Libri duo ... de controversia hominis et Fortunae / nunc recens ab interitu vindicati, et commentariis in lucem editi: auctore Cypriano a Popma

201쪽

IAH- urbibus regi flagrans arderet. Hoc namque modo conueniebat ut qui communi sudis Deum offenderant communis indiflae imper eodem perirent, inqui contra consuetudinem hominkm in turpis concupiscentia herpetratioea arserat contrieon uetam hominu mortem no

terrena vindictas cael stu 'mu infusione ar derent, e quipeccatu uuno situs acie losed etiam praedicando patim scerant, famem iara famosa poena conssimerent, Han.August TV LIQVIDIS SICCAM)Cum ter P .ss. ra aridae s cca,conflareterse sine humoren v ris. to nt,neque rura aqua sinesustinente terra, a Iummo opifice Deo prouisum est, ut hae permanente, illa ero semiadente e mutuo eluti amplexu iuncta, in absolati globi ormam coiris

geminumque centrum consituerent, num magnitudinis alterum grauitatis

ET IACET IMA PETENS)Mediuv

niuersi locum sue mundi centrum terraeglobum obtinere, Plinius ex dioptris murumetorum sicili et lineis,qua vulgo iduciae lineas appellat cor probat Media, is . quit, esse mundi totius terram mundι obthauddubj cptat argumetis ed clari μὰ aequinocti, partib. horis . an in medio esset, uales dies nollesq; haberi nosse deprehenderuter Hoptrae quae vel maxime id o mat illaequinoctiali tepore ex eade linea Ort'oc 'sq; cernatu

Terra emtra

202쪽

168 CYPRr A POP ΜΑ PHRYSII sol itiales exortus perfluam lineam, brumalisque occasus. siuae acciderenusto modo possent,

nisi in centrosita esset Haec ii, ET STABILIS MOTI S Te nutum in medio caeli quod undique sursum est,hbratapendeat seri non pote Evt in aliquam partem a medio recedat sed necessario in ipso

medio manete,nde Poeta.

Imaque de cunctis mediam tenet undique sedem, Idcircoq; manet Uabilis, quia totus ab illo Tantundem refugit mundus, jecitque cadendo Vidique ne caderet, medium totius imum est. AB AETNA Aetna mons Siciliaestrius Desia appellatus te Ze Volaterano, perpetuo clarus incendiori huius ascensu est oppidum ei dem nominis, quod montem ascen uros excipit atque transimittit multumque disiae ab Enna ciuitate, quum mons littori adiaceat Catanensi Enna Ῥero in medio littor it consit

tuta. Pomponius.

rum opinionum autore uisse Anaxagoram,Democritum, C Anaximenem, autor es Orthoteles lib. et meteorologicorum cap. 7.

QVINO E HAEC PARTITA PER EAS Subjcit terrarum descriptio

203쪽

CoΜΜENT IN LIB. II.

'rdi mctione loco 'quae regiones h- Terrarum deabiles in terra, eateris quae habitari nonpo sint discernit. si tuo circuli minores Arctici duo, duo trosici,quinque in caelo uno, totidem anter pia AE consituant. Apperimus ante Zona Oacia omprehensa miter duos parallelosseu uidi ante circulos.

De hi sic canit Tibullus lib. . - . in quinque inpartes totis di onitur orbis, atque

204쪽

Atriduaegelido Nastantvrfrigore semper , Illic es de=ila tellus absonditur,mbra, Et nuru mcepto periabitur,nda liquore. Sed durata riget en om in giaciemq; niuemq; uippe bi non nruam Titan super eris

ortus.

At mediae r Phaebi semper ubie Za calor i

Seopropior terris aestiuumfertur in orbem, Seu celer hybernas properat decurrere laces. Non ergo pressa tellus consurgit aratro, Necfrietem egetes praebent, neepabuti terrae, Non illic Osit arua Dem,Bacchusue Ceres; Nulia nec exustas habitaηt animaliapartes. Fertilis hanc interposita e Z, interq; rigentcs,

ADIZra se huic aduersa solo pars aliena nostra stud similes utrinque tenens,icinia caeli,

Temperat alter es alterius ire negat aer, cpiacim nobisper tepor tibitur annus, Hic in eoru logo didici ubmittere Taurus, Et lenta excelsos itis conscendere ramos, Tondeturq; seges maturos annuapartus, Et ferro tellus pontus confiditurare uinetiam Istrutilis exurgunt oppida muris. vivit M. Virgil.I. Georgic. clynq; tenent caelum ona. quarum una eorusco SemperIole rubens,in torri a semperab igni: riam circum extrema dcxtra lauaque trahuntur

205쪽

aeruleagiacie coneretae, atq; imbribus atris. Vas ister,mediamq,, duae mortalibus aegris uvere concesiae diuum: est,ia secta per ambas, ' liqAM quas gnorum,erteret ordo. 'utarunt, en eleres , issoteles, Plini' Ptolominus, ieero, mediam illa ronam, quis V tiret medi uinoctiali, in dua partes edi ob nimium ' η'

Solis assum inhabitari non posse. Verueaperien na hac nocti: tepefiat aliud docet D ut BO , is

reae aequino Dali circulo propinqua, colitur. Gens enim illa trefert Ludovicus Komanus lib. e nauigationis,cap.26. colet idoti aeerrimi ea ingeni in vitae haud illaudabilis in coloris albicantem magis inclinat: item Trorobanam, Pegiι ciuitat Indiae Insilam Sybo maeinbabitari Portvalensium nauigationibus compertum e T. Septentrionales quoque plagas inhabitari certu es e natis ibide ob naturae asse ritatem, commodior esse habitationem, qua ex nostris temperatis inibis ad eam diuertetib. itaque roniandia, Scrinia, Nogatia, e aliae nonnullae regiones veluti aculGottiaseptentrionalis,excultae sunt.

tuentur,ex quatuor elementorum concursuro

ducautur,diserte prosequitur Aristotelesca. 8. lib. 2.

206쪽

de ortum Interitu.

Haec Pliniiverba ex ribro capite 3 multum huic loco adferunt lucis. Sequitur inquit,ternu, cui Nni rerum natu partium, eximia propter merita,ωgnomen indidimus maternae enenutio)ris, Sic hominu illa, ut caelum dei, quae nos nascentes excipit, natos sit,semel editos sus Zinet semper noui ime complexa gremio,iam a reliqua natura abdicatos, tum maxime, mater operiens nullo magis sacramento qAam quo nos quoq, sacros facit, etiam monumenta ac titulos gerens,nomenq; prorogans nostrum, tar memoriam extendens contra breuitatem aucta catenuqua eo loco sequuntur.

VENTRE METALLA SV0 Metal

la ab inquirendo nomen acceperunt quod inserilisol montibusq; magno labore sumptibus

inquirantur.

ABESTVS Abessi meminit Plinius

lib. 37. cap. IO. in eum in Arcadis montibus nasci refert.

PARVVS ET UNDE LAPID

Alesitoriam gemmam intelligit, de qua ita Pli nius tib 37. cap. 4. Ale fctorias vocant in ventrisis Gallinaceorum inuetas crystallina specie, magnitu inefabae, quibus Milonem Crotoniens Uam tu certaminis inuictu Nideri Nolunt. Beril

207쪽

BER ILLO Berillustipis e risidis i

nicis Smaragdo,ex quo poculambant esse Pristiano,gignitur in India semperq; Berilli sexan-r uiarulluri artificumgenisepol tur,quoni hebescunt nise color repercusi angulorum

xcitetur.

allus ex aqueaeonsalmater ia ideoq; cili- , iique i ni igne, transitque e ventigio isti ,rum.Plinius hune ex gelu elementiore contreton ei existimat. Vide Plinium lib.37. Dionysium destit orbis. tardanum lib. 7 Ae La in idibus.

Adamas, iapis es indomitiae duriciei, adeo τt,eeferro malleis aut incudibus cedat,sedpoti, ἰ ercessi Nulnus inferat quam accipiat, conte α' us in quem no incalescit, quia eius natura Ni- Dixes ignium, unde e nomen indomita is raca interpretatio accepit, Proinde quicquid Dexorabile, es infatigabile est, da lamatinum morare lemus Dionysius De Situ orbis. Vii adamas fulget, lymphantia pector anans tprohibens mi eris occulti damna ,eneni, m minime a ea errum superare nec ignis, Frangitur urcino maceratus anguine tantῆm Sedrepido fractu multis incudibus ante motum retrabit defendens robore miro. Hie

208쪽

Hic signis lucem simu it plendore lucernae, Hic mercii nomen praeclaro nomine dignum. IASPIDE Iaspis ilis est Ueliotropio bit aut recaleno si viridis sit re direcito ventricii, Ii osten ius,Ῥentriculum non leuiter confirma Vide Diuesto item lib. .er Plinium θλ37.

Pliniogemma est aurei coloris micans innecant nostri Toparium sicut Ῥeru rotarium rholithum plura Cardanus lib. . de Lapidibus CELIDUA VS Varia multiplicesq; Cel: ni, lapidi, ire hoc loco breuiter ensi Tenui. S PHfR9 De Saphiri trib. quae hoc loco ricenset, lege Pii liis .c. Da coriae l. i. Id 9

MAGNETIS 'PECIES)Magnes appellatuest ab inuentore vi Ida primum repertus. de huius virib nulla Plin. i. 36aea. I 6. TOPAZUS AFFERT Vide Pli. b. 6. ea. 2 P. IRRIGI S L0CVS HIc)Descriptio Paradi iii se est a circum Ianiijs. ii

homine Fortuna accusata siet quod improbos malosq; ad maximas eveheret dignitates,bonos Nero e pios deprimeret, ad Philol ophia tanquali iudice aequu usum,sententia detulerut Phinlosophia,Ntraq; causa audita non ortunae bene ficio bona malaue hominibus euenire sed diuina prouidentia cuncta gubenim docuit, quocirca l

209쪽

in homin: instituendis, de acquirendis,irtuti ,degi berna is Rebus'ub atq; gerendis,de edandis bellis,de conciliandapace e tranquillitate e inmma urbium faelicitate doceatrata die uos Nere Philoloph a e gati mi es aurei, Greronis verbis,matrem omniu bene a ru seueti torum,uita duce, irtutis in agiatrice eguisnagri Hum, morum ac di ciplinae e deniquhouiatatu artium omnium procreatrice quanta cir juoi parentem nuncupare debeamin.

diuinum nume inuocat, aceὀOculos leti it ibi 'Φ' sedes ubi habitatio IZ Dei veri qhi terram Ita V mitates 'endit fulgenti qui Solem reb humanis lari Mu,aeisingulare lumen, se argumentu sua, nicae mai fuatis accendit:Terris aut maria circvfudit u- inasempiterno luposuere praecepit. Haberisuestudiose Leector hos duos libros Henrici Me iotinensis Poetaeae Philosophiprestanti imi nostra diligentia ab interitu liberatos e comme mari, illus atos,qui si tibi quicquam adiumen- asseret equide gaudeo:Si minus autorinedia