Rerum Moscouiticarum commentarij

4쪽

ITICARUM COMMEN.tarrum, Sigismundo Libe

ro authore. R V S SI A. breuissima deseriptio, & de teligione eorum varia inserta sunt. Chorographia totius imperi j Moseici,& vicib

norum quorundam mentio.ANT vERPIAE,

In atavi Ioannis Ste g. M. D. L V II. tam gratia oe priuilegio caesareo.

6쪽

SERENISSIMO

PRINCIPI ET DOMINO,

DOMINO FERDINANDO, ROMANO-rum,Hungariae & Rohennae.&c. Regi, Infanti Hi-ipaniarum, Archiduci Austriae, Duci Burgundiae & Vuirtenbergae, & multarum pro uinciarum Duci, Marchioni, Comiti , ct Domino, Domino

meo clementissimo. o MANos olim is erunt Iegatis, quos ad loginquas ac incognitas nationes miserant, id etia negotii dedisse, ut mores,institiata, totai que viuendi ratione eius gentis, apud ova legationis nomine Veri stabantur, diligeter literis cosignaret. Uod adeo deinceps solente fuit, ut renuciata legatioe, comentarii eiusmodi in aede Saturni, ad istitueda posterita 8 reponeretur. Quod institutu si fuisset a nostid mel paulo superioris memori hoibus obseruato, fortasse plus lucisi historia, certe minus vanitatis habetemus. Ego vero, qui ab ineute aetate externo si limium consuetudine domi forisq; delectabar. libenter tuli meam opera in legationibus, non solum ab auo Maiestatis vestrae, D. M LXIMEL 1 AN o. Principe prudentissimo, verum etiam a Magistate vestra requiri: cuius iussu non semel Septentriones perlustraui, praecipue vero iteruMosco uiam, una cum dignitatis & itineris comite, tu Gqsareo oratore, L E O N A R D o Comite a Nugarola accessi: quti regio inter eas quae initi js sacrosancti baptismatis tineta sunt, moribus, institutis, religione , ac disciplina militari a nobis non mediocriter A et differt.

7쪽

PRAEFATIO,

differt. Licet itaq; voluntate , mandato diui M A

XIM ILIA N I, orator, Daniam, Hungariam, Poloniarnq; accessissem, post obitum aute luce Maiestatis, patrio nomine ad potentissimum & inuictissimum D C A R o L Vri v. Rom. Imperatorem, Ser

manu fratre Maiestatis vestrae, per Italiam, Gallia, terra mariue usq; Hispanias profectus: iussu deinde Maiestatis vestrae, denuo Hungariae & Poloniae re Ses, postremo vero cu NICOLAo Comite a Sal mis, ct c ipsum Solymanu Turraru principe adij siem, multam alias no solum obiter, sed etiam accurate inspexissem, quae dubio procul comemoratioe ac luce dignissima fuissent: nolui tame in illo meo octo, quod a publicis coiiiijs succiditur, quicquam istaru reru in literas referre, quod partim prius fuissent illa ab alijs luculete ac diligenter tractata, parti in oculis ac quotidiano conspectu Europae posita. Res vero Moscouiticas multo interiores, ac cognitioni istius artatis no ita obuiat, praetuli, eas p describere aggressus sum, maxime duabus rebus fretus, perquiredi scilicet diligetia, ac lingue Stauonicae peritia, quae magna mihi adiumentu ad hoc qualecu q; scripti genus attulerui. Et quamuis de Mosco uia plures, pleriqs tamen alieno relatu scripserui ex antiquioribus, Nicolaus Cusianus nostra tale, Paulus Iouius (que summae eruditionis ac incredibilis in me studii causia nomino eIeganter sane,& magna cum side(vsus enim est interprete locupletissimo: Ioannes Fabri, ct Antonius Bled, cu tabulas,

tum comentarios reliquerint: non ulli etiam no ex

professio, sed dii proximas regiones describunt, ex quoru numero est Olaus Gothus in Sueti ardescriptione,Matthaeus Necho uita, Albertus CampesisS Munsterus attigerint, me tame illi quide minime a scribedi proposito deterruerui: isi quod earu reruoculatui fuerim trumstis, tum quod non ulla ex fide di

8쪽

PRARRATIO.

gnis relatioib. coram praesens hauser deniq; quod diu multu 3 ijs de rebus cu plurib. ex quavis occasione disseruerim. quo facti est, ut copiolius fultus d(abiit verbis luidia nonnuqua ea explicare necesse habueri quae ab aliis quasi per transennam proposita verius quam explicata sint. Accedit ad hoc, quod ab alijs ne tacta quidem scribo, quq a nullo nisi oratore cosnosci potuerunt. Hanc vero, cogitatione

mea ac studium, Maiestas vestra confirmauit, meuut inchoatum opus aliquando absoluere, cohortata est, ct vltro etia currenti calcar ut dicitur addit: a quo tamen legationes, alia is Maiestatis vestrae negotia siepissime avocarui, quo minus hactenus prqstare, quod instituera, potui. Nuc vero, dum ad in tercepta negotiu quoquo modo interdum quotidianis Austriaci fisci negoti js resipirans redeo, Maiestatiue vestrae pareo, minus vereor in illius emectissimae aetatis acumine paru quos lectores, qui maiore dictionis flore fortasse deaderabunt. Satis enim sit, & me reipsa(verbis enim paria facere no possu voluntate utcunq; instreude posteritatis ostedere: ac Maiestatis vestrae iussis,quib mihi aeque nihil antiquu est, parore voluisse. Nunctipo Raq; Maiestati vestra hos de Mosco uia cometarios, a me Veritatis inuestigandae, ac in lucem proferedq longe maiore, quam dicedi studio scriptos:mem in clientela Maiestatis vestrae, in cuiusta officiis colenui, suppliciter dedico ac comedo: oroqa, Maiestas vestra dignetur ipsum librum ea clementia ac benignitate coplecti, qua authorem semper complexa est. Viennaeuarice, prima Marti j. M. D. XLIX. Eiusde Maiestatis vestrae fidelis Costiarius Camerarius,

.h praefectus fisci Austriaci, Sigismundus Liber Baro in Herberi a ci, Neyperb

9쪽

FERDINANDVS DEI GRITIA

Princeps di infans Hispaniarum, chidi x Au hiae, DEB Burgundia,me. Imperialis lora tenes generalis, Sc.

NOBILI , ET FIDELIRUS NOBIS

dilectis, Leonardo Comiti de Nugarolis, Sacrae Cassareae es Catholicae Maiest.&e. ae Sigismundo de Herbe stain, Equiti aurato . Consiliariis & oratoribus nostris ad Serenissimum Prin-eipem Mosco uitarum.

ri Fester per consiliariat nonrtim Doctorem Ioannem ham sciscitati Amaside fide m religione ac ceremoniis geniis. saae omnia idem Consiliarias nos ordit ab eis aceeperat,in illectu postea digessit. saem ea potis amisti one hisce adiuncta mittimus, vi titias d Nobis Aggerat, restis cetas memoriam,si quid eorum vel videritis, Nel obstitiasteritis, quod pretinus vestro ocularo restimonio, ves obseruatile possit pro larLAM; iniungimus obis, i diligenter tam raelonem fide quaceremonias etiam,ad eam modum inquiratis, per occasonem. qua ipsi ad industriam , ingenium die iram assameris, mi certius de omnibus sic informati, haltis geniis regigionem , rham assequamur,quem , in sacris , prophanis rebus soleant obsereare isds quodpia earumlaur Missati, ruet cerimoniarius agitis liber,ditide deprehendi faciat ii sacroram eorundem operatis citca Eucharissiam, re alia, commode in manus vestras inciderint,nobis graitim erit, comparentur:qui capimusscire ad amussim, rebi conuenia si diei di erepent,in articulis uehat ceremoni'. Erit nobis haeth qtilinio, labor omhis vester, eriucundas et neq; diolis dissei- lis : quem ut omni stadio pro se i ruelitis, nolita est lene

grata volanetas. Datum Aquilae,die prima mensis Februarce Anno Dominii. M. D. XXPI. Perdinandus S.

10쪽

AD LECTOREM.

o S C o T I Ari mihi desicriptum quae Russiae caput est, suamq; ditione per Scythiam longe lateq; extendiet, perne ceparium erit, cadi de Lector, m UltaS in hoc opere Septentrionis parteis autingere,auae non solum priscis, sed etiam nostrae aetatis authoribus non satis cognita: fuerunt: quo fiet, ut norinunquam ab eorum scriptis dis initi te cogar die cui tamen vel suspecta, vel arrogans videatur mea, in hac re sententia, equide fateor me nossemel, sed iterum, dum diui ni A ROGO A N IImperatoris, aceiugnepotis Rom. Regis Dini sudor NANDI legatioibus fungerer Mosco VVia, In Qua in re praesenti (ut dici solet j vidisse ac perlustrasse: maiorem tam e partem ex elua loci hominibus, tu peritis, tum fide dignis cognovi te: nec maius alteritisue relatu fuisse contentum,sed multorum co stanti biis sententiis fretum ac etiam Staiionicae linguae qui cum Rhutenica&Mos uviticaeace est cognitione benencio*adiutundi, i aec non sola veauritum,sed etiam oculatum teste, non fucato orationis genere, sed aperto ct facili pers ripta ac posteritatis memoriae prodidisse. Caeterum, quemadmodum quaelibet natio DE quenda pronunciandi morem habet: ita ct Rhute ii facere, literasq; aS varie connexas, colit tr ic Sue, nobis inusitata quada ratione proferre solent: adeo et, qui eorum pronunciationem non lingulari diligentia obseruauerit, is nerues ei scitari quicquam commode ,neque cognoscere certi aliquid ab illis poterit. Equidem in Russiae descriptic ne, cum Rhii te nicis vocabulis in rerum , locorUm, ac

fluuiorum appellatione non temere VsuS HU, VO