장음표시 사용
671쪽
LIB. Lor. DE RE RUSTICA. 3so Numina laeua sinunt , auditque vocatus Apollo , ut inquit Poeta. Sed iam vela nimium sor-
672쪽
RUSTICAE P ASSIM TAME SACRIS QV AM PRO PHA
uili decerpty,Reique Rustici co ,ronidis vice adiectaria
Dominus dixit ad Adam, Quia audisti vocem mulieris,& comedi ni de arbore te qua praecepi tibi dicens on comedes ex ea, Maledicta terra propter te, In dolore comedes ex ea omnibus d iebus vitae tuae,Spinas S tribulos germinabit tibi&comedes herbas terrae,IN SUDORE
NE TUO,donec reuertaris in terram, de qua sumptu Quia puluis es, de in pul
Agricultura aliarum artium parens atque altrix,qua neglecti,terra marique iacent omnia, γεωργ*li αλλωμ τεχνῶν loτψαη πρ*cFUν Xenoph. O conom. Aristot. addit non solum altrice
673쪽
sed praecipuam etiam Rei p. partem docet. Polit. γ. cap. q. Res Rustica consanguinea sapientiar,
Agricolarum vita proxime ad Lipientiam accedit,ut qui commercium habeat cum terra, tuae nunquam recusat imperium, nec via qua sine usura reddit quod accepit. Cic.in Cat. Acquirendarum facultatum .hoc est, D καατι si κη ς potissima ratio Agriculturet. Aristo t. Polit. I. cap. . Omnium rerum ex quibus aliquid a
quirit,nihil est: Agricultura meli', nihil uberius,nihil dulcius,nihil libero homine dignius. Cic.OILI. Pius quaestus, minimeque inuidiosus aut mala cogitans Agriculturae. Cat. Re Rust. lib.I. Virum bonum clim laudabant, bonuagricolam,bonumque colonum praedicabant, & amplissime laudari existimatum. Idem . Agrum bene colentes non minoris saetos quam bello excellentes. Xenophon. Oeconom.
Dcos Agriculturae non minusquam militiae praesidere.Xenoph.
674쪽
Primu quaerite regnu Dei &iustitiam eius,& om nia adiicientur vobis. Mati .s. Agricola eatenus ad rem augendam attentus sit, quatenus id Dij per mittunt.
Omnia quaecunque volueritis ut faciant vobis homines, sic & vos facite illis. Matth. 7. Haec Claristi regula adeo placait Alexandro Imperatori homini ethnico, ut in palatio&in publicis operibus inscribi iuberet. Lamprid. in Alex. Agricosa suos studiose colat agros, aliena no cocupiscat.Cic. pro Rost. Amer.& Cato de Re Rust. Agricolam i ustum esse oportet. Iusti-hia. Leg. R. st Li. Iustitia enim praeualet iniuriae, iusti que terra fert copiosum victum. δικαΘ ι' reEt moX,ihi α- ια' o γι- γέα πολιώβ: etc. Hesiod. Ergis putatur& Xenoph. Oecon.
Et sibi, & vicinis nasci precant religiosiores agricolae. Columclla. lib. II.c. vltimo.
675쪽
Aruspices, sagasque,quae utraque gene- ra vana superstitione rudes animos ad ,
impensis ac deinceps ad flagitia impel-Munt, vitabit Agricola. Columel. lib. I.
cap. 8. Qui malum carmen incantauerit, fru- , gesue excantarit,coercetor. I L. I 2.Tab. In cantatores vobis non sint. Deut. I 8. Malefici ac diuinatores,incantatores que concremanior.l.2.3. &.q. C. de male L& Math. Rustici non tam coelum intueantur quam terram, siderumque ipsorum terrestria dant signa indubitata. Plin. I8.c. ψAgrum male colere,Censorium pro brum. Plin. lib. 18.cap.3 Rei Rusticae partes in agro colendo ecpastione versantur. Agriculturae quatuor deinceps partes: 1.in soli fundi cognitione, 2.quae in eo sis lo Opus sunt 3. quae in eo praedio colendi causa facienda. q. quo quaeque temporo fieri couueniat. Varro de Re Rust. lib.2-
Laudato ingentia rura , exiguum colito. Virg. Georg. I. ροπιον αρι- sop . Et cum in aliis , tum in agris c lendis modus optimus , ne vide-
676쪽
licet maior quam ratio calculi patiatur, ager vel ematur vel colatur. Col. lib. 1.
Ne villa fundum , neque fundus villa quaerat. Cat. Re Rus .cap 3Imbecilliorem agrum quam agricola esse decet quoniam si sit colluctandum cum eo, si fundus praeualeat, dominum allidi. Non enim dubium,quin minus reddat laxus ager non rite cultus quam angustus eximie. COl. l. cap. 3Vtilissime agri coluntur ex oraculo, scilicet, malis bonis. Nam cum dicerent malos,intelligere voluerunt vilissimos summum prouidentiae existimantes, ut quam minimum esset impendii. Plin.
Persuasum pluri m is agru bonis ac malis rationibus colendum. At ego inquit Colum.omne genus ruris nisi diligenti cura ac sci te colatur, fructuosum este no posse iudicem. COl. q. 3Ager quamuis quaestuosus, si sumptuoius siet, non multum superesse Cato. 1Modu tene,aestimatis facultatibus tuis in assiimptione cui turae,ne su peratis viribus excedente mensura turpiter desere re cogaris quod arroganter assumpsisti. Pal-
677쪽
Certi sis. quaestus, si ager bene pascat, proximus si mediocriter pascat Catonis oraculo:Summa omnium in hoc spectando fuit, ut fructus is maxime probare-xur,qui quam hi in imo inpendio constaturus esset. Plin. i8. cap. Agricola ideo agrum vendere suum nolebat, quia ex eo nullum malum nuncium audisset. Cic. pro Leg. Agra. contra Rul l: Non emendum agrum splendide cui tum,sed potius iniuria domini neglectu, qui tamen melius coli possit. Iicho. apud Xenoph.Oec. Alii non contemnendam aliorum disciplinam ac de bono domino melius e
Qui agrum colit grauem tributis creditorem patitur, cui sine spe absolutio nis astrictus est. Pallad. I. cap. 6 Arator nisi incuruus p uaricatur. V n- de curuus arator Vergilio: ut enim sulcos proscindat arator rectus&obliquus sub
igat, id fieri vix potest nisi toto corpore incumbat labori. Vide Adagmi. Prima adolescentia patrem familias agrum statim conserere studere, aedifi-
678쪽
care diu cogitare oportet , conserere cogitare non oportet :sed facere. Cato. s. In agro praecipue spectandam salubritatem coeli, & ubertatem loci. Cato. r. Col .addit aquae&vicini rationem. Vbi salubri in non est cultura aliud non est quam alea domini vitae ac rei familiaris . Et ubi cum Orco ratio ponenda, ibi non modo fructuum perceptionem,sed & vitam colonorum dubium esse, vel potius mortem qxiaestu certiorem. Varro de Re Rust. li. I. cap. q.
Fundu scuti ne foecundissimi quiddsoli cum sit insalubris, ita necessceti si vel saluberrimus Attilius suae aetatis agricolis parandum suadebat. Col. I.
Praedium rusticum bonum coelum habeat,ne calamitosium siet, solum bonum sita virtute Valeat. Si poteris sub radica montis siet, meridiem spectet Ioco salubri.Operariorum copia siet, bonumque ibi aquarium, oppidum validum propo
Viae malitia aeque & voluptati γνυlitati aduersa. Pallad. I.ca.6.
679쪽
Vie latitudo in porrectum octo, in cnfractum sedecim pedum esto. Lex Ir. Tab. Caius i. Viae. V. de seruitu. rust. praed. Via vel latior oecto pedibus velangustior constitui potest, ut tamen eam lati' itudinem habeat,qua vehiculum ire possit, alioqui iter erit novi a.Papinia. l.23.
Servitutes rusticorum pr dioru sunti ter,aetus,via,a quaeductus. Vlp.l.I.ff. destruitu. rust . pr d. . Qui habet pascendi ius,& hauitum atque ad aquam appellendi,is & iter habet.
Tria in agro mala aeque nocent,lterilitas, morbus,vicinuS. Pallad. -ς p 6- Vicinus malus magnum malum.πηροι
γητο ν.Hesiod Erg Paterfamilias optime habitare debet,
ut frequetius rus veniat.Ca. ψ.Col. I.c.q. Aedes ad incolumitatem eorum quae ponuntur constituenda: , veluti frumenti, vestium,&instrumenti. Nam ad Orientem & Septentrionem constitution lubrior,& ad conseruandum ma
680쪽
signis neque umbrati lis. Na diligentem decet esse patremfamilias , agri siri pa tes si eque ter omni anni tempore circumi re,quo prudentius naturam soli, siue in herbis siue in maturis frugibus cognos cat. Col. . ,γ ἐτωσιεργο ἀνήρ πιριπλωσι κ*λιον. Hesiod. Ergis. Procul ab agro suo dissitus,vicinus iacturae suae ceni et ur.Nam si frequenter visat aut visurum se de nunciet, villicum &samiliam in officio continet. Col. i.
Qui agrum parabit,domum Vedat, nam alis urbannm quam rusticum Iarem colere,cui magis cordi urbanum fuerit domicilium, rustico praedio non erit opus. Magonis.Col. I. cap. IEx agro semper plus sua cura redditur quam coloni .Columel. I. cap.7. Non agendum cum colonis summo iure:Summum ius,summa crux. C Ol. I. c. In agris longi' dissitis tolerabilius liberis colonis qua seruis colere Colu. I. c.7 Neque interim remissius agendum: Bona enim nomina non copellando ma