장음표시 사용
101쪽
Liber Istrae dolore in animi deliquium incidam 'in his Pero animi deliquia multos Iam e vesigio
XX. Pauca haec desubitanearum moristium causis attulisse satis duximus , ne liber in magnum volumen evaderet. --que ego has solas esse contenderem; quinimo hortor ad quaerendum , alias inveniri posse fateor, quae tamen non multum ab iis abhorrebunt . Interim qui ad curiositatem explendam longiorem exemplorum seriem petierit, penumhabebit paratam, inter Veteres quidem, in
PHho, mi A una Dominici IIrilli Tractatione de cau- - -- si repentinae mortis , qui sane Author
fuit cum rebus Philosophicis , tum Medicis Lut temporibus illis satis eruditus; inter nostros vero in Miscellaneis Natin rae Curiosorum Germaniae, in Boneti Sepul reto, Nedicina Septentrionali, aliisque Compilatorum libris, qui Priscorum , Recentiorumque observationes brevio concinna methodo ad nos traduxerunt. Su
102쪽
Tubitave morbi hactenus expositi ad tria capita rediguntur, ad suffocationem , ad u- copem, aliaue ad Apost xiam, quae simulpurunque concurrunt.
CAPUT ILUT consulamus is, quos facile
taedet multitudinis dearum quae veniunt concipiendae, ad intelligendas possibiles subitanearum mortium causas, earundemque operandi modos; opportunum censemus hoc loco tribus tantum malarum specidibus universam hanc peneque immensam rem solerter complecti, quae quide et species sub genere morbi attoniti sensuum respirationis , pulsu ue off-cia plus minusve tollentis comprehenduntur . Cum enim repentinae mortes ex certis tantummodo repentinis morbis oriantur, horum sane interimere poten, te sunt II. Primo quidem morbi omnes, qui, ex aeris vitiis, aut hesionibus instrumentorum, respirationi inservientium , producti, confestim interficiunt id sane facta ciunt,
103쪽
ciunt, quia vitam alterno aeris,&illius, quod in aere natat, corporis pabulo defraudant, ac proinde ad praecipitem susfocationem, aut praefocationem tuto referri debent. III. Cum vero aer, reciproca inspira-
tionis, atque eXpirationis lege , sanguinem obscuro , ac pene ignoto movente foecundet, eundemque clara nobis pubssione per venam pulmonicam versus he-vum cordis ventriculum urgeat; idcirco, prohibita respiratione , statim universa
sessi is, ... , sistitur circulatio, indeque cors, cere.
' et brum, propriis motibus destituta, necessario in syncopem, atque poplexiam
incurrunt. c. Amram IV. Secundo morbi omnes, ex san-
guinis , aut cordis , magnorumque sanguiferorum vitio exorti, si aegroSextem- et pore interimant, id moliuntur, quia alternum cordi motum celeriter auferunt, ac propterea syncopem inducunt,eXqua facile est concipere, quomodo cum cere' bri, tum pulmonum motus continuo sistatur, seu quomodo apoplexia, Ac ius focatio ex necessitate succedant. V. Postremo maxima illa spirituum
104쪽
animalium xcerebri mala , quae subbiam necem accersire posse, probavimus, non alio tendunt, quam ut motum, ac sensum internis visceribus, externisque organis, inartubus non illico solum, sed omnino tollant, seu forti sitimas apoploxias inducant. At vero, positis hujusmodi apoplexiis, e vestigio motus cordis , ret--- atque pulmonum extinguitur, ac proin de syncope, insuffocatio necessario suboriuntur.
VI. Sed non ipsa solum infelix praedictorum trium successio malorum quin
lethisera etiam eorundem complicatio utplurimum, tanquam subitarum moditium causa , uno eodemque tempore concurrit, tunc praecipue , cum ab internos fluidoque principiosidem morbi
dependent. Non enim humoralis causa, quae , cum movetur, ei potens est in cerebro inducere convulsionem, aut paralysim eorum nervorum, qui ad viscera majoris usus feruntur, hominem subito interimeret, nisi per eadem viscera cum sanguine diffusa, in corde syncopem, in pulmonibus praefocationem , in cerebro amplexiam eodem fere momento tem
105쪽
poris plerunque machinaretur . Hoc sane praecipue apparebit ex iis, quae in O,
M-- ... servationibus trademus . Magna siqui-
TX Id dem vitia fluidorum statim cum solidis
thes partibus communicantur, huicissimis lida, magnopere labefactata fluidas padia Deilim. Unde scite brudenterque aiebat Him pocrates, Consensus unus, conspiratio uuari consentientia omnia . Quod certe non pro servanda solum, sed pro destruenda animalium oeconomia intelligendum esse,
Recensi bacae subitanearum mortium inuetucibiles , aut vincibiles ex unt.
Uemadmodum saepe factum est, ut morbi, qui ad suffocationem, ad syncopem, vel ad apoplexiam referuntur , hominem P es is .es . inopinato occiderint; ita non dubitamus, quin aliquis suffocatus, aut praefocatus , --φ--- syncope gravissima , vel fortissima apo- pleis
106쪽
plexia correptus cetiamsi pro mortuo habeatur, ac praedicetur ad vitae tamen ossiciata naturali interdum via, redire possit. Quare inter morbos, inopinatam, subitamque mortem inducere potenteS. alii penitus invincibiles, alii vero vel ip---so negligentiae, ac temporis beneficio, vel medicamentorum ope vincibiles sint,
oportet. II Invincibiles, hoc est omnino in . .... superabiles , ac vere, subitoque Interi--
mentes , sunt omnes morbi , qui ex insigni aliquo intra praecordiari cerebrum , vel abdomen sanguifero vase sponte , aut violenter disrupto originem habuerunt, quique ex discissa quomodolibet in jugulo, vel in artubus arteria , per quam universus sanguis jam
III. Invincibiles quoque sunt , qui ex
ablata continuatione cerebri cum nervis, praesertim cum scissio nervorum ungitur vulneri, ac discissioni arteriarum, viscerum . Unde inter genera mortium expeditissimum teque, ac certissimum illud est , a quo nemo unquam evasit,
capitis nimirum, vel trunci disiectio nisi per
107쪽
go Liber si per lusum excipere velimus illum, quem lepidissimus inter Hetruscos Poetas fabulatur, medium ense acutissimo dississum , morte nondum cognita , quippe partibus adhuc haerentibus, arma tractare non destitisse. ii ira Andam combattendo Et era morio.
bHA IV. Inter subitaneos morbos, qui iti. et ' dem sunt invincibiles , numeratur quoque fortis apoplexia , quae decrepitis accidit ob concursum duarum simul causa rum, hebetudinem scilicet solidorum ad circum pellendum, ac defectum partium oleos volatilium, quae ipsa solida fluidaque mobilia reddunt.
- V. Simile de illa syncope judicium se. rendum erit , quae, inductis paulatim .hX u erosione polypo, tuberculo lapide in consimilibus , in cordes ejusque vasis, motum sanguinis inhibentibus , proficiscitur sede quibus aliqua etiam dicemus
,-- . h. VI. Denique pauci concludendo, cau-
insuperabiles repentinae mortis intra
108쪽
Caput XII 8 ivires natum, Vel artis, sunt omnes imorbi, qui valent inducere integrum defectum sanguinis, vel tollere continvita. tem cerebri cum nervis , aut cordis, insignium sanguiferorum cum ccrebro aliisque magni usus visceribus , aut aliae hujus generis maximae assectiones, quas sigillatim piget enarrare. VII. Vincibiles vero appellamus improvisarum mortium causas, quae etiamsi plerunque viae sint ad interitum , aliquando tamen , vel extra humanam
spem, ipsa curantium audacia , sed non tu plane temeritate , imo ipsius quod frequentius accidit intromoventi naturae
energia , mirabiliter fugantur . Ad u. susmodi autem morbos i praecipue reseruntur, qui a simplici, celeriterque facta obstructione, pressione, aut convubsione instrumentorum motui aeriS,san
guinis, ac liquidi animalis inservientium, dependent. Ita correptos a poplexia ex retet et
solo inflaret vasorum , ut Timocratem -- in Helide, apud ' Hippocratem , inter . . dum simplex curavit inedia, cujus bene. hi siclo, obstructo cerebro , non solum ni- hil additur; imo vero per validiorem in L du-
109쪽
ductam sanguinis subtiliationem sim, tum aliquid perpetuo detrahitur. Ita
Tic tumuis adscriptas , per ipsam , quae ne-t T. et cem intulisse visa est, paroxysmi diuturnitatem aliquando revixisse , comperimus scilicet usura temporis reum caetera sana sunt subtilissimum illud lasma, quod intra nervorum texturam interceptum enormiter convellebat, sensim oleosis halitibus laevigatum, subtiliatum, ac circumpulsum, effluit, liberumque reddit corpus , quod mortali M. Ao tensione riguerat. Unde prudens Medi.::- nas raro tam adiectam de istiusmodi improviso mortuis habere debet spem , ut sit omnino desperatissimus nimirum M. ni Medici erit tummodo internorum vasorum ruptum, aut contumacissimae obstructiones, pressiones , aliaeque prorsus invincibiles viscerum , nervorumque affectiones abfuerint subito fateri, quam maximus timor, quam minima sit spes, ut omnem absque famae suae detrimento movere lapidem , aegrumque, si adhuc vivit, ab orci faucibus possit eripere. Ita enim homo fit homini Deus, ut pulchre
110쪽
Caput XI . sadvertit Tira ellus, cum MedicuSmor admisi ii proximos , ac veluti adjudicatos, at 'que etiam quosdam , qui mortui putabantur , reddidit sanitati.
De figinis improvisae mortis, et primo de uiatis, ac suppositis , seu sup
provisarum sintcause mortium, ostendimus, exemplaque ex Par te cum fluidorum, tum solidorum , de quibus dicere oportebat, subsecimus jam hinc, quibussignis non tam praesens, quam imminens, ac futurus in opinatus interitus sit cognoscendus, breviter inquiramuS.IL Principio itaque non sum ignarus, vaferrimos inveniri homines, qui, ut facilius ex commeritis evadant suppliciis macerato prius per inediam corpore eique inducto per sulphuris halitum squabiure injectis itidem validis ad brachia ta 1 vin-