장음표시 사용
2쪽
D. XXVI. Martii, Anno M DC LXX
CVM PRIVILEGIO SEREN EL SAXON. Disputatio XLI. LIPSIAE. Apud NICOLAVM SCIPIONEM.tis se XCIIx
4쪽
Mperium Turcarum herile, si formam, hereditarium, si succedendi ius, smanicum sit sanguinem aestimaveris Nationem a Tartaris , oriaginem a Regibus, potentiam ab armis arces . II. Patientes huius Imperii Barbari Asiatici, multi ex Europaeis. Ea parte pares, quod, ut illi natura, ita hi sive calamitate, seu vitio et assuetudine inservitutem proni evaserint.
III. Osinanidas idem erga suos amor, idem erga Christianos odium copulat devincitque Ilinc ut crescendi illis, ita decrescendi aliis suppeditata occasio est. Notandi hic veniunt Ioannes Imperator Constantinopolitanus Ioannes Cantacuetenus, Georgius Despota, alii.
IV. Vastus iste et plurima per Africam, Asiam et Eur pam regna complexus dominatus iamdudum sua laborasset mole, nisi potentiam miles, militem disciplina disciplinam piae sentissimus poenae metus firmasset. His adulta in Tu carum an iniis superstitio, eandem paene vim ipsis, quam oleuiri gni dedit.
V. ' Non vacat eruere , quas dominandi artes Sullanus
habeat domi. Suriaciat ostendisse, quibus dominationis instrumentis utatur oris. Summatim dicam , quod sentio Ius in iniusto bello est. Dulce illi laedere laesus ipse nescius est placandi. Nec modo non vult placari, sed ne audire videm de honesta satisfactione. Indignum vero ho-
5쪽
4M DISPUTATIO, mine, indignum instipe hominum iure, indignum denique Sullano est, nolle reconciliari iis, qui resarcire damnum, restituere erepta, omni demum satisfacere modo poscenti satisfactionem volunt. Hanc vero tanto admitti aequius est, quanto malitiosior interpretati poscentis. Quanto contra iustius postulatum satisfacere volentis. Et peccatum tamen in eo genere nuper est. Appello Amurathem IV. I ai-mum II. Quid mirum Voluptas barbatis est, peccar . Modo utiliter sibi, perniciose aliis peccent. Atqui vero id argumento est, natione magis quam ratione barbaros eis Si tamen id purgare barbariem potest, dolos reperire adve si, iuri, adversi, honestati. Documenta tanti nefas ut alii, ita Veneti potissimum loquuntur. VI. Sed quia ius non suppetit, iuri titulos praesert Speciosos magis, quavi O sis Ait sibi deberi regna, Ggiones, insulas, imperio aliorum obnoxias. Ait suam esse Corcyram. Ait suam esse Candiam. Vtramque Venetae ditionis Insulam. Alteram invasit nuper. Huius caput proxime in suam redegit potestatera. Omnia eo spectant, ut imperium obtineat maris, ut vexet rempubi magis, ut immineat sortius edi propinquo. Etiamnum Suda, invictus Cretae portus, stomaclium illi movet Effusa in illum vis plus una vice Furor magis, quam obsidio erat. Repressit
tamen Veneta virtus surorem. Vindicavit portum, Demente Barbaro, fremente barbarorum globo. Haec fortuna praesecto militiae capite stetit. VII. Detestor vero, detestantur mecum omnes Christiani hanc Turcae dominationem ini, quicquid ex destructo Graecorum Imperio superest, arrogat sibi, invidet aliis. Supremum maris mediterranei Dominium iam affe-diat solus. aer Corcyram , si liceat, aliquando in Adriati
6쪽
cum quoque grassaturus. Haec illa, si ita fas loqui, clavis. Haec occludit Adriam et recludit. Haec Imperii Adriatici robur atque firmamentum audit est profecto. Id tibi, Venete ocelle, lumen urbium, Princeps Rerum publicarum, dico. Si cuiquam, tibi certe fortibus Provinciarum rect ribus, circunspectis militiae curatoribus opus est. Hostis ad littora est. Haec muni. Stabis, sit munivisti Piatesentia retinere, gloriosum, amissorum sulficit meminu se VIII. Sed neque Sicilia, nec Melite expers periculi eae Sunt certe, qui credant, eo cunctis viribus nisurum Turcam, ut primo Melita, inde Sicilia, tum Sardinia, mox finitimae
ditiones subigantur. Avertat Deus omen, subvertat domi nationem. Si in tale eruptura nefas est. Provideas tempestatem, Melita. Elulisti Dragullii, infestillimi piratae, impetum. Eludes quoque hodierni Achmetis, et omnium succei rum, si Ioannis Valetiae decus verbis colas, factis imit iis imo imiteris. Idem Hispaniae interest. Quin omnium Italiae Principum Pontincis ipsiusmet. Siciliae alterum Garsiam precor vindicem. Huic Mustaphas ludus, Soly- mannus umbra fuit. Saltem lito enetae prudentiae exemplum addo. Haec pacem hostis, inducia interpretatur. Adeo alte eius animo conditam novit cupidinem dominandi. IX. Iam sicut Turca ad invadendum, ita Claristiani addo pellendum vires, consilia, opes conferantio Agitur Dei causa agitur Christianorum aliis . Sed iustitiae quoque in eo dignitas versatur Bellum non denunciare, iniquum Legatos violare, impium Frangere foedus, pervertere pactorum ratione plane nefas. Nolle placari,non humani,sed bra m. o timi affectus est. Atqui nil horum Turcae illibatum, nil in io. vigne
Ibraimus, animo serox, moribus ei seratus , dominatione eu. 3 intole-
7쪽
XLI. DISPUTATIO, intolerandus, tali demum exitu dignus, qualis vita suit Stru- - υήρεet x xit Ibraimo Nemetis laqueunti Quid si Achinet gli αἰχ- -- bum rebellem Aut enim fortasse VeZirius pravum denunciabit omen, aut huic multorum parentandum sanguine erit. Scilicet aluit Sullanus in sinu angvem. Sed ut iniquumve iri facinus, ita iusta Sullani ulti apparet, si appareta men Surrexit Imperium Turcicum in Olim anno, crevit in Aniurathe I. Adolevit magis in Baiaretho. Floruit in Ma-hometo II. Stetit in Solymanno Vtinam tandem diutu nae felicitati modum, magnitudini finem ponat fortunata. Diei in hoc Domino fatum, dignus dominatione eventus Multa paucis exposui. Plura restant. Persequar eadem, qua coepi, brevitate. Auspicabor a bellis. Inter bel
navit. Ibraimus II intulit Achine III. finivit. Vetus id Turcae conlilium. Victa Maodus, subacta olim Cyprus erat. Iam Candia sudes in oculis. Sive quod opportlina adipiseendo imperio maris, sive quod commoda situ esset, Magnam belli conita molem. Parum metuunt Veneti Sullano, ut fallere solebat, amicitiam praefato. Sed latere non potest dolus. Erumpit tandem magno Venetorum malo. Petit Cretam primo Tum occupat Caneam operibus validam. Inde ad Civitatem Retimo proficiscitur Hac deditione accepta im omnem in Candiam, primariam insulae urbem, convertit. Diuturna liuius obsidio magno Turcis et Venetis impendio stetit Haec multos Turcae impetus elusit.I Iaee multos barbarorum consumpsit. Donec magna grandinum tormentorumque Vi quassata, malum defendentibus omen, detorem ominis redderet fidem. Hinc data prudentibus
8쪽
DE ACTIONIBUS TVRCARUM. disserendi occasio est. Aliis mirantibus, cur Turca bellum
continuaverit praeter morem. Aliis quaerentibus, quae causa ruerit continuandi Scilicet viderat, salva Candia,minus tuta fore, quae occupasset. Tum mittenda ex longinquo Venetiis auxilia , quanto sumptuosiora ipsis, tanto magis in rem futura. Praeterea illa ab exteris saepe solicitari magis, quam obtineri. His vero rebus exhauriri Reip. aerarium, incidi nervum belli Alebat audaciam, augebat moram minor a Germano millae metus. Hic eo promptior adiuvandum, quo propius periculum abest. Remotiora tangunt parum movent minus. Taceo alia non minoris in menti. Verum enimvero, satis se prodidit dominatio Su,tani Succedent huic alia quaedam donii natus instrume ta, artes, instituta Literas meliores odit, ne ei seminetur, iam ante has et seminatissimus ipse aut certe barbarus: Eo
veteres Gotthones, et, ut aevum erat, nondum excultos pe
peram imitatus Latet vero hic avaritia , latet insuper supelstitio. Superstitione novum tegitur malum. Monumenta Arabum a Magno duce Toscano missa repudiasse accepimus Q ppe pecunias malebat , quam veteres Sch das. Sed et metuit ex literis dissidi , dissidiis autoritatem sui Mahometis perverti posse,providet Et nuper ipse luculenta accipere praemia. Nil reddere praeter antiquam bibliothecam. Hoc avaritiae, non laudis argumentum fuit. Turi non sinit, ut qui prelo operantur, Oracula Mahometica exprimant. Non quia oderit ossicinas, ut interpretantur vulgo Tolerat quippe varias officinas. Sed quod illud tenuis rei, et instrumentum compescendis privatorum querelis, motibus certe idoneum, interpretetur. Accip Osmanidas ab uno ingenio omnes. Religionem ex utilit
te delegerunt sibi Asia Aegyptusque id probant satis. In
9쪽
qva. parte iterum antiqvos reddunt Gothos. Novum recitabo exemplum. Cum nuper Sullanus foederis rumpendi quaereret causas , autor vastae prudentiae ceremoniarum Antistes Santir, vulgo uni erat. Non teneri Medere, ait, teneri lege ultionis. Nimirum honor Sacerdoti, quod ille ait, firmamentum potentiae titulus destinatis sumebatur. Sed non sola religio illi ludus Literas leges ridet, aspernatur. Ego paulo inflexa Alphonsi Regis sententia, dicam, non hominis, sed bruti, sed barbari illam sententiam esse. Non reprehenderim, quod arma tractet. Modo tractet iuste, nec abutatur ad nefas ini sequendi proditum putaverim exemplum, quod militem non facile eligat, nisi veteranum , calibus exercitum, et praeliis insuperduratum. Quanquam nec velim celare, necem saepes siae, colluviem gentium, impedimenta plurima explere militiam magis, varia sirmare Robur alioquin praetoriani, et cataphracti milites audiunt. Sed de militia Turcica alias tempus erit, ut plenius agam. Hic desinam in pietate, ptasse contentus, ut, quicquid infortunii hactenus sensit Christianus orbis, in exitium Turcae vertatur quin tandem antiqvum Augusto nostro ab Oriente redeat decus, amissa Venetis restituantur.