De regis catholici præstantia, eius regalibus iuribus, & prærogatiuis commentarij Camillo Borrello I.C. ... authore. ... In quo eiusdem regis regnorum, ac dominiorum suorum iura, priuilegia, & prL·rogatiuæ enucleantur. ..

4쪽

REGIS CATHOLICI

PRAESTANTIA,

Eius Regalibus Iuribus, ae praeroga lubCOMMENTARII

CAMILLO BORRELLO IC

E QUI TE AURATO, ET PALATINO COMITE

AUT HORR

opus , nouitate rei, iucundum ; Doctrinarum . ac latentiarum diuersitare perspicuum 3Λuthorum, Δc scriptorum varietate, eleganter, & laboriose dispositum et In quo eiusdem Regis Regnorum, ae Dominiorum suorum Iura, priuilegia,& prirogatiuae enucleantur. Omnia insuper Iura Regalia. cum in Peudoriim libris . tum alibi dispersim tradita. ad supremos Principes pertinentia, digestis per amplissimos Commentarios locis , novo, miro, Pulchroque ordine declarantur. Iuris Canonici, & Ciuilis studiosis, Magistratibus, Advocatis, aliisque omnibus in foro versantibus apprimὸ necessarium. Theoteris, Philosophis, IIclaricis, Hirs ue humariorιbus vadidis incumbentibus minime futurum iuratum.

AD PHILI ppUM AUSTRIUM III

MEDIOLANI, Apud Hieronymum Bordonunia. M D C XI.

Superiorum permissu. C V M PRIVILEGI P.

6쪽

PHILIPPO AUSTRIO III

REGI CATHOLICO

DOMINO SUO CLEMENTISSIΜΟ-

CAMILLUS BORRELLUS F

RIMA Confliorum meorum Centuria, Quartus tamen ope rum meorum labor, sub stilicissimo, ac Potentissimo P H NLlPPI Secundi Parentis tu i , Regisque nostri Catholici no

mine, in lucem exierat, uti praecuribrad hos Commentarios: quos tunc praemebam, postmodum in uulgandos. Cumquα, illum eidem Regi direxissem, eius vultum minime aspexit , inopina enim mors ad melioris vitae sedem illum transtulerat. Mihi dolendum, a quo vivens alia accipere dedignatus non fuerat. Ego enim non tanti Opellae illius meae, quam illi consecraueram, amissam auram, quam Regis luctuosissimum orbi toto casium, ac transitum condolebam. Quis enim Principem illum, qualem, nec praeterita viderit, praesens videat, nec futura conspectura sit aetas similem, non lugeat, non lachrimetur Vita eius cunctis uti speculum lucidis, simum, ut exemplar conspicuum, proposita erat, ut haberent quem conspicerent, ita conspiciendo imitarentur. Imperio enim, ut Cyrus aiebat, dignus non est, qui subditis non sit melior. Iis virtutum cumulis ornatus erat parens tuus, ut caeteris mundi Principibus inuidlam faceret. Subditi tamen hoc liuo. re, atque inuidia gestiebant, nacti Regem seculorum omnium Maximutata, quem hilares, ac voto unanimi, non pro subditorum suorum tantum, sed i aius Christiani populi, sed totius orbis benefleto, moras longiores huic vitae facturum,immo perenni aeuo incolumem seruandum, DEO permittente, cre-

7쪽

debant. Sed vana hominum spes, fuit sallaci credulitate delusa: hane enim fragilem humanarum rerum miseriam abi jciens, immarcescibilem alteram anhes lans , dissolui, more Apostoli, concupiuit, α. esse cum CHRISTO . P

radisum peti jt, ubi cum Beatis actionum, virtutumque suarum, aeterna conscinquutus est praemia. Hoc tamen omnes unico uemur solatio, quod Maiestatem tuam , in primo adolescentiae ingressu florenteis, Regnorum Emiuata ac virtutum suarum haeredem reliquerit, ac Dominiorum omnium Rempublicam omni politiae genere praestantem. Comites etiam Aulicos, Primates, Principesque viros, qui vernantem aetatis tuae florem , quasi circumuallati, ruante murales foueant, ac moderentur. Sed ante oculos, Maiores tui Tibi se osserunt, in quorum summis, Magnanimis actibus speculeris. Te Aui, Alauiisque tui stimulam, & ad Magnanimos actus impellunt. Hinc post Regis, ac parentis tui solutas inferias, 1 ati in nobis aliud serenissimum lumen illuxit, cunia

Maiestatem tuam, coni Uem sies copulasse percepimus, MARGARITAM Austriacam, fC A ROLD Aschi ducis Austriae filiam; FERDINANDI Archi ducis, summae expectationis Adolescentis, Principumque fratrum , sororem ; R O D U L PH I Secundi Summi Romanorum imperatoris, ae strenuis. simi neptem, Virginem forma, omnibusque aljjs, corporis, Mahittit dotibus praefulgentem , ex tot Principum, Regum, ac Imperatorum Seminatio omlam, quo ex complexu perpetuam , ac splendidissimam tuae familiae prolenti foecundam speramus. Accessit his, quod IS A B E L L A soror tua, Virgo Princeps , corporis encomto , ac animi consilio pollens, nupsit ALBERTO At-chi duci , eiusdem Imperatoris fratri, cuius virtus Orbi Christiauo cognitissima est, ut qui gradus quandoque Ecclesiasticos professus, Pastorem se vigilanti stimum , Gubernatorem prudentissimum; demum arma indutus, acerrimum, atque strenuissimum bellatorem, ac Ducem se exhibuit. Quorum. matrimoniorum splendorem a CLEMENTE Octauo Summo RomanoPontificG, summo studio, su mmaque hilari rate, facessuia liberalitate ornatum , vlla alia similem vidit aetas. Cum igitur Parens tuus viveret, suarum actionum operibus motus, ut subditum decuit, hos commentarios; quibus de C AT HOLI CIRE GlS PRAESTANTIA Titulum dederam, molitus sum, in quibus Prς-

rogatiuas omnes eiusdem Regis, suorum Regnorum, ac Statuum, Regaliorum, iura omnia, α propugnacula conscripsi. Illo demum humanis functo, quaadam consternatione prolapsus, ac pene diffsus eram, quod quarto tunc opere. nunc vero quinto eius praeueniens interitus, me labefactasset; quasi incassum laborassem, quominus maiora praeteritis argumenta mei quandoqueianimi illi notiora ferent. Sed in tanta Principum obruae Mare flatis caussam, hilaritat . in communi omnium populorum laetitia, ac plausu, eiusdem animi vires reas

sumpsi, cui benignam auram praestitit FRANClSCVS MARIA Secundus V

hinatium Dux, Princeps omni seculo celebris, cuius liberalitate, munificentia, aliisq; summis virtutu officiis erectus, Promptae voluntati meae, vires additae ne re, ut tande hos Commentarios stlicissimo Maiestatis tuae nomini consecrarem

8쪽

Creberrimum e iam mihi calear addidit olim Don ANTONIUS CARDE NAS de Corduba. Sueta, oc. Vaen Dux Optimus, Maiestatis tuae apud

eundem Romanum Pontificem orator, Legatus, Princςps rerum expe- Iimento, atque consilio Maximus : quorum iudicio, atque authoritate commotus, quod HENRICO Gurmanno, Comiti Olivares, Ioanni a Stunica Mirandae Comiti, BCLabagneta Marchioni, Don Ferdinando de Castro, Comiti Lemos, M. Andradae, ac Marchioni Satriae, ac Don Francisco do Castro Comiti Castri, Don Ioanni Alphonso Pimentet de Herrera , Comiti Beneuentae, Iustissimis, w omni aeuo memorabilibus Principibus Regni Neapolitani tunc Pro regibus pollicitus fueram. nunc sub Don Petri dea Castro Comitis Lemos, ec Anaiadae, ac Sarriae Marchionis, Maiestatis tuq cum tenentis is licissima admisistratione, profero . Cumque Catholici Regis praerogatiuas huic libro inseruerim. Maiestatem tuam, succestares omnes tuos, Regna, Status, ae Dominia respicit. idcircum tuum sit opus, tibi iure debetur, tuoq; Catholieo nomini dedicare non sum veritus. Suscipias igitur Maxime Regum omnium illud hi lati, ac serena fronte, uti elaboratum abs tuo humillimo, Regni huius Neapolitani subdito. Nec miretur Maiestas

tua , quod primus omnium, inter tot Proceres, scientiarum omnium peritissmos, rem ita arduam praesumpserim, tentaverim, ac molitus fuerim,

quasi vorticosium Mare inter tot scopulos, BC procellas inexpertus pertransire, ad portum peruenire crediderim. DEI enim optimi Maximi beneficio, a quo omne donum progreditur, ipsiq; rei scribendae magnitudine, adiutus, illam ad eam perduxi metam, qua exilis conatus meus potuit, ac roris Divini gratia mihi indulsit. Non enim ego talis eram Atlas, ut tam

magni Regis molem sustinere potuissem; Aut Apelles, cui soli Venere

pingere datum fuerat; ut corporis robore, aut eleganti artificio, colorum excellentia, elevarem, ac pingerem. Unde cum opus sumpserim viribus meis non respondens, statis erit in summis rerum apicibus, animo no

desecisse, & sub onere graui, curuo corpore pondus sustinere, crassisque coloribus, impolito, rudique penicillo delineare; quam otio marcescentenu, atque oscitantem delitescere. Principes lsuos aliqui, Columnis, Statuis, imaginibus, Auto, Argento, vasibus affabre factis, Lapillis, Gemmisquo pretiosis, dc unionibus, prima inaugurationis vice honorare contendunt: Thure, Mirrha, Balsamo, Thymiamate, alijs odoribus, ac suffumigijs reuereri. Ego Regi mundi Maximo, potentissimo, atque ditissimo, e cuius Gnu Argentum, Aurum, omniaque orbis pretiosiora, quasi ab inextinguibili fonte, ac perenni diuitiarum flumine, dimanant, hoc exile donum, omni tamen seculo duraturum, offero. Aliud enim pretiosius, quod in vastissimo Maiestatis tuae Templo offerrem . non habebam. Inter Magnoru- , Graviumque virorum vota, hanc rudem, ac impolitam Tabellam, Devotia I animi

9쪽

animi caussa, appendo. Malestitem tuam arbitror DEI Optimi Maximi

exemplo , ita Potentum virorum, ut humilium oblationes aequo animo aevi

cepturam . Quod si Maiestas Tua facere dignabitur,lngenium meum ad progressus maiores subleuabit.

Diuisisti Geos s

10쪽

ILLUSTRISSIMO.

ET EXCELLENTIS S. DOMINO

DON PETRO DE CASTRO

COMITI LEMOS, ET ANDRADAE, AC s ARRIAS MARCHlONI IN REGNO NEAPOLITANO

Locum tenenti Regio, de Capitaneo Generali.

Camillus Borrelius I. C. seelicitatem.

EGES omnes, Trincipesq; populorum ea a creati sunt, , cumisiorum onus suditorum regimen respiciat, dum id operantur, tunc omni iure optimi a pellantur. Sin autem istorum commoda tantum attenderent , 'am tum , inutilesq; Principes Hobcabuntur. Hine Francipes omnemIui curam habere minime debent, sed proprijs e rundem sensibus explosis, ita se ipses regere , et i promptiores , , disres pro Repub. fiant. Eo igitur modo a IEZenda e 1 Fui ipsius cura, ac diligentia , malus omnibus, quae Regium animum diant ant, minime declinent, populorumq; sibi esmmi Frum eam curamgerant, ut unico, eodemi; tempore, sibi ipsissimι utiles , tar

siaduos populos optime contineant. Suam itaque ipsorum auriaritatem eo modo curent, aer proprium decorem non amittant, aliasq; virtutes omnes in se ita contineant, mi Re. rum nomen , non relinquam. suilus armari, fructus edant In populorum directione,

tui afueris, optimisq; 'Principibus expectanssisunt. Suam enim eo modo dignitatem --untur , . tunc sibi ipsis , suisq; populis, optime consutium erit, ac Egorum beneuolentiam lucrabuntur. Ruidenim Principi proderit, quod habeat firmam armatorum homi--m Hodiam ς quando non pro illius tantum auriaritate seruanda, sed ad continenduis obedientia Fuditos, mel ad timorem illis concutiendum, arguatur, ut Mutaresus enautior. Et haec eri firma, ac etera δειditorum in ea, qui resp-est, beneuidentia , 3- es optima erga Fuum Dominum voluntas, quae, es i a itidem ex bonis Principis actibus nais scitur. Hinc Claudianus ait. Non sic excubiae, nec circumstantia pila, Quam tutatur Amor. Optime sine Hilippus nius Rex noster, I2orum gentilium industriam imitatus, in sua adolescentiae cunalutis, Regna auspicatus, seis placere subditis Euduit, illas ad μι beneuolentiam algiciens, non modo poenarum condonationem delinquentitus remittendo, mordine admirabili, Regnorum iaminimationibus Principes tiros eligendo, qui gratiam a s Regiam Diqitig Corale