Christiani Wolfii ... Elementa matheseos universæ. Tomus primus quintus .. Tomus quartus. Qui geographiam, cum hydrographia, chronologiam, gnomonicam, pyrotechniam, architecturam militarem atque civilem complectitur. 4

6쪽

POTENTIssIMI SUE CORUM REGIS, HASSI E LAND GRAVI ICONSILIARII REGIMINIS, MATHEMATUM AC PHILOSO pHIAE PROFEssORIs PRIMARII IN ACADEMIA MARBURGENSI, PROFESSOR Is PETROPOLITANI HONORARII, ACADEMIAE REGIAE SCIENTIARUM PARISIN AE. SOCIETATUMQUE REGI ΛRUM BRITANNICAE ATQUE BORUS SICAS MEMBRI, dies GEO GR/pHIIM eum ΗrDROGRAPHIA , CHRO NOLOGI IMGNOMONICAM, .PTROTECHNIAM , ARCHITECTURAM MILITI REM atque CIUILEM complectitur.

EDITIO NOVISSIMA,

PRIORI MULTO AUCTIOR ET CORRECTIOR.Diuitiaso by Corale

8쪽

PRAEFATIO.

UAE in hoc quarto Elementorum Matheseos universis Tomo continentur, ipse Titulus eidem praefixus loquitur. Geographiam cum Hydrographia, Chronologiam & Gnomoni. cam ad Mathesin recte referri, nemo dubitat. Etenim in Geographia ubivis reperire licet demonstrationes, ex principiis Mathematicis eodem modo contextas, quo in Geometria conduntur, &. quae intelligi nequeunt, nisi in Arithmetica & Geometria, Trigonometria uti aque atque Astronomia sueris probe versatus. Non itaque offert nisi Mathematicam Globi nostri terraquei cognitionem, cujus usus inprimis, ut alios taceamus, in conficiendis

Globis Terrestribus dc Mappis Geographicis elucet : quorum constructio sine demonstrationibus praemis is a priori nolue intel-

9쪽

ligitur, nec a priori patet is, quem habere possunt&quem nos

demonstramus, usum. Hydrographia tota principiis Arithm ticis, Geometricis, Trigonometricis, Astronomicis & Opticis superstructa, & Ars navigandi, quae in eadem docetur, tota quanta ab iisdem pendet, ut, qui de ea alios instruere voluerint, Arithmeticae, Geometriae, Trigonometriae utriusque hi menta cum principiis Astronomiae & Geographiae eos ante docere teneantur. Atque ea ratio est, cur Geographia cum Hydrographia alium locum in Elementis nostris tenere non potu rit, nisi ab Astronomia, postquam id consilii coepimus, ut nili tradatur, nisi quod ex anterioribus rigide demonstrari possit.

Chronologia ex Astronomia tanquam rivulus ex fonte derivatur, ut adeo tempora in tisium civilem nemo ordinare possit. nisi Astronomus. Habenda vero etiam in nonnullis ratio est

eorum, quae in Geographia de Tellure demonstrantur. Jure igitur locum suum in Mathesi tuetur & a Geographia prox mum occupat. Gnomonica denique ex principiis Astronomicis, Geographicis & Chronologicis unice derivatur & Mathematicas admittit demonstrationes, ac ideo post Chronologiam in Mathes locum sibi vindicat. Equidem non ignoro Veteres Geographiam, Chronologiam & Gnomonicam ab Astronomia non distinxisse, sed ad eas spectantia in hac tradidisse, nec nego, non invita methodo, Geographica, Chronologica & Gn monicae problemata suo quaeque loco in Astronomiam inferri

posse : nil tamen obstat, quo minus ea ab Astronomia separemus, immo ratio siuadet, ut faciamus. Postquam enim dogmatum Ceographicorum & Chronologicorum atque praxium Gnomonicae numerus fuit multiplicatus, & Astronomia per

10쪽

per se rerum in ea pertractandarum admodum dives reperiatur; nulla nos urget ratio, nedum necessitas, ut Lectorem

addiscendorum mole in studio maxime diffuso oneremus, ac in studio per se difficili attentionem ejus defatigemus ac comceptus intricemus, non immerito veriti ne scientiae nobilissimae ciliciamus desertores, quos ipsa propria difficultas deterret. Quemadmodum itaque ab Optica directa haud improbando consilio ob solam materiarum ubertatem Persipectivam, C toptricam & Dioptricam sejunxerunt Recentiores, etsi Veteres omnia ad visus cognitionem Mathematicam pertinentia in Optica docerent; ita majore jure Geographiam, Chronologiam.& Gnomonicam tanquam diversas ab Astronomia disciplinas spectare debemus. Sed nemini ea de re litem movebimus, si cui aliter visum fuerit. Erunt autem forsitan, qui mirabuntur , cur Pyrotechniam & Architecturam Militarem atque Civilem, praesertim cur Pyrotechniam & Civilem Architecturam

in numerum Scientiarum Mathematicarum retulerimus. Non

nego in Architectura Militari occurrere haud pauca, quae abcque principiis Mathematicis intelliguntur. Qui tamen attenta mente Elementa nostra perlegit, haud difficulter animadvertet, ea esse principia, ab Arithmeticae, Geometriae & Trigonometriae perito sumenda , ut iis satisfaciens muniendi Methodus inveniri possit : ubi vero Methodi muniendi explicandae, ibi quoque explicanda veniunt principia, quae tanquam aliunde cO-gnita supponi minime possunt. Quamvis itaque inter Architectos Militares eminere possis, etiamsi Archimedes vel Apollonius non sis, nec inter Geometras Analystas recentiores pro divino habearis; absique aliqua tamen Arithmeticae, Geometriae ac