장음표시 사용
11쪽
Uyrmentie, ecclesias, etsi a Lusitanis de lituantur, suis iam nune posse uiribus niti,caeptumi uirtutis ac religionis cursum tenere. 6e fetur in praesentia maritima ista ora, Chrilitanorum amplius centsi in triginta millibus, eoruminnumerus non mediocriter augetur in dies . Euae sere omnia unisecundu Deu Mueris praecipue accepta refer Hasunt, qui non illa modo plantauit rigauiti uinea ,sed alias quoque in eo tractu permultas: in ist, Trauancoris regnum paeneratum, ses Tringanum inter ac Permanetem, decem ferme pagos, ἔν circa Bradatim ac Traman coram,uicos circites rem. N que uero,cum in aliorum saluteprocuranda uigilantistimustum in Jut i ius custodia remissus erat, aut negligens. uitam quippe duce bat ei modi, quae satis ostenderet, nihil omnis ibipraeter unam Dei gloriam uam salutem proximorum, esse propositam.Ita que res quasgereba a litas morum, labor est perpetui,Min Alyationes , iniurias quas uel in conuertenta barbaris , uel in tueum dis neophytis ac Lusitanis subibat, Foam ceteriss in Indiae regio nes non dubio sermone perlatae,tanta cum admiratione celebraba tur ab omnibus, ut uel ab ipsis auris, ethnicis ter sanetas appellaretur. Eui rumor cum etiam in Lusitaniam permanasset, mi Ioannes Rex eadem a multis certis auctoribus tum ipse
adhuc uiuente Taueris, tum multo magis mortuo, cognouisset per motus rerum magnitudine atquepraeniantia, Doregi Indiaper litteras mandauit,ut Xaueri, resgestas atque miracula omnibus uestigist indagata quam diligenti ime ad se perscriberet. Regis ipsius litterarum subjcietur exemplum, e quibus quid ille de Francisii uirtute, atque praestantia si erit, facile appareat.
12쪽
COMME NT RIVS. IOANNIS TERTII LUSITANIA,
F orex amice: ego rex tibi multam salutem. Francisis ueri, uita, gestaes res, adeo salutaris exempli fuere, ut eas in lucem edi palamiproponi, ad gloriam Domini Dei nostri pertinere magnopere existimem . 6uius editionis quo maior ausiaritas fides , fit, mundo tibi plane , ut de pr.
claras omnibus uiri illius actionibus , deque ise rebus, quas per eum siue adhuc uiuentem , siue defunctum , Dominuου nodiersupra naturae uires fecit, ubicunque testes idonei fuerint, tabulas publicas seu inurumenta autentica conficienda quam studiosis me cures , i, ad me primo quoque tempore perferenda.
Iu erit mihi uehementergratum. e e licet rerum ipsarum dum ' taxat tabulas imperaueram, tu nihilominus effetes, ut ipsemet inquisitio in publica monimenta res te atque ordine rejeratur. Inquisitionis autem erit ei nodi ratio , ut omnibus i lis in re
gionibus , quicunque earum rerum probe confiij exstiterint, ij de uita, fiatis, moribusique Francisci, quibus in terris atque oppidis insidelium fuerit , quid in juesserit, interrogati,Miurati resto deant. Eius porro inquisitionis exemplκm scriba relationis iste desumito, tuoque chirographo subsicriptum, adhibito etiam --ditore generali, complicato , obsignatoque tu deinde ad nos id ipsem triplici uia tranfinituto . Hi sepone Lale prius I S S6 Regu epistola perlata in Indiam , mini Iri siauso imper ra fecerunt , atque ita multa de Prancifico Xaueris ad Regem probe
13쪽
probe comperta atque explorata miserunt, ut singula hoc loco per sequi nimis longum sit. Summatim nonnulla perstringam .rX uerius cum apud fio morinensis degeret, in Chriniana doctrina tradenda tenebat hanc regulam . Mane post preces horarias recitatas, puero uno comite, quis num gestaret Crucis, ulmon dicircuibat, quisens ubi nam essent aegroti curandi, vel mortui sepeliendi, uel infantes adultiae baptismo lustrandi. Si quid o eurrebat eiusmodi, manibuου oculiss sublatis in caelum, elata v ce contionatoris instar , admodum pie pronuntiabat Symbolume, os lorum, una cum Decalogo me. eo Ilatim magna uis hominum consuebat. Si pro aegroto uel neophyto faceret, uniuersam precationem Euangelio, sim pro defuncto , Psalmodia funebri, siue mortuorum o scio concludebat. eis siextam ferme horam diei uersatus in opere , quamquam summa corporis defatigati ne, nullum tamen intermittebat diem, quin aliquid pueris e Cateni o explicaret. Inde ubi cibo se refecisset, Christianis omnibus piam sui faciebat: quaestiones ipsorum nodosque dubitationum expediens , omnia disicordiarum semina tollens, pacemque concilians e cum etiam sub uesterum , atque interdum no tu se e in cartus hominum frequentiores concionabundus insereret. Mugebant autem laborem ac lasiitudinem tum calores in ist regionibus maximi, tum summa uiri paupertas, cuius iste semper adeo studiosius fuit ac tenax, ut in tam crebris ac longis terra maris per Pinationibus sine sacculo fes pera ambularesolitus fuerit. Quinetiam in urbe sera regio procuratori multa ad iter necessaria liberaliter ferenti, instantique ut acciperet, omnino remisiit, fra non modo uiatico prorsus nullo confice it, sed etiam impedimenta nulla in nauem imposuit pineter Treuiarium,'abum libestum,
14쪽
626 perpestitium. In ipsa autem nauigatione precario uicBri bat, aliorum benignitate sese sustentans. Iam uero semstianos , quos in Pomonniti a fu CHVSTO pepererat,a barbarorum Regum m ceterorum iniuriis defendebat egregie , pro , ijs gyC USTI religione tuenda sepe sese obtulit in apertum uita discrimen. yens est in regno Bonagae, quos Badagara uocant. borum permagna manus cum ad neophyos diripiendos, occidendossis regnum Trauancoris irrupisset; cognita re Muerius ex alio quo dam oppido, ubi tum morabatur, Trauancorem provolat: nihil mortis metu perterritus , jummo animi ardore , atque constantia
scelus hostium increpans, in mediam Christianorum turbam v tro se conjcit, ut ipsum reueriti reliquis parcerent. uuamquam alioqui sane ipsius capiti Uidue paene tendebantur insidiae. itaque ab ethnicis quibusdam aliquando conquisitus ad necem, arbor sicandens, ibique pernostans, manus eorum effugit. Tanto autem desideri agrabat uniuerse barbariae ab interitu reuocandae,ut nullos labores, uel pericula subteUugeret, nullams fere partem c per et quietis. Insulae Mauribunt ultra sucum. in ist illi uersatus est omni plane humano praesidio nudus, multis undique cinctus uenenicaedus periculis. quo illi cum discedere pararet, nota modo ab amici ustra deterritus ac reuocatus est, sed etiam ueneni multa remedia scutus est usius in lys insiubsequenti mus, atque etiam iccirco multos iam annos sacerdote, aque pastore carue' rust) sibi ab isdem oblata diuino magis quam humano retus a xilio , cuncta repudiauit. Eua de profectione, precibusque amicorum ipsi in Lusitaniam ad hos scripsit his uerbis: Ego 'si
rum in me beneuolentiae ac studio ingentes egi gratisv : sed ne ipsi mihi solicitudinem tuerem, ac multo magis ne quia de mea
15쪽
ste is uno Deo penitus fixa ac locata remitterem : amulita, famihi peramanter lacrimantes donabant, omnia recusaui, rogans eos, ut prome DE U obsecrare ne desisterent: eo uenenire medio nullum certius inueniri. Eat de eadem profestione eius disseculiatibus, de terrae natura m inopia, ad doctos Romanos alia
item ipsius epifiola uius illa clausitas: Isaec ad uos eo scripsi, ut sciatu quantasit in hisice insilis caelestium flatiorum copia r namsomnia haec pericula ac labores unius D EI cai se ultro suscepti, thesauri fiunt ingentibus referti stiritalibus gaudiys. ita ut haec apprime Iacta mapposita prouincia sit ad oculorum aciem paucis annis e suauis imi fetus ubertare perdendam. Equidem in uita
mea , nec ulla umquam animi tanta tamque perpetua uoluptate sum affectus, quanta in hu locis a cior: nec tam leuiter 'corporis. uexationes, atque molestas pertuli s cum tamen hostes circa 'it ,
misint, incolae ipsi non amicis imis regio uero ita infelix , sterilis,nonmodo ut cuntilis ualetudinis aduersesiubsi s sed etiam cohfensabbi uitae praesidistbere omnibin careat sc prosus, ut iam Rhi uideantur infidae, Diuinae stet uerius appellandae,quam Mauri 'Mec uero populi in his partibus desunt flauaros uocant qui posse hominem interficere, Fummae beatitudinis instar putent, a quibus cum a , tum Chri fianimultiracciduntur. γ' res mensisapud eas nationes Xauerius posuit, partim Chri Ibanorum loca circumiens quae iam δει lustrauerat nemo , simo quod absint ab India leucas amplius mille,sive quod, quem praesulem habebant, inimet insitam peremerant) partim etiam in
hartaris centiet tendis ad Dominum ita multis, ut in uno dumtaxat oppido Tolo, Christianorum omnis aetatis amplius uiginti quinque millia et e actafuisse dicantur: idqua anno post . Christum i
16쪽
natum circiter I J I. Nam ex eo tempore is numerus per Sorios qui in operesuccesserunt, ualde auctus se credendus est. msobus peractis, cum intelheret Xauerius, quam uehementer ins
Le Maluci 6, mboini cultorum inopia laborarent, cessare ne-sicius eo se contubi, ibis se ristiana re praeclaregesta, regnum adiudpetjt, in quo intra mensem hominum plus decem millia ad cultum
C GRUSTI perduxit, OV significauit Fuis ipse litteris, sterare
se eo anno plus centum millia Christianorum esse fasturum. Muluris igitur in eo tra tu institutuEcclesiis, quaesacrosancis Sedit solicae Romanoque Pontisci obtemperant, multiplicantur iudies, rei tui ad earum tutelam aliquot e Societate custodibus; imse quod alijs Adiae locis mortales plurimos doctoribus destitutos in aeternum perire intelligebat, reuertit in Indiam. Dponas regnum paucis illis annis aperuerant Lusitani, cuius incolae sunt ingeni, ac docilitatis laude praestantes. Id i e ubi didicit, nequaquam loci Ionginquitate deterritus sabes enim id regnum ab urbe Ga leu cas plus mille ) quamquam dissuadantibus cunctu, intempestiuo ad nauigandum mari, nauigio nu barorum Sinarum si e comm sit , dissicilique ac periculosa nauigatione maritimam Laponu u bem Cangoximam tenuit. 6omitem habuerat Iaponium quenmdam Lusitanicae linguae peritum. Eo usius interprete, capita Christianae religionis in laponicum sermonem transtulit primum: dein-ῶ CH RISTI Euangelium in ist terris inauditum promulgare, nec sane studi , aggressus est. Cangoximae cum neophrais aliquandiu moratus, ad magnam illam urbem perrexit Me cum, regni totius caput, leucas trecentas ab eo loco positam, cor
sinetitia nulla. Iter habuit in primis laboriosum, atque di ci-is. In uiamsi dedit Octobri mense, cum stigora in Iaponefas ire
17쪽
incipiunt, tanta niuium copia geluque, ut in 1 tuu concrera ex glacie moles pasim ad inflar trabium rigeant. Mari non semeli sapiratis loca traiecit, in infima nauium propter obscurita
rem ac nouitatem nominis fui a nautissepe conisAtus. Terra a tem , ne erraret ignarus uiarum, indigenas equites citato curse prosequebatur; ου quidem pedibus nudis, quod eo anni tempore flumina multa uado superanda sese crebro offerrent. Itaque s pe niuium sty algoris iniuria pedes intumescebant: sepe etiam idua sacrarum instrumentorum gessatione d atigatus, asteritate uiae fallente uestigia, concidebat. Nodie uero, aqua madidus , frigore fameque confestius, cum ad hos itium peruen reis humana solatia nulla reperiebat: nam iasia illa ac diu na credo ) non deerant. In ipsis uero pagis, stes oppidis , Τμώtransibat, ad alias contumelias π iurgia illud etiam accedeueat, ut per plateas crebro lapidibus peteretur a pueris: nec tamen icci eo a sacroantitae fidei Catholicae praeconio desistebat. Meacum tituenit, omnia offendit bello tumultibusque flagrantia. Ita, que re infecta cingoximam reuerti coastis ea, fhristianis at quot in reditu fa tis . e num circiter in Iapone uersatus est: in Meacensiperegrinatione mensis quattuorpsuit. Tum institutis ibi quoque Socist , qui caepta promouerent, in adia regna di
fest. ε agnum uero nomen , magnam sibi uenerationem apud Iaponios peperit, plane ut illum Europsis omnibus antefer rent . tanta enim fuit uitae morumque innocentia , uix ut iurn qu quam uel uenialis noxae maculam deprehenderit . quin etiam ea re aiebant illum a ceteris disse, re Socijs, quod illisi si tim ad uarias multorum interrogationes, deinceps, atque ordine restonderent f ocauerius, decem duodecimve maxime inter se
18쪽
diuersis propositis quaestionibus uno eodem restonsi simul itum
tisfaceret uniuersis , ut si eorum unicuique sieparatim ac proprie πω stondisset. Illa uero de Gueri' acto supra humanas uires admirabilia celebrantur, auod uariys temporibuου in Iapone muto cuidan' ac pedibus capto usium linguae, s, ingressum surdo auditum, item altersurdo mutoue sanitatem diuinitus reddidit. Misive haec iutipone. In Comorini autem regione dum ageret, non solum aegros Y lures a medicis des eratos morbo diuinitus liberauit, stiri is fugauit immundos, sed etiam mortuos reuocauit ad uitam. Due rus quida obierat multu assinitate coniunctus. hunc oppidani morimum magnis clamoribus requentes ad Miserium Miserunt, quem ulli manu apprehensum uiuente erexit. id , GJoam constant ama perlatum est. quo uerius etiam cum non multo post red: sset, ad Didactim quendam magnae auctoritatis uisu diuertit. iv cum rem saxi; cognostere de ipse Taueris a modum cuperet , Cosinu Io 'nem regium procuratore inuitat,ut ambosimul id a Taureis sic rentur'. Comuspudore deterritus, rem ad ipsum Didaeum remit. qua in recepta, paucis post diebus a uerium nomine compellant,
id oriam sinquit ac laudem Domini cedo magister Franci fice, quidnam fuit illud die adolescente, quem defunctum in Co
mortuipromontoris revoca Ir' eis ea uerba uerius nimirum
retibuit, homistem amplexatus, atqueFubridens, Iesu bone. af
egone tit mortuos excitauerim2 Ome nequam, iuuencm ad me ,
noctu fecis, attulerant otii pus a me surgere namine De uni x- 'xit ea uidelicet populo noua res visa. Haec deinde Como referres: Di lacus', 'Nolis se uit dubitare, quin ope diuina iuuenem, D-xatieriis reuera mortuum 'usicitaueris. Ibidem mittier br- piami ad auerimm accedito rogatut adfici 2 n uita si
19쪽
sum uenire ne gravetur. Ille eo se confert: pueri cadauer sim Ienibus Deum precatus crucusigno luserat: puersatim exsurgis i n uitam, assanitatem pristinam restitutus. svristiani qui ad
rant, miraculum exclamant: istos uero Xauerius obsecrat, rem ut lentio contegant. Ex Iapone decedens, nauem conficendit Lusitani cui dam, qui solanipraesidio praefuit. In ea nauigatione cum in oram Sina rum e regione Chinchei iam peruenissent, atrox periculos pro' cella coorta, sicapham, una cum duobus Mauris e nauali turba, retinaculo rupto, ex omnium oculis tanto impetu abripuit, ut paulo post ne e Fummo quidem ipsius mali carchesio lyeculantibus appareret . tum uero ea deplorata, cursum prosilui nautae decemnunt. Id ubi sentit Xaueritis, magistrum naius ductomems os crat, ut dolones qui obuenti uehementiam non erant omnino fu-blati, demittant, stocaptam exstestent. Negare dudior primo, magnum esse affirmans in mora periculum: exiguo illo contra LMelo, quo maris impetum fugerent, haustum iri nauigium fudi bus. eis extremum tamen uictus Murer precibus, submitti δε- Iones imperat. Verum uti nihilprofici ea re intelligunt nautae,tumido praesertim asseuiente mari, uela rursus expediunt. 6ontra X uerius niti, siris as mare scapham breui incolumem assuturam. cum illi nimio minus de rata re dolones erigerent, extemplo Duerius ad proram accurrit, manus antennis iniedia, nautas per' Christum dominum , Husi uulnera obtestatur , ne ex eo loco disierit: confidere si plane fore, ut par illud animarum, quae Christia
esse possent, Deo miserante, non interiret. Hu auditis nautae denuo uel umittunt. Interea eAntonius vias Xaueri, rogatu ru'
20쪽
co MMEN AR S. Iciillum adhuc paululum e pectare M ueritu iubet, simuli ipsi ad
ut, marginem se blatis manibussi in preces effundit, nauarchum ceteros bono animo iubet es e. fum haec maxime ferent, ecce tibi repente aduentanscapha consticitur . Tum ad eam exstectandam, cursum facilius inhibendum, nauis contra mans impetum in obliquum locatur nec mora duarum trium e horarum inte uallosapha neutram in partem declinans refcta ad onerariam appropinquat : cui cum funem eminus injcere pararent, nihil opus esse ait Xauerius, ipsam per se placide ad onerariae latus accessuram: itaques Eum est. Duo qui uehebantur, in nauem accepti. scapha, quamquam minime sedata tempestate, retinente nemine, tam diustetit, quoad eam nautae ad merariam religarunt. . auri illi duo ad 6hristum deinde coversi baptisimo lustrantur. Res t
rufumma omnium admiratione animaduersa ac notata est. Fuit uero uerius utique i us etiam trophetiae dono con sticuus. multa post futura, multa longe remota praedixit, quae humanitus iri nullo pacto possent. Ex Lapone tendens alacam, quingentarum amplius leucarum itinere, in portum Sinarum d latus , e Duartis Gammae oneraria in Didati tereriae nauem
transcendit: is, quod alacam in discessu ab hostibus circumuentam obsessantis reliquerat, nihil postea de euentu rei cognouerat. percontari de Sinis magnopere cupiebat, num quid de Malacensi obsidione audissent. Simul etiam cum uectoribus in eim urbis se sidium arma sedulo comparabat. quos ita solicitos metu collicatus X eriuri iubet id saepius )sine cura es,pro certo a mans otia esse Malacae.Idem 'Didacus cu animo μι ense metueret te oes naues in India Malac oluissent, quod bona ia pars idoneae ad nauigandu tepestatis effluxerat. Nihil est inquit uerius illi cur ti-a ij meas.