장음표시 사용
291쪽
imia genera vasculorum,in majori ex parte ternice suffultorum. Vendunt multum Uaygiam solidum quam coctum in panem onversum, de eo habent magna commeria. in solido in pane, quod eundem re- inet saporem, quem in reliquis insulis retinere solet. Vendunt Artocreas ex avibus piscibus recentibus, salsis, crudis, zoctis Vendunt ova gallinarum,& anserum aliarumque avium maxima in copia. Ven' lunt placentas ex ovis Et denique ven-
diuit in dictis foris quicquid gingitur & crescit in illis provincijs, quae ultra ea quae eX- posui sunt taliari tam diversa, quod propter
prolixitatem, 'uia eorum nomina non teneo,non recensebo: genus quodlibet mercium habet vicum proprium nulla data alia mercium commixtione, in hoc optimum habent ordinem, Momnia venduntur bene
computata Vel mensurata, non tamen hactenus visum est, quod aliquid pondere vendat. hujusmodi magna platea est domus ampla in modum judici j, ubi semper morantur cfecem, aut duodecim personae quae judicant constituunt omnia qui in dicta platea
eveniunt, dubia quae insurgunt malosque& delinquentes miniri iubent. Versantur indictis plateis aliae personae, quae assidue diligenter explorant,quid vendatur,& mensuras quibus venduntur bona, inspectant. In hac civitate sunt plurima Meschitae, domus idolorum pulcherrimis aedificiis, pro
parochijsi vicis eorum, in dignioribus yersantur
292쪽
α63 ERDINANDI CORTE sis Versantur homines qui pro religiosis mora
suo habentur&continue resident, pro quibus praeter loca ubi idola collocantur, comperiuntur optimae habitationes, Omnes illi tui religiosi nigris vestibus utuntur, nec capillos minuunt, aut pectunt a die ingressus religionis, donec exierint. Fili omnes fere primatum civitatis dominorum provinciae eo habitu in religionibus vertantur a sextovi septimo anno, donec eos parentes matrimonio copulare constituerint: & hoc frequentius accidit in primogenitis,i eis qui in haereditate succedunt,quam in ceteris. Morantes in illis locis accessum ad mulieres non habent, nec ad eas domos mulieri patet accessus,abstinent a cibis quibusdam, sed uno tempore plus alio. Et inter Meschitas est una suprema,culus magnitudine mac illius particulas 3 res humana lingua exprimere non posset, quoniam elus amplitudo tantum protenditur, ut latra ipsam quae altissimo valido muro circundata eae possit locari
civitas quingentarum Domuum. Continentur intus in circuitu circumcirca pulcherrimae habitationes,quibus insunt magnet aulae, deambulatoria, quibus resident religiosi ibi collocati sunt eo in circae tu quadraginta turres altissima 4 bene constructae, ad quarum penetralia itur per quinquaginta gradus, minor inter eas est antre proceritatis,quantae est turris Cathedralis Ecclesiae Hispalensis, tam bene construct evidentur, tam ex nolitis lapidibus quam ex
tignis, ut eis politiores fieri non possent,
293쪽
aut fabricari ubique locorum omnes enim politi apides Satallorum ubi dola collocantur, variis imaginibus constant&tecta tigna omnia quae L posita cernuntur, varus consistunt,& variis miliastris,figuris. orna mentaga. Omnes supradictae turres sunt sepulturae Dominorum 1stru provinciae. Et eapellae in eisdem constructae quambe suo id dest dicata sui plus devotionis attrirebant In hac ampla Mesthita sunt tres latissis
diu 2'; quibu, sunt plurima idola mirae
m gnitudinis&altitudinis, Iriis figuris reari us sculpta, tam in lapidibus quam in tecto. Et dictis aulis insunt alia parva lacessarastis portis constructa, sacella similiter Iam eontinent coeli claritatem, ea sacella non ingrediuntur nisi religiosi, bili non omnes,& in illissimi imagineso statuae idolorum quamvis etiam extra , ut superins dixi, re nantur. Digniores dictorum id lorum statuasin eorum, quibus plus dea
eue .er gradus Sacellaque ubi constiterant mundare&lustrare commisi, ea enim omnia sanquine sacrificatorum mortalium asperia
cernebantur. Ibique gloriosae 'tectricis
alaruein reliquorum sanctorum imagines collocavi. Quae omnia Muteemma&incolae moleste tulerunt, primo mihi nifica runt, uod talia committere non deberem, quoniam si res divulgaretur per reli munhates, loca, eos mihi fac1llime rebel
las reddere possem, qui odia xbixx m
294쪽
Σ an DINANDE CORTEs II Omnia bona temporalia a dictis dolis sibi
exniberio concedi, vi incolς paterentur, quod sibi tales contumeliae inferrentur, suc- Censerent, nec ulterius quicquam illis exhi-Derent, fructus terra exiccarentur, quare homines fame perire cogerentur. Eos quotidianis adhibitis interpretibus admonui,quod maxime decipiebantur, spem in illis idolis Collocare,quos proprijs manibus ex immun-oit13 conflaverant, eos scire oportere, unum esse Deum omnium universalem Domnum, qui creaverat coelum & terram,
omnia alia tam visibilia quam invisibilia,qui Pariformiter illos creaverat , nos al1os omnes,deumq; esse sine principio,& immortalem, quod illi soli credere, eundemque
Iolum adorare, nec aliam creaturam, aut rem
aliam praeter solum Deum deberent,reliquaque alia explanavi, quae tali in re exponere Icivi, ut illos a sua idololatria abducere possem, ad cognitionem veri summi, omni- Dotentis Dei inducere. Omnes potissimum NuteeZuma, responderunt, quod illi iam nulli exposuerant, se non esse oriundos ex hac regione, nonga ante tempora majores auos ad has provincias adventasse, fieri potu-asse, ut illi sint aliquo errore ducti in his re-hus quae colebant,cum jam diu patriam suam exissent. merum ego qui novissime veneram, melius recordari possem quς ipsi coleredi credere deberent,in illis ea impartiri de- herem ac eos docere, ipsique se paratos offerebant ad ea,quq ipsis tanquam meliora pro-
Ponerem. Et dictus Muteeaumaci alij plures
295쪽
: primatibus affuere, dum idolae sacellis lejicerem, dum illa mundaretur,in novas magines imponerem,& omnes hilari fronteit conjicere potui. Illisque seriose mandavi, te imposterum idolis pueros facrificarent, ut rius soliti erant, quia hoc Deo Opt. Max. idmodum displiceret.& Vestra Majestas suis acris legibus prohiberet iraeciperet, quod
lutcunque interficit interficiatur.Illico ab ea acrificandi consuetudine abstinuerunt,&eo oto reor quo moratus sum in ea civitato
ausquam visum est, pueros aliquos interficinit idolis immolari. Imagines quibus isti
dem adhibent, sunt maioris proceritatis latii cujussi bet maximi hominis. Conficiantur ex omnibus seminibus Heguminibus, quae ipsi in usu habent tritis mixtis
insimul illaque interemptorum pro sacrifi- ijs cordium anguine incorporant, quae pe-store adhuc viventium extrahunt, illo ex dolorum zorde effuso sanguine farinam humectant in astato. tanta quantitate, quae suffcere possit ad periciendas magnas illas statuas, eisdem persectisvi in sacellis collocatis plurima mortalium corda offerunt,& similiter ei lem sacrificantri eorum faciem sanguine inde effuso illiniunt. Et pro qualibet necessitate homini incumbenti habent propria idola, more pr scorum etilium, qui sua olim venerabantur idola. Ita ut pro captando favore in bello idolum habent, pro suarum segetum cultura aliud, deinde pro re qualibet quam quae-tunt, aut exoptant bonos sortiri successus,
piaecipuum idolum habent, quod venersitur.
296쪽
a x FERDINAND CORTEs It Hac celebri in civitate sunt multae magnae Zoptimae Domus, propterea sunt tot egregiae Domus, quia omnes primari Doni in illarum provinciarunt, Quas illi Domin Muteezuma in ea suas habent habitatione &ressident in ea quadam anni parte. Sunulterius prinii incolae civitatis ditissimi, qusimiliter egregijs potiuntur domibus ultrspeciosas habitationes domus, egregios hortulos habent varijs floribus tam in superioribus quanti iii inferioribus habitationibu Per viam ex quatuor stratis,quibus civitater ingrediuntur, protenduntur gemini quduetiis, quoru amplitudo est ad passus duo altitudo vero ad hominis statum, uno e illis invehitur dulcis aqua saporis optimi aerassitudinem humani corporis, quae progi cditur iii medium civitatis, ex qua bibunt. reliquis in rebus necellarijs utuntur alte vero alveus vacuus est, dum ab uno ex illis immunditias deiicere volunt in aliuraquas ducunt,donec mundetur: quia trarsit per pontes propter intervalla,quibus aqusalsa ingreditur,' egreditur , conducti raquas praedictas dulces per cannales quoidam in crassitudinem unius magni bovis, clx extenduntur quantum trabes dictorum pontium, illa est omnibus incolis communi: Condiicunt undique aquam venalem canoi quam hoc pacto e cannalibus accipiunt, canoas pontibus subjiciunt, in quibus stari homines, aqua canoas implent,&implentibus satisfaciunt,' similiter in omni bi ingressibus civitatis,& ubi exonerant cano.
297쪽
NARRATIO SECUNDA . 273ti locus est ad quem major pars commea' tum, qui apportantur ingrediuntur civitam, sunt parua casulae, quibus .aesident stodes, qui pro re qualibet ingrediente, auti lacivitati,certum quid pro vectigali reci iunt, nescio an Domino Mutee Axima OVeniat, aut raecipi e civitati quia ha- .enu non in v stigavi, credo tame esse Do-ὶini, Quoniam in nundinis aliarum pro uaciarum, illud vectigal visum est colligi in
nolumentum Dominorum provinciarianuunt plurimi in omnibus publicis foris istius ivitatis quotidie operarii, magistri cu-ascunque artificis raestolantes, qui operasuas conducant. Huius civitati Dacolae me-orem msdum habent, sunt subciliores irca victum, alia domestica caeteris ali. mn provinciarum &civitatum, quia Domi-
, omnes provinciarum Domini iluis a tam conveniebant in eadem , proptereaaabebant meliorem ordinena, poliriana omni bius. at neclongior sim in rebus istius magna civitatis receniendi S, quia tanarito me non expedirem, ulterius non sequar, nisi hoc unum, laod in obsequi js ,1ctu
habent modum in Mispaniis observa tum, misitor in suis ordinati 'nibus constitutionibus. Et dato , quod hae gentes sint barbare tam egregate cognitione summi opificis communione reliquarum nationum , mirabile est videre modum ab eis in omnibus ob
298쪽
2 4 JERDINANDI CORTEs II Circa obsequia domestica ipsius Domit
MuteeZuma, o res miras,quas ad magnanimitatem status habebat, est aliquid scriber
dum, cingenue polliceor Majestati Vestra
quod unde incipiam ignoro, nec quomodfinem imponere valeam,ut eorum minim iportionem finire possim. Diata ut Majestas Vestrae alias retuli,quae barbara Domini qualis iste est potentia, aut opulentia maJor haesse potest, qui simulacra aurea largente ex plumis gemmis omnibus generibuquae sub coelo sunt in Dominio possidere posset, imulacra aurea largentea tam benemgiata, ut artifex quilibet aptius aptare nos posset. Earer quae sunt ex gemmis, unianum judicium conjicere non posset, qui instrumento tam perfecte conficiantur. vero ex plumis talia erant, quod nec in cera nec in rebus serici acu pictis mirabilior: fieri possent. Non valui cognoscere quan Dominium tum Dominium dicti Domini Muteerum: Hutereuma Xtendebatur: ille enim undique a sua magia: civitate mittit nuncios cum suis mandati per leucas ducentas, quibus omnes parent
quamvis habuisset quasdam provincias sudi provincij circumdatas, quibuscum bella e
rebat &ut comprehendere valui ejus Dominium erat tam latum quanta sunt universa Hispaniae, quia ad sexaginta leucas ultra Putunchan, qui est rivus Grifalvae, nuncios suos misit ad civitatem nomine Cumatan,uti
illi 'enirenti statum obedientiam Majestati Vestrae, quae distabat a magna civitate Per ducentasin viginti leucas. Sed usque s
299쪽
d centum &quinquaginta nostri Hispania
ne visum ire iussi sunt. Omnes fere Dom1nxiarum provinciarum, maxime circumvi- in resident in illa civitate pro majori partenni, ut superius retuli. Et ut plurimum, licti Domini habent suos filios primogenios ad servitia dicti Domini Muteeetuma, uil1bet eorum Dominorum suis in locis ha- ent castra, in eis milites suos, tuorum edituum, obsequiorum collectores n6deratoreS,quae ex omnibus provinciis sibi:veniunt, computum habent de omnibus, tuae quaelibet provincia contribuere obliga-ur. Habent characteres de figuras quas darnn pa o quam faciunt,quas ipsit intelligunt. . Et quilibet provincia habebat separatum Ibsequium is contributiones secundum qualitatem serviiij, ita quod ad manus dicti
Domini Muteegum perveniebant omn1a genera rerum, quae in dictis provinci j comperiri poterant, &eum tam praesente quam absentes metuebant, ito nullos mortilium Dominos plus timeri crediderim. Habebat
tam in civitate, quam extra, domos plurimas
voluptatis gratia melius constructas quam dici possit, mure vere erant dignae magno principe, Domino. Habebat ncivitate ad usum suum palatia tam lata mirab1lia,nuod mihi impossibile videtur magnitudinem, amplitudinem, tonitatem 1llorum
recensere. Idcirco me non intromittam,ut aliquid de e senarr5, sed tantum hoc unum,
tuod in Hispanijς non sunt illis similia Ha- taliud palatium fere non minus bonum,
300쪽
quam illud, in quo erat pulcherrimum viri clarium quibusdam prospectaculis eidem insidentibus,, marmora , reliquaque ornaimenta erant ex aspide optime elaboratc
Illi palatio inerant habitationes, quibus polsent hospitari duo magni principes cureorum obsequio, in hoc palatio erant decerstagna, ubi habebantur omnia genera avius aquatilium istarum provinciarum qine sunamilta varia, omnium altilium, ausum volucrum tuae mari aluntur, eranitagna falsa aquae, ad usum fluminibu
versanti una erant aquae dulces, quas aqua quodam constituto tempore emittebant
ut stagna emundarent, postea suis canalibus ea replebant, ciuilibet specie VoluCrum impartiebantur cibum, qui eis eraproprius, ita quod illis quae piscibus nutriuntur pisces dabant, quae vermibu vermes, inua Mayet, Mayet,in qua alis minoribus seminibus, minora semina con cedebant. Et certa refero Majestat stestr quod voluc ibus pisces edentibus ducent &quinquaginta libra quotidie exhibebantur ex illis, qui in dicto salso lacu capiebantur, his alendis volucribus dabant operam trecenti viri, nulli negocio ulterius incumbentes. Erant praeterea alij ad avibus praestanda medicamina piae positi,cuilibet stagno prospectacula imminebant, .deambulatoria egregia it impius a,quo dictus Muteeetum solati gratia secedere solebat In hujus palati particula tenebat homines, pueros, Deminasque a nativitate candidos in facie,