Opera omnia

발행: 1757년

분량: 455페이지

출처: archive.org

분류: 해부학

431쪽

CAPUT DUODECIMUM.

De Diaeta Variolis laborantium. ORO Ra E T Variolis laboranti bibendam

praebere aquam hordei , eadem methodo δίarte paratam , qua est aqua praeberi solita in morbis acutis calidis 4 quidem fuerit febris mitior Middatior, Malvus adstrictior, cum saccharo albo duroque. Quod si fuerit calor febris vehemens cum alvi solutione, at laniit huic dimidiam mensuram succi mali punici acidi, contusicum granis suis sed cavendum a pulpis , min- ternis tunicis tenuibus ista enim ventrem sol

Quod si insuper vigil c insomnis sit aegrotus

adjicit aquae hordei partem aliquam e papavere. Quod si venterit admodum solutus, addito aquae hordei granorum mali punici acidi siccorum a tem unam papaveris partem unam. Quod si necessitas postulet alstringi ventrem loco quae hordei adjicit polentam hordei d corticati, cum polenta granorum mali punici. Haec duo concoquantur pro more confectionis aquae hordei; ex utraque bibat a rotus , quemadmo dum bibit ex aqua hordei, vel seorsum, vel cum admisto sacchato ambu δ gummi Arabico , si quidem ad id te compellat ventris solutio , vel cum medicaminibus a nobis mox describendis. En 1m vero aqua bordei commista cum succo malorum pu-

432쪽

nicorum , admodum proficua est Variolis laboranti, iraesertim Morbillis Aqua autem cucurbitae, item aqua peponis indici, aqua cucumeri , mucilago seminis psy lii, ais similia, ex eorum genere, quae gignunt pituitam dulcem, exscreatu facilem aqua horum , inquam , magis proficua est Morbillis , quam Variolis laboranti, nisi forte in iis Variolis, quae secum habent immodicam pravitatem caliditatem , cum febre vehementiore dc

vigiliis.

At vero in iis Variolis, quas comitantur febres, in quibus non est adeo vehemens inflammatio , res praedictae, lis similes, nihil aliud ericiunt quam ut illas tardiores reddant, tempus morbi diutiu protrahant quare tuum erit ad haec vel a Lilla medicamenta propensius recurrere, vel ab iisdem abstinere , prout sese res habuerit. Nam quando Variola fuerint in maximo statu caliditatis .putrefactionis , simul cum humiditate conjuneta tunc res illae, quae in se habent vim refrigerati-Vam , arefactivam in condensativam , sunt magὶs ipsis convenientes quales sunt succus mali punici, succus omphacinus in id genus aliata Quando vero fuerint Morbilli, qui ex ebullitione bilis vehementi sanguini admistae oriuntur, jam res illae, quae cum virtute refrigerativa adjunctam habent vim humectativam , ipsis curandis sunt m gis idoneae quippe quarum beneficio sanguis corruptus temperaturin corrigitur Sanguis enim hominis, qui Morbillis implicitus est, a similatur aquis stagnantibus, quarum putrefactio diu permansit, virtus earum dissoluta fuerit, Macrimonia, sole concoquente, in vitium gravitis increvit. Quod si

forte aquis istis sese immiscuerint pluviae, de aqua

433쪽

alliae currentes dulces illico pristinam inde salubri

tatem recuperant.

Porro Variolis aegrotanti prodest polenta hordei abluti, si quidem bibat cum sacchar cum iucco mali punici vel cum uia po, quantum opus habuelit ratione habita alvi lolutionis, restrictionis ejusdem , tum etiam caliditatis majoris vel

minoris Ditis quod aqua hordei ad sumendum levior sit , degluti tu facilior, .gutturi, pectori

convenientior. Facito itaque secundum hoc , posta quam noveris aquam hordei convenientiorem esse Morbillis astedio, quam Variolisci, nisi forte fuerint variolae eo modo pravae, quem memoraVimus. De caetero, at olis laboranti prosunt lentes CX purgatae, si ex eis paretur cibus cum succo mali punici acidi, vel cum aceto F Oficua est quoque

polenta lentium, si sit polenta cum aqua frigida

subacta. Scito etiam aquam frigidam magis pro deme Morbillis capto, quam Variolis, utpote tutior m dc

certioris exituS.

Verum enim vero, quando videris cum Variolis adesse inflammationem multam in te missionem in pulsu ciet piratione tunc adhibeto extinguentia, pro rati0 ne hujusmodi sumpto malum: si minus urgeant, utere paucis si multum , utere pluribUS. Ne vero permiseris esum pullorum avium , quamdiu pulsus d respiratio in statum suum naruralem necdum redierint, neque penitias exaruerint V Iiolae, neque earum squam mae deciderint. Sequitur sermo faciendus de alvi solutione

ejusdemque restrictione in Variolis.

434쪽

CAPUT DECIMUM TERTIUM.

De Regimine naturi, seu Ibi illius , qui Variolis laborat. ALI Uri ut plurimum soluta est in Vatiolis i

Morbillis ad finem inclinantibus , sed praesertim in Morbillis. Quapropter evitandum est id omne, quod alvum so vit, postquam ad finem perducta sunt Variolae morbi lii, etiamsi illa sicca fuerit. Si autem fuerit soluta , abstine statim diligenter ab iis rebus, quae alvum sol Vuint i etiamsi opus fuerit in principio harum duarum aegritudi-Dum δε antequam ad finem tendant, adhibere id quod alvum solvat. Nam iniquando nec os est almuum solvere in Variolis, tum propter caliditatis excessum, cephalalgiam , tum ut natura levet unonere dc Variolarum materia minuatur; quandis nempe conjectura assequeris illam esse nimiam. Quod quidem fiet, ubi deprehende corpus ante post , sanguinis detractionem neque debilitatum esse , neque extenuatum sed e contra inflatum plenum , cum albore coloris , aut exiguo rubore S cum fluctuante pulsu. Nonnunquam enim in tali statu non opus erit sanguinis detra tione, sed tantum humiditatis nimiae a corpore subductione cid-que potissimum , quando ista signa praedicta vi dentissime apparuerint tum si praeterea corpuS .

propter febris hebetudinem, sit deiectum rubro colore prorsus destitutum. Huic igitur statui accommodatissimum est myrobalani clarinae decoctum, si

435쪽

i VARIO LI s. 39 Eum taccharo albo duroque bibatur in succo mali punici acidi, contusi cum pulpara tuniculis internis quocum etiam simul contusa erit pulpa alterius mali, sive duorum , si ita opus fuerit. Ea enim horum duorum medicamentorum facultas est, ut a corpore humores superfluos nimios cum parte bilis. citra aliquam caloris excitationem , CXtrudant,

praesertim succi mali punici; dc ut nihil post se in

alvo reliquant. Atque hoc est e remediis, quae in hoc casu proferri queant, Optimum. In Morbillis vero adhibeto succum prunorumdam ascenorum pruna ipsa recentia , vel per se, vel contrita cum ut apo utere autem iis cum fac charo. Verum omitte pharmacum dictum Tarangi oben a ): nam pariter nocet his, qui orbillis capti sunt, ac mel iis, qui Variolis laborant; prae nimio ardore, quem excitata, tum etiam quia auget aegrotis quidquid est nauseae 3 molestiae. Eoderm modo caveto diligenter, ne eis bibendum porrigas succum hederet , aut violae nigrae ambo enim pariter augent iri corpore, quidquid inest m eo aegritudinis. Quemadmodum autem primum maxime necessarium, remedium in Variolis est sanguinem detrahere, cum is nimius est aut non aliter spes est compescendae ejus ebullitionis, etiam adhibitis extinguentibus Sed opus est paululum detrahere, tum levandae naturae gratia, tum ad amovendam venarum plenitudinem , easque a nimiae ju copia ex Onerandas, quae alioquin haud dubio secum eventus malos, accidentia pessima a Est mannae species, quae apud Sogdianos, Medos Babylonios , super quorundam lauticum foliis coalescit colligitur.

436쪽

traheret praesert 1m si eo uique incalescat sanguis. ut ingens in eo inflammatio accenderetur 1 eodem modo oportet, in Morbillorum principio, aliquid bilis subducere, quando nempe videris illam nimio plus redundantem deinde, quod reliquum est, admotis extinguentibu prosequi Signum autem nimiae bilis redundantiae est vehementia inflammationis, d molestia, cum ejusdem bilis evacuatione facta id per vomitum , tum per egestionem alvi, c amaritudo ori S.

Quod si vero quantitas bilis non sit nimia , de

tamen adfuerit molestia , .sitis, calor vehemens , citra eruptionem bilis, sive per vomitum sive per alvi egestionemri licet , inquam , quantitas ejus inon sit nimia, tamen ut ut est eam pravam esse judicandum erit, secundum proportionem vehementia inflammationis, molestiae. Atque haec sunt, quae operae pretium erat ut coisgnosceres de regimine alvi, quando soluta est in principio harum duarum aegritudinum. Si vero alvus soluta sit, ne exhibeas quidquam solutivum nam in his duabus aegritudinibus non tuta est nimia alvi solutio , si in alterutra illarum bibat aegrotus id , quod ventrem solvit. Quandiu vero venter solutus est , jubeto aegrotum , ut loco aquae hordei, bibat aquam polenta hordei si opus fuerit, coquito aquam polentae hordei cum polenta granorum mali punici bibat, si alvus sit magis soluta bibat autem ante aquam hordei. Quod si alvus sit adhuc magis soluta, potum pra beto cum gummi Arabico saccharo ambo. Nimirum accipiantur gummi Arabici drachma duae, sacchari Bambu drachma una contundatur utrumque instar collyrii, tum inspergatur super

437쪽

1 s. 399ac ae polentae hordei uncias quatuor , per horae Ipatium, aliquid ex medicina , quam descripturus sum: dein1 bibendam praebeto hanc aquam polenta hordei. Descriptio Medicinae. Accipiantur rosarum rubrarum molitarum , sacchari ambu seminis xalidis herbae, sum ac deberberis , partes aequales citem gummi Arabici, terrae sigillatae, corticum papaveris, bala ustiorum, seu Boiis mali punici, singulorum dimidia pars ex his bibat drachmas tres, cum succi mali cydonii acies uncia una. Quod si adhuc in iis perseveret egestio alvi eaque debilitati sint aegroti potum praes,et de Al aib, seu lacte acido , extracto prius ejus re

more, cum pane bis cocto optimo , nec non pau

lulo 13mmi Arabici. Denique quoties acciderit aegroti dysenteria, oportet ut illos curandi methodus desumatur eloco, ubi de illa re mentionem fecimus.

Jam superest, ut loquamur de iis, qui convalescunt, .de iis, qui pereunt ex Variolisi Morbillis.

isto,

438쪽

mortiferis.

morborum calidorum atque inde est quod muli cum hisce habeant communia. Et quidem praecipue signa prognostica de iis , qui convalesiacunt, haec iunt facilis respirati , integritas sanitas mentis, de appetitus ad cibum capiundum agilitas ad motum pulsus recta habitudo aegroti bona opinio de aegritudine sua , dii cubitu commoda dii positio parva jactatio de inquietudo corporis: Atque idem dicendum est de signis malis quorum maximam partem retulimus in libro, cui titulus est a Al- mansori. Variolas morbillos speciatim attinent haec. Albae Variolarum pustulae, magnae, discretae

paucae numero , exitu promptae 5 facile , quas non comitatur febris nimia, concitatior , Ut ardentior ubi non tantum est moeroris & molestiae quaeque ita se habent, ut statim ab earum ex ita aegroti calor, Moeror, molestia sedentur ; cpost completam pullulationem prorsu cessant rejusmodi Variola sanabiles sunt, o minori periculi. His bonitate proximae sunt, albae pustulae Ca Extat hujus libri odex M S in Biblioth. odi.

Narcis . Marsh. N. 376.

439쪽

ivignae, etsi sint numero plurimae, is Ofuerentes; dummodo sint egressu faciles, rearundem exitus aegrotantem a molestia dc calore nimio sublevavit, quemadmoduna CmoravimuS. Verum quando curia difficule te sit earum eruptio , d aegrotus , da exeunt, minime sublevatatur, hae mata iun quanquam non aeque timendum sit, ii miniis bene se trabeat status ejus, dum exeunt, quam si incommode se habeat, postquam

exierint.

Porro albarum pustularum magnarum genus ea quoddam pravum S lethali illae nempe, quae si mul confluunt, dilatant sese, adeo ut plures earum in uuam coalescant, magnum corporis spatium occupent vel evadant instar circulor uni Digentis ambitus , colorem adipis referant. Quo ad albas pustulas, exiguas admodam cohaerent S dura S, Verrucosas, quae non ferunt liquorem cista sunt mali generis pravitas earum consistit in proportione difficultatis maturationis earundem c prout minime sublevatur aegrotus ab exitu earundem. Quod si, post completum earum .exitum , adhuc incommode te habeat status ejus ;id mortiferum est:

Porro eae pustulae, quae in colorem viridem Sc violaceu. vcrgunt , ea quae ad nigrum degenerant , omne hae malae uiae. Tum si praeterea oboriatur deliquium , c palpitatio cordis Loces omnium pellimum , dc certi interitu signum

Et quando increscit febris post pullulationem Variolarum , malum est signum. Si autem cesset febris tempore pullulationis , salubre est signum. Variolae duplicata copiam materiae plurimam indicant quoi si sint de genere sanabili , id a C c

440쪽

οὐ DE VARI OLIM ET MORBILLI slutem portenditu si vero im de genere lethali

interitum.

Morbilli tutissimi ii sunt, qui non habent ruborem nimium quod si autem in pallorem vertantur , jam est malum signum Pa virides &violacei , ambo sunt lethales. Quando autem , sive Variolae, sive Morbilli de improviso subsidunt

postquam coeperint emergere , tum rursus Xoriuntur cum molestia Sc angore δε supervenit deliquium , signum est prompti interitus nisi, postquam subsederint , denuo emergant. Quod si Variolae primo die , quo febricitare compit aegrotus, appareanta illae festinant, .celerioris lunt motius si ad tertium diem distulerintexitum , mediocriter movebuntur si vero qua tum diem praeterierint, hebetes c lentae prod

bunt.

Quando in diebus criticis bonis erumpunt, hoc est salubre signum , praesertim si levius se habeat

aegrotus in fine eruptionis; δ e contrario. Cum autem Variolae coeperint invicem connexae con- fuere dilatari, tumque fiat molestia vehementior infletur turgeatque venter iam mors in propinquo est. Quando Variolae minores , quae liquorem non habent, obdurescunt simul si pervenit delirium Linteritus ejus, cui haec contingunt, jam instat. Quando accidit , ut Variolae de Morbilli una vice appareant, tum altera vice intus se recondant rac dia hoc supervenerit angor ac delirium ; hoc est interitus signum , utcunque se habuerit pustularum color at hoc raro accidit albis pustulis, aut iis , quae maturantur aquam ferunt cito. Quando lub finem Variolarum tumultus fit 5 hinc aegrotum occupat dolor vehe-

SEARCH

MENU NAVIGATION