecisse me occasioni, cur talia ad T E scripserim, arbitror, ubi publice professus fuero, quantum Tisi a multis ian retro annis familia mea, meaeque reculae debeant. Eo ipso enim tempore, quo Satrapam REGis in patria mea egisti, in quo ipso munere tam sancta & incorrupta fide versatus es, ut incredibile aevi desiderium apud ciues Omnes reliqueris, tanta erga me uti cepisti indulgentia, tam multiplici gratia parem

plura quam TIBI debeam, habeam profecto ne

minem.

7쪽

DEDICATIO.

minem. Hinc ingrati notam effugerem numquam, nisi TUAE EXCELLENTIAE totum me aeterno clientelae neXu mancupatum profitereri

Quod ipsum ut publice iam faciam , patere. DEus autem qui TE singulari Regnorum Daniae ac Noruagiae commodo nasci voluit, ita conmitis T vis sapientissimis, grauissimisque Tuis laboribus benedicat,' ut gloriae TUAE ad seram usque senectam superstes intersis, huncque summae prouidentiae TUAE & in rebus publicis gerendis fidei fructum seras uberrimum, ut gloria

meritisque cumulatissimus ILL vs TR Issi MAM GENTEM TVAM fama, felicitate & perennitate florentissimam ornatissimamque aeternum vi

deas. Vale, DOMINE ILLUSTRISSIME, decus

& praesidium meum. Scribebam Hamiae a. d. vi. Octobris CID IDCC XXXXIIII.

ILLUSTRISSIMAE TUAE

EXCELLENTIAE

cultor humillimus

8쪽

Vin inter gentes liberas, nullo imperii ciuilis vinculo connexas, & non simultatibus tantum collisias, sed . ex paraposito per vim certantes iustum At , iniustumusi tam ardua est generique humano salutaris consiuitatio, quam feralis proflaniae delendaeque βocietati humanae furor illorum G inoma, qui cuncta in bella licita esse, & quoniam, ut Agamemnon apud SENECAM dicit: .

regi Daenis nequit

er ira, es ardens hostis, G uictoria

gladiusque felix, cuius infecti semel

inter'arma seges omnes, ipsaque adeo iura ita aeterna, quae raso humanitaris intuitu, naturalem quandam inter homines coniunctionem N amicitiam, perpetua Ianctissimaque religione, ci podire iubenti, omni Ra vi desitui atque flere prortus existi- ,hant, Proceribusque orbis terrarum, infelici omine, peta malum reddere conantur. Equidem x nimis prolixus fo& parum forte glorius labor, omnem illam, quae in bel obtinet, iustitiam repetere, cum fieri non possit, quin multa quae a viris eruditis in arduo hoc argumento pridem iam obteruata fuere rectissimeque tradita, recoqui quasi ac de

9쪽

charta, ut aiunt, in papyrum transscribi deberent: cum M. ro ex legibus academicis agoni anniuersario aptanda sit me. ditatio, non infructuosum prorsus opus moliturum me ambitratus sum, si ex vasto illo iustitiae bellicae ambitu hoc poetissimum argumentum deligerem, quod de ratione belli prae. cipit; non solum quia, ut BORCLE Rus gissertatione, cui titulum fecit, quies in turbis, '& quae V. est in iis, quas ad

Commentationem Grotianam appendicis loco auiunxit, p. 2IF. ait, iactatur saepius apud bellantes titulus necessitatis, siue ius neresistatis, ut Gratius, sue RATIO BELLI, sicut loce loquuntur - - - Nihil isto titulo. ulacro iuris frequemtius ; sed altum de limitibus positis ta temperamento equiratis flentium est: verum quoniam hoc ipso tempore, quo magna nobilioris Europae pars helis ardet, non raro in litteris publicis huiusmodi facinorum fit mentio, quae cum missa deauris leuiter saltim ea intuentibus, ab iis tamen po recte subacto iudicio probe apud se ponderant, quam multa pr

mentibus armis, si vim necessitatis licita euadant. facile excusantur ac ab iniquitatis nona liberantur. . Quapropter cum haec ipsa qualiscumque tractatio tempori inuic conueniem 'tissima videri possit, non inutilem prorsus operam in ea a nobis collocatam esse, LECTORI BENLvoLo facile me

persuasurum arbitror. . Est quidem, quod fateor, ammmentum hoc non ex classe eorum, quae antea tractata fuerea nemine: Nam V LRICUS OB RECHTus, exeellentisi,

mus quondam atque Iitteratissimus Vir, peculiari liliad dissertatione academica, quae VIII. est in eius opusculis iumctim editis, illustrauit, ex cuius lectione profecisse me multum non dissimulo. Sed qui nostram cum Viri Summi lucubratione conferre voluerit opelIam , facile vibebit, nomiolum magnum nobis ab eo relictum fuisse spici legium, umum etiam eam a nobis in hac disquisitione calcatam suisse

viam,

10쪽

viam, ut, quod praefistine dixerim, rem ex suis prine ipsis

ante nos iusto orcline deduxerit nemo. Ita enim argumen

tum .hoe arduum perfecto & dissicile, pro viribus, quasDEvs concessit, illustrauimus, ut in vastissima dicendorum

copia pleraque facinora, quae EX RATIONE BELLI MI emeusari solent vel incusari, non sub incudem saltim missa cer nat LECτOR BENEVOLUS, Verum etiam deprehendat, nos instim rerum examine instituto, circa respectum, quid alii dixerim, quo iure gula ponderanda snt atque aestimanda ex. genuinis principiis si non late iselarase, certe indice digito ostendisse. . Mature enim vix operi manum admouens imtellexi, quod sicuti in omni de moralitate actionum disput tione verum est illud CICERONI s in Orat. pro Caecina romnia incertaJynt, eum a iure discessum es s ita praecipue in his quaestionibus aeternum ille fluiniare debeat, qui an hane cynosuram non respicit, non eam tantum ob caussam.

quoniam omni saeculo fuere, quibus iuxta illud sIMI ITA,

- - vitam sine Marte pati, quippe omis in armis, lucis caussa sita, iamnatum visere paci I quique ideo haut secus ac pro aris & focis contendunt, imstum ex usu spectandum, es facinoris cuiusuis aesimarionem a succes . petendam esse; quidquid vis armorum in impotentiores astit, id eo aequius censeri, quo validius perpetratur, naturalis enim esse, in quisquis viribus potior es, aequiora semper o diarere facere putetur: verum etiam quoniam, Ut tuo iam aeuo obseruauit THvCYDIDES , grauissimus ille eloquemtissimusque historicus, L. III. in pace rebusquo fecundis, cum nulla ad facinora, praeter voluntatem, necessitas 1mpelli, rectius ram publice, quam priuatim mortales sentiunt, bellum vero cum ea eripiat, quae ad usus vitae cottidianos pertinent, violentus