Christophori Heidmani Palaestina Siue Terra Sancta Paucis capitibus distincte ordineque priuatim explicata, In Illvst. Academia Ivlia Cum Locorum indice

51쪽

sacerdotio fungeretur, in ordine vicis suae ante Deum, secundum consuetudinem sacerdotii sortitusque esse m nus suffimenti faciendi, postquam ingressus esset in templum Domini; vidit angelum Domini ad dexteram altaris, qui nunclauit ei natiuitatem filii, quem suscepturus esset ex Elisabetha uxore

sterili.

Matth. 33 De hoc altari videntur xillaSero xiii uatoris accipiendaci quibus, accusata Iudaeorum in pios Ecclesiae docto res saeuitia, bre ait, ut graues hoc nOmine poenas luant. Vt veniat, inquit, Aiper vos omnis sequi iustin, qui effusus effisse terram, a sanguine Abel iusti, Us ad sanguinem Zacharia ilia Barachia,quem occ xi parat iapis inter nemplum'altare. Amen dico vobis, Iri menlant haec omniasile generationem istam

3 Tςmplum ipsum, cellam habe

bat mira religione, ab omni non a Exod is ditu saltem, sed&conspectu hominum Leuit. 6. remotam. Sanctasanctorum dicebant. Is

Σαά locus intimum recessum uniuersi huius

xκAntis operi tenebato in quod, excepto Pontifice summo, nulli mortalium aditus erat concessus neq; illi ipsi, nisi semel annuo pacto nec nisi, certis adhibitis sacris ac ceremoniis, expiato.

52쪽

HIE RosoLYMA In hoc adyto, siue sanctissimo loco parietibus marmoreis undique cincto, cedrinisque asseribus praetexto αIaminis aureis interiori parte obdu-De qua

cto, Solomonis ac sequentium regum di

temporibus, Area nafoedaeris struabatur, certissi inum pignus diu in Sma)estatis, non sine veneratione summa vel in mentem adaaittenda unde responsa consulenti populo suo ipse verus Limmortalis reddebat Deus. 36. In hac arcula,1 ustu diuino, asse Dabantur Senabuti duae lapideae, quibus Iegem aeternam suis digitis inscripserat Deus: MVasculum Manna, cibi, quo inaudito exemplo populum suum ipsos XL annos in deserto paueratris Aroni isdem ,2ωνος, in qua miraculo insigni sacerdo-cis laciniati principatum ipsi posteris ejus ς Vum.

confirmauerat Arcam ipsam duo angelorum simulacra inumbrabant alisinis atq; obtegebant. 37. Haec arcula post exsulium Babylonicum in templo conspecta non fuit: itidem ut alia quaedam eius ornamen ta Etsi quidam a Tito etiam captam, Adxiςhoni in triumpho Romae portatam, cum ali is teria pii ornamentis, fuisse perhibent. quam grς, ipsi viderint.

53쪽

r8 Neque tamen ornamentis suis carebat fanum hoc ab Herode structum, ut diximus Quin hac parte omnibus forte, quae unquam in terris fuerunt, templis, locisq; religiosiis antecellebat de quibus singulis agere non nostri res fuerit instituti. oseph. xv. 39. Illud tantum indicandum, om- Anxiq nia fere marmore candidissimo ac po- rudis litissimo, auro, argento , aere Corinthio, gemmis, purpura, cocco res planduisse. Namis postes, ac fores portarum, inductis aureis argenteisue laminis, praenitebant in quibus tamen artificium saepe materiae nobilitatem superabat. ΑΟ. Operae precium erat, tum ipsas Porta , earumque incredibilem altitudinem ac latitudinem, tum valvas ea rum, tum aulaea stupenda arte elabo Tata, muros item, quibus4 cinctum erat templum in distinctum, intueri. Nemo certe sine stupore id facere po

terat.

qi. Quae in primo ambitu, siue

trio gentium,ab Herode, uti dictum est, ceteris ad ecto, in orientem obuerisAEL III. v. erat, Porta Jeciosa dicta est. Ad quarta 'stq- decumbentem hominem a primo ortu

54쪽

claudum, verbo sanarunt Petrus no-

r. Haec porta altitudinem habe

bat cubitorum x x x. tota aere Corinthio erat inducta, quod auro preciosius fuit. Porta quae exaduerso huic in atrium Iudaeorum ducebat, alta erat cubitos quinquaginta. sua in Atrium Sacerdotum, L x x. Ipsius vero tem pli porta cubitorum erat nonaginta. Et aulaea preciosissima, singulari artificio contexta, spacium portarum aequa

bant.

a. Quod in altissima bac ipsius tem riparat. Ppli porta suspensum erat auisum, in Mati xxv duas partes mirum dictu scissum est,

a summo ad imum, quum seruator noster in cruce exspiraret, & morte sua patrem nobis coelestem placaret. qq. Erant autem portae e)usmodi non paucae, sed plurimae, omni ferme in parte templi. Itaq; duce latorum hominum manibus opus erat, adfores quotidie aperiendas claudendas. Atq; eae omnes, adeoq, Omnes partes temopli, imaiestati diuinae consecrati , Ornatissima augustissimaeq; fuerunt s. Etsi ornamenta, quae vel prius il a. s. o. lud a Solomone, vel postremum abΗe Antiq.eapa

55쪽

eo de rege aedificatum habuit, non te mere quis oninia; certe breui opusculo pro rei dignitate nemo complectetur. 66. Templum hoc, ejus magnitudo, pulchritudo forma, opes, ac munimenta, ne quidem profanis ignota scri- Lib. V. Hi-ptoribus fuere. Hinc Tacito Huros.

μ' e magentἱ caput. Istis immense opulentia tem plum. primis munimentis urbs dei is templum intimis clausam ad fres tantum Iudas adiim limine praeter secerdotes arcebantur.

Eidem paullo post, Templum ti modum

Arcis, propriis muri, laboreo opere ante alios. ν eporticus, qui templum ambisbatur, egre rium propugnaculum.

-7. De religione vero Iudaeorum, de ritibus ac ceremoniis, ut de origine ac nomine ante dictum, valde a vero sepe iidem aberrarunt etsi interdum ad illos aliquis veritatis, tamquam Glis, radius penetrauit. 68. Itaq; idem scriptor, Enptii, inquit,pleras animalia effigies, eamposita ve-DH. nerantur Iudaei mente sola unumsila numen intelligunt. Profanos, qui deum imaginω,mor- ealibi matersis, in species hominum effingant. Summuni Elud aeternum nes mutabile, ne qua Ateriturum.

56쪽

HIRROSOLYMA, Nuda reliquis hominibus obtinent, eum aliuin rebm usus vita quotidiano, tum opraserum, quod nullum ex cereris His colunt. Vinnum autem quendam summostudia venerantur. TVm quoqb temporis vi die a Pompeio captas nullum merosi mi simulacrum exstabat nimirum si um illum deum ineffabilem, rma expertem existimanita,religiose

eἰus cultu ceteras mortalessuperant cui remplum summa molis, pulcherrimums exstruxerunt: excepto, quod apertum, innullo culmina

rectum uis. quod de atriis templum cingentibus accipiendunt, ut dictum antotuit FO. De caeteris gentis huius moribus atque institutis, operae precium est,

quam turpiter errent, aut data opera, qua recte se habent, calumniente rid a te est, quod de sanctissimo templi loco, prophanorum nulli videndo, nugatur , Florus erosolyma defendere tentaver Iurai. reum haec quos oe intraus, O vivit V istud grande Stagentis arcanum, paten jub

aureo uti caeso

si Talia etiam serme sunt, quae Tam I b. incitus, satis in nugis istis loquax, garrit, pos de origine Iudaeorum , itinere, duce Mose, de sacris, de jejunus, de Sabbatho, de circumcisione , quam pleriquz

57쪽

oratione pro L. Flacco

gentilium rident, &aliis eorum institutisse quae Dei ipsius legibus, sapientissimi legislatoris, constituta scimus fuisse. 32. Tamen inuisa ea reddiderunt, quod ab suis discrepare, adipe ineptis .sto Iidis moribus viderent. Itaq; αM. Tullius Flaccum defendit, quod aurum ex Asia non passu sit Hierosolymam exportari Huic barbarasuperstit an resistere, in quit , seueritatis; multitud

nem Iudaeorum, flagrantem nonnumquam, tis concioni si pro repub. contemnere, grauitatis

summa fili. 3. At Cn. Pompeis , captis Hierosolymis, victor ex illo an nihil attigit inprimis hoc, ut multa alia, pienter. In tam susticisse ac

male a cἰuitate, locum sermoni obtrectitorum non reiquit non enis credo religionem,

Iudaeorum, es hostium, impedimento prae Dintlyimo imperatori, sedpudorem fuisse. 4. Et paullo post Suam eiulaat;

religio, Lali, se nostra nobis. Stantibuae Hierassismis, pacattis Iudais , tamen istorum religiosiororum splendore huius ἰmperii, grauata nominianostri, maiorum Institutis abhorrebas. nunc vero hoc magis, quod i gens, quid de imperio nostro sentiris , ostendit armasinquam cara viis immorraeibus,

58쪽

ss. De stipe nimirum templo soluenda quotannis, lege utinatust ta, Contumeliose, uti, de gentis fortuna loquitur orator, verae religionis ignarus. Itidem Tacitusci sim-quu abid.v. Tque,stroris religionibus patriis,stipes intribu stor. in illuc congerebant, unde aucta Iudaeorum

16 Nec mirum, quum haec deperuersa Iudaeorum religione .imp rQbis moribus opinio apud tenebriones illos peruagata esset, inuisam gentem, Certe spretam ob utramq; caussam, fuisse . Nam Mugustin Gesur, superstiti Suet .Auoni suae, di Graecanicae deditus admo gysto cap dum, Caium nepotem , quod Iudaeam ratem 'Huesens, apud Hierosolymam non supplicessu,

7. alia igitur prophanarum gentium ferme erat de Iudaeorum templo, sacris, religione atque institutis judicia quod pluribus exemplis docere,ut non arduum mihi, ita neque necesset est praesertim in hac mihi proposita

breuitate. 8. Neque tamen etiam sic perficere Potuere ut non ex om nibus prope ter-

59쪽

eimo seris multi, immo infiniti homines, Io-- Cisseum illum venerarentur, quem Deusolatiori sedem nominis sui sacrosancti delege- proFlaeco rato ubi memoriam sui lucraueratrinisorat. . quem praesentia sua diutissime illu- οῖx si rem reddidit, fouit, defendit. 39. Pi quidem religiosi homines, omni ferme euo, ex quo gloriam genti isti, urbi ac templo immensam con ciliauit orbis rector, tot ac tam variis modis, pronis eam animis etiam absentes venerati sunt. σοῦ. . Talis nempe affectus piorum omnium absq; dubio erat,qualem prae se fert diuinus vates, qui ista dictante cce

lesti spiritu scripsit:

, O rex armipotens, qui creperos tus 2 33 BZllarum aYbhris diuidis exitud, Ergo limina templi -- Laetus conssiciam tui. e cor iatiliapalpitat his bonis Langue mens nimiis ebria,gestiunt

quanto, -- Iuxta adytum tuum, Vnim mora lucis

Pro mille enis biseculis.

60쪽

Degam inter sceleratos, AVultis clarus honoribπι.εac Talis, inquam , piorum plerorumque affectus olim fuit in haec lain sancta loca, templum illud, Deo uni, eique vero atque immortali sacrum,ihabitatum Christo ipsi,generis humani liberatori, tot sanctis hominibus quondam visum a calcatum,illustratu narquod hodieq; nemo pius sine venerati-Gne, It equidem opinor, vel in animum admittit. 63. Sine admiratione quidem magnificentiam e)us, quae olim fuit, cogitare Potest nemo. Quam ipsi quoque Ser isti daturuatori nostro paucis ante mortem ejusas bus commonstrant obstupefacti splendore tanto pulchritudine discipuli. Quum enim e templo egre deretur, quidam e discipulis ei dixit: Magister, vide, qualo lapides, ct quales structura. Cui ipse respondet: Vides ista magna aedificia λ non relinquetur lapis super i pidem, qui non destruatur. 64. Quod quidem vaticinium, ut omnia coelestis oris, euentus comprom