장음표시 사용
361쪽
DES AFFRANCH. PAR EST , DES LIBERT FIDῆIC. 345 person ne petit demander que les biens tui solent adjugsis , Celle constitution helare que les se aves si ranchis par te testameiat, dolvent ossi i une caulion sussisante comm les aut res assi anchisdu do sunt ou les trangers, our obleni l adjudication des biens, et 1 on ne privera pascies in eur dia seco urs que laeso accorde lotas ceu qui demandent i 'adjudicatiun n. LXXXV. Si plus istur person nos demandent i ad judical Ion desbiens, et qu'il la demandent en hine tems, ori lacleur accorde at Ous mais 'il en est aut rement, oest 'accorde a celui quici' de maud se te promier. Si cependant te se condissea itine plus solide cautio , hme api h l 'adjudicalion it serat prsiseres, po urvit ou
fessi sinu 'it 'osset datas i 'ann se. g. IV De 'set de cette adjudication. LXXXVI. Premier esset D hs que es biens soni adjugsis, Iesliberisis directe soni aeqUiSeS. Mais Potar'u'olles solent acquis es oyon si ceu qui on requia liberi si dolventis ne si ventias ire prsi sens hes' ad judications comme es biens petiverit ire ad jugos algro elix ou la con servation de leur liberi , iis petivent donest 'hire aussi ei leuc
u Que aut-il don dire si uel ques-uns 'eux soni rhsens et les aut res absens y la liber tessera-l-elle aias si acquis poti te absens y n e ut dire qu'elle leur sera ac qui se dans e cas, comme Sila succession sit sil si accepthe a M. Non pas cependant mal gr elix, commera a hctar Ius linie n. S'iij en a qui te euillent et 'aut res qui ne te euillentias, tesbiens n'en erontias molias adjugsis: et ceu qui De Oudron pasotre assi anchis , resierontis claves de elui a qui te biens seront
accepisi a liberi seront les affranchis 'est a dire, que ceu qui auron requcia liberi directe seront assean cliis de la succession , molns que celui qui a demandyl 'adjudication des biensi'ait vo ulu tu iis solent ses a si ranchis D. re ais es es claves qui auron vo ulu tre se asseanchis , de vrOnt-il recevoir a liberto de lui ou sera t-i di dans l'adjudi eation que elui is qui te biens soni adjugh a vovi qu'il sussent Ses propres es claves Me pense que cela doit hire compris dans' 'ad judication Peli' est ceriu' expriment les termes de a constitutiori .
1 Le sens est Suivant interprέtation iudieieuso de Culas, que te bό-nεfice de l'adiudicatio h our,'est a di par a restitutio en eniter queles in eur qui avalent renonesi, inuoquerit hcl' esset de ouuoi accepter lasuccession cardes liberi sis de me ureront dans te hine tat, et celui . qui lea hiens auroni t ad iug6s, sera te patron des si ranchis, a Comme sicla succession editat accept se.
362쪽
3 6 LIB. XL. PANDRCΤARU ΥΙΤ. I E T. Ex hoc iure patronatus ei quaesito cui bona addicta sutat, e illud consequens est Quum autem servus I libertatem Danc tus est, iique etiam tutelam ejus habebit is cui bona addicta sunt .
LXXXVIII. Haec de his qui dire clam libertatem acceperunt. At o si qui fidei commissam libertatem acceperunt, non Statim ubi addicta bona sunt, liberi sunt, sed fidei commissam libertatem possunt consequi hoc est, manumittendi sunt ab eo cui addicla bonas urit . d. l. c. g. 7. Observandum quod , etiamsi is cui bona addicta sunt, promi
Serit certum duntaxat numerum servorum perducere ad libertatem , tamen omnes perveniunt, si sit in bonis unde creditoribus satisfiat. l. in . . . Od. . . d teStam manutu.
LXXXIX. Alter addictionis effectus Is autem cui bona a. dicta sunt, bonorum possessori assimilari debet et secundum hoc, et jura sepulcrorum poterit habere . Sul'. d. l. c. g. I. Inde est quod si sub conditione dandorum decem libertas data sit, sive heredi dare jussus sit qui libertatem accepit, sive non sit dictum cui an dando ei cui bona addicenda sunt, perve- Diat ad libertatem , quaeri potest ' Et magis est ut ei dari debeat cui bona addicta sint, quasi translata conditio videatur .u Certe , si alii quam heredi dare iussus sit, ipsi cui jussus est dabit . d. l. 4. g. 6.u Item videamus an conveniri a creditoribus possit hereditariis actionibus, an vero non nisi ex cautione quam interposuit Magisque est ut non aliter conveniatur quam ex ea cautione quam interposuit n. d. l. c. g. 22. Imo cui bona addicta sunt, is estis in quem eliam ut les actiones plerumque et creditoribus competunt n. l. 3. s. o. . desideto liberi. Ulp. lib. 65. ad ed.
XC. Observandum superest, quod, si duobus pluribusve addicta suerint bona, et communem rem et communes libertos a bebunt, et secum jamili erciscund judicio experientur . MV.
2 Frequenter evenire potest ut bona addicta suerint alicui, sub hae lege ut caveret creditoribus ; et tamen , sorte per negligentiam creditorum haec stipulatio non heri interposita. Hoc casu , Dum non habeant credit Ores actio uem exussulatu, nabebunt adversus eum files actiones here-clitarias.
363쪽
I sui aussi duraro it de patron age acquis a celui qui a pris i 'ad judication des biens, que u si uti sclave i a resura liberisi, celui qui ara' adjudicatioti des biens en devient te tute ur . LXXXVIII. o ut cela concerne ceu qui on reques liberisi directeri mai u 'i y en a qui alent requcia liborthid hi commissa ire, iis ne soni pa libres h que les biens soni adjugsis , ais iis petivent obteni la liberto fidei commissa ire 'est-a dire, queeelui qui aes 'adjudication des biens doli lacleur donne n. I saut observe que, quoique celui qui a uri adjudicalion desbiens 'ait promis 'assean chir uJun certain nombre 'esclaves iis dolventes 'hire lotis, si a succession sussit pou acquitie to utestes deties hἡrsidi latres.
LXXXIX. Seco id esset de adjudication re Colui a qui tes
biens ni sit adjugsis , do it tre assimi l au posses seu des biens illa prh quo illo urra oui dii roit de si pulture n. I sui de l. que si si la liberi est donia si solas a condition depayer dix pthces 'or , sol que cella qui la rece vra Oive les payer illisi ritier, oumu'il ne sottias it a qui ii do it te payer ora petat demander 'it sera libre en es payant ara 'ad judicata tres mais onpe ut dire u i do it te payer a cet adjudica latre, commes celui a
qui la condition est transmise n.
Il est tota te is certain que 'il est charg de les payer . una utre u ' i'hhritier , il les patera commeri est charge de les
QVoyon aussi si tes rhancter on contre lui te actions si rsiditat res ou S iis 'en on qu 'en verti decla caution qu illa don neel e mi euces de dire qu'il ne petitiatre actio tin qu 'en vertude a caution qu 'il a doniasie n. Ensin celui qui a 'ad judicalion des biens, est elui re contreleque les rhanciers otii ordinatrement a nihine es actions
XC. I reste encore is observe que, si si 'adiudicalion a sit sis altera deux oura uti plus grandis Ombre de personues, iis sui-
364쪽
Pos tractatum de modis quibus libertas testamento relinquitur. Proximum S ut videamus, an et quomodo possit adimi libertas testamento relicta. I. si Libertas sicui dari, ita et ad mi tam les lamento quam codicillis testamento confirmatis potest ut laine eodem modo adimatur x quo et data est . Ulp. fragm. it. a. q. sin. Quum autem fidei commissaria libertas etiam iacile dari possit, tacite etiam adimi poterit. Hinc V. G. re fideicommissa libertas non debetur ei, quem postea vinxit dominus s. l. . s. o. . desdeic liberi Paul. lib. . ad Sabin.
Item tacite videtur adempta servo libertas, ex eo quod eum aereditore distrahi passus sit dominus. Hinc ait Ulpianus Posteaquam a creditore alienati sunt Servi, quibus dei commissa libertas adscripta est, non nisi ex iusta a Causa adversus heredem subveniri eis posses 3 n. l. a. s. d. tu. Ulp. lib. I. VCFONS.II. Adimitur lam pure quam sub conditione libertas. Quum autem sub conditione adimitur, hoc ipso contraria con
ditio hujus dationi adjicitur.
Hinc Julianus Dumaec scriptura Stichus, quum erit annorum tringinta, liber esto Stichus, si decem non dederit, liber nen est , , hanc vim habet : Stichus , si decem dederit, et ad ani abs triginta pervenerit, liber esto. Namque ademptio libertatis vel legali, sub cotidi lione facta , incipit contrariam conditionem legat vel libertati, quae prius data erat injecisse n. l. I 3. . . . L. 4 o. statvlib. Julian lib. 43. digest. Observandum aulem necessario heredi libertatem adimi non posse. De qua re vid. Supra lib. 29. tit 7 de jur . Odicili. n. Io. III. Hactenus de ademptIone quae fit a lesialore. At, quum liber-
1 Scilicet quem di nodum non potest nisi civilibus verbis et nominatim dari directa libertas, ita non aliter quam nominatim et civilibus verbis potes adimici puta sic Stichus liber ne esto. et Puta, si ila erant coniuncti lestatori, ut non possit praefurni est a torem voluisse eis libertatem adimere , quum passus est eos a creditore distrahi. J Ut heres teneatur eos redimere et manumittere.
365쪽
par testament, 'est ici teleuta'examine si rompe ut et commenton petit si vo quercia liberi donnε par testament.1. ii Comme la liberto petit hire doniae , elle e ut aias si trersivo Iusie, tantia uia testamen que par ian codicille confirmo parte flament potaru cependant qu'elle sol bisi e 1 de la huiumani premia 'elle arat donnsie n. Mais commesia liber thiud hi commissairete ut si ire donnge mhmelaci temetit elle petit ussi hire tacite me ut si vo qu sie. C est potat quoi par exemple recla liber lysidsii commissatrem 'est pas uela elui que son mai re a sat metire avx fers depuis qu' illa lui avait donno n. La liberi est aussi cens si hire tacitem erit olsi aci es clave que
berio fidei commissat re vati sit donia si , orit ei vendus par uncrsiancie de leur mali re, e ne petit hire que our de rhs-sortes
Taison. 2 qu on petit leur subveni contre sonasiritier 3yri. II. D sivoque a libert lant pure metit et simplement quemus condition mais quand Ones' ote Ous condition , on joute par te salicia conditio a laquelle o la doniae. C'estio urquoi Julier dita uia disposition crite conque en cesterni os Que Stichus soli libre quand i aura irente an que, Stichus ne soli a libre 'il ne donne a di pi hces 'o D duit 'en lendre en e sens , que Stichus sera libre quand i auratrent ans, 'iliai di pisices 'or car quand on ole a liberie ouis leg donne fous condition on 'est cens qu'ajouler ne .ondition ara donation qui en avait to salie n. I saut observe qu'o ne eul a frater la liberi doniades unlisiritie necessatre. VOye , fur celari liv. 29, it de codici
III. Tout cela a rapportaria sivocalion ait par te testat eur.
1 C'est . dire, comme la liberi directe ne petit ire donti fi que nom-msiment, et dans les Ormes solennelles, de ἔ me elici eleutiatre otii qu dans ces msime formes, et ii aut qu'i sol dit, par exemple se Neux que Stichus ne ostias libre. et Par exemple s'ilsiataient teli ement conjoinis ave testes in leur, 'lu'onne uisse a te prέsume avo ir uoulu leurrate la libert6, en oui irant quele crέancte les vendit.
366쪽
ias loge i adimitur aut pro non data baberi debet I), aut cor leperinde observari, ac si a testatore adempta esset . . n. f. h. t. Terent Clemens, lib. I 8 ad log Iul. et v.
De statii liberis. PER TiΝET etiam hic litillus ad tractionem de libertatibus quae
Quum enim manumissio quae sit testamento, diem aut conditionem recipere possit; non innes quibus testament libertas relicta est, lati in evadunt liberi sed quidam sunt duntaxat stat diberi, de quibus hic videndum : i'. quinain illi sint ' in quo consistat causa seu conditio statu liberi '. ex quo servus lianc induat. Reliqua quae in hoc titulo continentur, transfudimus in tit. I. de coitu et demonstr. supra lib. 35.
g. l. Qui dicantur statu liberi p
I K Staiuliber est, qui statulam et destinatam in tempus per conditionem libertatem habetis L 1. Paul. 5. d. b. Et qui de ira re si quern servum tuum ad ortum tempus statuli herum relinquere vis, nihil interest uiro modo caveas, Si Ser serit, an si triennio Peras dederit, liber esto n. l. I. Labeo, lib. I. Pithanon a Patito e im/H. u Fiunt autem statu liberi, vel conditione expressa , vel vi ipsa M. ii Conditione expressa quid est, manifestum est D. V ipsa, quum creditoris fraudandi causa manumittuntiar. Nam dum incertum est an creditor ure suo utatur, interim si alu liberi sunt quoniam raus cum essectu 3 in lege AElia-Sentia accipitur M. Sui'. d. l. 1. S. I. i V. G. lege Iulia de adulteriis adimitur libertas quam domina adultero suo reliquit. a Quasi diceret Non est loeus hoc casu adueariis legibus; scd libertas qua servus ita excidit, haberi debet ut ea iacie in testament habentur pro non siriptis aut si, quia ab initio liberias utiliter relicta est, comparatio non lucet, haberi debet ut ea quae testator reliquit, ct ipse postea ademit. 3 Consilium igitur fraudandorum creditorum non sufficit ad infirmari dam libertatem , nisi revera fraudati suerint, et libertatem in laudem sui co ce Ss, impugnaverint.
367쪽
x egarithe comme non axenue et), ou on Oit observe la momecho se que si elle a 'ait et revoque par te es late ur .
Des statvlibres, i des indit idus conditio nollement libres. CE iitre appartieni aus si h la mali hre des libert sis oriri sies par
Car comme 'asi ranchisse ment ait par testamen est suscepti ble 'uia terme ou 'une condition tous ceu a qui a liberio est donia si par es tament, ne deviennentias libres a la mort uteStaleur; mais uel ques-uns deviennent seu lement statu libres; e' est-h-dire libres solas telle condition. Ous allon examiner, I 'hgari de ces derii ters : 1'. e qu'on enteni par statu libres 2'. en quo consiste leur latis ii condition 3'. , quelle epoque Un es clave devient statu libre. ΝOus avons transpori et son durio ut te reste de ce qui apparitent 1 eoi ire, dans te litre des condition et GSignations es- tamenta,eS, ci-dessus liv. 35.
g. I. Queis soni ceu qu 'on a pelle flatu libres pl. In appelle flatu libro celui qui doli deveni libre a uncio ur
u Mais P a ne condition si cessa ire quand uri es clave a sit siosi ranchi pota frustrer uri rhanc ier; parce que tantinu ilis in Cerialia siue croancier D sera de s On droit, 'es clave est Statu libre, parceque lario AElia Setitia entendia fraude celle doni t 'esse Us'en est
368쪽
ῖ51 LIB. XL. ANDECΤΑRUM 1 T. Is II. Caelerum, re non est flatu liber, cui libertas in iam lon quin tempus collata est, rit e tempore is qui manumissus est, vivere
non possit Paut si tam dissicile in , imo pene impossibilem conditionein adiecerit, ut aliunde ea libertas obtingere non possit voluti, si heredi milli si i dedisset aut , quum moneretur, liberum esse iussisset. Sic enim libertas inutiliter datur ah et ita Julianus scribit, quia nec animus dandae libertatis est . l. . . i. Paul. lib. 5. ad Sabin. g. II. In quo consistat causa seu conditio statvliberi II1. Qui statu liberi causam adprehendit, in ea conditione est,
u sive tradatur, salva spe libertatis alienetur sive usu capiatur, Clina Sua Causa Suespiatum sive manumittatur, non perdat spem
ordini liberti 3 n. l. a. Ulp. lib. . ad Sabin.
Consonat quod rescribunt Dioclet anus et Maximianus Sta tuli beris datam libertatem , adimi ab herede non posse certum e St. Nec alienatio , nec usucapio statvlibero , quo minus existente conditione libertatem consequatur, nocere potest n. l. 13. Cod. 7.
Igitur, M si statu liberum non eadem condition heres vendat causa ejus immutabilis est et luere 5 se ab eo potest, si mili modo ut ab herede. Si lamen suppressit conditionem Statu liberi , et ex em Pt quidem tenetur graviores 6 autem, etiam stellio natus crimen important ei, qui sciens dissimulata conditionestatuis libertatis simpliciter eum vendiderit n. l. 9. g. I. Ulp. lib. 28. ad Sabin.
1 Florent miles, nullo sensu. Sed male in vulg. mille non enim mille duntaxat, sed et decem mitti pro conditione libertatis apponi frequens est. Igitur legendum millies , id est, decies centena millia nummorum', quod est patrii nonium ditissimi hominis, res erens s iuxta Badae pestimationem kυicies-quinquies centena millia aureorum quibus hod. utimur. et Aliud iuris esset, si sub conditione, quae non Poene, sed omnino et per rerum naturam in ossibilis esset, libertas foret relicta ut id supra , Iib. 35. fit. 1. de cond. et demonSD. n. 22. 3 Existente enim conditione statutae libertatis, desinet esse libertus eius a Uo pendente ea mania missus est sit libertus orcinus, id est, desuncti, Culus testamento prius erat sub conditione manumissus. Id est, vendat eum , non tanquam taluliberum , sed tanquam Simpliciter serUum.
5 Finge eum esse cui libertas relicta est sub conditione si dederisue
6 Severiores iurisconsulti GlosSa.
369쪽
DES STATULI BZES. 353II. Touleso is ci elui-luis est a statulit re, dontra libori ah id dissdroe jus tu' une epoque ou ilis eleutias attondre, Ou Oustine condition si dissicile, illi ne pe ut pacta rem plir comme par exemple , solas la condition de donne irente illo i)ἡeus is 'lisi ritier, ou de deveni libre quandri mourra car, donne altis laliberisi, 'est a doniae inutilement a); et vivant Iuli en 'avo irpas utention de la doniae D. g. ΙΙ. En quo confrste a condition 'un statu librepΙII. re La condition de elui qui parvient a 'hiat de statu libre, est elle que 'il est vendo, 'est sans projudice u dro ii qu'il ad I liber ty si 'on eri acquieri 'usucapion , ou lai rescripti 'estencore sans projudice Our a liberto; et que 'i os a franchi,c est an perdire te roil 'hire 'assi anchi dura state ur 3) h. 'est e que di sent Diocleti ei et Maximien, dans uia rescrit : ira est certa in que 'horitie dii testaleor ne petat pa oler laliberi si h un talia libre Nici 'alio nation nici 'usucapio ne petiverit luti uire , hs que a conditi oti de a liberto est rempli n. Ainsi, re ira 'li siritie vendiri statu libres c solas ne conditionauire que celle 'lu'on a mise a s liberi , i ii petit changer 'hiatdia flatu libre, et elui-ci petat se racheler 5 de celui a qui in die vendii, commeriles' aurai fait de litis ritior; si e pondant 'li siritie en'avait pas hclarii sa conditiori de statu libre, it sera itinc ore lentido 'action de 'achat; et elui qui aurai sciem ment dissimulel' sita dii flatu libre , en te vendant pure ment et Simplement sera ite core Oumis au pelues plus graves 6 insigees au crime dustellionat 3. 1 L'fdition de Flore nee porte m les, e qui man que de sens Mais avulgate porte mal-h- propos mille car il est 'us age de stipulerio ur conditiondo a liberto , noti a mille , mai di mille Il aut donestire mitties, 'est h-dire, dies is erit mille siccis, e qui est te patrimo ine 'uti homine rhs riche inuivalant, sui vant te calcul de Budaeus, a vingi sol cent mille nisi ces
3 Carria condit on decla liberte eζtant rem plie incesserata'hire lyas fran-ebi de elui qui l'avait si ranchi dati l 'intervallo, et devieti dra elui de lasuccession , 'cst-h-dire, dia si sunt qui 'avai asi ranchi ous condition par
C'es1-h-dire, 'it te ven non comm statu libe mais comme es clave furement et simplement.
6 Suivant de iurisconsultes plus sύvhres. Glosci
370쪽
35 LIB. XL. PANDECΤRRU IT. VII. . Supradictis consonat quod ii statvliberorum jura per heredem geri non possunt duriora n. l. 33. Papin lib. u. quoest. Utio lamen casti , laiuliberi amittitur causa , quum ille alienatur scilicet quando sub ea conditione libertas ei relicta est, si heres eum non alienasset.
Sic accipe quod ait Pomponius Si ita liber esse jussus sit Stich us , Si eum heres meti non Lenia erat, liber esto etiamsi statu liber est, alienari latiae poterit v. l. 3o. Ompon. lib. 7. metia iis lectionibus. IV. Vidimus quid statvlibero praestet causa statulae libertati a. I e caeler u statu liberi a caeteris servis nostris nihilo pene crisserunt. Et ideo ; quod ad actiones vel ex delicto venientes , vel ex negotio gesto , vel ex contractu pertinet, ejusdem conditionis sunt statu liberi, cujus caeteri. Et ideo in publicis quoque iudiciis easdem poenas patiuntur, quas caeteri I Servi v. l. 29. Ompon. lib. 18 ac Q. Mucium. Ergo etiarnis quoties servo , vel ancillae fidei commissaria liber las reli liquitur et , in ea conditione est, ut quoad manumittatur, servilis conditionis sit. Et quidem si nullam moram praestandiu libertati, qui praestare debet, secit, nihil de statu eorum mutatur;
ideoque eos interim legari posse, sed cum Sua causa, Cori Stat D.
l. 3. g. . . o. 5. de deicomm liberi. Ulpian lib. . dis P.
Item re statvliberum medio tempore servum heredi esse, nemo
est qui ignorare debeat. Ea propter noxae dedi poterit . . Sed deditus, sperare adhuc libertatem poterit nec enim de
dilio spem illi adimi libertatis . l. 9. Ulp. lib. 28. ad Sabin. Unde re illud tractatum est, an liberatio contingat ei qui nox te dederit statu liberum Et clavenus putabat liberari. Et idem dicebat, et si ex stipulatu Stichum deberet, eumque statu liberum solvisset. Nam , etsi ante solutionem ad libertatem per venisset, extingueretur obligatio tota. Ea enim in obligatione consistere quae pecunia lui prie starique possunt Libertas autem pecunia lui non pote St, nec reparari 3 potest. Quae sententia mihi videtur vera n. d. l. . . .
t Aliter obtinere coepit post constitutionem sinuam Raevardus tribuit
Antonino-Caracallae queat ait Pii quoque cognomen suinpsis Se quae refer
tur tu . . Sin. f. lib. 8 ut I9. de Poenis. Vide, fit infra. a Is non quidem proprie statvliber , sed statvliberi instar. - 3 Id est, emi, ut vertunt auciores B situ orum. Sic dicitur re arrari
me/Υes Sententia est, obligationem non posse consistere, nisi in rebus quae sunt in coimuercio, quae uti possint i liberam viein homici em uota es suas. comui ercis.