Joh. Kirchmanni Lubeccensis De annulis liber singularis. Accedunt Georgii Longi, Abrahami Gorlæi, et Henr. Kornmanni de iisdem Tractatus absolutissimi

421쪽

s GE ORSIus Loractus Fimicu- justitiae, dc executoriis literis caninatus ca- ceus apponatur,cap. licet de crim. falsi,. naMin de scribit Felinus in cap. postulanti cesu. 3 . de rescrip. Atque haec de veteri epistolarum consignatione aliisque ad eam quoquo modo spectantibus dicta sint. C A P. X.

Tabula tantra m omnes olim obsignatae, γquomodo. Ante obsiPationem haeredibus . sensa. Testes septem ad tabiti, nolites, misi, noti, rogutique Signatores dicti. erinici ,-astigati. Mane , ac in templis signari solitum. Sponsaliorum veterum sesen M. Testamentorum genera apud R . prima ,Vultima cera. subscriptionis ratis. Abulae ubi asservata , resignationis ri-

fuso

P Raeter literas, de quibus hactenus

dictum est, tabulas quoque, siVe scri- scripta omnia, quae commercii ratio pturAE nem haberent, & testamenta signari φmηρε consuevisse, vel unus Plautus Curculio. act. 2. st. ultima, idoneus auctor.

Arque o mandavi , qui amb

422쪽

: DE . A Nu LI s. . . - : Cicero in Verrem libro primo μ

Hione secunda: alia nummos numera-hant, alii tabellas Obsignabant. Et Caesar de bello Gallico libro prim'. Ego rotis eastris testamenta obsignabiantur, ut clarius infra patebit. Mus vero consignationis formulam dui. Paul. sent. lib. . tit. 2s. ad L. Cornel. testam, perspicue declarat his verbis. μει βρομ- ordo. durevi , μου tabulu , quae publici, vel privati contractus Ieripi ram continent adhibitis jesibus, ita signari, ut in summa margins ad mediam partem perforata triplici lino constringantur , arque impositum supra li- avum cerae signa imprimantur, ut em riores scriptuinae fidem interiori fervent, aliter tabulae prolatae nihlal momisti ha

Porro formae hujus alictor suis natus Romanu& sub Nerone Imperatore , ut Suetonius in .vita ejusdem 'r' Cap. 7. Ostendit, cum ait: e Aersint 'et falsarios tunc primum repertum, ne ta- 'bulae nisi pertusae, M ter lino per fora mina trajecto , Obsisnarentur. rest Cetexum ante ipsam tabularum mento eonsignationem sui ab eo ordiamur qui e Romanis testamenta faciebant, ea , priuiquam a tessibus sigillis muni rentur, his quos vel imato, Vel here 'i h. ditatis parte prosequebantur , plerum' reddux- que ostendebant, ut obsignatas postea - δε R 6 re- olita.

423쪽

Ggona rus Lo Nous reponerent in fanum aliquod, ut i fra dicemus ι nec nisi ipsis mortuis r signarentur. Quibus autem ostendebantur inspicere abnuebant , de recu sabant, ne heredi petae, &captatores viderentur. indicavid hunc morem Horatius Satyra r. ubi Tiresiam do. Cens, qua ratione rem augere possit, inter alia monet, obliquo oculo primae .cerae secundum versum saltem percu rat, ne ilIudatur vana spe. - Captes astiuin sillique

de infra: testamentum tradet tibi cumque legendum, in ere, ue tabular a te removere

memento:

Sie tamen, ut simis rapiar, quidpr ma secumis Cena velit versu. sis , multigia co

Scriba ex quinqueviro corvum deti-det hiantem: Captatorque dabit risuν Nasica C

424쪽

das offerunt tabulas, cum putent ni l gaturum, recusiturumque inspitemi verecunde captatorem , cui simulant i se aliquid reliquisse, vana spe laetanos nihilque interdum relinquunt. Quod i item deprehensum in Nasica est , sui, i ut Plutarchus refert, impudenter C i Ptanti tabulas testamenti sui Coranus 1 - gener ostendit, legemque saepius re- nu tem tandem minit: qui intellexit nil sibidegatum, sed frustra sibi

evenisse captatoriaS arteS.

Ad signandum autem Jureconsultos aliquando vocatos suisse , indici est, I c. quod Cicero libr. i. orati est: Cum visatiobrigner tabest, Hiemis tui, quibus in ad tubastis tot scrip uim , quo iste capiatur. δη-'EtTertullianus in libro de Idololatria: Agnarae signis rum jam advoca torum sed Angelorum. Idque inter recepta

Romae officia numerabatur , adeo , ut nobilium tantum virorum praeci puum esiet. cicero pro Quintio: Tabulae signis hinminum nobilium consignantur. Et Seneca lib. 3. de beneficiis ca-

pite is. In quid isi viri Omati abhibui

δεπε. Quibus Ciceronis verbis adducori ut credam fuisse; etiam . consignatio-gna nem spec-m quandam vadimonii, speei , quod tota re oratio indicare videtur: vadim & Fabius libro decimotertio, capitulo niε. octam ἰ Promittit enim, inquit, liti'

425쪽

.gator omnia, testem, populum, tissimas consignationes. Omnium autem apertissimα ostendit Seneca libro primo epistola octava, cum ait, non πι-

aere tibi pluι prodesse , quam cum ad

vadimonium advocatin defcemserem, tabudis anulum meum imprimerem.

Nobiles igitur ad obsignandum saepe adhibitos, cum iis quae diximus, 'tum Ciceronis quoque epistola ad Aditicum vigesima quinta libri decimi, 'tertii compertum fit, ubi Brutum sui itestamenti obsignatorem cupere ostendit: Ne e enim ad tabulam eum δε- lsideraturω eram, in tali enim negatis 'cur tu unuε non fatis es ρ Sei ad tot mentum volebam. Idque ideo veteres faciebant , ut quod anulis clarorum virorum signatum esset, ratum magis haberetur. Sic enim le Anci Carseolai ni testamentum a Pompejo Magno si. gnatum fuisse scribit valqrius Maxi- mus libro septimo. Et eos quidem Amtei amicos , notosque fuisse conjecturam /Τ e. Quintiliano lib. est. cap. 7. facile assequor, denique , inquit, linum ruptum , aut turbata cera , aut sine agni tore signa invenies. Apertius tamen Cr-

426쪽

undi: Aurelia Omatafeminariis sura testamensum sumpserat pinhermmas tumcas. Regulω eum venisset adsignandum, rogo, inquit, hau mihi leges. Sed placet hic totum Ciceronis locum citatum subjicere, tum quod instituto hujus capitis non parvum lumen sit allaturus μ' eruditionem, qua maxime refertus est , tum etiam quod non ita facilem censuerim, ut non aliqua indigeat explicatione.' Respondet igitur Cicero Attico libro iet. Epistola mihi decima nona hoc modo: d scribis Terentiam de ob senatombtu mei testamenii loqui: primum tibi patrisade, me ia ς πρη septim

curare, neque esse quidquam aut par curae, aut novae uri : Sta .ramen quid die i illa eos non adhibuit, quos exi

stimavit quaesituros nisi βψμης quid seM Num id aliam mihi periculi Dis y Sed tamen faciat illa, quod ego; dabo

meum re samentum legendum cssi volu rit : intestiges non potuisse honorificentius a me peri de Nepore, quam fecerim. Nam quod non admoravi ad obs-rnandum: primum mMi non venit in mentem amae ea re non venit, quia

nihil attinuit. tute sis si modo meministis me tibi tum aerisse, ur de tuis ait' quos adduceres. Atuis enim ore erat multu λ usirim domesticis justisam. Ium risi placuit, ut mitterem Oilium.

427쪽

roo GEORGlus Lo Nausinde ea natu:m, ut ad Publium. Sed πε- cesse neutrum fuit. Hoc tu tractabis, utribi videtur. Sunt qui, dum locum hunc explicant, putent primum , Cis ceronis sensum in illis verbis neque 4se quidquam aus parva curae, aut novabri, hunc fuisse, quasi testamenti co dendi curam nullius ponderis, Sc rem inutilem existimaret, respectu molestiarum, quibus premebatur. Deinde conquestam Terentiam de Cicerone interpretantur , quod eam ad testamentum obsignandum, non advoca

Verit 3 quorum tui ingenue fatear sententia mihi minime arridet. Non

enim auserim adeo levem Ciceronem existimare, ut rem tanti momenti,

qualis est testamenti ordinatio, nihili

faceret: cum alioqui ipsemet libro primo' Tusculanarum quaestionum eam maxime extollat; postquam enim maximum argumentum esse dixit, naturam ipsam de immortalitate animorum tacitam judicam, quod omnibus curae sunt, dc praecipue quidem quae post mortem sutura: addit,

procreatio liberorum , quid propagaxis nominis, quid adoptioner filiorum, quit restamenrorum diligentia , quia ipsa δε-

428쪽

DE A N u D I M IOIsion e morientium natae sunt. Ris igitur positis dixerim , Ciceronem ita , non ad testamenti curam, sed adris nugas respexisse. . Neque etiam squod secundam sententiam attinet) Terentiae querelam inde ortam suisse dicendum est . quod a Cicerone ad testamentum ipsum obsignandum advocata non fuerit, qui Pe cum certum sit legibus cautum fuisse, ne foeminae aut etiam amnes testamenta signarent , quod ex Ulpi no tit. 2o. de testam. & Justiniano eo- .dem manifestum est , & nullus nega-hit. Illud addo , nusquam me legi sie apud aliquem , .adhibitos ad 'id. ossicii

mulieres. Verius existimarim idcirco conquestam suisse Terentiam, & quod de testamento faciendo secum Cicero

non communicaverit, imo clam, ac propterea se non praesente confecerit,

vel ut Simoni Bosio placet, honoris ergo ipsam non vocaVerit. Verum elueidato Jam Ciceronis te su , libet ex eo squod magis ad rem nostram facit aliqua elicere circa testamentorum obsignati.nem. Et pri- Ninuo mo quidem colligo, non fuisse neces- resse a- se testibus aperire, quid testamento perire contineretur, quos aliquando ign8- --, rasse ea, quae testatores seripserant Plinii epistola ultima lib. secundo indi

cat: & Ulpianus in L. si bina

429쪽

. yo2 GEORGIus Lo Naus justo rip. Tabulas quae septem testium πιι ιο- innis signatae erant vacuas inventuri lub narrat. Deinde intelligo , licuisse si rumpro- uti& hodie) testatori ipsi tabulas suis prias resignare, per L se testamentum Pitabulas sesam. Dc mg. Novi praeterea ex eirerium dem Cicer. loco e steminis jure veteri . testandi facultatem denegatam non m--, quod ipsum ex eodem ad Atti- η j e lib. 2. epist. i 6. cum nonnulli sequentibus aperte deducitur de ex lihom pro Aulo Cecinna, ubi de te-

i. iis i. st mento Cesenniae uxoris Cecinnae llate disserit. Facit demum locus ad l

indicandum Ruse mens nostra eratὶ . ad testamenta obsignanda adhibitos olim fuisse amicos , de domesticos. Adicia progredi iuvat. Qin igitur tabulis , aut causis signacula ψ.bi, impὸΠςbant , boa Pedianus Signatores vidim. δε- nominat. Seneca libro secundo de beneficiis cap. vigesimο- tertio: Muidam nolunt interponi 'aramriori nec signatores advocari. & Juvenalis Sat. IO.

- ver et cumsignatorib- au'ex. Eius yeia consuetudinis Seneca citato libro, & capite plenum testimonium dat , ubi humanam aviditatem ad querelas & discordiam incitamentum esse, fidemque funditus concidisse dolens eum iptum signandarum tabularum morem his verbis improbat, quae ad di

430쪽

. D E A N u L I S. . Is dicendorum observationem inservir etiam poterunt. Dinam rutaem per suadere posse in , ut pecunias creditas. tantum a volentibus acciperent. Vtinam nuta stipulatio emptorem venditori ob Istaret . nec pacta, conventaque impressis signis custorirentur, fides potius

ista servaret, , aequim colens animus. Sed necessaria optimis praetulerint, ct cogere fidem, quam lectare malunt. e habentur ab utraqua parte toleS. ille per tabulas plurium nomina, intempoBis parariis sad proxenetas respiciens) facit. Ire non en interrogatione contentin, nisi rem manu sua tenuit. O turpem humano generi mussis , ac nequitiae publicae confessionem: anulis mstris plusquam animis creditur. qtitae si viri ornati hoc est classici, ut 'infra dicam in quid inprimunt signa ' nempe ne iste neget acce

pisse sequo accepit. .

Licet autem & ignobiles interdum ad id officii adhibitos esse Suet. in Tib.

cap. ultimo videatur indicare , cum

ait ipsum humillimorum Mois testamen tum suum obsignasse. Moris tariaen suit

ut cives nimia paupertate saborantes animadversione censoriae classibus ex-

empti capite censerentu, , sc iis pro etariorum numerum referrentis Si quidem Suetonius ipse auctor est, Claudium censuram gerentem